jlp^VaJerenon* daarom zulk een koslbanr erfgoed
Aagclalen', geheiligd door hun bloed, dat wij er nu
ihet elkaar qver gaan twisten? Worden wij daarom
met reiner licht dan Rome's afvallige kerk bestraald,
dal.wij fakkels van tweedragt daaraan ontsteken, waar
van -eindelijk hel gebouw, dat wij gemeenschappelijk
bewonen, in vlammen, rook en asch zal opgaan, ter
wijl Rome er handklappend bij staat te.jubelen? Zijn
wij daarom Protestanten, dal wij legen elkander in
protest zullen treden, bij ieder woord, door onze broe
ders gesproken, dal van onzen gewonen spreektrant
afwijkt, bij iedere nieuwe zienswijze, door hen geopen
baard, die vreemd is aan hetgeen wij sinds jaren als
onze overtuiging hebben gewaardeerd? Gaf de lieer
ons het door Zijn bloed en geest gewijde wapen in de
handen om er in eigene ingewanden mede te wroeten
De Tijd heeft een artikel gewijd aan het «Schouw
spel der innigste verdeeldheid en des billerslcn liaals,
dat sinds eenige weken de Hervormde gezindte in
'Nederland oplevert.» Het Blad is vervuld met mede
lijden over den strijd. Die goede zin van het ullnimon-
tannsehe blad is lo goedwillig! Toch is het opmerkelijk
dat het Blad zijne sympathie niet verbergt voor de
Orthodoxen, die de voornaamste dogmata mot nadruk
tegen het Proteslanlsche ongeloof handhaven. Teregt
vraagt het Roompche blad: «Of zijn de Orthodoxen,
belijdende en leerendo die grondstellingen, waaraan
zij krachtig vasthouden, niet veel meer als R.-Kalliolijkcn
dan als Protestanten te beschouwen?» Wie zal hul te
genwoordig meer ontkennen, of de Orthodoxen spelen
schoon spel voor. ltoine, logen wie ze met woorden
roepen! Muglcn toch de waarschuwingen, die zelfs
van de tegenpartij zijn op te vangen, voor de Protes
tanten «iet te loor gaan, en worde ons Nederland,
pas een ongelukkigen crisis doorworsteld, door den
eigenzin eener kleine partij, toch niet op nieuw in
entStige verwikkelingen gebragl!
De Boekhandelaars Gebr. Muller, te 's Hcrtogcn-
bosch, hebben dezer dagen uitgegeven: Hei beeld can
J. F. tak OoanT J.Wz., laatst Hoogleeraar in de Godge
leerdheid te Lcijden, geschetst door II. M. C. vak Oosisrzez;
een werk, waarin men niet allocn vindt eene volledige
en op talentvolle wijze voltooide levensbeschrijving van
den wanrdigen overledene, dio de betrekking van lloog-
lecraar achtervolgens te Groningen en te Leijden heeft
bekleed, maar ook eene duidelijke mededeeling omtrent
het ontstaan, de ontwikkeling en de rigting der veel
besprokene zoogenoemde Groninger School.
Den 25 Oct. j.l. is te Londen de vijftigste verja
ring der oprigling van hel Britsclie en Buitenlandschc
Bijbelgenootschap plegtig gevierd. Een groot aantal
aanzienlijke personen hebben deel genomen aan de
vergadering, welke te dier gelegenheid onder voor
zitting van den Lord-Mayor van Londen, werd gehou
den. Uit de mededeeling der sprekers, welke in die
zamenkomst het woord voerden, is onder anderen ge
bleken, dat in het laatste jaar meer dan ceu uiilliocn
Bijbels door of van wege het Genootschap verspreid
zijn, en sedert deszelfs oprigling meer dan \ijf en
veertig millioenen Bijbels. Door de zorg van het Ge
nootschap is de Bijbel, ten minste het Nieuwe Testament,
thane in honderd zeventig talen of tongvallen vertaald,
in 100 van welke nooit te voren ecnig geschrift ge
drukt was, en voor 25 van die talen of tongvallen
had men lot dusver zelfs geen letterschrift. Het Genoot
schap teil thans 8322 Hulpgenootschappen. In hel hij
zonder legt hel zich nu toe op de verspreiding des
Bijbels in China, en worden maatregelen genomen om
een milliocn Nieuwe Testamenten te drukkendie
voor dat land bestemd zijn.
De Heer Cobden heeft in het Instituut voor
Mechanische Wetenschappen te Barnsley, in Engeland,
in tegenwoordigheid van eene groole menigte ai Leids
lieden, eene redevoering gehouden over het openbaar
onderwijs, die in alle opziglcn belangwekkend en fraai
kan worden genoemd. Het is onmogelijk, om op deugde
lijker gronden do voordeeion eener goede opvoeding te
beloogen en die dieper in liet hart der toehoorders te
.prenten. Uit het oogpunt van hel bijzondere en nlge-
meene belang en de nationale eer, bidt hij do werk
lieden, om op hunne hoede te zijn, ten einde niet
overtroffen te worden iu den wedijver, van welken
hun beslaan ten eenenniale afhangt.
Wij hebben zegt de Redenaar aan hel onder
wijs behoefte, als een waarborg voor hel behoud onzer
staatkundige vrijheden. Indien het volk luch tol hel
uitoefenen der staatkundige voorreglen geroepen wordt,
moet het genoegzame kennis bezittenom daarvan ge
bruik te maken. Het onderwijs is eene eerste behoefte
voor den loop der maatschappelijke vorderingen. Ziel
b. v. naar de hervormingen, die door de verbetering
van den gezondheidstoestand bewerkstelligd worden.
Waarom huisvesten zoo velen onzer natuurgenooten in
ongezonde woningen, die de kiem van eene reeks van
ziekten voortplanten? Gij zult welligt zeggen, dal de
ellende hiervan da .oorzaak is. Maar die ellende spruit
dikwijls voort uil. Onwetendheid en uit onze ondeugden
en onze ondeugden zijn dikwijls het gevolg onzer
onwetendheid, fecne goede opvoeding leidt tot matig
heid, en hel middel, om do menschen matig temaken,
is gelegen in de kunstom verstandelijke genoegens
die alleen do genoegens der zinnen kunnen vervangen,
hun tb verschaffen en die door hen te doen waarderen.
Ziet naar de talrijke stakingen van den arbeidnaar
de geschillen, die zich overal voordoen lussclicn de
fubrijkanteh en de werklieden. Wanneer de mcnscben
de beginselen zullen leeren kennen, waarop hel regt
van hel loon en den eigendom berust, dan zullen zij
zich niet langer gedragen op eene wijze, die slechte
ellende voor allen en voor alle partijen baart, liet ge
mis van voldoend onderwijs brengt ons bij elke schrede,
die wij doen, op hel dwaalspoor; cn zoo wij niet zorg
vuldig waken, tullen wij weldra in den wedijver over
troffen worden door de bewoners der Vereenigde Stalen.
Het nieuwe geslacht zal het oude vervangen.
De Dagbladen, die anders met de overdreven voor
stellingen van den Heer Cobden weinig ingenomen
zijn, juichen thans hoogelijk deze rede toe.
De Engelsche Minister van Binnen!. Zaken, van
eene Scholsche Kerkgemeente eenen voorslag ontvangen
hebbende, om, wegens bet heerschcn der cholera, oen
algcmcenen vast- en bededag te verordenen, heelt
daarop schriftelijk het volgende doen antwoorden:
Hoewel geen lijd geschikter is om nederige onder
werping aan Gods wil en gevoel van 's mcuschcn on
waardigheid aan den dag te leggen dan de ure der
bezoeking, schijnt eene nationale vastendag niet pnsseud
iu de tegenwoordige omstandigheden. De Schepper dos
heetals heeft zekere natuurwetten gesteld vuur de
planeet, waarop wij leven; wel cu wee der meiisehcii
hangen af van de inachtneming derzelve. Eene dier
wellen maakt de gezondheid afhankelijk van de nfwe-
zendheid van dio gusachtige uitwasemingenwelke
voortkomen van eene opeeuhuuping van menschen of
van zich ontbindende zelfstandigheden, afkomstig van
dieren of van planten. Doch tevens heeft het aan de
Voorzienigheid behaagd, den incnsch het vermogen te
geven, om maatregelen te nemen, tol hel voorkomen
of verdrijven vau zoodanige uitwasemingen, liet is des
nicnsoheii pligt van dal vermogen gebruik te luukeii.
De plaag, die uver ons gekomenmaar voor het oogen-
blik genadiglijk in haren voortgang is gestuit, is eene
geduchte wauischuwing voor ons volk, dat het zijnen
pligt ten dezen aanzien te veel verzuimd heeft, en
dat zij, die voor de reinheid en gezondheid van straten
en steden moesten zorgen, niet ijverig genoeg geweest
zijn. De beste weg nlzoo, om du opheffing der plaag
te verdienen, tal zijn de oorzaken weg te nemendio
onmisbaar op nieuw pest en dood moeien brengen over
eene vastende eu biddend?, maar weikeluoze natie.»
Du geestelijkenaan welken dit antwoord gerigl was,
hebben hel onchristelijk geacht en besloten om het niet
op te nemen iu do notulen van het verhandelde in
liuniio vergadering.
De Bisschop van Brugge, in België, Mgr. Malou,
heeft een mandement uitgevaaidigd legen de Prules-
tnnlsclie Bijbels.
Den 30 Out. j.l. heeft te Rome de heiligverklaring
plaats gehad van den Jczoit Jiobota.
Te Trino, in Picmout, heeft de Pastoor, kennis
bekoiueu hebbende, dat een jong man en zijne vrouw
tol de Proteslanlsche kerk waren overgegaan, zicii niet
ontzien, om van den predikstoel af te lezen, «dat de
beide cchlgeiioolen vvurenProtestantenketters en
verdoemden, cn dut ieder, die hun huisvesting, welk
of brood zou verschaffenieder, die hen aansprak of
groette, in den ban zou worden gi-danu, en zijne ïiel
aan de verdoemenis gewijd,» 'l welk ten gevolge heeft
gehad, dat de echtgenooien door het gepeupel tijn
bedreigd geworden luet verbrandingen alleen door
du militaire inagt van de woede des volks zijn verlos».
Voor hen, die soms nog twijfelen, wat andersden
kenden te vvuehten staat, waar llome's volgelingen den
baas zijn, zij dit staaltje weder genoeg. Moglcu zij er
toch door overtuigd worden, dat hel beteugelen van
Rome's euvelmoed de duurste pligt van elk eerlijk
man is!
De toestand der Pauselijke Staten wordt bij den
dng ongunstiger. Was de stemming der bevolking reeds
huig niet zeer gelukkig, de duurte der levensmiddelen
maakt de ontevredenheid nog grooier. De slaat vnti
zaken iu geheel Midden-lfulië is zoodanig, dut crue
revolutie onvermijdelijk ware, zoo de bezetting door
Frankrijk eu Ouslcimjk de bewoners niet iu bedwang
hield.
De partij der Geestelijkheid iu Piëmont is hoogst
verbolgen over do kuinsl aan het Bewind vbii den lieer
Ralazzi, als Minister van Justitie, daar deze voorne
mens is, om, b.j de aanslaande opening der Knnirri,
aan te bieden de Wel op liet Burgerlijk Huwelijk, die
op de vereeuigiug vau de goederen der Geestelijk beid
met de Pauselijke, en de herziening van liet Strafwet
boek, wat betreft het godsdienstige vraagpunt, ten
einde daaruit te doen verdwijnen de verouderde bepa
lingen tegen de viyheid van geweten.
Zoo men een door de Indipendanct Beige uit
Parijs ontvangen schrijven gcloovcn lung, gaan thans
in liet tuiden van Frankrijk vele Roomsdi-Kutholijkcn
over lol dc Prolcstantsehe keik.
Ofschoon bij art. 41 der Wel op de Schutterijen is
bepaald, dal de leden der Schutterij verpligl zijn, zich
zclvcu te klecdeneu dat, ingeval van onvermogen
op hun verzoek aan het bestuur der Gemeente, geheel
of gedeeltelijk iu hunne klecding of klecdingkosten uit
de Gemeentefondsen zal worden te geinoet gekomen,
worden te Amersfoort niet alleen dc onvermogende
Schutters, zonder een bevorens door hen aan het Ge
meentebestuur ingediend verzoek en gcvutgelijk builon
voorkennis van dot bestuur, up kosten der Gemeente
gekleed, maar is zelfs, naar wij vernemen, bij die
Schutterij als regel aangenomen, om de Onderofficieren
zonder onderscheidin strijd mot do bepaling van
art. 4! der aangehaalde Wet, op Stads kosten van
inoiitccriiig te voorzien.
Is men hierin zoo faciei, omdat een Officier der
Schutterij de levcraiicie heeft van het laken, voor dc
klecding van de Onderofficieren en manschappen be-
noodigd? Waarom kwiteert die Officier dnn niet zelf
voor de gedane levcrancie, maar laat hij zulks doen
door den kleermaker, die wel do uniforineu mankt,
doch het laken niet levert?
V. vraagt, of dc i
i Jan Brom bevelen
gcnncuiing, door de Ilcglhank uitgevaardigd, door anprcLensie
kan ten uitvoer leggengelijk hij getracht heeft den Nov. j.J,
met zekeren T.op Socsterberg te doencn of Jan Brom
ook distantiegeld krijgt voor de ingevangenisstclling op H Nov.
van T.ofschoon deze door hem niet is gehaald geworden.
Dc Raad der Gemeente Soest heeft onlangs het besluit ge
nomen. om bet maken van eenen nieuwen stecncn brandput
in die Gemeente bij ojienbare aanbesteding op te dragenwaarop
dc Burgemeester aan drie metselanrsbazcn cn eenen timmer
mansbaas, allen te Soest woonachtigde uitnoodiging heeft
gedaanom naar dn» werk in te schreven't welkvervolgens
nnn den metselaar Jacob ran Brenkefendie alleen had inge
schreven, voor het bedrag der door hem gedane inschrijving,
Jf. meent, dat door hoven omschreven handelwijze van den
Burgemeester niet is gevolg gegeven aan liet besluit van den
Raadbegrijpende hijdat openbare aanbestedingen zóó moeten
Elaats hebbendat ook elders gevestigde werkbazen daaraan
unncn deel nemen; maar, de mededinging van elders woon
achtigen ook daargelatenis bet zijns inziens toch eene groote
onbillijkheid, dat tot de inschrijving naar dat werk niet alle
maar slechts eenige werkbazen van Soest zijn uitgenoodigd
geworden. Of heeft de zaak zich zoo toegedragen, opdat, onder
ADVERTENTIE IV.
Op WOENSDAG, den 10 November 1853,
des morgens ten 10 uren, tullen door den
Notaris VAN STEUN, ten huize van de Weduwe
II*. F LU IJ T, iu Middolwijk, te Soestpubliek
worden Geveild cn Verkocht:
TIMMERMANS- ex MOLENMAKERS-
GEREEDSCHAPPEN,
met alles wat daartoe behoort.
Tol ƒ5,00 Contantdnniboven op Dag tot 1°. Aiig,
1854, met Borgstelling; daags te voren te bezigligeu.
(310) ZEGT HET VOORT.
De ondergeteekende, zich alhier gevestigd
hebbende als TUINMAN,
welke betrekking hij vau zijne jeugd af opgeleid cn
tot dut verre op aanzienlijke Buitenplaatsen wrik-
zanin grweest it, zoodot hij dc bdMidrfing van alle
BLOEMEN, PLANTEN en VRUCHTBOOMF.N
en hel SNOR IJ EN dcrzelvo verstaat, neemt de
vrjjht'id hij deze zijne diensten aan Amertfooris Inge
zetenen nau te bieden; zullende hij', liony, ceiio gocdo
en ijverige bediening, hel Item Ie schenken vertrouwen
zieh waardig betonnen.
P. EL PP RICK.
ten huizo van dc Wed. VAN ZFJjST,
(320) aan de Langestrant.
Wij hebben de eer bij deto Ie beriglm,
1dal door ons een
DEPOT VAN SIGAREN
is gevestigd in het NlfX'W PAPIEH-MAGA7.UN
van IIKNKENS A C0MP.op do Longest raa t, te
Amersfoort. De deugdzaamheid van ons FABRICAAT,
sinds zoo vele jaren hier en elders reeds erkendzal
voorzeker hier de beste aanbeveling zijn.
(321) Gebh. LAMBOOU.
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
Van 30 Oct. tot en met 5 Nov. 1853.
BEVALLEN: 31 Oct., Johanna Stork geb. Verhoeven,
Z. I Nu*.. Mm in Koltlcrg, geb. Item-s, Z. 2 Nov.,
Alljdn Guerlruida Maigarelbn van Kedcn, geb. Siddié,
D. 3 Nov., Uendrika Jacobs, geb. van der Veer,
Z. Johanna Doesburggeb. Jckel, D. 4 Nov.,
Gerrilje ter Beest, geb. SchounderbcekZ. 5 Nor.,
Christina Klisuhetha de Block, gok Combcc. D.
ONDERTROUWD: Johannes Eversen met Hendrik*
Vierdag.
GEHUWD: Hendrik Riiijlrnbcrg mol Maria Schuur
man. llendiik vnn Heli kom met Hendrika II..prijs.
OVERLEDEN: 4 Nov., Maria van Wandelen. 7 w.
Jannetje van Rijswijk, 00 j. 5 Nov., Gijibertus
Willing, II j. Pliilippus Veencndaal, 67 j.ge
huwd met Gerrilje van der Velden.
221ste STAATSLOTERIJ.
Brij ten en PremiSn can f 100 en daarboven.
LIJFDE KLASSE.
11de Lijst. N". 7517 en 10238 ieder ƒ1000; NV 2227
10038 eu I8S40 ieder ƒ200; N'. 300. 000, 4433.4730.
5350.0212.1210113227.14110,15850.17253,17080.
18502, 18001, 1883.3, 10505 en 1008,3 ieder ƒ100
12de Lijst. N°. 1100, 6073 en 17370 ieder /400-
N°. 4330. 0913, 0001 en 13127 ieder ƒ200; N\ 20.l',
4032, 0230, 10211, 11745. 12370, 12004, 15122
15500, 17000, 18704 on 10401 ieder ƒ100.
13de Lijst. N». 10032 ƒ100000; NV 481. 3312 en
.3507 ieder 1000; N\20Ó, 13187 en 10555 ieder400;
N". 10021 eu 14.312 ieder ƒ200; N". 0788, 8700. 8311
10232, 11223, 1400.3. 172.35 eir 10784 ieder ƒ100.
14de Lijst. N*. 19301 5000; N\ 15180 ƒ1500;
N\ .3430 en 7328 ieder ƒ1000; N°. 10104 en 13813
ieder/400; N°. 542, 1414, 10002, 14004 en 10302 ieder
ƒ200; N°. 203, 312, 6058, 620.3, 0446, 7159, 8Q05,
0277, 12083, 14052 en 10002 ieder ƒ100.
YERTnEK DER BEURTSCHEPEN.
van Amersfoort,
's morgeus ten 6 ure:
Vrijd. 11 Nov. Bos.
Zond. 1.3 de Wccrd.
Wocnsd.lG Koekoek.
van Amsterdam,
1 uur vóór Bpomsluilen;
Dond. 10 Nov. Koekoek,
/-at. 12 a Houtmager.
DingsdyU Bo*.
Vnn Amersfoort op Rotterdamo»c f HaarlemLeijden
's Grarenhage cn Delft, Maandag 21 Ntw.rn van
Rotterdam op Amersfoort, over Gouda, Ley den en
Haarlem terug, Dingsdag 20 No*.; Schipper J. Hobisa^om.
Van Amersfoortover hampen, Sneek en Leeuwarden
naar Groningen, eiken Znturdug, 'smorgens ten 9 fare*
vnn Groningen, over Kampen cn Harderwijknaar
Amersfoort, eiken Woensdag, 's namiddags ten 2 ure;
Schipper II. Kostzk.
De AKSRsrooRTSciiRCoukast verschijnt icdcrcn Donderdag,
tegen den abonnementsprijs van ƒ0,00 in do drie maan
den. Do prijs der Ad verten tien van 1 lot 0 gewono
regels is, met het zegel regt, 0,95; voor eiken regel
meer 0,10.
Afzonderlijke Nummers worden voor 0,15 afgele
verd. Bijdragen, wonrvnn do inzendors moeten bekend
zijn bij do Redaotie, die in elk geval het regt van
niel-plnnlsing zich voorbehoudtte bezorgen des Woens
dags vóór den middag; Advertenliên dienselfden dng
vóór tyf ure 'savonds, in do Huurhuizen N". 241; Ie
Amersfourt.
Te Abzbwoozt, bjj VEECKENS VAN KUIJKHOF.
