OPENBARE VEREOOPING
BOOMEN,
stryd, niet practis«h en dikwyls onuitvoerbaar,
kwellend zonder nut of noodzakelijkheid, vernede
rend en onzedelijk en den burger in zyne regten
verkortendehem beuadceleude en tevens den
handel aan banden leggende.
Bij vonnis van den krijgsraad van Friesland
van den 6 November 1857, goedgekeurd door het
hoog militair geregtshof te Utrecht, den 9 daaraan
volgende, is Gysbêrtus Wynandus van Ileusden,
oud 23 jaren, geboren te Zwolle, sergeant bij het
7de regement infanteriewegens twee diefstallen
„ii^bet slaapkwartierten nadeele van kameraden,
met toepassing van art. 191 van het criminele
wetboek voor het krijgsvolk te lande en art. 181
van de regtsplegiug by de landmagt, vervallen
verklaard van den militairen stand en veroordeeld
tot de straf van den kruiwageu voor den tijd van
twee jaren.
Als bewys van de jaarlijks toenemende waarde
der landerijen moge dienen, dat door zekeren 11.,
te Nu'fdwulde, in de gemeente Wolvega iu het
i mr l8o'J eene zoogenaamde keutery of kleine
boerderij werd aaugekocht voor de som van drie
honderd guldenen dat genoemd perceel voor
eenigen tijd weder is verkocht voor de som van
ƒ3000, zijnde deze koopprijs nog zoo buitengewoon
hoog niet te noemen, daar er door den eigenaar
jaarlijks 300 huur van wordt getrokken.
Waardoor men zich bij ons te lande
anti—populair maakt.
Anti-populair, zoodat men den heerschenden
volksgeest niet alleen niet met. maar tegen, maar
stellig tegen zich heeft.
Is er eenig volk in Europa, dat leeft in zijne
historie, dan is het ous volk. Ons land is klein,
kleiner dan eenig land in Europamaar groot
is het in roem, wat betreft deszelfs historie.
Onze historie hangt zameu deels met hel Protes-
tantismus en deels met het vorstelijk huis van
Oranje. l)ie beide vereenigd zijn de grondzuilen
onzer nationale grootheid, onzer nationale trots,
die, bij gebeurtenissen als wij in de jongste vijftig
jaren beleeld hebbenons nog altijd het hart
doet kloppen.
Men maakt zich anti-populair door die grootheid
te verkleinen en dien trots te beleedigeu, met
auderc woorden, door onze geschiedenis zóó te
reconstruerendat onze bloedgetuigen voorgesteld
worden als karikaturen, onze helden als onverlaten
en onze Proteslaulscbe volksroem als onze schaude.
Maar niet minder maakt men zich anti-populair
door het Protestantismus, vooral hel Nederlandsche,
hel historisch-Nederlandsche smadelijk aan te \alleu
en de bladen en geschriften tot deszelfs verdediging
en opluistering geschreven, met den hatelykeu
naaiu van pamfletten en schotschriften te bestem
pelen.
lioch evenzeer maakt men zich anti-populair
door verachtelijk den staf te breken over ous zoo
nationaal als roemrijk verzet tegen den Belgischen
opstaud, alsmede over de oprigting van het gedenk-
teeken op den Dam door de echt vaderlandsche
vereeoigiog liet Metalen Kruis.
Er zijn meer andere dingenwaardoor men
zich in Nederland anti-populair maakt, als b. v
door ous nationaal lager onderwijs, uit onze volks
historie outsproten en met haar naauw zauicuhan-
gend. stoutweg te veroordetleudoor de wijze,
waarop er weder Roomsche bisschoppen gekomen
zijn in Nederland, te noemen grondwettig;door
de Aprilbeweging te verklaren voor een volkswaan
van den dag; - door van den koning te spreken
als van hel individu van het Noordeindeof door
te weiseren op eene publieke partij den ingestcl-
den heildronk op Z. M. den Koning te drinken.
Ook door deze en dergelijke dingen maakt men
z.ch anti-populair.
Maar staat het dan niet vrij cordaat voor zijn
gevoelen uit te komen? Staat het dan niet vrij te
zeggen en te schrijven hoe men deukt? Ongetwij-
feld. Ten minste er is geen wet, die zulks verbiedt.
Nederland is van oudsaf het land der scliryf- en
der spreekvrijheid, eene vrijheid, welke het
zich door een Strijd van tachtig jaren heelt ver
worven. In Nederland behoort er juist geen bijzon
der groote moed toe om van die vrijheid gebruik
te maken. Doch of het wijs is om er gebruik van
te maken op een wijze als door sommigen is ge
daan, of het wijs is den heerschenden volksgeest
openlijk te beleedigendat is eene vraag, welker
beantwoording wij overlaten aan onze lezers.
Bekleedt men geene publieke betrekking, leeft
men als een vergeten burger en wil men zoo
My ven leven, welnu, dat men dan zijnen boezem
lucht geve. Maar ambieert of bekleedt men eene
publieke betrek king, hetzij de betrekking van bur
gemeester, hetzy die Tan volksvertegenwoordiger,
hetzy die van hoogleeraar, hetzij die van minister,
dat men dan toch op zijne hoede zij. De heer-
scheodc volksgeest by ons te lande laat zich niet
onopgemerkt, laat zich ook niet stralleloos belee
digeu. Ook vergeet hij geene beleedigingen zelfs
van voor reeds 25 jaren. Onze volksgeest beeft
ecu uitnemend sterk geheugen. Niet alleen de
advocaat van 1848, maar ook de advocaat van
183z heeft nog steeds den heerschenden volksgeest
tegen zich zy beidenomdat zjjde eerst bedoelde
in het eerstgenoemde en de laatst bedoelde in het
laatstgenoemde jaar, zich impopulair hebben ge-
maak. door ongeroepen en ongemotiveerd uit te komen
voor bun gevoelen over nationale aangelegenheden,
waarover de lieerscbende volksgeest ganscli anders
riai hl n li"'. I lij' denken. Men moge dat verkeerd
volksgeest, men moge deuzclvcu
nogc het 'pjos ego! tegen hem
aanheffen; ook moge men zich boos maken en iu
zyne boosheid een kwaadaardig artikeltje schrijven
in de eene of andere Courantmen kan zoo min
door het een als door het ander den bedoelden
volksgeest voor zich winnen.
Mijne heeren! acht hem in een land als het
onze toch niet gering. De eerste Redacteur van
het Handelsblad werd alleen daarom van de beurs
gedrongen op eeue verschrikkelijke wijze, omdat
hij zich niet ontzag den heerschenden vc'ksgeest
te beleedigen.
De overname van bovenstaand artikel van de
Fakkel is op dringend verzoek van onze vrienden
te Utrecht geschied, omdat daarin gezinspeeld wordt
op den mandie de studerende jeugd moet ouder
wijzen wat regt is. Het artikel van denUtrechtscben
Colega Coriolanus had een glimlach, geen knar
setanden moeten afpersen. Als de vacature te Gro
ningen aangevuld en het bloed van den Hoogleeraar
Vreede alsdan wat bekoeld is, zal hij ongetwijfeld
secondanten te woord staan. Heeft de 23jarige Ad
vocaat van 1832 geweigerd met rood kruid bescheid
te doen, de Hoogleeraar van 1857'zal gewis niet
weigeren een paar kogelvormige argumenten met
zwart kruid te wisseleu. (lied.)
Welligt heeft niemand de Jezuï ten-orde beter
en meer naar waarheid geschetst, dan de beroemde
Eugelscliegeschiedschrijver Macauhj. lly zegt: «geen
godsdienstig genootschap kan zulk eene rij van
bekwame mannen aantoonen, dan dat der Jezuïten.
Geene orde schiep zich zulk een uitgestrekt veld
tot arbeid en geene was zoo eenstemmig in doel
en handeling. Er was voorheen geen plek op aarde,
geen gebied van bespiegeling of haudeliug, waar
zich geen Jezuïten lieten zien. Zij voerden de pen
op elk gebied van menschelijke kennis, en zij
schreven zoowel smaadschriften als sermoenen.
De hoogere opvoeding der jeugd hadden zij in
handen en werd waarlijk door hen niet verwaar
loosd, terwijl zij het punt schenen te kennen, tot
hetwelk de ontwikkeling des geestes, zonder gevaar
van buitensporigheid kon worden opgevoerd. Daarbij
beoefenden zij met goed gevolg de kansel-welspre
kendheid en nog meer de zaak der biecht. In
jeheel de Caiholieke wereld berustten bij de Jezuïten-
orde de geheimen van elke Regering en van elk
aanzienlijk geslacht. Van 'teene Protestanlsche land
slopen zij iu 'tandere, nu vermomd als ruiters,
dan als eenvoudige landliedendan ais puriteinsclie
predikers. Zoo trokken zij iu oordenin welke de
hebzucht des handels, evenmiu als de nieuwsgie
righeid der weienschap, ooit een voet hadden gezet.
Men vond hen in het mandaryuenkleed op de
sterrewaebt te Pekiug men zag hen met de
ipade iu de hand, den wilde van Paraguay, de
eerste lesseu der landbouwkunde geven. En waar
zij zich bevonden, en weikeu arbeid zij verrigtten,
hun geest was dezelfde: de geest van volkomene
onderwerping aan de gemeene zaak en onvoorwaar
delijke gehoorzaamheid aan het centraal bewind.
Geen hunner koos zelf zijne woonplaats of zijn
werkkiiug. Of de Jezuït ouder de bevrozen of on
der de verzengde hemelstreek leeft, of hij zijne
dagen zal zien heeuglijden ouder het turen in de
oude handschriften van hel Vatikaan of met de
prediking aan halfnaakte wilden, «verslindt eikan
deren niet!» dat zijn viagen, wier beantwoording
hij met de diepste zelfverloochening aan zijne
oversten overlaat. Eischle men ziju arbeid in Lima,
dan was hij' met liet eerste schip het beste in den
Oceaan riep men hem te Bagdad, dan zwierf
bij zoo spoedig doenlijk in de woestijn.
Lag zijn weg in ecu laud, waar zijn leven niet
zekerder was, dan dat eens wolls, waar het eene
misdaad was hem te herbergen en waar de afge
houwen hoofden en afgehakte ledematen vuu broe
ders hein voorspelde wat hein wachttedan ging
hij zonder aarzelen of tegeusprekeu zijn lot te
gemoet.
Maaronder den dekmantel der godsdienst
jaagt hij. voor alles, de glorie en de belangen
zyuer orde nu en bij verschrikkelijke wereldgebeur
tenissen hadden ook Jezuïten de hand in 'tspel,
ja dikwijls waren zij hier de gevaarlijkste vijanden
der vrijheid ginds de verklaarde vijanden der
maatschappelijke orde!
Aan de Iledaetie van de Amersfoortsche Courant.
Door dcu Hoogleeraar A. II. van der Hoon Mesc/i
is iu het Tijdschrift ter Bevordering van Nijver
heid, 1854, eene waarschuwing geplaatst, tegen
hel onvoorzigtig gebruik van meststoffen uit Loodwit-
fabrieken afkomstig, en worden de uadcelige ge
volgen van het gebruik der bedoelde mest op
weiland vermeld, zoodat onder anderen van twaalf
runderen, die op hetzelfde land geloopcn hadden,
zeven gestorven en vijf, door de naauwletteude
zorg van ceueii bekwamen Veearts, behouden zyu.
Ik vermeen hierom, hel in uw laatst verschenen
nummer aangegeven middel legen de muizen, dal
iu het belang der landbouwers wordt aanbevolen
in het belang van allen te moeien afraden Het
Chraumaal-gccl (eene verbinding van Chromium
en Loodoxyde) kan alzoo, op den akker gebrugt
wordende, aanleiding geven, dat hel vervolgens,
hierop grocyeudc, v/elhgt niet zonder uadcelige
gevolgen door meuschen en vee zal genuttigd
worden.
Met de opname van het bovenstaande zult U£d.
zeer verpligtcn,
Amersfoort, UEd. I)w. Dienaar
20 November 1857. P. H. Tz.
Onze dank aan den gcachten Inzendervoor zijne
gegronde en nuttig'; aanmerkingaangezien ons de
geschiedenis der 12 runderen bekend was, erken
nen wij onbedachtzaamheid met de onvoorwaarde
lijke opname van het Muizen-vergif artikeltje. Red.
ADVERTENTIEN.
van
ZWARE EIKEN-, BERKEN- EN
geschikt voor BEHGROEUEN en ander YVERK-
HOUT, staande te Rensvvouwe, op Donderdag den
3 December 1857des voormiddags ten 11 ure
in het Reg thuis aldaar.
Inlichting te bekomen hij den Notaris J. W. A.
IMM1NK, te Amekonuen, en aanwijzing te bevra
gen op den Huize Keus wou de.
COC OS-ZEEP.
DEZE ZEEP schuimt sterk, reinigt oogenblikkclijk
is bevorderlijk voor de gezondheid, heelt schramden en
schavingen zeerspoedig, zuivert en ontneemt alle scherpte
aan de huid, maakt haar zacht en blank en geeft haar
een jeugdig frisschcn tint. Men koopt een groot stuk voor
15 cents.
Zij is ook verkieslijk boven andere Zeepen voor het
wassclicu van gekleurde goederen en zijden en wollen
stollen, daar zij, van eene zuiverder en minder scherpe
loog bereidde kleuren mini' r aandoet en de wol niet
hard maakt.
De goede echte soort, die in het VERKOOPHUIS en de
bekende Depóts altijd kersverscb te verkrijgen is. heelt
den naam 11. KERGKHOFF zoo wel op de Zeep, als op
het Etiquet. Zij onderscheidt zich bovendien van de na
gemaakte soorten door zuivere doorschijnende kleur, vaste
bewerking, minder scherpte en vettigheid.
Brabiiiidcr's Chocolade-Koekjes
met worm-afdrijvende zelfstandigheden zijn uitmuntend
iu hunne werking en worden gaarne door de kinderen
genomen.
De Genecslieeren Beyer(teerlingHopman en Fahr-
meister hebben ze n.et bet beste gevolg aangewend en
spreken er met veel lof van.
Zij kosten 10 Cent het duosje.
STIJFSEL-liLANiS.
Een deel van dit POEDER op acht deelen STIJFSEL,
met elkander opgelostmaakt liet strijken veel gemakke
lijker; het ijzer loopt glad en gemakkelijker over het gord
heende strijkster kan eens zoo veel werk doenhel goed
krijgt een niooijcn glans en wordt minder hordig.
liet wordt iu zakjes van 2 lood. oud gewigt, verkocht
voor 13 Gents. Deze hoeveelheid is berekend op een half
pond Stijfseloud gewigt.
Verachtelijke onderkruipers hebben t
gelegd deze artikelen
krijgenvervocgc men zich
AmsterdamVerkoophui*.
AmersfoortA. II. ran Ituij-
ren en f. SteijreifT.
BodegravenJ. B. C. E.
Schlatman.
BaariiS. J. Petersen tYobbc.
Hilversum. It. J. J. ran
Alphen.
Viancn, )l. A. Verkerk.
En in de bekende Dépots
icli ook op toe
maken. Om ze echt tc ver-
an onderstaande Dépots.
Utrecht, T. L'hlenbroek, L.
J. Bosch en P.J. Hainck.
Veenendaal. C. L. Dubois.
Wijk hij Duurstede, Wed.
C. Zorn
Woorden. Wed. II. G. G.
van tien Bergh.
Zeijst, C. G. A (Hung.
ii de andere Sleden.
V. Bh ZALFEV PILLEN VAN HOLLOWAY zijn
een uitmuntend middel voor huidziekten. JZ
tc Rotterdam, leed sedert vijf jaren sterk aaiijiuidzicktc
zoodat zijn aangezigthals armen en handen steeds niet
eene soort van uitslag, gelijk pokken, bedekt waren. Hij
riep den geneeskundigen raad ill van onderscheidene be
kwame mannenwelk., hem verklaardendat hij eene
zware ziekte te wachten had hetwelk hem steeds zeer
verontruste. Toen begon hij de Pillen van Huiloway te
gebruiken en de lijdende deelen met de Zalf te bestrijken
waardoor in twee weken tijds de huiduitslag verdween en
zijn gestel aanmerkelijk verbeterde. Door dit middel wor
den de hardnekkigste wonden ou zweren genezen, al had
den zij reeds twintig jaren bestaan.
Door het vermeerderd debiet zijn de prijzen als volgt:
Doosiet Pitten a /O,HO. 1.85, fi.00, ƒ6.75. ƒ13,50, ƒ20.50.
Potjes Zalf a /O.HO. ƒ1.85, ƒ3,00, /7.05, ƒ13.85, ƒ20.95.
Ziji. op franco aanvragen a contant te bekomen hij
L. J. G ROUTEN DORSTte Utrecht; hij G. G. T.
var iie ROEMER tc Amersfoorten hij J. STRAAT
MAN Iioofd-Dcp.ilhoiider te Bosch, alsmede tc
l.unden. Strand 244. en tc Aeie- York80 Maiden-
Lane, HOLLOW AY'S BTABLISSE.fi EMEM
BURGERLIJKE STAXD VAX AMERSFOORT.
BEVALLEN: 19 Nov.. Alijda Mol. geb. van Niiuwe-
gen0. 20 Nov.Helena Vonkgeb. HnupstD.
21 Nov., Elisabeth Roep, I). 22 Nov. Roijcrijc Wa-
kelkampgeb. van Valkenhocf, Z. Gerard* Mol, gel».
Butselaar Z. 21 Nov., SloiTelina van Veen. geb. van
Vclsen, I). 25 Nov., Johanna Adrianu Welling, geb.
Bousie. Z.
ONDERTROUWD25 Nov.Flip van de Pol met Dirkje
van Ginkel. 2li Nov.Johannes van der Geld met
Gornelia Lccnnard». Jan Veenendaal met Elisabeth de
Groot.
GEHUWD: 25 Nov., Gcrrit Weertmaii met Geertrui
Kuijer.
OVERLEDEN20 Nov.Een levenloos kind vr. gesl.
van Elisabeth Sleeking. Helena van den Velde, 47 j.
21 Nov., Alijda Ratteke, 87 j. wed. Antonius de Jong.
21 Nov.. Jannetje van de Gavel. 71 j.. wed. Steven de
Groot. 26 Nov. Jan Knppij 73 j. gehuwd met
Marie Josephine Bernard. Maria van Eis, 6 j.
Gedrukt Dy A. 11. van CLLLIT'tc Amersfoort.
