AIIRSFOOITSCHE
COURANT,
vnii DIKGSDAG,
26 Mei J857.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week des Dingtdagt en Vrijdagt. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 ii
Cents, elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, ƒ0,10Brieven franco
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren in het llijk.
de 3 maanden. Van Advertenticnvan 1 tot 6 regels 60
Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. van CUeff,
BINNENLAND,
AMERSFOORT, 25 Jlci.
Z. M. heeft benoemd: tot hoogheemraad van den
Lekdijk Bovendams den lieer J. A. van Westrenen
an Driebergen.
De tijdwaarop ook de noordelijke provinciën
van Nederland in het bezit van spoorwegcommu-
nicatiëu zullen zijn, zal weldra althans eene schrede
uader komenwanneer de Staten-Generaal zich
vereenigen met een wetsontwerp, dat strekt, om
eene vrij belangrijke som gelds voor het Gouver
nement beschikbaar te stellen ter bekostiging van
opnemingen en andere werkzaamheden, welke ver-
eischt worden tot het ontwerpen van een uitgewerkt
plan van een Ncderlandsch spoorwegnet. De aan
neming van deze voordragt des Gouvernements zou
de Slalcn-Generaal vrij laten in hun oordeel over
de vraag, of en hoe dat plan uit te voeren.
De Hemelvaartsdag was voor A. Klerk te
Lekkerkerk een droevigen dag. Zijn ruim tweejarig
dochtertje had zich ongemerkt van de huisdeur
verwijderd, en na langen tijd vergeefs gezocht te
hebben, vond de bedroefde moeder haar kind in
eene sloot verdronken. Onmiddellijk werd de Chirur
gijn A. Zijp geroepen, doch alle pogingen, om het
leven op te wekken, waren vruchteloos.
Te Nieuw-Lekkerland had op den 21 Mei
een concert plaatsdoor de aldaar gevestigde zang-
verceniging, onder directie van den verdienstelijken
onderwijzer 11. C. Helleman. De uitvoering was
zeer goed en een talrijk publiek beloonde de zan
gers dan ook voor hunne vaak moeijclijke oefenin-
gen.
Te Sneek werd wederom, op dezelfde wijze
als vooi weinige dagen insgelijks geschiede, een
lid van de vcreeniging het Metalen Kruis door zijne
kameraden ter aarde besteld, staande de afdeeling
thans echter aan het kerkhof, daar het lijk om
bijzondere redenen reeds te voren derwaarts was
gèhragt. Hij deze gelegenheid werden door den thesau
rier der afdeeling, bij ontstentenis van deu presi
dent. de volgende woorden tot de leden gerigt:
Kameraden! Vijftien dagen zijn er slechts voor
bijgegaan, en wij staan weder op dezen dooden-
akkcrom even als het vorige lid onzer vereeniging
hem, wiens lijk daar nedcrügt, de laatste cere te
bewijzen. Ofschoon zijne gezondheid toen reeds was
geknakt, was ook hij nogtansdaarbij tegenwoordig.
Als jongeling van 17 jaren streed hij als vrijwilliger
in 1831 voor de onafhankelijkheid van Nederland.
Als man en vader, was hij steeds ijverig werkzaam
voor zijn huisgezin. Wij zien in hem, dat ook de
sterkste slechts niets is, en het zeker is, dat wij
allen dezen weg zullen gaan, en dat na weinig jaren
het Metalen Kruis niet meer zal worden gedragen.
Dat hij ruste van zijnen arbeid, om eene betere
eeuwige ruste in te gaan.
Als een staaltje van vroegtijdigen groei ver
dient vermelding, dat op het land van den Heer
Mr. J. I'. Amersfoort, te Haarlemmermeer, het
hooi op den 19 dezer bereids op rookeu stond.
De snede valt zeer ruim en inalsch uit.
Dat blokzijl bijna van den handel moet bestaan
blijkt uit de menigte patentbladen, die nu reeds
sedert 1 Mei jl. zijn uitgegeven aan kramers, schip
pers en koophedenwelker aantal bijna 300 bedraagt,
en dat op eene bevolking van ruim 1800 zielen.
Ook zijn daar, behalve de beurtschepen, 92 zoo
•note als kleine vaartuigen, die gezamenlijk 2100
en inhouds rekenen.
Den 21 Mei had te Den Ham een allerake-
ligst tooneel plaats. Een braaf huisvader namelijk
komt in zijne woning, zet zich neder en pas ge
zeten, treft hem en zijn zoontje, dat hij op den
schoot had genomen, de bliksem. Beiden waren
oogcnbhkkclijk dood.
Uil Arnhem wordt berigt dat Vrijdag II. uit
de gracht by de Velper barrière opgehaald is het
lijk van een 17jarig jongeling, die sedert Donder
dag morgen vermist was. Men vermoedt dat hij
ten gevolge van dronkenschap in het water is
gevallen.
Een boer nabij Cocvorden, wiens nog jonge
vrouw op het uiterste lag, was in zyn paardenstal
bij het werpen van een veulen; wat daartoe aan
leiding gaf, weet men niet, maar hij ontving een
slag van het mcrricpuard tegen den onderbuik,
aan de gevolgen waarvan hij den volgenden inor-
'gen is overleden; de schrik bespoedigde het einde
der vrouw, zoodat de kinderen drie in getal,
hunne beide ouders op een dag hebben verloren.
De betrekking van hoold-redactcur van het
Handelsbladopengevallen door het overlijden van
den Heer Mr. L. Keijzer, is eindelijk vervuld. De
onderhandelingen, met den Heer d'Engolbronner
gevoerdzijn afgesprongen en is thans met
hoofdleiding belast Mr. W. F. Olten, advocaa1
Amsterdam.
Het getal brandbriefschrijvers aan de bede
laarskolonie de Ommerschans in Overijssel, schijnt
hand over hand toe te nemen. Reeds zijn een aantal
personen (waaronder zelfs vrouwen, wier brieven
vooral het kenmerk van verregaande ruwheid dra
gen zijnde hunne bedreigingen meestal met vloe
ken en verwenschingen doorweven)door het pro
vinciaal geregtshof tot vijf en zes jaren tuchthuisstraf
verwezendoch ook deze bestralbug schijnt
weinig invloed uit te oefenen op de bedelaarskolo-
uisten, welke met de zucht tot het schrijven van
brandbrieven behebt zijn.
Wenschelijk ware het welligt, dat van wege de
llooge Regering eene voorafgaande visering door
den directeur of adjunct-directeur over zoodanige
gestichten gelast werd van de brieven, die uit de
koloniën verzonden worden, even als tot nu toe
met goed succes plaats vindt door de commission
van administratie over de bestaande gevangenissen
in dit Rijk, ten opzigte van brieven door gevan
genen verzonden wordende.
Hierdoor toch zoude een aantal kosten voor het
Rijk bespaard, en onderscheidene regterlijke amb
tenaren en collegien in hunne veelvuldige bezigheden
niet meer bemocijelijkt worden.
In de nabijheid van Brussel heeft een treurig
voorval plaats gehad. Een aantal werklieden waren
bezig een riool te herstellen, ter diepte van 7 a 8
ellen onder den grond gelegen. Hoewel men de
wanden van het uitgegraven gedeelte met planken
had ondersteund, is echter het bovenste gedeelte
ingestort, door de dreuning van drie zwaar beladen
wagens, die over den weg reden. Zeven werklieden
werden onder het zand bedolven. Door spoedig
aangewende pogingen mogt het gelukken, drie
hunner te redden, waarvan een gekwetst was. De
overigen zijn eerst na twee uren arbeid van twaalf
gravers, dood uit den kuil gehaald.
GEJIE1\GI)E BEKIGTEPi.
Te Parijs is eene tentoonstelling van landbouw
geopend.
De Bengaalsche koningstijger van Nalura Artis
Magistra te Amsterdam, is overleden.
In het Engelsche parlement is een wetsontwerp
op de echtscheidingen en huwelijks-aangelegenheden
ingediend.
Er is sprake van een congres van souvercincn
in den loop van den zomer in Duitschlaud te
houden.
Op de kusten van het Groothertogdom Toskane
zyn kisten met geweren in beslag genomen en
verschillende personen in verzekerde bewaring ge-
bragt.
Men zegt, dat de sultan zich iederen dag een
hoofdstuk uit den Bijbel laat voorlezen, uit een
exemplaar, hem door Lord Stratford de Redclitlë,
Engelsch gezant, ter hand gesteld.
Te Turijn zal een telegrafisch congres bijeen
komen.
De Oostenrijksche crcdict-inrigling heeft drie
prijzen, tot een bedrag van 700U fl., uitgeloofd,
voor de drie beste plannen voor hel nieuwe ge
bouw dier inrigting.
Eene menigte Fransche en Belgische ingenieurs
zijn op weg naar Rusland, om bij de spoorweg
en andere groole bouwondernemingen werkzaam
te zijn.
De Fransche wijnbergen en graanvelden beloven
eeuen uitmuntenden oogst.
De Engelsche Prinses die met den Pruisischcn
Prins in het huwelijk treedt ontvangt tot huwelijks
gift ƒ48UU00cn een jaarlijksehe lente van 9GOUD.
De Heer Henrij Salmon, agent der handelsbank
van Schotlandte Falkickreeds 40 jaren daarbij
werkzaamis verdwenenna zich reeds sedert
laugen tijd van belangrijke sommen meester ge
maakt te hebben.
De directie der school van kantwerksters te Lie-
dekerke (België) heeft aan onderscheidene meisjes
bij wijze van slraf, de haren doen afsnijdenomdat
zij, eene kennis bijwonende, aan de volksdansen
deelnamen.
Wij achten het niet onbelangrijk, het volgende
stukover de Geldleening van de Synode der lier-
vormde Kerk, uit de Grow. Cour. over te nemen:
Er is by mij aan huis eene som van ƒ2.30
bezorgd, met het volgende bijschrift: Voor de
Synodale Geldleening, van iemand, wien de bloei
der gemeente zeer ter harte gaat, en die, hoewel
zelf niet veel vermogende, vurig wensebt, dat ook
hier vele kleintjes een groot geheel mogen tot
stand brengen.
Ik weet de ontvangst van dit geld, 't welk ik
ter plaatse, waar het behoort, zal bezorgen, niet
anders dan met hartelijke dankzegging te berigten
en tevens het doel des inzenders niet beter te bevor
deren dan door voor dit berigt een plaatsje in
de Courant te verzoeken. Doch dit doende, zij het
mij vergunder nog eenige woorden by te voegen.
Met den gever wensch ik vurig, dat vele klein
tjes een groot geheel zullen tot stand brengeu. Ik
vertrouw er volkomen op, dat dit zal gebeuren.
Doch daartoe is vooreerst noodig, dat de leden
der Hervormde Kerk zich die geldleening naar
waarheid voorstellen.
In een artikel, voor eenigen tijd in de Prov.Ct
over deze zaak geplaatst, was het eene en andere,
dat op een dwaalspoor kan leiden. Daarin wordt
verondersteld, dat die geldleening alleen of mede
zal dienen ter vt ''ooging van predikants-lractemen-
ten. Dit is verkei.. zij zal alleen dienen ter ver
meerdering van het aantal predikanten, hulppredi
kers en catechiseermeesters, en ter verbetering van
de opleiding dezer laatsten.
Weet voorts de Steller van dat artikel niet, of
er in deze stad buitengewone pogingen worden
aangewendom de deelneming in deze leening te
bevorderen; als lid der commissie van den kerke-
raad over deze zaak kan ik hem verzekeren, dat
ze geschieden; dat er behalve opwekking van den
predikstoel en rondzending van een brief dier
commissie, menig gesprek in grooteren en kleine
ren kring door leden dier commissie en anderen
opzettelijk wordt gehoudenen zij uog niet aan het
einde is, van hetgeen zij besloten heeft te doen.
Verwondert het hem, dat er juist in dezen tijd
ook eene circulaire van den kerkeraad der Her
vormde gemeente te Groningen uitgaat, om gelden
te verzamelen, tot het aanstellen van een of meer
catechiseermeesters, aan wie bij hun onderwijs het
gedurig bezoeken der talrijke minvermogende volks
klasse zal worden opgedragen, en vraagt hij, hoe
deze zaak naast die der Synode staat: de ophel
dering is gemakkelijk te geven. Daar er eene toe
nemende belangstelling iu het eeuwig lot van alle
menschen is, een gelukkig teeken van den geest
des tijds, heeft de Christelijke liefde in de Synode
in Julij 1836 besloten, door vermeerdering van
het aantal van evangeliepredikers te voorzien in
de behoeften van vele talrijke gemeenten aan meer
arbeiders in het rijk der waarheid. Op den duur
zullen wij daaruit te Groningen ook wel dezulken
bekomeu; want dat negen predikanten voor eene
gemeente van 23000 zielen veel te weini" is
springt in het oog. Maar te gelijker tyd heeft men
iu den kerkeraad te Groningen, in den voorzomer
van 1836, zonder te weten, wat in Julij daaraan
volgende te 's Hage zou voorvallen, uit denzellden
aandrang der liefde besloten, het huisbezoek door
een of meer catechiseermeesters in te voeren de-
wjjl er wel vele godsdienstoefeningencatechisaties,
zondagsscholen, enz. in onze stad zijn, maar vele
minvermogenden, die daar behoorden te komen,
ze niet bezoeken. Zal eene gedurig, b. v. maande
lijks, herhaalde aansporing daartoe geschieden,
gelijk bij velen blijkt noodig te zijn, dan moeten
daar eeuige menschen voor aangesteld worden.
Want zullen de predikanten dit alleen verritten,
gelijk sommigen zeggen, dan moet men beginnen
met hun getal te verdriedubbelen. Zoo wij eerst
27 predikanten iu onze geineeute hebbenin plaats
van 9. zullen zij aan huisbezoek, catechisatie en
prediking zoo veel kunnen doen, als voor 't heil
der gemeente noodig is. Zoo lang hun getal zoo
uiterst klein blijft, als tot nog toe, is er bij hun
werk velerlei hulp van elders noodig. Vroeger was
er ook wel behoefte aan die hulp, maar tendeele
besefte men dit minder, ten deele was zij inder
daad ook, miuder noodig dan nu, dewijl de be
volking geringer was.
Dit tot inlichting van den Steller. Er worden
meer bezwaren gehoord. Eenigen begrypen, dat
de wijze, waarop de geldleening is ingerigt, an
ders liad belmoren te zijn. Er zijn. die huar voor
de kerker zijn ookdie haar voor de geldschie
ters veel voordeeliger wilden hebben. Aan de
eersten behoef ik wel niet te verzekeren, dat zoo
renteloozu voorschotten of vrije giften willen schen
ken, deze niet minder aangenaam zullen zijn. dan
hetgeen nu gevraagd wordt. Aan de ianisten zij
herinnerd, dut het hier niet te doen is om eene
geldbeleggingmaar om eene geldleening, die zoo
min bezwarend mogelijk voo de gemeenteleden is
gemaakt. Uit beide tegenstrijdige meeningen klykt
echter reeds, dat er gceue wijze vangcldvcrscbaf-