DONDERDAG, 29 December d853.
29 Deo. Donderd. Joh. mklef overl.1387. |2 Jan. Maand. Lavaier overl., 1801.
30 Vrijd. 9 N. M.; Jacq. Santin overl., 1730. 3 Dingsd. Joh. v. Muller geb. 1752.
31 Zalurd. Jesaia XXI: 11 en 12. H Woensd.
1 January 1854, ZOND. NleawjnnrsdAg1 Tiin.IV10; l'lrich Zwingligeb., 1484. H 6 Donderd. R. Morisson geb., 1782.
B E R I G T.
De Amcrsfoorlsohe Courant, weiter Proteslanlsclie
rigting, zoowel in het Staalkundige als in hel Gods
dienstige, genoegzaam is bekend, wordt, onderredactie
van Mr. L. Zegers Vee ekensAdvocaat te Amersfoort,
eiken Donderdag uitgegeven.
Als Algemeen Nieuwsbladzal daarin van het meest
belangrijke binnen- en buitenlandsch nieuws berigl
gegeven en van bet in de beide Kamers der Stateu-
Gcneraal verhandelde een kort verslag medegedeeld
worden
Als Weekblad voor de Provinoie, zal de Courant
inhoudende verslaggevingen van de handelingen der
Provinciale Staten, hel nieuws uit de Provincie, een
uittreksel uit het Provinciaal Blad en eindelijk den
tekst van du door de Staten der Provincie gemaakte
Reglementen en Verordeningen;
Zullende in dezelve, als Slads-Couranlworden op
genomen nlle Kennisgevingen en Reglementen en
Verordeningen, door de Stads-Regering uitgevaardigd
en vastgesteld; hel nieuws en de Burgerlijke Stand
van do plaats, en, zonder aanzien van personendoch
steeds niet inachtneming van waarheid en regt, alle
mededcelingen, opmerkingen en betoogendie kunnen
leiden tol bevordering der belangen van de ingezetenen.
De abonnementsprijs op de Amersfoortsche Courant,
die, op goed papier, compres gedrukt en zoo noodig,
lu-'t een Bijvoegsel, zonder prijsverhoogingwordt
uitgegeven, is negentig Cents in du drie maanden;
zullendevoor in dezelve te plaatsen Advertunliëii
gevolgd worden het onderstaand
Tart eft
voor cenc Advertentie van 1 tot en met-10 regels, f0,75
voor iedcren regel meer»0,05
voor cenc Advertentie van 25 regels1.50
voor iedcren regel meer0,04
voor cenc Advertentie van 50 regels2,50
voor iedcren regel meer»0.03
voor cenc Advertentie van 75 regelsu 3,25
voor iedcren regel meer0,02
daaronder begrepen het -zegclregt;
met bepaling, dat, ingeval van plaatsing van dezelfde
onveranderde Advertentie in drie achtereenvolgende
Noinmcrs, voor de derde inanl slechts ƒ0,50 verschul
digd is; dat de Adverlentiën van openbare Autoriteiten
en van Besturen van Instellingen van openbaar Nut
en Liefdadigheid, ooaangezien de uitgebreidheid dier
Adverlentiën, voor vijftig cents worden geplaatst, en
dat alle toezendingen en betalingen vrachtvrij moeten
gedaan worden.
AMERSF00I1T, 20 December 1833.
In de op 27 Dec. j.l. gehouden vergadering van den
Raad dezer Gemeente, is o. a. goedgekenid het Regie-
munt van Orde van de Kamer van Koophandel alhier,
en zulks na kennisneming door den Rand van den in
houd eeuer missive van den Minister van Binnenl.
Zaken, waarin Z.Exc. te kennen geeft, dat, zijns in
ziens, de Kamer niet kan worden verpligt, om hare
zittingen met opene deuren te houden, cii dat, van
Regeringswege ill die goedkeuring zal worden voorzien,
indien de Raad niogt volharden bij zijn vroeger geno
men besluit, om, op grond van verschil van zienswijze
in deze van den Raad met de Kamer en den Minister,
zijne goedkeuring aan gezegd Reglement te weigeren.
Nog is, in te gaan met 1 Januari], vastgesteld eeue
belasting van 2 op eiken houd, die, eene maand
oud zijnde, niet wordt gebezigd voor de uitoefening
van een beroep (en zulks N.B. om de honden op Ie
ruimen. Mug dal 'l beginsel zijn van belastingen?);
zijnde een rekwest van Harthoorn, 0111 van de Stad in
huur of koop te mogen hebben het gebouw, van ouds
de Polmolen, nabij do Koppelpoortom daarin eeue
fabrijk of tra fok op te ligten, aangehouden tot eene
volgende vergadering.
Hit Concert, den 21 December j.l., door de
Quartet Pereeniging alhier, ten behoeve van de Alge-
meene Armen gegeven, heeft een zuiver bedrag van
ruim ƒ200 opgeleverd. Is deze opbrengst gering te
noemenmen bedenke echter, dal de Protestantenna
in de onlangs door armverzorgeren hunner Gemeente
gehouden collecte bijzonder veel te hebben gegeven,
ook don 17 Dcc. j.l., bij wijzo van de welbekende
Loterij, ƒ930 lol leniging van den nood hunner armen
hebben bijgedragen, en dat de Roomschen eerstdaags
zullen moeten offeren aan de Vereeniging van Pincentius
a Paula.
Het alhier gevestigde Departement der Ned.
Maatschappij tot bevordering van Nijverheid heeft onlangs
bedacht, om soo mogelijk in hel volgende jaar alhier
eene Tentoonstelling van voorwerpen, den Landbouw
en de Nijverheid betreffende, te houden, en zich, met
het verzoekom een daartoe bruikbaar locaal van de
Stad te mogen hebben, gewend tut den Raad, welk
verzoek, in de Raadsvergadering van 5 Dec. j.l. ter
tafel gebragl, in cenc volgende vergadering in beraad
slaging zal worden genomen.
Tot voorziening in de vacature van Regter-Plaats-
vervanger in de Arrondissemciits-Regtbank alhier, ont
slaan door de benoeming van den lieer pari Lilaar
tol Subst.-Griffier, zijn aanbevolen de 11.11. Mrs. 11. A. L.
HamelbergA. G. Wijers cii J. van Voorlhuijsen.
Werden, gelijk algemeen is bekend, tot dus verre
door de Afdeeling Amersfoort van de Ni-derlaudsolie
Vereeniging tul Afschaffing van Sterkeu Drank, kaartjes
van 3 en 5 centen waarde verstrekt, waarop, bij de
op dezelve aangeduide winkeliers, brood, kruideniers
waren en brandstoffen kon worden gehaald en zulks
opdat die kaartjes als aalmoezen zouden worden uitge
reikt en de giften der liefdadigheid niet in de herbergen
of slijterijen zouden kunnen misbruikt worden, dezer
dagen is nug door gezegde Afdeeling besloten, om,
gold tot op heden de regel, dal die kuuitjcs van
niemand anders dan van de daarop aangewezen win
keliers tegen betaling van liet daarop gestelde bedrag
mogtcii ingewisseld worden, die kaartjes in den ver
volge ook aan te ueinen van hel Bestuur der alhier
gevestigde Spaarkas; zijnde door de Afdeeling der
Ncd. Vereeniging tut Afschaffing van Sterken Drank
bovendien, met het oog op den aanstaanden Nieuw
jaarsdag aangenomenom niet slechts kaartjes van
drie en vijf, maar ook van tien cents verkrijgbaar te
stellen, en zulks bjj den Heer P. van Absop den
tingel alhier.
Nemende wij deze gelegenheid Ie baat om, ofschoon
de Spaarkas genoegzame deelneming reeds ondervindt,
den minvermogenden te herinnerendat het Bestuur
der Spaarkas eiken Zalurdag-avond van 8{- tot 10 ure
zitting houdt ten Ruadhuize dezer Slad, tot ontvangst
van spaarpenningendie men, minstens ten bedrage
van tien centen wil doen bewaren, en dat de ingebragle
penningen met eene rente vnu een half ten honderd
in de maand, in Mei en November, maar ook lusschen-
tijds, in dat geval echter zonder rente, wordcii terug
gegeven.
Mogen zoo luidt het slot der circulaire van
10 Mei j.l., waarhij de oprigting der Spaarkas is aan
gekondigd, «alle ingezetenen van Amersfoort onze
pogingen ondersteunen: de minvermogendendoor te
touncn, dat zij kunnen en willen sparen, eu door ons
hun vertrouwen te scheuken; de meergegoedendoor
hunnen invloed op de eeratgciioenideii te bezigen lot
bevordering van bel goede doel of door hel schenken
van kleine bijdragen tol bestrijding der onvermijdelijke
onkosten en renten, die wij, hoe gering ze ook zijn,
gaarne zullen ontvangen.
Z. M. heeft benoemdtot Kapitein 3e kl. hij de
Veld-Arlillerie. den 1 en Luitenant G. J. Maris, van
de Rijdende Artillerie, en lot len Luitenant den 2en
Luitenant Jhr. C. C. A. van Rappard, van do Veld-
Arlillerie.
Donderdag, 5 Jan. e. k., des voormiddagsten 11
ure, zal, voor de Arrondissemciits-Regtbank alhier,
worden behandeld de taak van het O. M. tegen A. ten
Knlce, boerenarbeider, wonende Ie Amersfoort, thans
gedetineerd in het huis van Arrest en Justitie, beklaagd
van iu den nacht van 5 Deo. j.l., eeoe zware verwonding
te hebben toegebragl nau Ernst de Bree, wonende nabij
Kokjes Boomgaard; zijnde zeven personen, als getuigen
in deze, gedagvaard.
Pan Wermeskerkcn, tc Amersfoort, heeft eindelijk
uitgegeven de lang reeds geannonceerde nieuwe Courant.
Dundcidag, 22 Dec. j.l.heeft hij aan cenigen ge
zonden hel eerste nummer, eu zulks als een pruef
van bewerking.
Zij heet Nieuws- en Advertentieblad voor de steden
Utrecht, AmersfoortIJsselsteinRhenen en Wijk bij
Duurstede, en zal 's Woensdags uitkomen.
Daardoor zal van Wermeskerkeu voorzien in eene
behoefte, die juist in de Provincie bestond want tot
heden ontbrak, volgens zijn zeggen, een Blad vuur de
gnnscbe Provincie.
Eii dan de Provinciale Utrechtsche Courant, die,
wel cn gunstig bekend, overal wordt gelezen?
Dat nieuwe Blad debuteert dus met leugens.
Het stelt zich nlzoo voor, de Provinciale Courant te
verdringen? De llecren Bosch schijnen echter hunnen
concurrent niet te vreezen, wout de Utrechtsche Courant
zol voorlaan eiken werkdag worden uitgegeven.
De Redactie er van is onbekendze belooft zich neutraal
lo zullen houden, en alle stukken, die haar worden
toegezonden, voor en legen (voor en tegeu wat? ze
heeft immers geen beginsel), onder verantwoordelijkheid
voor dezelve van de inzenders, Ie zullen plaatsen.
Dio nieuwe Courant zal du6 rijp en groen, als er
maar wat koiut, opnemen.
Liefst echter over de verkiezingen.
Dat toch staat in 'l programma, oindatde Kiezers
nog niet zi|n op do hoogte van den lijd. Dc Krant van
Joh. van Wermeskerkcn zal, ten aanzien van dat punt,
allengs ze brengen op de hoogte, waar zij komen eu
blijven moeten.
En dat, door al die diverse stukken, voor en tegen,
die voor zijne Krant worden ingewacht?
Waarom niet liever gezocht en aangewezen de mid
delen, om Amersfoort op te beuren uit zijn verval?
Nog zal zij de verslagen van het verhandelde in dc
Gemeeiileraads-Vergaderingen plaatsen; bij voorkeur die
van de correspondenten.
Waar zal ze die plaatsen? Met één verslag toch kan
de Courant vol zijn; ze is immers gedrukt op klein
formaat papier, met groote letter en veel wit.
Eii waar zullen dan de officiële publication van al
die vijf Stads-Besturen blijven?
«Wel, de groote publicatiën plaatsen we niet»,
zegt Joh. van Wermeskerken, «zie maarin ons
nummer van 22 December hebben we, om toch zoo
wat te geven, een oude Amersfoortsche Kennisgeving
van 8 Dec. gezet en die groute, over de Militie, van
17 December, niet geplaatst; bovendien zijn wij niet
voornemens om de publicatiën van Utrecht, IJsselstein,
Rhenen en Wijk bij Duurstede te plaatsen, dat kan
immers niet in een zoo'n klein blad.
En waarom heet gij dan uwe Courant een Nieuwsblad
voor al die steden?
Om ook van de ingezetenen dier plaatsen een abon-
neiueutje tc krijgen; het doel immers heiligt de mid
delen.
Wat kost die nieuwe Courant?
Dc prijs is matig gesteld negentig cents en een
gulden tien in de drie maanden.
'l ls wal veel voor zoo'n slappe kost, als uw Pro
gramma doet verwachten en ge in N". 1 gaaft.
Maar, a propos, gaat do Courant door?
«Wei zeker, ik heb er a! genueg bestellingen op.
En waarom dan N°. 1 gratis verspreid op 22 Dec.
en N". 2 eerst tegen 11 Januurij toegezegd?
Weetje wel, Johannes van Wermeskerken, wat ik
er van deuk Dat ge u door Meester Johatsiset bij
den neus hebt laten nemen; dat ge weldra zult onder
vinden de waarheid van 'l gezegde: «Die een put
graaft voor een ander valt er ligt zelf in», en dat
van uwe 9puaAO|3q|aoA onderneming liet einde al heel
gaauw den last u zal doen dragen.
1" de op 19 Dcc. j.l. te Amerongen gehouden
vijfde les van den cursus over den Landbouw en
daarmede iu verband staande Natuurkundige Weten
schappen, las de Heer Mulder over de bestanddeelen
der planten, en splitste zijne voordragl in twee deeleu:
ouverbrandbare cn verbrandbare bestanddeelen.
De ouverbrandbare stoffen, of de aschdie eene plant
achterlaat, werden opgenoemd en gedeeltelijk aange
toond, en daarna gewezen op het verband lusschen
grond- en pluuten-ascli, terwijl hierbij werd uitgemaakt,
dat de grond de eenige bron is van de onverbrandbare
stollen iu de planten. Verder werd opgegeven, waarvan
•liet verschil iu de hoeveelheid asch der planten afhing,
vooral met betrekking tol verschillende planten, ver
schillende variëteiten van dezelfde soort, verschillende
deelen van dezelfde plant enz., alles door voorbeelden
opgehelderd. *1 hans kwam iu behandeling de hoedanig
heid der plantenascli-soorlenalsmede het verschil
hiervan naar de soort der plant, naar het deel, naai
den aard van den grond enz. Spr. wees bij deze ge
legenheid op het liouge gewigt van de kennis der
unbraudbare sloffen voor den landbouwer en hoe men,
juist door deze kennis, doelmatig mesten kan.
Van de verbrandbare bestanddeelen werd medege
deeld, dal ze kunnen verdeeld worden in nlgeiueenc
rn bijzondere. Spr. kon hier alleen de eerste behandelen,
cn trad dus in eene nadere beschouwing van cellenstof
zetmeel, eiwitachlige ligchamen, gom, suiker, vetten
en oliën, harsten, plantenzuur en kleurstoffen, welke
sloffen gedeeltelijk werden vertoond en sommige harer
eigenschappen door proeven opgehelderd. Na deze
proeven werd de zamenstclling der ligchaincn opgegeven
cn gewezen op het groote versohil lusschen slikslofvrije
en stikstofhoudende ligchamen; terwijl hierbij het be
lang der planten-vettoii voor hut dierenrijk werd in
het licht gesteld. Teil slotte werd gewezen op het ver
schil in voorkomen en hoeveelheid der genoemde
stoffen, afhangend van verschillende planten, ver
schillende deelen der plant enz.
Vooral belangrijk iu deze lezing was, dal de Spr.,
handelende over de bestanddeelen van plaiilcu-asch
over de stoffen die daarin, naar gelang der plant
voorkomen en die zij derhalve ook weder tot hare
voeding behoeft, als voorbeeld nam de tabaksplant,
die daar de Bchicr ecnigsle tak van landbouw uitmaakt'.
Te Utrecht is, den 20 Dcc. j.l., tot Predikant bij
de Ned. Herv. Gemeente beniepen de lieer N. Beets,
Theol. Doctor en Predikant te Heemstede.
In Utrecht is den 18 December j.l., voor de
derde maal in vier weken tijds, in de Jnnskcrk gecol-