AMERSFOORTSCHE
•42 464.
Tan DIHGSDAG,
27 October mi.
Dit Iliad verschijnt ttctema.1 in de week des Ding.dut/t en Vrijdagt. De Priji van het Abonnement iv ƒ1,50 in de 3 maandenVan Advertentiënvan 1 tot 6 re,els 60
n e c rege meer er 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummert, ƒ0,10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. H. eon Cteeff,
te Amersfoort, zoomede b-j alle Boekhandelaren en Post-Directcuren in het Rijk.
KENNISGEVING.
I)b BURGEMEESTER pen GEMEENTE AMBRShOORT
Gezien de aanschrijving van den Heer Commissaris des
Konings in de Provincie Utrecht, "an den 28 September
1857 (Provinciaalblad No. 76)
Brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat door
houders van Jagt-acten bij liet Gemeentebestuur kosteloozc
magtigiiigcnovereenkomstig art. 27 tweede lid der wet
van den 13 Junij 1857 (Staatsblad No. 871, kunnen wor
den verkregen, tot bet, buiten tegenwoordigheid van den
actc-houder, vervoeren van wild in 1-ct veld, buiten
openbare wegen en voetpaden; met uitnoodiging, om des
verlangende zicb tot dat einde ter Secretarie deier Ge
meente te vervoegen.
Amersfoort, den 22 October 1857.
De Burgemeester toornd.
A. G. W1JERS.
Professor Vreede en de Groninger
Voordragt.
Met verwondering lezen wij in de Utrechtscfie
Courant van den 21 October een stuk voerende
liet opschrift:De Groningsche Voordragt. Poli-
tischc Verkettering en geteekend G. IV. Vrecdo.
De Iloogleeraar Vreedezegt daarin: Nu de voor-
dragt is geschied, zal, dunkt ons, de Regering
daarin behooren te berusten, of de zelfstandigheid
van hel collcgie van Curatoren wordt onherstelbaar
gekrenkt.» Wij vragen, of dan de zelfstandigheid
van het collcgie van Curatoren der Utrechtscbe Hooge-
school reeds omierstelbaau was gekrenkt, toen toch
de Heer Vreede tot Iloogleeraar werd voorgesteld?
Het is mogelijk, dat wij dwalen, maar toch, wij
inccncndat eenigen tijd te voren door den Koning
builen de voordragt, of althans mot voorbijgang
van den eerst voorgesteldendoor gezegd collcgie van
Curatoren, een ordinaris Iloogleeraar is gekozen.
Nog lezen wij er: Blijvend en inkankerend
zoude bet euvel worden, wanneer in de plaats
van vrije en onbelemmerde voordragt van Curato
ren, voortaan het welbehagen van den tijdelijken
Ministervóór de inzending van bet dubbeltal
wierd ingewonnen. Is dit euvel den Iloogleeraar
Vreede zoo onbekend Of is een zoodanig ingrij
pen in de onafhankelijke keuze van Curatoren
slechts geoorloofd aan den man die voor niets
terugdeinsde, die alles durfde, die geenen wil
boven den zijnen erkende? Dat de Minister Thor-
bcckc. Gouverneurs of Commissarissen des Konings,
Burgemeesters, Ilooge Ambtenaren, naar goedvin
den afzette ea deed vervangen door mannen in
zijne school gevormd, of die op zijne wenken vlo
gen, is algemeen bekend; dat hunne instructie
luidde om in den geest van den meesterte
arbeiden, is na April 1853, toen het meesterschap
opgehouden hadnog zoo betreurenswaardig geble
ken; zoo veel te eerder heeft het geloof gevonden,
dat vóór de inzending van een dubbel- of drietal
door Curatoren of andere geregligden, het goed
vinden van den Minister Thorbecke werd ingewonnen,
ol' door hem ongevraagd ingezonden, met last om
zijne zienswijze te volgen. Weel de Iloogleeraar
Vreede daar niets van
Het schemert ons ook voor den geest alsof dezelfde
Heer Olivier, wien het hier geldt, als een der
steunpilaren van het Thorbeckianismc, reeds onder
het Minis/trie Thorbecke aan liet hoofd eener aan
bevelingslijst of voordragt heeft gestaandochdat
de Koning die Advocaat, in weerwil van den aan
drang van 11. D. Minister van Binncnlandsche Zaken,
niet heeft gekozen. Waarom zou Z. M. niet nog
eens even zoo handeleu, daar ook die gebeurtenis,
den lieer Commissaris des Konings van Roijcn
een intiem vriend, zoo men zegt, van den voorma-
ligen Minister Thorbecke, niet onbekend kan geble
ven zijn. Deze is immers nog altijd Commissaris
des Konings te Groningenau waar de voordragt
is uitgegaan.
AMERSFOORT, 26 October 1837.
Zaturdag middag, ruim te drie ure, geraakten
op de straat de kleederen van een Hjarig meisje,
in brand door de vonken, die. terwijl het woei,
zich uit een komfoor met vuur verspreidden. Door
spoedig toegeschoten hulp werd de vlam gesmoord,
doch het kiud. dat erg gebrand is, bevind», zich
in bedenkclijken toestand.
Aangezien ook een dergelijk voorval, indien wij
ons niet vergissen, in den loop dezes jaars te
Zwolle plaats vond en den dood van een kind ten
gevolge had, zoo worden ook nu weder ouders
gewaarschuwd hunne kinderen geen vuur te laten
vervoeren.
Gister avond zijn te Amersfoort, onder geleide
van den lieer Ros, doorgekomen, gaande naar
Harderwijk, 16 rcerutenkomende uit België,
waaronder zich een bevond uit Algerië, gekleed
in de Algerijnsche uniform, zijnde allen bestemd
voor het koloniaal werfdépót voor Oost-Indië.
De N. Winsch. Ct. wil weten, dat op Java ver
schillende circulaires verspreid zijn, om de Moham
medanen tot eenen opstand aan te zetten; zij bevatten
aanhalingen uit godsdienstige Arabische werken,
waarin beweerd wordtdal ieder die den ongeloovige
dient, aan hem gelijk is, en dus de verdoemenis
waardig. Intusschen komt het voor, dat de invloed
der Mohammedanen op Java te gering is, om uit
liet medegedeeld feit ernstige vrees voor rustver
storing te koesteren.
Uit Drenthe schrijft mendat het gebrek aan
water op velerlei wijze zorgwekkend begint te wor
den; men hoort van alle kanten daarover klagten,
zoowel ten platten lande als in de steden. Op vele
plaatsen is bijna geen zuiver water meer te beko
men, daar de pompen de een na dc andere ledig
worden. Voor het vee is het bijna bet ergstedaar
het noodige drink-water er voor ontbreekt, zijnde
de slooten, vaarten, enz. op vele plaatsen geheel
droog.
Te Vecnhuizen heeft een knaapje van acht
jarenspelende met een hoepelboog en pijl van
hout, mikkende op een ander van gelijke jaren,
dit kind in het oog geschoten, met het ongelukkig
gevolg, dat het oog, naar de verklaring van den
geneesheer, onherstelbaar verloren is. Zulk speel
goed moest den kinderen niet in handen gegeven
worden.
Voor het provinciaal geregtshof van Overijssel
heeft de zaak gediend van de jeugdige koloniste
der Oinmérsshans Guiberdina Ilesselinkbeschul
digd van moedwillige brandstichting. Uithoofde van
bijkomende verzachtende omstandigheden, heeft het
hof de geëiste strafïè des dood in tien jaren tucht
huisstraf veranderd. Na atloop hiervan werd door
het openbaar ministerie vijf jaren confinement ge-
ëischt voor twee kolonisten der Ommerschans.be-
scliuldigd brandbrieven te hebben geschreven.
Dezer dagen is, naar aanleiding van de door
de plaatselijke commissie van geneeskundig toevoor-
zigt te Middelburg, gedane opmerking, en ten
gevolge der ijverige bemoeijingen van den Heer
officier van justitie bij de arrond. regtbank aldaar,
een onderzoek ingesteld bij een broodbakker bin-
nin die gemeente, bij welke gelegenheid door den
tweeden commissaris van policie in diens bakkerij
zijn aanwezig gevonden twee kruiken met een
aftreksel van blaauwe vitriool, van welk mengsel
naar de later gevolgde bekentenis van den bakker
en diens knecht, geregeld hij elke bakking eene
zoodanige hoeveelheid onder het deeg werd ver
mengd, dat de hoogst nadeelige gevolgen daarvan
voor den gebruiker van dat voedsel niet konden
achterblijven. Van een en ander is dadelijk behoorlijk
proces-verbaal opgemaakt en thans de geregtelijke
vervolging van den beklaagde voortgezet. Van een
30lal andere broodbakkers zijn almede in een der
bij hen ter verkoop voorliandene brooden, geen
bepaald vergiftigde, maar wel vreemde bestaud-
deelen ontdekt.
Den 20sten is het verslag vastgesteld over
het elfde hoofdstuk der slaalsbegrooting, nopens
het dep. van koloniën.
Daaruit blijkt, dat vele leden geen genoegen heb
ben genomen met het uitstellen eener wet op de
verantwoording van de koloniale geldmiddelen, hij
art. 60 Jer grondwet voorgeschreven, tot na het
daarstellen der comptabilileits-wct in het moeder
land.
Men heeft gewezen op de dringende noodzake
lijkheid van te nemen maatregelen tegen de uitbrei
ding van het chinesclie element op Java.
Mot het oog op het votum van de Kamer, hou
dende, dat het drukpers-reglement voor Indiëecne
herziening behoeft, verlangt men te weten, of daar
gevolg aan is gegeven. Men heefj ook inlichting ver
langd nopens het regt, hetwelk Nederland moet
geacht worden te hebben op de Koko's-eilanden,
en men heeft aangedrongen op cene hervorming van
de Delftsclie Academie.
Maandag in den vroegen morgen ontstond
er brand in de bocrenbehuizing van de gebroeders
llikkcma, te Meeden. Dc schuur mei de daarin
aanwezige veldvruchten werd cene prooi der vlam
men. Het voorhuis is gruotendecls behouden geble
ven ook de levende have is gered. Een en ander
was, naar wij vernemen, tegen brandschade ver
zekerd.
Te Hoorn deed dc arrondissements regtbank
uitspraak in de zaak van den cipier van bet huis
van arrest aldaar, die dezer dagen teregt stond,
als beschuldigd wegens mishandeling van een ge
vangene en tegen wien het Openbaar Ministerie
eene gevangenisstraf van twee jaren en eene geld
boete van ƒ100 eischte; de regtbank veroordeelde
bem tot eenzame opsluiting voor den tjjd van vier
weken, afzetting van zijnen post en tot eene geld
boete van ƒ100.
Uit Franeker wordt gemeld, dat in de vorige
week door iemanddie geheel onbekend wenscht
te blijven, aan den voorzitter van het collegie van
diakenen der Hervormde gemeente de som van
ƒ4000 ter hand gesteld is, tot stijTing van een op
te rigten fonds ten behoeve van het diaconie-wees
huis te dier stede.
Uit Oldeberkoop worden de volgende bijzon
derheden gemeld: De Heer D. Jager, logementhou
der aldaar, heeft van een zijner appelboomen een*
appel geplukt, die in het oogloopend groot van stuk
was. Men woog hem daarom uit nieuwsgierigheid
en bevond, dat dezelve 51 - zegge een en vijftig
looden zwaar was. Dat deze appel bewaard wordt,
spreekt van zelf. Dezelfde logementhouder was
voor eenige dagen met een vriend uit visschen. Zy
vischten eerst in de rivier de Linde en vingen er
een snoek van vijf halve Ned. ponden, die een
vogel zeker levendig heeft kunifen magtig worden
nl. een grietbo, wiens lange poolen nog builen den
bek staken. Vervolgens vischten ze in het riviertje
de Kuinre of de Tjonger en vingen daarin een
snoek van drie oude ponden gewigt. In het ligchaam
van dezen vond men een wezel, die zeker al even
onverwachts alzoo zijn graf gevonden heeft.
Aangaande de ongeregeldheden te Heerjans-
dam (zie ons vorig nummer) vernemen wij nog
het volgende:
De dragonders hebben vier der belbamers ge
vangen genomen en in het huis van arrest te
Dordrecht overgebragtden volgenden morgen zijn
een detachement van het 6deRegement Infanterie,
benevens de Rijks-veldwachters van Dordrecht we
der vertrokken, dewijl, hoewel er nog buitenge
wone levendigheid en spanning heerschte, de orde
hersteld was. Ter voorkoming van meer wanorde,
is aldaar nog gestationneerd gebleven de Woens
dag 11. aangekomen brigadier met drie hulp-mare-
chausées
In de gemeente Foxhol had 11. Woensdag een
treurig voorval plaats: Een 21jarig meisje aldaar
in de siroop-fabrijk werkzaamhad het ongeluk
met haar voorschoot in een der machines te geraken,
met dat gevolg, dal haar arm geheel verbrijzeld
werd. Spoedig werd hulp verleend en de arm ver
bonden nog dienzelfden dag is zij naar het acade
misch ziekenhuis daar ter stede vervoerd, waar zij
door de ijverige hulp van prof. Jansen en den Heer
Jonxis verder werd onderzocht; doch heeft de on
gelukkige haren arm niet kunnen behouden, daar
deze moest worden geamputeerd.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
is te Stads-Kanaal door middel van inbraak diefstal
gepleegd ten huize van L. A. Tof. De dief of dieven
hebben uit een kabinet in de voorkamer, na ver
breking van bet slotontvreemd eene som van ƒ5380
aan contauten en papieren. De bevoegde magt beeft
hiervan kennis ontvangen.
GEMENGDE BEH1GTEW.
Een Scliapcnhuis te Amersfoort is herschapen in
een Klompenhuïs.
In het Italiaansche krankzinnigen gesticht Colimbo
is een hoogbejaarde krankzinnige overleden, die
60 jaren achtereenvolgend in dit treurig geslicht
heelt doorgebragt.
Te Parijs hebben policie-agenten de effectenhan
delaars die op den Boulevard des Italiens zaken
wilden maken uiteen gedreven, teneinde een einde
te maken aan den zoogenaamden coulisse-handel.
Te Weenen hebben binnen twee dagen vjjf zelf
moorden plaats gehad, ter oorzaak van faillisse
menten.
Te Selkirkshire in Schotland zal voor den be
kenden Afrikaanschen reiziger Mungo Park een
gedenk teeken worden opgerigt.
Te Londen heeft de Cholera zich dezer dagen
vertoond.
In Zevenbergen is één goudader ontdekt, die
reeds vrij veel opgeleverd heeft. De bewoners van
dit land biijvendruk naar andere goudaders zoeken.
Eeu Frausch Ingenieur heeft een plan ontwor
pen om onder zee een tunnel te graven van
Frankrijk naar Engeland. Het werk zou in 6 jaren
gereed zijn en 200 mil'ioeu kosten.
Langs de spoorwegen in Engeland zijn gedurende
het jaar 1856, vervoerd 129,347,592 reizigers en
heeft men uitgerekenddat door spoorweg-ongeluk
ken van iedere 16 miUioen reizigers, één hel leven
verliest en vau iedere half millioen ëéu gekwetst
wordt.