lecteerd duizend Ruiden in bankpapier. Dal is ecu gift
die niet alleen den armen helpt, maar in de wijze,
waarop ze werd gedaan, van hel echl Christelijk liarl
des gevers getuigt.
Den 22 Dec. j.l. is, te Utrecht, in hel gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen, op de Mnriaplaals,
de eerste lexing gehouden, over de Geschiedenis der
Christelijke Kerk in Nederland, lot na de vestiging
der Kerkhervorming.
De Hoog leeruur Rooijaards opende de lexing met eene
voordragtwaarin hij uiteeiixelte, hoe ons Vaderland
een Christenland was geworden, en wees daarbij op
de duisterniswaarin ouzo landstreek bedolven bleef,
gedurende de eerslo eeuwen na Christus geboorte; up
de schemeringdie doorbrak onder Dagobert; op den
strijd tusschen het licht en de duisternis, die gevoerd
werd door Radboud, tegen If illebrord, If iljried en
anderen; op de zegepraal ran hellicht, door predikers
als ïfillebrord en Bonifacim, voorbereid en door de
krachtige hand van een Karei den Groote op ffitlekind
bevochten.
De eerstvolgende voorlezingen zullen, aanvang ne
mende des avonds ten 8 ure precies, gehouden worden
den 5 en 19 Januari), den 2 en 16 Februari) en den
2 Maart, door do Aecre» Montijnvan FoUenhovcn,
en van den Ham, Predikanten te Utrecht, en Mrs. C. Th.
Baron van Lijnden en J. I. D. Nepten.
In de zitting van de Eerste Kamer der Sinten-
Generaal van 21 en 22 Dec. j.l. zijn aangenomen de
Hoofdstukkei. 1, 11, 111, IV, V, VI, VIII, IX en XII
der Slnntsbegrooting, met algemcenc stemmen; Hoofd
stuk VIL met 31 stemmen tegen I, Hoofdstuk X niet 23
stemmen tegen 1Hoofdstuk XI met 29 tegen 2 stemmen
en vervolgens het gcheele Ontwerp, met nlgeiueeiic
stemmen; hebbende de Minister van Binnciil. Zaken,
bij dc beraadslaging over Hoofdstuk V gezegdten
aanzien der Jogt wet, dat ecnige bijzonderheden gewij
zigd en leemten aangevuld zullen worden; ten aanzien
van hel Lager Onderwijs, dal Z.Exc. nog in deze
zitting de Wet, nopens het Lager Onderwijs, hoopt
nan to bieden; ten aanzien der Visscherij, dat do
llcglementen welligl voor het ophouden van de prc-
miën herzien of opgeheven zullen worden; ten aanzien
der Empirici, dat de Wet, die ontworpen is, spoedig
aan hel oordcel der vergadering zal worden onder
worpen; ten aanzien cener wijziging van de organieke
Weiten, dat de Regering hel niet raadzaam acht, om
die Wetten, wat de algemeene beginselen betreft, nu
reeds te herzien; ten aanzien der Spoorwegen, dat de
Regering niets liever verlangt, dan die zaak tc bevor
deren; ten aanzien van de ongelijkmatigheid in de
bekostiging dor woningen van de Commissarissen des
Konings, dat Z.Exc. die onbillijkheid en onregtiiialigheid
niet erkent; ten aanzien der regten van Burgemeesters
bij do verkiezingen, dat de Regering huu geene aan
schrijving deswege heeft gegeven, doch hun die vrij
heid gelaten heeft, die de Grondwet en de Wetten
hun toekennenteil aanzien der Medische Policic, dat
eene Slanlsoommisse haar ontwerp heeft opgemaakt,
waarmede Z.Kxc. zich groulelijks kan vercenigcnten
aanzien der Vcc-Arlsenijschooldat die inrigting en liet
personeel in den giiiisligslen toestand verkeert; ten
aanzien der Longziekte, dat Z.Exc. dc inenting vou
het vee, ten koste van hel Gouvernement, gaarne znl
bevorderen; ten aanzien van het Observatorium lo
Leijdendat men op de ondersteuning des Konings cu
van Z.Exc. kan rekenenvoor zooveel de bevordering
van kunsten en wetenschappen betreft, vragende hij
echter, of er wel mogelijkheid beslaat, om do zou
aanzienlijke sum van ƒ80000, voor dezen post, op do
Begrooling tc brengen, en ten aanzien van het Stoom-
boot veer bij den Moerdijk, dat do Regering voornemens
is, aangezien hel tarief zeer hoog is, in een volgend
jaar wijziging i" dc dienst tc brengen ca liet tarief tc
Bij du beraadslaging over hoofdstak VII R.-K
Eeredienst), heeft de Heer can der Lek de Clercq be
zwaar, niet dal er een bezoldigd Minister aan hel
hoofd van dit Depart, is geplaatst; ook niet dat de
Bisschoppelijke regeling is lot stand gebrag». Hij juicht
integendeel too, dat do Bisschoppen zijn erkend, geïn
stalleerd en thans zullen worden bezoldigd. Doch
hij n.oet zijn leedwezen betuigen, dat de Bisschoppen
en andere Kerkelijke ambtenaren door den Staat zullen
moeten worden 'bezoldigd. Spr. gelooft, dut do vorige
Regering do bezoldiging der Bisschoppen nooit op liet
oog heeft gehad; hij kan zich voor alsnog niet ver
eenigen niet het denkbeeld, dat daaruit meerdere
kosten zouden moeten ontslaan; het is toch niet on
denkbaar, dal het getal Bisschoppen zal worden ver
meerderd en hunne bezoldiging zal worden verhoogd.
Hij weet wel, dal hetgeen nu aan de Bisschoppen
wordt toegekend, op eene andere wijs aan het R.-K.
Kerkgenootschap werd verstrekt. Doch hij betwijfelt,
of het wel voorziglig is, dat, doordc nieuwe organisatie,
meer onkosten zullen worden gemaakt; waarop door
den Minister voor de Zaken van de R.-K. Eeredienst is
geantwoord, dat er geen sprake is van liuogere uit
gaven. Zij zijn dezelfde gebleven als ten vorigcii jare;
het betreft dan ook nu alleen eene repartitie van
dezelfde som. De Grondwet legt aan dc Regering de
vcrpligting op, de Kerkgenootschappen te beschermen
en ze dus te bezoldigen, terwijl daarbij de traclemciiten
der Leeraars worden verzekerd. Er is hier alzoo geen
quaestic van oiivoorzigligheid of verhooging of van iets
nieuws. Het traotement van een Bisschop ad ƒ2500 is
niet tc hoog, als men in aanmerking neemt, dat een
dertigtal Predikanten Ie Amsterdam dezelfde bezoldiging
genieten. Bovendien is die bezoldiging nog beneden
hetgeen in 1829 was bedongen, hetgeen hij staaft door
hel bepaalde bij het vroegere concordaat. Van ƒ30000
is men lol 12000 afgedaald voor de bezoldiging der
Bisschoppen.
De Heer van der Lek de Clorcq replicerende merkt
op, dat do Minister zijne rede verkeerd heeft opgevat;
hij had het cijfer der bezoldiging niet aangevallen;
integendeel, hij erkent, dol dit zeer laag is. Spr. heeft
ook geene aanmerkingen op uitgaven in hel algemeen.
Maar zijne bedenking is, dal men nu is begonnen met
bezoldigen. Wie waarborgt, dat er niet meer Bisschoppen
of bij andere Kerkgenootschappen ook hoogerc Gecsle-
lijken zullen worden aangesteld dan tot nu toe; en,
gebeurt dit, dan zal men ook deze moeten bezoldigen?
De Minister zegt, dat uit besoherming voortvloeit de
betaling; maar dun ook moesten do Predikaulcn der
Afgescheidenen worden bozuldigd.
Dc Minister voor de R.-K. Eeredienst gelooft, dal er
geen vices bestaat, dal het getal Bisschoppen zal worden
vermeerderdhet vastgesteld getal mag als een normaal
cijfer worden beschouwd; dat getal is werkelijk com
pleet; hij had zelfs een minder getal geweiisoiit. Z.Exc.
iieeft voorts niet beweerd, dut besoherming bepaaldelijk
betaling insluit. Neen, dat zegt hij niet; maar naast
de bescherming slaat toch ook du verpligting om de
Kerkgenootschappen te betalen. Art. 164 der Grondwet
bepaalt bescherming, maar art. 168 schrijft ook bezol
diging voor. Nu waren er wel in 1848 geeue Bisschoppen
maar hel R.-K. Kerkgenootschap bestoud, en nu geldt
het slechts ecnu repartitie der daarvoor uitgetrokken
gelden.
De Ueer van Dam van Isselt zal stemmen voor liet
Hoofdstuk, onder protest echter legen de uitlegging,
duur den Minister aan art. 168 der Grondwet gegeven;
dut artikel is hier iu grenen deele van ecnige luepnssing.
Iu dc zitting van du Tweedu Kamer der Slateu-
Gencrnal van 21 Dec. j.l., is, niet 41 tegen 24 stemmen,
verworpen het voorstel van de 11.11. T/wrbeahe c. S.
tot afsoliafling van het touuegeld en van den accijns
op liet gi slngt enz. (zie hel Rijcoegscl).
Hel Tielsche fFeekblad zegt daaromtrent het volgende:
Geen der voorstellers durft, lussclieu God en zijn
geweten, de verklaring afleggen, dat hij, één uogen-
blikhalf heeft geloofddat liet voorstel zou wurden
aangenomen. Geen der voorstellers durft, tusschen
God en zijn geweten, de verklaring afli-ggeu, dat hij
niet zijn voorstel heeft gedaan, om wrevel en onver-
genoegdheid op Ie wekken legen het tegenwoordig
Ministerie, niet de nevengedachten, dat de gevallenen
weder zouden kunnen worden opgerigl uil het slijk
waarin zij zich zei ven hebben b. graven.
De Tijd deelt mode, dal Mgr. J. Z wij sen,
Aartsbisschop van Utrecht, een brief van deelneming
en aanmoediging (tol verzet legen de wettelijke Bur
gcrlijke Overheid) aan den Aartsbisschop van Freiburg
heeft gezonden.
Wij lezen in de Fakkel van 23 Dec. j.l.
Fincentius-Concerten. Onder dezen titel plaatsten
wij, in N°. 7 van dit jaar, een stukje nopens deze
Roomsche vermakelijkheden, inzonderheid binnen Am
sterdam; maar, naar wij vernamenwal laat, om
onze Protestaiilsclie broeders en zusters, ten regten
tijde in te lichten en te waarschuwen legen de sluw
heid van listige Jezuiten, die do inenschlicvendheid
der Protestanten tc baal nemen, om liet l'rolestantsohe
geld in de offerkist der R.-C. Geestelijkheid Ie doen
orerstorlenwant dat do opbrengst van die concerten
5 la Fincentius lot andere einden besteed wordt dan
om hongerige» lo spijzen dorstigen Ie laven en naakten
Ie kierden, weet een ieder, die arme Rooinscligcziiideii
naar de vaders van a Paula verwijst, en hen ziet terug
komen inet de boodschap, dat de Paters onvermogend
zijnom aan hen iels te doen. Moeten er echter ker
kelijke ornamentenpricsterkleederenkruizen, schil
derijen, heiligenbeelden, enz. enz.aangeschaft worden
dan is de kas van St. fiticenlius goed voorzien en
het zijn voor drie tierde deel Protestanten, dicdanitue
hel hunne, in die zoogenaamde Armenooncerlenheb
ben bijgedragen.
u Langzamerhand begint de lijd Ie naderendat men
die concerten weder zal beginnen nnu te kondigen en
de Inlerkenlijslen rond te zenden j en ten einde niet
andermaal te laat te komenweiischlcn wijonze ge-
lool'sgcimotcil, in tijds te waarschuwen, opdat zij zich
niet, bij herhaling, door den schooiicu schijn van
itieiiaclienliefdc, mededeelzaamheid en Christelijke wel
dadigheid, laten misleiden en bedriegen.
«'I ls wel sluw ril echt Jezuïtisch overlegd, om
aan het weldoen der armen tevens een zinnelijk genot
voor velen zoo begeerlijk te verbinden. Maar wie zal
in staat wezen zijne Evangelische belijdenis in die male
te verloochenen, dal hij, om den wille van een muzi
kaal vermaak, vrijwillige bijdragen levert, om Rome'»
hcidcnsche eeredienst iu luister co prnal te doen toe
nemen? Eilieve! Broeders en ZustersI aanschouwt eens,
dat rijkelijk opgesmukte Maria beeldDe Paters van
Pincent a Paula Ingchen in hunne vuist, terwijl gij
het aandachtig beschouwt, en fluisteren eikander in het
oor: Dal hebben nu toch die domme Geuzen aan ons
present gedaan
n Dat is zeer vereerend voor uProtestanten I
Dc Boekhandelaren ten Brink en de Fries, tc
Amsterdamhebben Ier perse gelegd eene nieuwe
goedkoope uitgave iu één deel van het belangrijke en
door het Haagsch Genootschap, tot verdediging der
Christelijke Godsdienstbekroonde werk: de Geschiedenis
der Kerkhervormingin Taf'ercelen, door B. ter Haar.
De uitrekening, tegen ƒ1,80, slaat open lot den 31
December aanstaanden.
Dezer dagen is tc Utrecht uitgegeven en alom
verkrijgbaar gesteld de Folks-Almanak roor Neder-
landscho Protestantenroor 1854, een nieuw Jaarboekje
ter verlevendiging, versterking en onderhouding v.iii
den Prolesliintsolien volksgeest. Strekken dc namen vail
de zamenstelleis, de Herren Mr. J. I. D. Neppen en
Alb. van Toorenenbergenaan velen reeds ten genoeg-
zanien waarborg, dal hier niets anders dan wat goeds
is tc wachten, met genoegen zagen wij in het boekske,
dal met een viertal lieve plaatjeswaaronder het portret
van Johannes Huss en eene voorstelling van den dood
des eersten Martelaars in Nederlandis versierd
stukken opgenomen van J P. Hasebroek (Oranje hoven ij
J. Chr. Gewin, J. J. rnn Pollenhovcn, Elizabeth
Johanna Hasebroek, L. J. van Rhijn, Ch. Fithcff,
J. II. Carpcntier Alting en anderen, weshalve wij
vermeenden ons niet te mogen onthouden, om dezen
nieuweling onder de vele lieve jaarboekjes met onzen
heilwcusch te begroeten en zijnen aankoopvoor slecht!
70 Cents, onzen Broeders en Zusters in den goloovo
aan te bevelen.
CORRESPONDENTIE.
Het artikel van A.waarin wordt teruggekomen op de be
jegening, door hem ter audiëntie der Arrondissemcnts-Regtbank
te Amersfoortop 1 Sept. j.l.van den President dier Regtbank
ondervonden, kan niet worden geplaatst. TZau jiju als boter
aan dc galg gesmeerd.
Evenzeer achten wij bet overbodig, om op te nemen den
rand van A. aan Heeren jagtlief hebbersom zich te onthouden
van het geven van Nicuwjaars-fooijen aan de gewone en buiten
gewone Opzieners der jagt. In dc eerste plaats toch geraakt
bet geven van iooijen al meer en meer van zelf in onbruik
en ten andere behoeft bet geen betoog, dut hetaere» van
fooijen aan en het aannemen derselve door ambtenaren een
altiid gevaarlijk op de proef stellen is van de moraliteit der
ambtenaren.
Het artikel over de op 19 Dec. j.l. te leur gestolde armen
van de It.-C. l.icvc Vrouwe Kerk, die, voor twee uren biddens
voor dc ziel van dc wed. 11. de Jong, in plaats van een
zesponderslechts een dubbeltje ontvingen, kan niet geplaatst
worden, omdat 't betreft een volstrekt particuliere zaak.
A D VERTEN TIENT
Getrouwd, tc Sumanapeiland Madura, den
22 October 1853:
WIJNAND HUBER8 VAN ASSENRAAD
Officier van Gezondheid der 2« klasse,
met
Mej. RH BERT A JOHANNA WIJNMALEN.
Benige Kennisgeving. (340)
Di PLAATSELIJKE VERF.ENIGING TOT AFSCHAFFING
v>s dis STERKEN DRANK
Meent du aandacht te mogen vestigen »p hare Kaartjes
of Bons, ter waarde van drievijf en tien Cents,
verkrijgbaar bij den Heer P. VAN A119.
Dexo kaartjes zijn bestemd, om in plaats van sterken
drank of geld Ie dienenwanneer men op Nieuwjaarsdag
of bij andere gelegenheden ecnige kleine dienst beloo-
i*ciifooi of gift uitreiken wil. Voor liet bedrag worden
aan do bedoelde personen niet aan lieudie deze
kaartjes opknopen, voor zooveel zulks Iu vermijden
is brood, brnndstof en (rntterawnren door
du Winkeliersdie op de Kaartjes vermeld zijn, ver
strekt; terwijl bovendien deze Kaartjes bij de Spaarkas
voor geld aangenomen worden. Du Verceuiging houdt
alleen met deze Kas en- de genoemde Winkeliers
afrekening.
AaissruosT, 27 December 1853.
Het Bestuur der Afdteliug Amersfoort ran
de Ncderlaudsche Fereeniging tot Afschaf
fing van den Sterken Drank
J. II. VAN ROSSEMF oor sitter
(344) II. A. LAAN, Secretarie.
MAGAZIJN VA* KANTOOR-,
SCHOOI- er SCIIIIIJHtKHOtTTtV
VAN
JIEJXKEWS Cour.,
m AMERSFOORT.
Voor hel NIEUWJAAR hebben wij voorhanden erno
ruime keuze van: REGISTERS, GROOTHOEKEN CASSV-
BOEKEN. NOTITIE- c. WINKKLBOKKJKS. ASSIGNA
TION WISSELS, KWITANTIéN. REKENINGEN en
NOTA's, en alle soorten vnn POST-, SCHRIJF-
en REK EN ING EN-PA PI ER, bjj voorbeeld:
REGISTERS vnn 2 hoek papier 02} Cent.
NOTITIEBOEKJES van af 1} Cent; hel dozijn 16Cents
ell hunger.
POSTPAPIER, blank en niet vloeijeuddo riciu van
480 poslvellcn a 1.20.
VELIJN SCHRIJFPAPIER, de riem ƒ1,45.
ENVELOPPEN, do 100 voor 28Cents; de25 mor8Ceiilt.
ASSIGNATIëN, de 100 voer 22} Cents.
NOTA's, de 100 voor 18 Cents en lioogcr.
OUWELS, 80 Cents hel Ned. 6'di; ouce 17 Cents.
LAK, het Té van 20 pijpen 27} Cents,
STALEN PENNEN, het gros voor 12} Cents en honger.
ZAK PORTEFEUILLES, in do ruimste sortering.
TAFEL-PORTEFEUILLES, voor 40 Cents en honger.
Ook voor NIEUWJAARS-GESCHENKEN vilidt incil
onder onze overige Artikelen ruime keuzo. (345)
BURGERLIJKE STAND VAN AMERSFOORT.
Van 18 lot eu met 24 December 1853.
BEVALLEN: 18 Deo. Anna Vos, geb. Withoos. Z.
Gerriljc van K'-ulengeb. dc Ruiter, Z. 20 Dec.
Willemina Korndewalgeb. Mieris, Z. 21 Dec, Roelof-
vina Klara van den Bijtel, geb. van den Bosch Z.
Maria van der Heijden, geb. van Emi-ii, D. 22 Den.
Jnooha Ewijk, Z. Jannetje van lllersum, geb. van
Et-den, Z. 23 Dec. Maria Mngduleuu van Djjkhuiieu
geb, FlorijnZ.
ONDERTROUWD: Ilermnnus Beijer met Dirkje ten
Kanten. Jacobus Boelhouwer met Willemina van
Manco.
GEHUWD: Juhniines van Elder! met Zwaantje Gioliks.
OVERLEDEN: 20 Dec. Cornelia Herok2J j. Grietje
vnn Fulpen, 78 j.wed. Willem van Raoli, 23 Deo.
Juhniines Gainers, 4} j. Bart do Groot, 08 j., ge
huwd met Jncuhu van Zeijl. 24 D. o. Wouter van
Wandelen, 74 j., gehuwd met Maria Poort.
222ste STAATSLOTERLL
Prijzen en PremiSn van f 100 en daarboven.
EERSTE KLASSE.
3de Lijst. N°. 3375. 9847 cn 14970 ieder ƒ1000;
N°. 3098, 3845 en 11711 ieder ƒ400; N\ 1090, 7819,
17306, 19176 en 19329 ieder ƒ200; N®. 715, 8311,
11151, 11559, 12957 en 14658 ieder 100.
4do Lijst. N°. 4885/-1250; N\ 18047 ƒ200; N*. 10607
en 18020 ieder ƒ100.
Te AssssrooBT, bij YEECRENS VAN KU1JKI10F.