Dit Blad verschijnt tweemaal in de weck des Dingsdags en Vrijdags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiënvan 1 tot 6 regels 60
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummers, f0,10. Brieven franco. Bestellingen bij den Uitgever-Redacteur A. B. van Cleeff,
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directcurcn in het Rijk.
Hel Protect van den Deer MApmau
Zonder cenigen twijfel behoort do Amstcrdamschc Advocaat Lip
man tot onze meeat bekwame rcglagelcerden, mogelijk ook staats
huishoudkundigen zoodat alleswat uit zijne pen voortvloeit
"verwaardig ia gelezen en overwogen te worden. In zoo verre dezen
bekwamen man de hulde brengende, welke hem toekomt, volgt
hieruit evenwel niet noodzakelijkdat het raadzaam is hem een
onbekend gezag toe te kennen, wanneer dit schijnt uit de lucht
gegrepen en zich op te lossen in cenc bespottelijke vertooning.
Als zoodanig beschouw ik het protest vau den lieer Lipman tegen
een adres van notabele Amsterdammers, aan den Koning gezonden,
vermeld iu de l'rov. Gron. Courant van den 27 December.
Dat de lieer Lipman zoodanige adressen niet goedkeurt en niet
wil onderteekenen dal hij ze niet ter zake afdoende viudt, ze af
keurt, als in bepaalde tegenspraak met den uilgcdrukten wil van
32 manucn, mogelijk of waarschijnlijk van zijne kleur, laat zich
hooreumaar dat hij verneemt daartegen Ie moeten protesteren,
dit moet ik erkennen niet te vatten. Wat is er gebeurd? tei,
aantal notabele ingezetenen van Amsterdam en elders gevoelen
zich als staatsburgers, dat is, als leden van het grcolc Staats-gczin
cn daarin belangstellende, gedrongen aan den Koning hunne denk
wijze kenbaar te maken, ten aanzien cciicr hoogst gewigtige zaak,
de houding van een groot getal leden van de Tweede Kamer der
Statcn-Gcncraal tegenover een Minister, op wiens behond zij prijs
stellen. Waarom zouden zij dit niet hebben kunnen en mogen doen?
Als staatsburger cn volbloed [Nederlander, bij liefde voor het
Huis van Oranje de meest mogelijke belangstelling in bet welzijn
van ons Vaderland parende, komt bet mij voor, dat de bedoelde
adressen niet alleen niets onwettigs vertoonen, maar ook eenc nut
tige zijde hebben, wanneer dezelve, gelijk ik hoop, mogten mede
werken tot behoud van een man, wiens kennis en geschiktheid hij
mij boven allen twijfel staan, cu wiens eerlijkheid, trouw, vader
landsliefde cu braafheid in ieder opzigt ik, gcdurcndcu meer dan
30 jaren, ruime gelegenheid heb gehad te lecren kennen.
Het verschijnsel moge vreemd zijn bij ons, weinig of nooit ge
bruikelijk elders, ik goof dit toe, hieruit, wat ons betreft, voor
mij, afleidende, dal bij ons tot nog toe nimmer een Minister ge
kozen is, zoozeer naar genoegen cn overeenkomstig de wcuscncn
van een goed gedeelte van het Nedcrlamlschc Volk, als de Heer
S.maar, om die adressen strijdig 1c achten niet alleen uiet onze
Crondwct, maar ook vol te houden, dat er eene schennis van de
zelve uit voortvloeit, had, dunk mij, de Heer L, ten minste een
artikel dezer wet moeten aanwijzenonvereenigbaar met dezelve.
Met tevreden met onze vroegere Staatsinstellingen, hoeft men dc
directe verkiezingen gewild, het bclastingbillct als een rekeren
maatstaf van kennisdoorzigl cn belangstelling aangenomenen
vroeger cn later geklaagd over gebrek aan politiek leven onder de
grootsto massa des Volks, aan welke deze wijze van handelen op
gedrongen is. Nu een groot getal notabele ingezetenen, ontevreden
over de verguizing van een man, op wiens behoud zij prijs stellen,
in een eerbiedig adres aau den Koning heeft te kennen gegeven,
dat zij het gedrag ook hunner vertegenwoordigers afkeuren, en
zieh daarover verheugen, dat aan diens verzoek tot ontslag niet
ia voldaan, roept men au ecandale'. noemt men dc handeling
onwettigschennis ran de Grondwettot onheil van Oranje en
Nederland.'
Zoude de Heer L. evenzoo denken, wanneer Z. M. goedgevon
den had een Minister te benoemen,, algemeen in minachting en
wantrouwen staande; wanneer de meerderheid der Tweede Kamer
dezen, oogcnhlikkclijk hij zijne verschijning, terug gestuuten, de
Koning bij hoogstdcszclfs verlangen tot behoud volhard had, en
er adressen bij do Kamer ingezonden waren van ingezetenen, in
houdende betuigingen van daukbanrheid voor de trouwe behartiging
hunner belangen en aansporingen om vol te houden? Waarschijn
lijk zoude zoodoning verschijnsel ongewoon en vreemd gevonden
*ijn; maar of dc Heer L. ook hierin eene schending van dc Grondwet
zoude gevonden hebbenkomt mij lang niet zeker voor.
Tot troost, gelijk voor kinderen, welke ondeugend geweest en
zoo wat teregt gezet zijn, voegt de lieer L. cr in zijn zoogenaamd
protest bijdat de adressanten zeker de gevolgen hunner handel-
wijze niet begrepen hebben.
Bedrieg ik mij niet, dan zijn die adressanten zoo onnoozcl niet
geweest. Natuurlijk onbekend met hetgeen zij zich voorgesteld
hebben, komt het mij voor te bchoorcu tot het gebied der moge
lijke zaken, dat zij zich hebben voorgesteld, op deze wijze, ge
volgd door vele andere ingezetenen, mogelijk mede Ie zullen wer
ken lot cenc gcwciiscbtc ontbinding van eene Tweede Kauicr, hun
vertrouwen niet genietende. Hoe hel zij, dc Koning zal op de
ingezonden adressen al of geen aelil slaan. Vermeent hel geëer
biedigd Hoofd van den Slaat liet daarvoor 1c moeten houden, dat
het behoud van den Heer S. in hel belang van het land is, cu
dat cr met den hooggcaehten man kan geregeerd worden, mits
de Tweede Kamer veranderd worde, zoo de meerderheid zich le
gen hem verklaren niogten dal cr uilzigt op zoodanige veran
dering beslaat, don mag men zich, dunkt mij, coitc ontbinding
van de Tweede Kamer voorspellen; gelooft ilaarcuicgcn 'L. M.,
dat zoodanige ontbinding goone andere uitkomsten zoude opleve
ren, wol nudm zal dc uitgedrukte mooning van de meerderheid
der Kamer zonder twijfel voldoende zijn, om hel ontslag vau
den Heer S. te verzekeren. Dit en niets anders of meer ligt,
dunkt mijin den aard der zaaken kan atloopen zonder gevaar
voor Oranje of Nederland. Dal nicuwo verkiezingen vrij wal
opschudding zullen verwekken, twiat, tweed ragt cu nijd cr uit
zullen voortvlocijen, geloof ik; maar wat nood! dit alles immers
ia bewijs van een politiek leven, hetwelk men gewild heeft,
en ia bij ona, Cod dank, tot nog toe, niet bijzonder gevaarlijk.
liet ccnigc gevaar, in mijne scbaltiug denkbaar, zoude bestaan
voor het onveranderd behoud der tegenwoordige Tweede kaniT,
van welke mogelijk ecu goed getal afwijzende leden afgewezen
Nog eenmaal; de Heer L. moge afkeuren, hetgeen gebeurt, het
Vaderland cn Oranje in gevaar achten; daartegen ijveren cn schrij
ven, naar hartmlust; dit allot ia goed cn welen komt te pas in
een Staat, in welken men heeft aangenomen, dat ieder over re
geringszaken moet meilcdoukcii cn modesprekenmaar een pro
leet! hiervan begrijp ik niets, lulutschcn, wclligt bedrieg ik mij
en handelde de Heer L. zeer gepast. Kan ieder alzoo in alle za
ken, ook in die, voor welke luj bij de uiterste gevolgtrekking
niet verantwoordelijk ia, protesteren cu heeft in het bijzonder het
hel prolcat van dun Heer I.. tegen liet Amslcrdamsche cn allo an
dere gelijksoortige adressen cenc goede houding, welnu, dan
verklaar ik te protesteren tegen liet stilzwijgen van ieder, welke
met mij op liet behoud van dcu Heer S. prijs stelt en iu deze
dagen niet van zieh laat lioorcn.
Hatism den 29 December, 1857.
van ITTERSUM.
Hot bovenstaande stuk van den Baron van Itter-
suin uit llattom ons geworden cn dat reeds iu dc
Prov. Gron. Courant van 1 January li. voorkomt,
wordt in weerwil der lieperk te ruimte van ons blad
in dit nummer gaarne opgenomen en (bij exceptie)
de eerste plaats ingeruimd, omdat door de zakelijke
argumentatie des talentvollen Schrijvers tegen het
Protest vun den lieer Lipman, als gecompleteerd
kunnen worden geacht, de argumenten door ons
vóór het petitionnement aangevoerd in onze laatste
artikelen: Wat verwijt men den Minister Simons
No. 376 Petitionnement, No. 377 en 378, de Koning
waakt! No. 379.
Welke partij men zij toegedaan, welk oordeel
men over deze artikelen moge vellen, zoo zal zelfs
de meest bevooroordeelde lezer moeten erkennendat
onze schrijfstijl ten deze in niet een opzigt de
perken eener bezadigde polemiek is te bu'ten ge
gaan. Kunnen wij zóó de goede zaak van Vaderland
en Oranje niet bevorderlijk zijn, dan zouden wij
niet voortgaanop aanzoek van invloedrijke mannen
van echt 1'rotestantsclien sin aan dat onderwerp en in
die rigting in het vervolg onze krachten te wijden.
Coiistitutioxmele Instellingen
F e r ki einge n.
Het voorgaande artikel «drijvers en opwerkers»
werd door ons geslotenmet te wijzen op een der
cardinale ouregtvaardigheden van het kiezers-koop-
regtde census. Wij zullen dit artikel beknopt
wijden aan verkiezingen.
Wat behooren verkiezingen te zijn? De kenbaar-
making van het gevoelen, dat de persoon die kiest,
van de geschiktheid heeft dergenen, welke gekozen
zullen worden.
lly moet dus ten volle overtuigd zijn, al is zyn
verstand nog zoo bekrompen, dat de namen der-
genen welke op het stembriefje voorkomen, dat
hij zelve naar de stembus moet brengen en niet
geleekend mag zijn, namen zijn van personen, die
hij acht op voldoende wijze in 's lands vertegen
woordiging zitting te mogen nemen. En nu vragen
wij of niet bijna alle kiezers bij de invulling der
namen op hunne stembriefjes (van de pakjes in
gevulde stembriefjeswelke de opwerkers bij zich
dragen spreken wij niet eens) op de aanprijzing
van dezen of geenen persoon iu adverteutien te
werk gaan? Wij laten ongeteekende aanbevelingen
zelfs ter zijde liggen, omdat ons onderzoek geens
zins ten deze streng behoeft te zijn en nemen de
kiezersvereenigingen. Deze bestaan meestal uit een
dertigste a veertigste gedeelte van bet aantal kie
zers van een district. Neem nu eene gemeente met
2000 kiezers; eene kiesvéreeuiging bestaande uit
een zestig- of zeventigtal leden is geconstitueerd
daaronder bevinden zich weder vier a vijf kampen
voor even zoo vele candidaten. Men stemt en her
stemt zoolang tot eindelijk met eene kleine meer
derheid de candidaat geproclameerd wordt. Aldus
wordt door een dertigtal kiezers de vertegenwoor
diger van het kiesdistrict bepaald. Nu is alles iu
de weer, want thans geldt het niet meer wie geko
zen zal moeten worden; neen, de eigenliefde van
de leden der Kiesvereeniging duit niet, dat een
ander de overwinning zal hchalen boven de can
didaat der kiesvereeniging, tot welker instandhou
ding de leden p. in. 50 Cents p.j. ieder bijdragen.
Over de middelen, welke aangewend worden oen
tot de meerderheid van stemmen te geraken op
de kiesdagen, zullen wij voor deze gelegenheid
maar niet uilweiden, maar zulks lot later uitstel
len. wanneer wij de slot-arlikelen der N. Hottcrd.
Cour., getiteid: de middelen der rcaclionnairen
door een artikel van onze handgetiteldde hulp
middelen der liberalen, zullen trachten af te spie
gelen.
Maar nu vragen wijbijaldien de Natie zoo veel
waarde aan de constitutionnele instellingen hecht
(die Natie bestaat toch, volgens de stellingen der
zoogen. constit. liber. partij, uil het geldige deel
der kiezers), waarom dau zoo weinig prijs gesteld
op de kieswet? Deze moest dan het punt vau uit
gang zijn, waarmede zich de geest der Natie ver-
cenigten waarop iu hare toepassing het meest
moest prys gesteld worden; van hel uitvloeisel der
kieswet, de handelingen volgens de kieswet, moet
dc geest der Natie geoordeeld worden, of zij be
lang stelt in de tegenwoordige wijze van Regering-
verdeelingen of zy met het tegenwoordige stelsel
om in die regering te voorzien, is ingenomen.
In een volgend nummer zullen wij aantoonen
dat de Natie niet rijp blykt te zynvoor eene
dergelijke kieswet.
Pieter, Baron Melvill van Carnbee.
Pietcr, Baron Melvill van Carnbee werd den
20sten Mei 4816 uit een oud atlclijk geslacht le
's Gravenhage geboren. Zijn vader was Isaac Au
gust, Baron Melvill van Carnbee en zijne moeder
J. J. W. L. Baronesse de Salis. Up zyn lïkle jaar
werd hij als Adelborst te Medeublik geplaatst en
werd op 48jarigen ouderdom als Adelborst 4e kl.
by Konings zeedienst aangestelddeed als zooda
nig in 4835 verschillende zeereizen en keerde in
4838 naar Nederland terug. Met buitengevronen
lust zich op de hydrographie toeleggende, maakte
hjj reeds op zijne eerste reizen aanteekeningen om
trent hetgeen hem op de zeekaarten onjuist voor
kwam en schiep toen de eerste grondslagen van
het groote werkdat tot in latere geslachten zijnen
naam in hooggeschatte herinnering zal houden.
Op den 4 Junij 4839 tot luit. ter zee 2e kl.
bevorderd, kwam hij metZ. M. Korvet Boreas voor
de tweede maal in Indië aan en werd toen belast
met het beheer van het dépót van zeekaarten,
boeken enz. Reeds vroeg, in 4842 verrijkte hij de
zeevaart met de vruchten van zijuen arbeid. De
uitgifte der kaart van Java in vijf bladen met vele
andere kaarten zag toen bet licht.
Iu 1843 kwam hij in Nederland terug; gedurende
een tijdvak van drie jaren was zijne werkzaamheid
aldaar gewijd speciaal aan het zamenstellen van
de geschiedenis der hydrographie van den Neder-
landsch-Indischen archipel. Hij werd toen benoemd
tot ridder van den Ned. Leeuw; in 4848 tot ridder
der Fransche orde van bet legioen van eer, met
geanexeerd vereerend schrijven van den Hertog de
Montebello.
Tot in de maand Augustus 4836 wijdde hij zich
aan het zeewezen en de zeevaartkunde en bewees
daarin schitterende diensten, waarna hij zich be
noemd zag tot kapt.-luit. ter zee. belast met de
betrekking van directeur van het Marine-Etablisse
ment op bet eiland Onrust. Eene plotselinge onge
steldheid voerde hen naar hel hospitaal te Welte
vreden en daar overleed hy na een kort doch zwaar
lijden.
Nederland verliest in hem een zyner waardigste
zonen. Uit edel bloed gesproten was hy ook in
den volsten zin des woords een edel mensch.
Hij heeft eene Europeesche vermaardheid aan
den naam Melvill van Carnbee gegeven door zijne
arbeid op een hoogst moeijelijk wetenschappelijk
terrein.
Zijn gebeente moge nedergedaald zijn in den
schoot der aardede zeeman zal zijnen naam
van geslacht tot geslacht in dankbare herinnering
houden.
Te Batavia heeft zich eene Commissie geconstitueerd,
om door algemeene bijdragen te trachten een monument
ter eere van Melvill van Carnbee, op te rigten. Zij be
staat uit tien Heeren, waarvan de Heeren N. Baron Cans-
neL pen. Tengnagel, als President en G. F. de Bruin Kops,
als becrctaris. l'ungeeren. De Heer Jb. Swart te Amster
dam is door deze Commissie uitgenoodigd geworden otn
zich in bet Moederland te belasten niet den ontvangst der
gelden welke ongetwijfeld in ruime mate voor dat doel
zullen toevloeijen.
BINNENLAND,
AMERSFOORT, 8 Januarij.
Te Amersfoort hebben in 4836 de volgende hu
welijken, geboorten eu sterfgevallen plaats gehad:
Gehuwd: 37 jonkmans met jonge dochters; 40
joiigmans met weduwen; 42 weduwnaars met
jonge dochters, en 2 weduwnaars inet weduwen.
Geboren: 202 jongens en 179 meisjes uit wettig
huwelijk; 46 jongens en 42 meisjes buiten echt;
totaal 218 jongens en 491 meisjes.
Levenloos aangegeven10 jongens en 9 meisjes
uit wettig huwelijk4 meisje buiten echttotaal
10 jongens en 10 meisjes.
Er zijn 3 tweelingen geboren, waarvan 3 jon
gens en 3 meisjes, zijude 1 jongen en 2 meisjes
levenloos aangegeven.
Overleden: ongehuwd 91 inanncl. en 116 vr.
gesl.ongehuwd 46 mannel. en 36 vr. gesl.
weduwnaars 30; weduwen 44; totaal 467 manneL
en 496 vr. gesl.
Met leedwezen moeten wy berigten, dat de
Eerw. Hesr J. J. van Vollenhovenpredikant by
de Remonstrantsche gemeente te Utrecht, ernstig
ongesteld is en sedert den aanvang des jaars bui
ten de mogelijkheid zyn dienstwerk te verrigten,
zoodat Z.Eerw. den 11 Jan. e. k. ook niet voor de
Amcrsfoorlsche gemeente zal optreden.
Den 4 Jan. is te Terheiden een 80jarig grijs
aard, het beroep vaii hovenier uitoefenende, bijna
geheel ontkleedin eeue sloot nabjj zijne woning
verdronken gevonden.
Door het provinciaal geregtshof in Drenthe
zyn 7 personen uit Vceubuizenwaaronder 3 vrou
wen. wegens het schrijven van brandbrieven, elk
tot lOjarige tuchthuisstraf eu in de kosten ver
oordeeld.
Dezer dagen vonden eenige werklieden in het
nabjj Doesborgh gelegene Dicrensche boschonder
een door hen gevelde boomverscheidene zee
schelpen vau meer dan gewone grootte. Naar men