&MERSFOORTSCHE
G 0 D R AIT.
JU 576.
van DINGSDAG,
YA**'U
November J858.
I)it l.lntl verschijnt tweemaal in do week des Dingsdugt en Vrijdag». - De I'rijs van liet Abonnement is 1.50 in de maanden. Van Advertentiënvan I tot 6 regel* 60
('ent*, elke regel meerder 10 Cent», behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummer», 10. Brieven franco. Bestellingen geschieden hij den Uitgever A. II. van CUeff,
te Amersfoort, zoomede hij alle Boekhandelaren en l'ost-Diree.tcurcn in het Kijk.
Aan
de Tweede Kamer der
Staten Generaal.
(leven met vcrschuldigden eerbied ts kennen:
de Slaton dor provincie Utrecht, dal zijmet allen,
die prijs stellen op liet welzijn van ons dierbaar
Vaderland, met de meeste belangstelling hebben
kennis genomen van het ontwerp van wet ter
bekrachtiging van eenigc artikelen der verleende
concessie lot aanleg en exploitatie van den Noorder
spoorweg.
Tot hunne teleurstelling, zij kunnen dit niet
ontveinzen, vonden zij in de gedane voordragt
niet begrepen de lijn. welke, naar hunne meening
niet alleen in het belang van het algemeen, rnaar
ook in dat van hunne Provincie onmisbaar is;
het is die van Utrecht naar Zwolle.
Hel is daarom dat zij vermeenen in deze niet
te mogen stilzitten, doch even als velen hunne
stem moeten voegen bij diegenen, welke de voor-
gedragene wet, zooals die is liggende, in bet wel
begrepen belang des Vaderlands i iet aannemelijk
achten.
Zij zouden in breede ontwikkeling kunnen treden,
om deze hunne stelling duidelijk in het licht te
stellen; het is hun evenwel bekend, dat van het
adres van den Gemeenteraad van Utrecht, dit
onderwerp bet rellendeeen afdruk in handen van
elk der leden uwer vergadering is gesteld.
Ilij dal adres zijn vele gronden aangegeven,
met welke de Staten zich over het geheel kunnen
vereenigen.
Alleen mccncn zij met een enkel woord ecnig-
zins meer te moeten op den voorgrond stellen:
1". dat Utrecht als centraalpunt voor een
zoogenaamd spoorwegnet allezius de voorkeur
verdient, en:
2". dat hel belang der Noordelijke provinciën
voornamelijk medebrengt, dat de lyn van Utrecht
naar Zwolle, als de kortste verbindingslijn, tot
stand komt.
Dat door een centraalpunt van uitgang van
spoorwegen, hunne aanleg, en daardoor het gere
geld verkeer, zooveel mogelijk, bevorderd wordt,
leert de ondervinding in andere landen op vol
dingende wijze; en dat als zoodanig centrum in
de «eiste plaats in aanmerking komt een punt,
hetwelk zooveel mogelijk in bet midden van liet
door spoorwegen Ie exploiteren terrein gelegen
is. zal voor Uw verlicht oordeel wel geen betoog
behoeven.
Wanneer het dus waarheid is, gclyk het niet
betwylëld kan worden, dat Utrecht meer dan
ccne andere gemeente onzes Vaderlands in het
midden des lands gelegen i:;, dan zou voorzeker,
indien er nog sprake ware, van eersten aanleg
van spoorwegen, die stad boven eenigc gemeente
als centraalpunt do voorkeur verdienen.
Hoe veel te meer dan nu, daar reeds door
gedeeltelijke exploitatie van spoorwegen, die stad
als bet ware als zoodanig centrum is aangewezen,
en reeds niet onze voornaamste koopsteden in
verbinding is gebrngt.
Yan Utrecht als middenpunt des rijks van
alle kanten op verschillende wijzen toegankelijk
zullen op de doelmatigste wijze z(j- lijnen van
spoorwegen naar alle kanten des rijks zich
uilbreiden, en zal daardoor medegewerkt worden
om het verkeer, lussclien de Provinciën onder
ling, op de meest doelmatige wjjzc te bevorderen.
Hip alzoo voor do doelmatigheid om Utrecht
als centraalpunt aangewezen te beschouwenonzes
inziens, geen redelijke twijfel over, ons blijft nog
overig in korte trekken aantetooncn, dat de ver
binding der Noordelijke provinciën door spoor
wegen van Utrecht naar Zwolle, de doelmatigste is.
Deze lijn, ruim acht uren korter dan die van
Utrecht over Arnhem naar Zwolle, beveelt zich
daardoor voornamelijk aan, dat zjj den reiziger
belangrijke winst van tijd; voor het goederen
vervoer grootc besparing van vracht zal aanbrengen.
Zjj loopt door eene vruchtbare landstreek, welke
veel vertier zal opleveren, en welke door baar
aanmerkelijk zal worden gebaat.
Hoor haren aanleg zullen vrij belangrijke plaat
sen worden bevoordeeld, en zullen een zestig u
zeventig duizendtal bewoners het voorregt van
spoorwegverkeer erlangen, hetwelk zjj, zonder
haren aanleg gelijktijdig met de voorgcdragetie
voor langen tjjd, ja welligt voor immer zullen
moeten derven.
Door de Regering zelve voor de gemeenschap
van de Noordelijke provinciën met het hart van
Holland voor de beste erkend, en door de zaak-
kundigen tevens voor de verdediging des lands
allernoodzakelijkst geooordeeldmccncn wjj dat
zij in het eerste plan van verdere exploitatie van
spoorwegen, dan ook niet mag ontbreken.
liet is op bovenstaande gronden dat de Staten
van Utrecht in het belang hunner Provincie, ten
deze gepaard met dat des Lands, zich tot Uwe
vergadering wenden, met eerbiedig verzoek, dat
zij moge besluiten hare goedkeuring niet te ver-
Icenen aan het ontwerp van wet tot bekrachtiging
van eenigc artikelen der verleende concessie tot
aanleg en exploitatie van den Noorder-Spoorweg,
tenzij daarbij aan de concessionarissen de verplig-
ting worde opgelegdook de Ijjn van Utrecht op
Zwolle, gelijktijdig met de voorgedragene tot stand
tc brengen.
Hetwelk doende
(gel.) ROEL L Voorsilter.
(gd-\ C. W. MOORREES Griffier.
Utrecht, den 18 November 1838.
van Rinnenlandschc zaken betrekkelijk de aangele
genheden der Gcldersche vallei. Daar geen de leden
hieromtrent een nader voorstel had gedaan, stelde
hij voor beide stukken aantcnemen voor kennisge
ving. Daartoe werd besloten.
Nadat eindelijk de notulen van deze vergadering
door den griffier waren voorgelezen en goedgekeurd
werd vervolgens de najaarszitting der Jtaten door
den Voorzitter in nuain des Konings gesloten.
Provinciale Staten van Utrecht.
In de vergadering der Provinciale Staten van
18 November j.l. waren niet tegenwoordig de h.h.
Kien, van Asch van Wyck, Menso, II. Verloren,
Vos, de Vries en Strick van Linschoten.
Na de goedkeuring der notulen van de vorige
bijeenkomst, werd met algemeene stemmen goed
gekeurd het verzoek van het bestuur van het wa
terschap van den Engen IJssel om vrijgesteld te
worden van de werking van het algemeen reglement.
Vervolgens kwam in behandeling het voorstel
van Gedeputeerde Staten, betrekkelijk het krank
zinnigen-gesticht te Utrecht, waarin ccne geringe
wijziging was gebragt door de commissie, met
welke zij zich hadden vercenigd. Na cenige dis
cussie werd dit voorstel aangenomen met 30 tegen
4 stemmen. Daardoor is alsnu besloten, dat de
raad der gemeente Utrecht zal worden uitgenoodigd
ccne jaariyksche bijdrage te vcrlecnen aan voor
meld gesticht ten bedrage van f000. Zoo dit
wordt goedgekeurdzal de provincie daarbij jaar
lijks voegen f 1400; beiden tot dat de natemelden
leening zal zijn afgelost. De vcrplegingskosten voor
lijders van de derde klasse zullen worden verhoogd
met f30, van welke verhooging do helft door de
provincie, de andere helft door de gemeente, waar
de lijder domicilie van onderstand heeft, zal be
taald worden. De provincie zal die verhooging aan
het geslicht waarborgen voor minstens 100 lydcrs
eveneens tot na de aflossing der lecning. Verder
zal er eene geldleening van hoogstens ƒ40,000
gesloten worden door het gesticht, waarvan de
renten en de aflossing door de provincie worden
gewaarborgd, met dien verstande, dat de hierbo
ven vermelde meerdere inkomsten bestemd zyn
tot afbetaling van beiden, welke binnen 21 jaren
moet geschied zijn.
Daarna was aan do orde het adres betrekkelijk
du spoorwegen. De lieer Jongeneel verklaarde zich
met de algemeene strekking daarvan niet te kun
nen vereenigen, omdat hy meende, dat aan de
concessionarissen van den Noorderspoorweg nim
mer de vcrpligting kon of zou worden opgelegd
om eene lijn aanteleggen van Utrecht op Zwolle,
en het veel beter was te vragen dat de spoorwe
gen door den staat werden aangelegd, even als
vroeger met de groote rijkswegen was geschied.
De Voorzitter en de heer Pabst antwoordden, .dat
dit punt reeds in de vorige zitting was beslist,
en men hierop thans niet mogt terugkomen. Daarop
werd de algemeene strekking van het adres goed
gekeurd met 17 legen 16 stemmen. (Do heer Schas
had dc vergadering verlaten).
Vervolgens werden de afzonderlijke zinsneden van
het adres in behandeling genomen, tegen welke
door geen der leden eenigc bedenking werd ge
maakt.
Alvorens het adres alsnu nan'de stemming werd
onderworpen zeide de heer van Hoytcma, dat hy
meende te moeten opmerken, dut hy tegen de al
gemeene strekking had gestemd, hoezeer hij lid
was van dc commissie belast geweest mei het
ontwerpen van het adresomdat hy vroeger het
adres van den Utrechlschcn gemeenteraad had
helpen ontwerpen, waarin du liisschenkomst van
den Slaat werd ingeroepen tot hel aanleggen der
spoorwegenhetgeen de Staten ineenden niet tc
moeten doen.
In stemming gebragt zynde verklaarden zich
wederom 17 leden voor en 16 tegen, zoodat het
adres werd vastgesteld.
De voorzitter verklaarde daarop, dat er geeno
zaken meer aan dc orde waren. Dat ter grilVte ter
inzage der leden waren nudcrgclcgd de mcdcdccling,
geschied naar aanleiding van art. 106 der Provin
ciale Wel, alsmede de missive van den Minister
De positie van het Ministerie.
Sedert het thans nog bestaande Ministerie optrad
spraken wy zeer weinig cn steeds hijzonder gere
serveerd van hetzelve; want het lag in onzen regel
opgesloten, eerst naauwkeurig zyn daden gade te
slaanzijn wetsontwerpen tc toetsen of tc ontwarren
en ons geleidelyk een begrip te vormen van hetgeen
het wil, ten einde daarnaar zyn positie af te meten
opliet tijdstip, dat zijn grootcn stryd op de kamp
plaats der Tweede Kamer aanvangt. Wezcntlyk, dc
mannen die het uitmaken (hunne pcrsooniykc
hoedanigheden in het midden gelaten), vormden
een zóó zonderling curieus-politiek geheeldat
men zich wel wat tijd nemen mogt, vóór dat men,
hoe zeker men gemeenlijk van mikpunt op politiek
terrein zij, zich een oordeel mogt veroorloven. Die
positie komt ons voor te zyn hoogst weifelend,
uitermate wankelendbijzonder zwak en verschrik-
kclyk treurig. Men zegge eens cathcgorisch: waarop
het rust, op wie het steunt?
Het thans nog bestaande 'Ministerie is waarlijk
het ongelukkigste Ministerie, dat ooit het lydzaam
lastendragend Nederlandsche volk met zijn zonne
stralen koesterde. Bijna alles wat vorige Ministcric'n
sedert dc grondwet van 1848 onafgedaan, hangend
of oningediend lieten, omdat anders hunne zon
des tc eerder getaand hadwordt van het nog
bestaande Ministerie ge- or verwacht, ja gcëischt.
En het grootste deel der Tweede Kamer is sedert
het laatste half dozyn jaren niet zoctsappiger, niet
meer handelbaar geworden, liet pootjes geven en
klontjes toewerpen helpt tegenwoordig niet veel
meer cn ook dc ultra-liberale dagbladpers voedt
de parlementaire almogt door hare inmenging met
eene menigte van onderdeden der mitiisterieclc
budgetten, dat inen welhaast zal mogen vragen,
of vooral de Redactiën van het Handelsblad cn der
N. Holt. Cl. alle rcgeringswyshcid in pacht hebben?
Zoodoende vinden het meerendcel der Tweede Ka
mer cn de evengenoemde organen maar geen mi
nisters die htm bevallen. Zelfs ryst by ons dc
Iwylelop, of een Thorbeckiaansch-dcspoliek minis
terie die heeren nog voldoen zou? Waarom? Er
zijn nog zoo velen die reeds zoo lang wachten om
ook Excellenties te worden cn bij wachten wordt
men ongeduldig. Neem b. v. Dr. van Hoëeell, dc
koloniale reus. acht deze zich niet oneindig beter
gesciiikt om als minister van Koloniën te fungeren,
(San naar zijn oordeel, den Heer Rochussen f
Eerst dachten wij, doch wij zagen later onze
vergissing in, dut dc Heer van Rosse de ziel van
het Ministerie zou worden, want onder een der
eerste daden komt dc benoeming van Mr. J. A. Fruin
tot referendaris by financiën voor. Naar die benoe
ming waarover wel wat meer gezegd kan worden,
tc werk gaande, vermeenden wij. dat weldra eene
phalanx van geestverwanten der. Roltcrdamschc
kiesverccnigitig Orde overal zou indringen, tot dat
eindelijk liet oogenblik rijp zou zyn, om dooreen
coup dc lêle A la Thorbecke de ministers Rochussen,
van Hours en Lotsij ter zyde te schuiven en door
volbloed Thorbcckianon tc doen vervangen.
Men schynt evenwel nu nog zoo ver niet te dur
ven gaan. maar voorloopig (tc oordeclen naar bet
project der geheime mededeeling omtrent het oor-
iogsluidgcl aan dc Tweede Kamer) te willen tran
sigeren. Hoe het zjj, het steeds gcfusionnccrd Mi
nisterie staat in eene dwarrelende positie voor
liet front der Tweede Kamer en zal buitengewone
proeven zijner bekwaamheid moeten afleggen om
niet omtckantelen. Sommigen zeggen dat eene ont
binding (van do Tweede Kamer of van liet Ministerie?)
nabij is. Waarscliynlyk zal de strijd heet worden
en zulks tc meer omdat het gevoelen der Kamer
leden in dc ufdcclingen geenszins gunstig blijkt
te zijn omtrent het incest van hetgeen door het
Ministerie ingediend is. Hel is dus een raadsel
waaraan zich hel Ministerie zal vasthouden om in
positie tc kunnen biyven.
Keizer Napoleon, dc oom van den neef, zo'de:
«wie niet voor mjj is, is tegen mjj. Wjj z;k.koii
tc vergcefsch naar eene staatkundige partynaar
een staalkundig blad dat voOT het Ministerie is.