COORAI
M 564.
van DINGSDAG,
Dit RUil vcncliijnt tweemaal in de weck <lcs Dingsdayt en Vrijilag*. - l)e Prijs fan liet Abonnement i» ^l.5<> in de 3 maanden. Van Adferteatiënfan I tot <5 regel» 00
Crate, elke regel meerder 10 Cent», behalve liet Zegel regt. Afzonderlijke nummert, ƒ0,10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. earn CUeff,
te Amersfoort, looinede bij alle Boekhandelaren en l'ost-Directmren in het Rijk.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS DE* GEMEENTE
AMERSFOORT
Gelet op art. 265 der gemeentewet,
Itocn te weten, dat het Iste aanvullings-koliier der plaat
selijke directe Masting over het jaar 1858 door den Raad
vastgesteld is en gedurende acht dagen. Ie rekenen van
heden, (de in te vallen Zondag iiitgemnderd)dagelijks
van 10 tot I ure, op de Secretarie der gemeente voor
een ieder ter lezing zal liggen.
Amertfoortden 6 October 1858.
Euryemeeiter tn ff 'etkoudert voornoemd
De Eurgemeetter
A. G. W IJ E R S.
De Secretarie.
W. L. SC II El/rus.
BURGEMEESTER er WETHOUDERS bsa GEMEETE
AMERSFOORT.
Gezien sr«. tl van Koninklijk besluit <1. d. V November IIM
(.Staatsblad No. 142);
Doen te weten, dat de Vergadering van Kiesgeregfigilen tol de
benoeming van twee leden voor de KAMER via KOOPHANDEL ia
FABRIEKEN alhier, om de plaalsea aan te vallen van de heeren
H. G. van den Bergh en G. Hubert, Da., die met het einde dezes
jaart ssn de beurt van aftreding zijn, ten Raadhuize zal gehouden
worden op Donderdag, don II November aanstaande, des voormiddag,
ten 10 ure; en dal de lijst der Kicsgeregtigdrnop den 4 dezer
opgemaakt, alle werkdagen van 10 tot I are, op de plaatselijke
Secretarie ter inzage zal liggen; wordende een ieder die meent tegen
voormelde lijst bezwaren te hebbenuitgenoodigd, die binnen acht
dagen, te rekenen van den dag der aankondiging, Imj bet Gemeen -
toltesluur in te leveren.
Amertfoortden 9 October 1858.
Burgrmeetter en H'ethowlert voornoemd
De Euryemeciter
A. G. W IJ E R S.
De Secretaris
W. L. SC HELT US.
AMERSFOORT, II October 1858.
Als zeldzaamheid wordt opgemerkt dat Ie Amers
foort in de afgelonpen week tan Zaturdag tot
Zaterdag maar e'én sterfgeval en geen enkele on
echte eeltoort» heeft plaats gehad.
Men verneemt met diep leedwerendat onze
verdienstelijke vadcrlandsche oogarts Dr. W. Hen-
driksz. direkteur van het geneeskundig etablisse
ment Zuidcrbtirg, sedert eenigen tijd Ijjdende is
aan cenc zeer ernstige oogontsteking. Tc meer
Itcdrocvend is deze omstandigheid, omdat zij het
gevolg is van de zelfverloochening des geneeshcers
in de uitoefening van zjjn beroep.
Als cene eigenaardige hjjdragc tot de subsidien
in de noordelijke provinciën voor den spoorweg
toegestaan, kan dienen, dat de gemeenteraad van
Wjjhe, een dorp tusschen Zwolle en Deventer,
besloten beeft, eene jaarlykschc bydrage te geven
van ƒ500; doch die bydrage te vermeerderen tot
ƒ700, wanneer in het baburige Olst. dat op een
uur afstands ligt en dat mede ƒ500 toestaat,
geen station kwain. Men ziet daaruit, dat de buur
schap niet byzonder hartelyk is.
Te Dongen had een droevig voorval plaats.
Een braaf en oppassend jongeling, geleider van
cene met turf geladene kar, had het ongeluk te
struikelen en onder het wiel te geraken. Hierdoor
werd hij zoodanig gekwetst, dat hy op de plaats
dood bleef.
Hoe gevaarlyk het is lucifers onder het bereik
van kinderen te zetten, bleek Zaturdag te Zeve
naar. Naar men verneemt ontstond aldaar, door
bet spelen met lucifers door kleine kinderen
brand in de daghuurderswoning van Thcodorus
Lentjes, nrlieider. Uithoofde de woning me: stroo
was gedekt, lag zy binnen weinige oogenblikken
iudenasch. Al het huisraad, klecdereu, een varken
en twee geiten zyn verbrand. Het huis was niet
tegen brandschade gewaarborgd.
Rjj A. S. J. landbouwer tc Ommen, liccftccnc
koe ruim twintig weken over den tjjd gedragen,
en eindelijk een vreemd en wanschapen kalf
ter wereld gebragthet was van voren met natuur
lijkmaar op hei achterlijf met varkenshaar bezet:
ook de tong was als die van ccnzwjjn; het ondcr-
hoofd cn de hals ten naastenbij als van een menscli
op den kop was een gewas, gelijkende op een koe-
tépel; het dier was van buitengewone lengte en
bad slechts (fdnoog, cn wel voor den kop; de tan
den waren vleeschachlig en rood; ook de pootcu
waren zeer afwijkende van die van een natuurlijk
kalf.
De regtbank te 's Gravcnbage heeft een etuiwer-
ker-boekbinder-oogheclkundigc schuldig verklaard
aan het onbevoegd uitoefenen der geneeskunde en
veroordeeld in twee geldboeten, een van ƒ50 en
een van /25. In dezelfde zitting heeft de regt
bank uitspraak gedaan inde zaak van W. R,. aan
geklaagd van manslag door onvoorzigtigheid cn
het zonder vergunning afschieten van een kanon;
de regtbank heeft hein op beide punten vrijgespro
ken met vcroordecling van den Staat van de kosten.
Als een bewys, dat de dieven geen onderscheid
des persoons maken, doelen wjj mede, dat in den
nacht van 3 op 4 dezer uit den tuin van den
Heer Oflicier van Justitie tc Assen een kinderwa-
genljc is gestolen. Aan den Ijver van den Rijks
veldwachter L. Rakker is het gelukt, den 6 dezer
hetzelve in eene woning van cene weduwe te llau-
lerwjjk terug te vinden, die hetzelve voor ƒ3.—
had gekocht. De dief bevindt zich ook reeds in
handen der justitie.
Dij arresten van het Provinciaal Gercgtshof
van Drenthe zijn D. van der Velde en W. J. van
Schaik, bedelaars kolonisten, schuldig verklaard
aan schriftelijke bedreiging met brandstichting met
bij gevoegd bevel, om eene bepaalde voorwaarde
te vervullen en mitsdien veroordeeld ieder tot
vijftien jaren tuchthuisstraf cn de kosten.
De vrouw van een werkman Ie Parjjs was
buitengewoon driftig cn smeet by zulke gelegen
heden al wat haar in handen kwam stuk. Voor
eenigc dagen kreeg zij met haren man aan tafel
een klein geschil. I»e laatste, voor eene geduchte
uitbarsting vreezende, haalde de schouders op en
wilde zich verwydcren. Deze beweging maakte de
vrouw zoo woedenddat zij weder baar gewoon
vernielingswerk liegon. Toen zy dc hand aan dc
pendule sloeg, oin die naar haren inan tc werpen,
keerde hy terug, greep haar by de armen, cn
hield die zoo vastgeklemd, dat zy zich nictkonde
bewegen. De vrouw schreeuwde, raasde cn tierde;
eensklaps werd zij stil en verroerde zich niet meer.
De man liet haar los, daar hij dacht, dat zij buiten
kennis was geraakt, wiesch baar bet gezicht met
azyn en koud water doch te vergeefs, zy was
dood.
Het koningrijk Napels is het slechtste land
van Europa en koning Ferdinand de ongelukkigste
aller Souvereinen. indien men geloof rnag hechten
aan de geruchten die over 's lands inwendigen
toestand worden verspreid. Er zyn enkele dagblad
correspondenten, die in genoemden staat niet meer
dan twee klassen van menschen kennen, nl. geu-
darmes, d. i. de politie, en zamenzwcerders. Op
zekeren da» werd, ter gelegenheid van een concert
waarbjj de koning tegenwoordig was, aan de mu
ziekanten verbodeu hunne istrumenten in kasten
en foedralen mede te brengen, uit vrees dat helsche
werktuigen daarin mogtcn verborgen zjjn. Op een
anderen dag werd een apotheker in hechtenis ge
nomen, omdat hy inet salpeterzuur doortrokken
papier voor aamborstigen bereidde, cn men hem
beschuldigde schietkatoen te vervaardigen. Zijn al
die inededeelingen waar, dan zou Napels nog on-
bewoonhaarder zyn dan de «vervloekte steden,»
waarvan de geschiedenis spreek L
Vrydag j.l. heeft te Parjjs een duel plaats
gehad tusschen den hoofd-redacteur van de Figaro
programme en er den hoofd-redacteur van de Gau-
lois, tengevolge van eene levendige polemiek tus
schen de beide bladen. Geen der strijdenden werd
gewond en eindigde dit duel met cene verzoening.
In de Charivari wordt het gebeurde met den
koopman IHortara te Bologna zeer scherp gehekeld
in een vertoog't welk den vorm beeft van een
brief van den Bey van Tunis, die aan de redactie
inlichting zou vragen omtrent de Europesche be
schaving. waarvan hy verklaart, niets te begrijpen.
Eenigc jaren geleden was in Tunis een bejaard
Israélict op straat door ecnige kwade jongens zoodanig
mishandelddat hij aan dc gevolgen was overleden.
Terstond had de Fransche consul ztch die zaak
aagetrokkenen was een vreeselyke driedekker geko
men om «Ie stad te Immhardcrcn in geval de Dey
dc schuldigen niet deed straften. De Bey had volstrekt
geen bezwaar gezien in de bestraffing cn voldoening
te geven aan den consul. Nu echter vraagt hij
wat er in Hologna gebeurd is, en boe dat wordt
opgenomen door de Franscho regering? Ily voor
onderstelt. dat, wanneer eene Tuncsischo slavin
mogt overgaan lot het besnijden en wegvoeren van
een jeugdigen Israëliet. Europa een geweldig mis
baar zou maken, en nog meer, als het een jeug
digen Christen gold. Dat echter hel. gebeurde te
Bologna niet alleen geen annleiding geeft lot dc
komst van een Kransclien driedekker voor Givita-
Vccchia, kan hy niet begrijpencn nog veel minder,
dat hot feit is voorgevallen in een land waar eene
Fransche krijgsmngt wordt gevonden. Iljj vraagt
aan de reductie wat, huurs erachtens. Europa wel
zou zeggen, als hjj eens overging tot het zenden
van een driedekker naar Anemia; 'twelk hy sou
kunnen doenomdat ook h(j zich kan verhellen op bet
bezit van zulke oorlogsschepen?
Dat hj) den tegeuwoordigen toestand der druk
pers iu Frankrijkdagbladen onverhinderd mogen
overgaan lot de mededeeling van dergelijke opstellen,
schynt Ie mogen worden beschouwd ala een bcwjja,
dat de Fransche bewindslieden hetgeen te Dologna
met het gezin Morlara is voorgevallen, in beginsel
allezins afkeurt.
ÜVieuw en aanlMTelfliiiwaardlf?
of- reeda bekend en In ons land verwerpelijk
In de Amersfoortuhe Courant van den 31 Aug.
1.1. werd melding gemaakt van eendoor Dcjjersche
machinisten uitgevonden en door deskundigen tr
Dublin goedgekeurd en aanlievolen werktuig, bestemd
om in zeer korten tyd het water uit den turf Ie
persen en dien alzoo tot eene brandstof temaken,
die in plaats van steenkolen kan gebezigd worden.
Dat dc zamenslelling van bet bedoelde werktuig
geheel nieuw is. wil ik gaarne aannemem; maar.
wat het turfpersen tot uitdrijving van het water uit
de vcenstof betreft, dit is ook hier te lande sedert
geroimen tyd bekend en reeds io 1846 op eene
zeer eenvoudige en min kostbare wjjse in praktyic
gebragt, onder andere in de Terecnigde Rullewijker
cn llolcndrechter poldersin dc gemeente Ouder-
amstel.
Men is echter van die kunstbewerking al spoedig
terug gekomen, vermits de ervaring weldra aan
toonde, dat door kunstmatige uitdrijving van liet
water cn daarmede gepaard gaande kompressie van
den turf, een groot gedeelte van het verwarmend
e'le'ment der veenstof met het uitgeperste water ver
loren ging. Men keerde derhalve terug tot de oude
methode, om het veen, tot turf gestoken, op bet
land te laten droogen en alzoo de hraodbare en
verwarmende bestauddeelen van den turf in hun
geheel te behouden.
In een laod als het onze, waar het bedrijf van
veen-delven en turf- maken, sedert eenigc eeuwen
werd uitgeoefend, somtjjde zelfs met too veel on
stuimigheid, dat reeds onder Karei V en Filips II
plakkaten tot beteugeling werden uitgevaardigd
inag men het er voor houden, dat de beste wjjzc
der behandeling van het veen, om er het meeste
nut en voordeel uit te trekken, door iaogdurige en
veelzijdige ervaring volkomen hekend is en wjj dus
in dit opzigt niet veel van den vreemdeling kunnen
leeren. Dat deze beweeriog niet al te gewaagd is,
kan hieruit blijken, dat toen vóór omstreeks tion
jaar, de aandacht van hot parlement door den Huur
Cobden werd gevestigd op eene geheel nieuwe uit
vinding in Ierland, om uit veenstof, stearine-olie
te trekken, er reeds in den middel-polder, onder
de gemeente Nieuwer-amatel, eene fabriek van zoo
danige olie en parafin-vernis bestond. Die fabriek,
thans aau den Heer E. W. van Dam van Isselt
toebehoorende, is nog voortdurend in werking en
het aldaar uit veenstof vervaardigde vernis verdient
in het gebruik de voorkeur boven alle leersoorten.
Dat de turf, naar de mecning der Bejjersche
machinisten, geschikt zou kunnen gemaakt worden,
om in de stoomwerktuigen der fabrieken cn de
lokomotieven der spoortreinen de steenkolen te Ter-
vangen. moge waar zjju in Zuid-Duitschland en
Zwitserland alwaar de schaarschte en duurte der
steenkolenaltijd een groot bezwaar opleveren en
men dus wel gcuoodzaakt wordt met eene minder
goede brandstof zich tc behelpenmaar in ons laud
waar dat bezwaar niet l>estattt, mag men het met
grond betwijfelen; het verwarmend élement in de
steenkolen is veel grootcr dan in den turf; het is
dan ook eene zekerheid, dat men, out een bepaal
den graad van hitte te verkrijgendaartoe eene
veel grootcrc hoeveelheidhel zy gckoinprimecrdeu
of niet gekom primeerden turf, dan alceukolau auodig
heeft en er bjj stoking met turf, ook veol meer
tijd lot liet verkrijgen van dien hitte-giaad vercischt
wordt.
Het groolo ia-zwaar. dat men door kompressie
van den turf overwint, Instaat in de daarin aan
wezige waterstofinaar dit bezwaar ia bjj de steen
kolen niet miuder groot: dc rookkolommen die uit
de schoorstenen opstjjgcncn uit die waterstof wor
den gevormd kunnen het getuigen. Men is daarom,
zoo als een ieder weeter reeds vóórlang op bedacht
geweestom voor de lokomotieven der spoortreinen,
geene steenkolen, in hun oorsprookolykcn slaat te
bezigen; inaar uit die kolen, door distillatie de
waterstof ie verdrtfven cn dc daarna overblijvende
kool, onder den naam van coke, tot stoking aan
te wenden.
Ook uit den turf zjjn bruikbare cokes tc vervaur-
ói, October J858.