AHEBSFOOBTSGHE
.12 437
van V R IJ D A G,
October J857.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week de» Dingtdagt en Vrijdag». De Prijs tan het Abonnement it ƒ1,50 in de 8 maanden. - Van Advertentie», van 1 tot 6 repel» 60
CenU, elke regel meerder 10 Cent», behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummer», ƒ0,10. Brieven franco. Bettellingen geschieden bij den Uitgever A. li. van CUeff,
te Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Direetenren in het Rijk.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS deb GEMEENTE
AMERSFOORT,
Doen te wetendat de Kermis zi<l aanvangen op Maan
dag den 19de» October e. k. en eindigen op Zaturdag den
31 sten daaraanvolgende, d.t voor zoo veel noodigde
loting voor standplaatsen ten Raadbuize zal plaats hebben
op Woensdag den 14den October aanstaande des namid
dags ten éën uur, zullende gecne rijfclaars, draaiborden
of andere dobbelspelen toegelaten en bedelarij geweerd
worden.
Aertfoortden 18 September 1857.
Burgemeester en Wethouders toornd.
A. G. W1JERS.
De Secretari»,
W. L. SCUELTUS.
BURGEMEESTER E» WETHOUDERS beu GEMEENTE
AMERSFOORT,
Gezien Art. 59 van het Algemeen Policie Reglement
voor de Gemeente Amersfoort.
Brengen ter kennisse van de Ingezetenen dat een ieder
verpligt zal zijn vóór Maandag aanslaandedes namiddag»
ten 3 uur, de straat vóór achter en ter zijde van zijne
wuniug of van de door hein gebruikt of beheerd wordende
gebouwen of erven, te wiedeuof te doen wiedenzullende
na verloop van dien tijd de nalatigen werden gestraft
overeenkomstig de bepalingen van bovengenoemd regle
ment.
Amertfoort, den 29 September 1857.
Burgemeester en Wethoudert toornd.
A. G. WIJEIIS.
De Secretaris
W. L. SCHELTUS.
De herstemming in het Kiesdistrict Amersfoort
op 6 October 1857.
Is de thans vigerende Kieswet in zoo vele opzigten
lijnregtin tegenstrijdigheid met ons Volkskarakter,
niet haar minst kapitaal gebrek is de grovelijk
on-hollandscbe toestand, waarin zij het inecrendeel
der kiesgeregtigden by eene herstemming verplaatst.
De zedelijke waarde eentr herstemming volgens
die kieswet, moet den Nederlander stol" tot onte
vredenheid geven, omdat zij niet in overeenstem
ming is niet zijne trouwhartige gevoelens. Eene
herstemming is noodwendig voor een groot deel
der kiezers eene gedwongen verkiezing. Aan bonderde
kiezers, die van hu.i stemregt gebruik willen
maken, wordt alzoo dikwijls de dwingelandij opge
legd, een vertegenwoordiger te kiezen, die hunne
sympathie niet wegdraagt. In den .Nederlandschen
volksaard zjjn rondborstigheid, opregthcid, eerlijk
heid onontwindhaar vastgeschroefd. En nu komt
de kieswet om te zoggen, als niemand der caodi-
daten, by de verkiezing de volstrekte meerderheid
van stemmen verkrijgt: ik wijs u twee mannen
aanwaarvan één benoemd moet worden. Is dat
Seen dwang? Wordt de vrijheid des kiezers daar-
oor niet aan banden gelegd? Is de Nederlandsche
kiezer rondborstig, opregt, eerlijk, wanneer hij
zijne stein uitbrengt op den persoon, van wien
het onbestreden bekend is, dat deze des kiezers
rigling niet zal vertegenwoordigen? In die kies
wet is met dusdanig berstemmings-TOorschrift, eene
miskenning van net Volkskarakter nedergelegd
die waarlijk te bejammeren is.
Docheen stap verder! Hebben wij be
knopt voorgestelddat de herstemming de vrijheid
van keuze des kiezers aan banden legt, hij blijft
ten minste vrij, niet te kiezen. Noch wettelijke,
noch zedelijke dwang tot kiezen kan op hem uit
geoefend worden. Doch loodzwaar valt de herstem
ming neder op, en ketent zij nijpend, redactiën
van organen der vrije drukpers, op politiek gebied
arbeidende, welke bij de verkiezing in gemoede
hebben aanbevolen den candidaat, die by de her
stemming niet onder het tweetal uitverkorenen
voorkomt. Dit lot is het onze. Doch ook
bet terrein dezer dwingelandij van keuze levert
meermalen eene meerdere of mindere mate van
scherpte op. Vooral in een kiesdistrict zoo zon
derling zoo ongelukkig ingedeeld als het Ainers-
foortscheis dusdanige toestand des te ineer
bedenkelijk wanneer men bet zedelijk oogpunt
vooruilzet.
Ja, des te meer bedenkelijk! De Heer van Hoog
straten werd aanbevolen omdat hij voor zoo ver
onze opvatting reikte, door zijne antecedenten en
vooral door zijne geschriftendc man bleek te zyu,
die gematigde vooruitgang op politiek gebied zou
vertegenwoordigen. Echter, wy mogen niet mor
ren. Hij was niet de man van de Tijd, van
het Handelsblad en van dc Nieuwe Bolt. Courant,
geen bevelschriften waren tot een groot deel der
kiezers uitgeschrevenwaarin het stemmen ter
zijnerbcnoemirjzals gewetenssaakwerd voorgesteld;
daarby stond by wel niet al te ver verwijderd van,
doch ook bepaald niet inde rangen van een ander
bier zeer groot deel der kiezers, die zelfs verlaten
door hun opperhoofd, nog zeggen: in ons isole
ment is onze kracht, fly was ook door geene
kiesverceniging aanbevolenen tochb|j komt voor
als de derde op de lijst van den verkiezings-uit-
slag, hij verkreeg een dubbel getal stemmen,
boven den fleer Mr. W. J. C. van Hasselt. Wij
zyu voldaan. Men sla het oog op het Kiesdistrict
Amersfoort, dat vijftig gemeenten met stemgereg-
tigden telt, dat acht en dertig stembussen ter ont
zegeling oplevert, en men oordeele, of wy ons niet
op deze en bovenstaande gronden, nopens den
uitslag der verkiezing, voor onzen aanbevolene,
in redelijken zin, voldaan kunnen achten.
Op Woensdag G October wordt een gansch andere
strijd gevoerd. Zal by dezen herslcmmings-strjjd
gelden de stelling van den grooten veroveraar des
uieuweren tijds, die geene onzijdigheid duldende,
du magtwoorden uitsprak: die niet met uiij is,
is tegeQ mijOf kan een toestandzoodauiug
voor dit district in het leven geroepen, nu tusschen
de Heeren Jhr. Mr. U. A. M. van Asch van Wijck
en Mr. A. W. Engelen gekozen moet worden, al
of niet onzijdigheid onzerzijds dulden? Die onze
vroeger artikelen over de verkiezing gelezen heeft
beslisse. Meu breke den staf niet tigtvaardig.
Reeds langen tijd voor de verkiezing plaats had,
waren wij ingelicht, dat de Heer van Asch van
Wijck, ofschoon hij zyuc sporen nog niet in het
strijdperk van de kwestiëu der boogere politiek
verkregen had, van gunstige zijde bekend stond,
dat hem de kundigheden en zeer vele vereischten
noodig voor den Volksvertegenwoordiger, niet ont-
brakeii. Ofschoon het voorgevoel by ons ontkiemde,
dat onze aan te bevelen candidaat,' om de hierbo
ven aangegeven oorzakende meerderheid der
stemmen niet op zich zoude vcreenigen; wetende,
dat een zeer groot getal Kiezers hunne stemmen
op den Heer ran Ascli van Wijck zouden vestigen
konden wy eveuwel in geenen deele diens candi-
datuur ondersteunenom de éénigc redendat de
Heer van Asch van Wijck gezegd werd eene rig-
ting toegedaan te zynwier woordvoerders op de
plaats, waar de volks-bclangen worden bepleit, ge
ïsoleerd stonden, en omdat hunne taklick voort
durend ingreep, waar het gold de vitale kwestie,
die cenige weken geleden, zoo wel door de Rege
ring als door de beide deelen der Vertegenwoor
diging, tot schier algeineene tevredenheid, werd
afgehandeld. Niet dat wij die rigting zonden wil
len wraken in hare sommiteiten voor de Verle
gen wooH'^ing, doch die rigting wordt medegesleept
door de., tijdstroom, en haar golfslag is meer en
onvermogend, om ten laatste in den onmetelijken
oceaan van deu tijdgeest verzwolgen te worden,
magleloos als zij zal blykentezijn, oin zich steeds
daaruit te willen wringen.
Welke leidraad thans voor eene aanbeveling te
nemen? Thans bij de herstemming iaat het impe
ratieve herstemmings-voorschrift der Kieswet niet
toe, de rigting van den aan te bevelen persoon,
tot leidraad te nemen; het wijst nu eigenmagtig,
eigendunkelijk. Twee personen aan en /.egt: Kiest
niet, of kiest e'én van deze twee. Er mag nu
niet gevraagd werden, of men al of niet sympa
thiseert met eene of geene van de rigtingen der
twee uitverkorenen. Nu windt zich kronkelend voor
den geest, de vraag, op wien voor eene aanbeve
ling te letten? En ziedaar het wezenlijk kapitale
gebrek iu het herstemmings-voorschrift der Kies
wet. De rigting v.ykt te veel in dc schaduw en de
persoon treedt te veel in het licht. De volkszaak
der verkiezing wordt geschonden en de partijzaak
(partijschapzaak.'?) triomfeert in den persoon.
Het taferee' der kiesvraag bij herstemming, die
nu voor het District aan de orde van deu dag is,
moesten wij beginnen te schetsen.
In ons volgend nummer zullen wij besluiten met
ons pogen, tot het bemagtigen van een leidraad,
voor hare oplossing.
AMERSFOORT, 1 October 181)7.
Z. M. heeft de benoeming van J. C. de Druyn,
Burgemeester van Harmeien, tot Secretaris dier
gemeente, bekrachtigd.
In de vorige week stonden voor de arron-
dissements-regtbauk te 's Hertogenbosch teregt I'.
J. V. en anderen, uit Vierlingsbeek, beschuldigd
van het storen eener begrafenisplegligheid op het
israëlietisehe kerkhof aldaar, cu wel door luid te
spreken en te lagchen en zelfs op deu grafkuil te
staan dansendoor welk een en ander het uitspreken
der gebruikelijke gebeden, bij zoodanige gelegen
heid voorgeschreven, bemoeyelijkt werd. De regt-
bank heelt, op grond dat er geen wettig bewys
van de storiug was aangevoerd, de beklaagden
buiten vervolging gesteld. Het openbaar ministerie
is van die uitspraak in hooger beroep gekomen.
In eene sloot tusschen Ommen en Nyenveen
is het lyk van een 20-jarig meisje, in hoog zwan-
geren slaatgevondenmen vermoedtdat zy zich
zelve op deze wyze van het leven berooid heeft,
eensdeels uit miskende liefde en anderdeels omdat
haar eenig overgeblevene zuster, die te Geelhoorn
woondeonlangs was overleden en zy een wees
zijnde, bij anderen dienstbaar, daardoor geen ts
huis koraco bad.
Twee personen, man en vrouw, uit de buurt
schap Linde, gemeente den Ham by Zwolle, be
schuldigd van rebellie, gepleegd tegen eenendeur
waarder der directe belastingen, tjjdensde uitvoering
van diens functiënzijn door de arrondissements-
regtbank aldaar vrijgesproken, wegens gemis aan
wettig en overtuigend bewys. Tegen dit vonnis heeft
de prokureur-generaal appel aangeteekenden in
de zitting vaD het provinciaal geregtsbof heeft hjj
aangetoonddat èn volgens vroegere vonnissen van
bet hof zeivenèn volgens arteslen van den hoogen
raadbet proces-verbaa! van eenen in functie zijnde
ambtenaar als bewys kon en moest worden aan
genomen en bijaldien het hof, uit gebrek aan
overtuigingbet feit als niet strafbaar mogt beschou
wen, evenwel hel vounis van den eersten regter
moest vernietigd worden, uithoofde de daarin voor
komende woorden: niet wettig en overtuigend
moesten luidenwettigdoch niet overtuigend. Op
grond hiervan rekwireerde de procureur-generaal
tot schuldverklaring.
De op 3 October e. k. bepaalde uitspraak ziet
men met belangstelling te gemoet, als zullende 's
hofs beslissing in dezen op gevallen van gelyken
aard zekerlijk van grooten invloed zijn.
Een jong ongehuwd koopman te Maastricht,
bij zijne moeder inwonende, had zich sedert eenige
dagen in zijne woning niet meer vertoondwaar
uit men vermoede, dat hij op reis was. Dezer
dagen begaf zich een der huisgenooten naar uiens
slaapvertrek, en vond de ongelukkige aldaar leven
loos hangen; uit het geneeskundig onderzoek bleek
dat bij reeds voor eenige dagen een einde aan
zijn leven bad gemaakL Men schryft deze wanho
pige daad toe aan ontstane moeijelijkheden tusschen
hem en zijne nabestaandenter zake van een regts-
geding bij het provinciaal geregtshof aanhangig
met een ander handelshuis.
In de schuur van den landbouwer J. van
Iersel, in de wijk Loven, te Tilburg, barstte in
den nacht een hevige brand uit; door de spoedig
aangebragte hulp der burco is het mogen geluk
ken de woniug en den stal te behouden. De schuur
met den ingezamelden oogst is geheel door de
vlammen vernield; de schade wordt op circa 1600
begroot, terwijl de scbuur voor slechts ƒ300 was
verzekerd.
In den avond van den volgenden dag barste om
streeks 11 ureaan dc schuur van den landbouwer
W. Vromans, inde wijk Hasselt, aldaar een braad
uit, die zich al dadelijk aan de loojjery mededeelde,
waardoor de schuur en de daarin aanwezige oogst
en de looijery met al hetgeen daarin voorhanden
was. waaronder was ƒ1200 huiden den vorigen dag
e .ngekoineneene prooi der vlammen zijn geworden.
De oorzaak vau den brand is ook hier niet bekend
en het vermoeden van kwaadwilligheid begint al
meer en meer veld te winnen, als hebbende men
iu minder dan zes wekeureeds zeven branden te
betreuren. De schuur en de looijerijóvan W. Vroraans,
doch niet het innerlijke, zijn tegen brandschade
verzekerd.
Te Zierikzce werd by den kuiper Renseneen
briefje bezorgd, waarin hy met brand werd bedreigd,
bijaldien hy uiet zorgde vóór middernacht twintig
gulden aan den schrijver bezorgd te hebben. Hy
gaf daarvan kenuis aan de justitie, die een waak
zaam oog deed houden. Tegen middernacht kwam
de briefschrijver (Rensens knecht) aan, zoo het
schijnt om zijn boos plan te volvoerendaar papier
en lucifers by hem zijn gevonden. Hy is daarop
in verzekerde bewaring gebragt, doch thans weder
op vrije voeten. Eenige dagen te voren vermiste
Rcnsen een zilvereu horologie. Misbruik van ster
keu drank of ziusverbyslering schynt de oorzaak
van het gebeurde te zyu.
Twee knapen te Amsterdam waren op den
N. Z. Voorburgwal aan het spelen en vielen in het
water. Nadat zy met veel iaspanning er uit waren
gehaald, is de een echter onder de geneeskundige
behandeling in eene tapperij gestorven, en dc andere
in zeer bcdcnkelijken toestand naar de oudcrljjke
woning gebragt.
Jl. Dingsdag avond, 22 Sept., is tc Konings
bergen de eerste sneeuw in dit najaar gevallen en
