AlERSFOORTSCHE
COURANT.
M 109.
I) 0 fl I) E It DAG, 3 November JS53.
3 Nov. Donderd. s. Hubertus.
4 a Vrijd. Amersfoort vette Beestenmarkt; de Spaanscha Furie, 1570.
5 Zaturd. Utrecht beestenmarkt; Joh. Coccejus overl.1069.
6 ZOND. Slag bij LuizenDood van Gustaaf-Adof, 1632.
7 Nov. Maand. e. WillebrordusArnhem, Tiel, Nijkerk beesten markt; Utrecht veulenm.
8 Dingsd. 3 F. Kw.; Veencndaal becatenmarkt; Puuifioalie van Geut, 1570.
9 a Woensd.
10 a Dingsd. Luther geb., 1483.
AMEBSFOORT. 3 November 1853.
Heden avond ten 7 ure, zal alhier, in het gebouw
Amicilia, de Wimercursus over de Physica een aan
vang nemen en de Heer 11. Persloot alsdan behandelen
de 62sle Les van van den Burg: de Werking der
magneten op het tjscr en op elkander; Polariteit;
Magnetische verdeelingMagnetische geselschapsver-
tHakelijkhedcn.
In de op 27 Oct. j.l. gehouden vergadering van
de Amersfoortsohe Nuls-Afdecling is besloten, om de
beraadslaging over hel voorstel van den Heer van
Rossem, de verbetering der middelen van Onderwijs
bier ter stede betreffende (zie Amersf. Cour., N°. 105),
aan te houden tut eene volgende vergadering.
Naar wij wel zijn onderligt, zijn op dat voorstel
twee rapporten uitgebragt, een, van de meerder
heid der Commissieom van wegc hel Nuts-Deparlement
aan het voorgestelde niets te doen en een ander, van
de minderheidwaarin tol het tegenovergestelde wordt
geadviseerd.
Ten einde alle verkeerde beoordeeling te voorkomen,
moeten wij herinneren aan de medcdceliiigdoor den
Voorzitter van den Raad dezer Gemeente, in de Raadsver
gadering van 25 Oct., gedaan, dat hij de welbekende
zaak de medewerking van stadswege tot oprigting eener
school, zoo als die door den Heer van Rossem en vele
ouders wordt verlangd, in eene volgende Vergadering
aan het oordeel van den Raad zal onderwerpen.
Van eene zeer geloofwaardige zijde is ons
medegedeeld, dat do Veld-Artillerie, thans alhier in
garnizoen, niet 1 Mei e. k. naar 'sBosch vertrekken,
en de Rijdende Artillerie, te Leijdeu door een bataillon
Jagers vervangen wordende, alhier terug komen zal.
In de nabij deze stad gelegen buurtschap Soes-
lerberg zijn dezer dagen twee choleragevallen geweest.
Dirkje Hoveling namelijkhuisvrouw van den arbeider
Willem van Maren, voor een zestul dagen van Julphaas,
waar de ziekte sleik hecrschende is, terug gekomen,
werd den 21 October door de cholera aangetast en is
den 26 daaraan overledenterwijl haar manden 22
aan dezelfde ziekte krank geworden, den 27 is be
zweken, zijnde hun ecnig kind den 25 overleden.
Ofschoon die menschen lot den stand der behoefligen
behoorden, heeft het hun, door de goede zorg van de
te Soest gevestigde Commissie van Weldadigheid en
van den lieer Doctor Kuipers, aan niets ontbroken.
Terwijl men den uitvinder van de inenting der
koeijen legen de longziekte, den Heer Dr. Willems
in België nu eerst de welverdiende hulde toebrengt
en eerbewijzen schenkt, blijft men in ons vaderland
niet achter, om de proeven voort te zetten en verder
tol volmaaktheid te brengen.
Aan 's Rijks Vee Artsenijschool te Utrecht zijn thans
52 koeijen gestald, welke, op last van het Ministerie van
Binnenlandsclic Zaken, tut proefnemingen zijn bestemd.
Men is er met die proeven zoo verre gevorderd, dat de
goede uilkomsten niet meer twijfelachtig zijn. Was
Dr. Willems, volgens zijn eigen gedrukt geschrift, iu
de kindschheid met zijne uitvinding, en vond hij door
de toepassing er van menige beschadiging aan zijne
runderen, even als elke wetenschap, vordert ook deze
latere verbetering. De Ulrechtsehc Veeartsenjj-Lecraren
enten in, bijna gelijk aan de koepok-inenting, niet
meer door insnijdingen in den staart, maar door het
gebruik van een lancet, hetwelk kleine, onmerkbare
openingen maakt en waarop de stof der long wordt
aangebragt, of van voorwerpen, die zijn afgemaakt,
of door slof, van ingeente koeijen verkregen; daardoor
lijdt het vee geenszins en ondergaat geen verlies aan
zuivel of vlcesehhel geeft eene onbeduideude zwelling,
waarna het in weinige dagen genezen is.
Sedert ceoigen tijd ismet het doel om hier te
lande, in navolging van hetgeen in Frankrijk geschiedt,
de visch-cultuur tot eland te brengen, op 's Konings
last, eene Handleiding tot de Kunstmatige Vermenig
vuldiging Van Pisschen uitgegeven, die, in vijf afdee-
lingen (1°. over de wijze van bevruchting der eijeren
en de kruising der soorten2°. over de uitbroeijings-
toestcllen; 3°. over de veranderingen en ontwikkeling
van het ei en de voorzorgen, gedurende deuilbroeijing
der eijeren in acht te nemen4°. over do verdere
behandeling der visschcn, en 5". over de wijze van
vervoer der bevruchte eijeren en visschen), de voor
schriften bevat, om lot eene gewenschle uitkomst te ge
raken.
Mogtcn onze landgenooten zich opgewekt gevoelen
omdoor liet nemen van proevente onderzoekenin
hoe verre die voorschriften opgevolgd, gewijzigd of
door andere vervangen moeten wordendal visch toch
inderdaad tol de goede en bovendien ligt verteerbare
voedingsmiddelen behoort, waaraan inzonderheid de
arbeidende klasse behoefte heeft, zal wel door weinigen
betwijfeld worden. Ten overvloede herinneren wijdat
het vooral de ciwitachtigo sloffen zijn, welke de waaide
ccncr voedingsstof bepalen en dat deze in ruime hoe
veelheid in het vleesch der visschen worden aangetroffen
zoodal liet te dien aanzien niet voor dat van runderen
en andere zoogdieren behoeft onder te doeniets waar
van trouwens de bewoners onzer eilanden Urk, Schokland,
Marken, enz., die zieh bijna alleen met visch, aardap
pelen en brood voeden cu daarbij stevig gebouwde en
sterk gespierde menschen wordenlu i beste bewijs
leveren. De kunstmatige vermenigvuldiging van visch
kan dus een voedsel worden oin den armen en be
hoefligen een onkostbaar, smakelijk en deugdelijk voe
dingsmiddel iu overvloed te verschaffen een voe
dingsmiddel, veel heter geschikt lot herstelling van
de door den arbeid verloren krachten dan de aaid-
appclen, die thans te uitsluitend het voorname, ja
dikwerf schier eenige voedsel der minvermogende
volksklasse zijn.
Bij het onderzoek in de sectiën van de Staatsbe
groting voor 1854, is liet aan de aandacht der leden
niet ontgaan, dat van de ƒ150000, voor jaarwedden
aan Onderwijzers en Onderwijzeressen bij de lagere
scholen gevraagdnagenoeg een derde voor Noord-
Brabant is bestemd.
Te Noordbroek, in de Provincie Groningen, zijn
dezer dagen geslagl twee varkens, die, 31 weken oud,
ieder 564 pond (halve Ned.) wogen.
De Raad der Gemeente Staphorst heeft besloten,
dal voorlaan in de zoogenoemde tapperijen geene ge
zelschappen zich mogen ophouden van des avonds 5
tol des morgens 5 uur, en dal aan personen onder
de 18 jaren geen sterke drank zal mogen verkocht
worden.
Nadat bij arrest van bel Prov. Gercgtshof van
Zeeland, van 16 Oei. j.l. tegen den Burgemeester te
Colijusplaal, levens Kautoiiregter-PIaalsvervanger, A. A.
Mooijaart, wegens misbruik van vertrouwenregtsin-
gang was verleendmet bevel van gevangenneming
van deszelfs persoon, is genoemde ambtenaar, bjj
vonnis der Arroodissemcut.s-Rt'glbnnk te Goes, van 24
Oct. j.l., verklaard in staat van kennelijk onvermogen.
Den 26 Oct. j.l. is te Uuogeveeu eene geregtelijke
huiszoeking gedaan bij Doctor 11, G. Amshoff, voor
malig President der Provinciale Commissie van Genees
kundig Onderzoek en Toevoorzigt in Drenthe, cn is
genoemde persoonbeschuldigd van valschheid in
authentieke stukken, rakende genoemde zijne vorige
betrekking, vervolgens gevankelijk naar Assen vervoerd.
Laalslgeinelde omstandigheid, de arrestatie van Dr.
Amshoffwordt echter tegengesproken.
Te Helmond, in Noord-Brabant, hebben oproerige
bewegingen onder hel werkvolk plaats gehadten
gevolge waarvan, den 31 Oct. j.l., een detachement
troepen derwaarts is gezonden.
De Tweede Kamer der Sinten-Generaal is, tot
hervatting van hare werkzaamhedenbijeengeroepen
tegen Dingsdng den 8 Nov. aanslaande.
Den 27 Oct. j I. heeft te Elburg plaats gehad de
openbare aanbesteding der verbetering van de haven
dier stad, zijnde de uilvoering van dit hoogst belangrijk
werk aangenomen voor liet bedrag van ƒ41300.
Men berigl, dat onlangs te Leijdeu is opgcrigt
eene afdceling Nederland, van de iu Duilschluud gezetelde
Gustaof-Adolf -Pereenigingen dat het Hoofdbestuur
dezer afdeeling voor 's hands te Leijdeu is gevestigd.
Duor het lluofdbestuur zijn dezer dagen circulaires
rondgezonden, om tot algcineene deelneming op te
wekken, benevens de statuten, die den aard en het
doel, de inrigling cn het bestuur van de afdeeling
Nederland der Gustaaf-Adolf-Pereeniging betreffen.
Den 12, 13 cn 14 Oct. j.l. zijn de voorlonpjge
verslagen van de Commission van rapporteurs der
Tweede Kamer, betreffende het onderzoek in de afdee-
lingen van de Hoofdstukken der Staatsbegroting voor
de Buitenlandsehe Zakende Justitie, de Binnenlaudsche
Zaken, de beide Eercdienslende Laudmagt en de Ko
loniën, vastgesteld.
Bij de meeste Hoofdstukken werd geklaagd over de
dorheid der Mcmoriën van Toelichting, die meestal
niets dan eenige cijfers bevatten. Vooral gold die klagt
het Uoofdsluk van Builen). Zaken. Men meende, dat
de Kamer, zoo zij, bij bet bcoordcclen der jaarhjksche
geldelijke behoeften van een Departement van Algemeen
Bestuur, aan hare roeping beantwoorden zal, beter op
de hoogte behoort te worden gesteld. Billijkerwijze kon
men vergen, dat de noodzakelijkheid der aangevraagde
belangrijke geldsommen voor de buitenlandsehe zendin
gen ten minste eenigermate gestaafd wierd door een
vlugtig overzigt van hetgeen die zendingen in 't belang
onzer staalkundige bclickkingcn cn in dat van handel,
nijverheid en wetenschap verrigten.
Omtrent Hoofdstuk III BuitenI. Zaken) wordt onder
anderen de aandacht der Regering gevestigd op de
betrekkingen van bet Hertogdom Limburg tot het
Duitsch verbond, en gevraagd, of er geen uitligt be
staat, dat die betrekkingen op eene met het wel be
grepen belang van Nederland meer overeenkomstige
wijze zouden kunnen worden geregeld. Ook is aange
merkt, dat, daar hel zich laat aanzien, dat de Spoorw.eg
naar Oberhausen, van de Pruissisohe zijde, niet vuor
Augustus 1856 in gereedheid zoude kunnen komen,
en er derhalve een kostbare tijd zoude kunnen vcr-
loopen, alvorens de aansluiting aan den Ncderlandschen
weg zoude kunnen plaats hebben, hot wenschelijk is,
dat men zich van de bestaande overeenkomst bcaienc,
tot afwending van dit gevaar.
Vrij ulgcmeen is do vraag gedaan, of, na regeling van
hel R.-K. Kerkgenootschap hier te lande, nog wel do
aanwezigheid van eenen Nedcrlnudsohcn Gezant te Romo
noodig is. Vrij algemeen geloofde men zelfs, dat, ver
mits nu eenmaal de missiën van Rome en Sardinië
vereen igd zijn, de Gezant meer bepaaldelijk zijne
residentie te Turijn moest vestigen. Ook werd vrij
algemeen gevraagd, of wclligt de tegenwoordige Neder-
luudsche diplomaat Ie Rome wegens ouderdom of andere
redenen minder goed dan te voren voor zijne dubbele
laak berekend is.
Omtrent Hoofdstuk IV Justitieheeft men eenige
opgave verlangd ten aanzien van do aanvankelijke
werking van liet cellulaire strafstelsel. In nl de nfdec-
lingen is het Kon. besl. van den 24 Sent. j.l. besproken,
waarbij eene Staatscommissie is ingesteld, die, iu over
leg met den Minister van Justitie, eene Wet op de
samenstelling der Regterliike Magl en het beleid der
Justitie, benevens daarmede in verband staande ver
beteringen in de Wetboeken van Burgerlijke Regtsvor-
dering eu van Strafvordering, moet ontwerpen. De
meerderheid der leden heeft zich ten slotte vereen igd
in het uiten van den wensch, dat deze regeringsdaad
geene vertraging mogt te weeg brengen in het tot
stand komen eener hervormingwelke sedert zoo
langen tijd reikhalzend wordt te geinoet gezien. Enkele
leden meenden do vraag te moeten doen, of de be
noeming der Staatscommissie niet als onniiodig cn zelfs
als schadelijk was aan te merken? Indien cono her
vorming onzer Slraf-Wetgeving cu eene verbetering
der Struf-Vordering nog lang achterwege mogt blijven,
verlangen deze leden, dal door eene partiële verbetering
in de meest iu het oog vallende leemten worde voor
zien. Men heeft gewezen op de voorloopige afschaffing
van art. 291 en volgende van hel nog bestaande
Wetboek van Strafregt, cn inen heeft gemeend, dat
eene aanzienlijke besparing van gereglskosten zoude
kannen worden verkregen, indien geringe misdaden
correctioneel zouden kunnen worden behandeld. Indien
de samenstelling van een militair Strafwetboek te veel
tijd vordert, hebben velen geineend, dat aan do kost
bare inrigling van het Hoog Militair Gercgtshof een
einde kon worden gemaakt, en dat zelfs eene dadelijke
verbetering en bezuiniging tc dien aanzien niet mocijelijk
zoude zijn in te voeren.
Verder is aangemerkt, dat er in ons land behoefte
is aan wettelijke verordeningen, betreffeude de tucht
op de koopvaardijschepen.
Men verlangt ook vermindering van proceskosten.
Deswege is echter aangemerkt, dat, om deze te ver
krijgen, er noodwendig eene vermindering van zegel
en registratiereglen zal gevorderd worden.
Vele leden hebben, ter verbetering van de politie
in de grensprovinciën, eene uitbreiding van de inrigling
der marechaussee over geheel hol Vaderland verlangd.
Enkele leden hebben echter, uit hoofdo hel reeds zeer
bezwaarlijk valt, toestemming voor uitgaven te ver
krijgen welke volstrekt tot verdediging des lands
worden vereischl, gemeend op dergelijke uitbreiding
niet te mogen aandringen.
Eene verlangde verhooging op art. 2 van dit Hoofd
stuk heeft afkeuring ontjnoet en aanleiding gegeven
tot de vraag of, met minderen omslag, de zaken niét
even goed met het tegenwoordige pcrsoneol ep zelfs
met ipindcr zouden te behartigen zijn.
Omtrent Hoofdstuk V (Binneul. Zaken) is aangemerkt,
dat in meer dan eene afdeeling leden zijn geweest,
die zich hebben beklaagd, dal men in de ïlemoric van
Toelichting wel heeft uitgeweid over te ondernemen
openbare wei ken, maar met geen woord ovep den
zedclijkcn en stuffclijken toestand des Lauds, waarop
het Departement zoo veel invloed |iau uitoefenen.
Door verscheidene leden is aangedrongen op peno
verbetering van de Kieswet, die thans, gelijk gebleken
is, aaulciding kan geven tot hel optreden van fictive
cn den census niet betalende kiezers. Ook door
verscheidene leden is bezorgdheid te kennen gegeven
wegens de steeds vermeerderende uitgaven voor open
bare werken. Zonder het nut d.crzclva te willen be
twisten, meenden dezo leden, dal het welligt nuttig
zoude zijndeze werken over een zeker aantal jaren
te verdeden. Hunne bedenkingen hebben echter ook
tegenspraak gevonden van do zijde van joden, «Jjo
overtuigd warendat de in de laatste jaren voor water
staatswerken besteedde gelden zqor goede vruchten
hadden gedragen, en hot in dat opzigt even noodig
als nuttig is geweest, dc hand afin 't werk tc plaan.
Men heeft begrependat do (lijdrage voor den
Rijn-Spoorwegdie onvermijdelijk eerlang zal jvordtyi
gevorderdniet op do Begroeting had behooren le
ontbreken, en dat ook, indien do tegenwoordige Re
gering, even als do vorige, gestemd was (en aanzien
van het uilwaterings-kanaal van Noord-Brabant, daarvoor
op de Reg rooting eene zekere pom Had belhoren tc ajjn
uitgetrokken.
