GOÜR
M 008.
YRIJ DIG,
88 Maart 8859.
Dit Mad verschijnt tweemaal in de week des hingsdugt e Vrijdags. - l)e I'rijs van het Abonnement is f 1.50 in dc3 maandenVan AdvertcntiënI lot 6 regels 60 Cents
elke regel meerder 10 (.cuts, behalve bet Zcgelrcgt. Afzonderlijke nummertƒ0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. eau dee ffte
Amersfoort, zoomede bij alle Boekhandelaren en l'ost-Directeuren in liet Rijk.
Het RTederlandsch Spoorwegpleit.
I.
Welke p;oede bedoelingen de Regering al moge ge
had hebben toen de voorloopige concessie voor de
Noorder spoorwcglijnen aan de heeren Sloet-Rcucliliii
werd verleend, de te belangrijke voordeelen. welke
in die voorloopige concessie regtstreeks en zijdelings
zijn geweven, zullen het beletsel blijven tot redelijke
aanvragen voot het aanleggen van andere lijnen,
zoo lang de gezegde concessie niet onverbiddelijk
door de Vertegenwoordiging wordt afgekeurd. Het
geen in deze voorloopiuc concessie wordt toegestaan,
kan aan andere aanbiedingen niet worden toegekend
omdat het Rijk zich alsdan te zwaar belaadt. Voor
de Regering blijft, als zij in normalen geest-toestand
de zaak der spoorwegen overziet, niets anders over
dan daaromtrent alles af Ie breken, wat tol hiertoe
werd opgebouwd, en behoort zij, door de ondervin
ding wijzer, den aanleg van spoorwegen uitsluitend
in verband met de behoefte van de deelen des Rijks,
daarvan geheel ontbloot zijnde, te brengen. Het is
waar, de spoorwegzaak duurde reeds meer dan te
lang. er diende iets te worden gedaan, toen is de
Regering met de voorloopige concessie aan de heeren
Sloel-lteuchlin zeer ver, sommigen zouden zeggen te
ver gegaan, doch wij werpen alsnu tegen: beter ten
halve gekeerd, dan ten volle gedwaald.
Dezer dagen valt weder een plasregen van spoor
weg-adressen uil vele oorden des Rijks op de Regering
en de Vertegenwoordiging neder. Elk adres bevat
gevarieerde melodicn op hetzelfde thema: dat het
algemeen belang ligt opgesloten in de bevordering
»an het bijzonder belang in ieder adres aangeduid.
Waarlijkdo spoorweg adressen-woede brengt de
Regering in geenc geringe verlegenheid. Waar zij
hare blikken wendt, ligt eene adressante vóórhaar
geknield, baar aanminnig om de spoorweggave toe
lonkende. Ze allen tevreden te stellen is eene onmo
gelijkheid;voldoet zij aan de begeerte van enkele
barer dan laadt zij zich de beschuldiging van par-
tijdigheid op den hals. en de pligt eener Regering
is regt aan regthebbenden te bcdeelen.
En toch! Als men de zaak onbeneveld beschouwt,
dan ontwaart men spoedig, dat, indien deze verle
genheid al geene gekunstelde is, zij op niets dan
wat kortzigtighcid uitloopt. Laat de Regering alle
de toelonkende adressanten ferm in de oogen zien,
vervolgens scherp onderzoeken wie harer onder het
bedelpak gegoedheid of rijkdom heeft verborgen en
daarna schcnke zij hare spoorweggaven aan de meest
behoeftigenzelfs al zouden die gaven hoog stijgen.
Men schenke geen gunsten aan haar die reeds rijk
zijn, aan haar die reeds het noodige bezitten, maar
men voede en lave haar die gevaar loopen van
honger en dorst te sterven. Deelt de Regering aldus
hare gaven uit, zij zal natuurlijk misnoegden ma
ken, maar daarentegen gehandeld hebben gelijk haar
pligt haar voorschrijft.
De Regering laboreertin de zaak der spoorwe
gen, tevens aan ccnc zeer gevaarlijke ziekte, des te
moeijcljjker te genezen, omdat hare genezing niet
in de magt des genceshcers, maar in den tegenstand
der lijdcrcs zelve ligt, om zich door eene eenvoudige
ontlasting van overtolligheden van de ziekte te ont
slaan. Het spoorweg-pleit is immers wezentlijk niet
van die onmetelijke verhouding, waarvan men het
den schijn wil geven. In een later nummer zullen
wjj de ziekte der Regering trachten aanschouwelijk
tc maken.
AMERSFOORT. 17 Maart 1859.
L.l. Dingsdag heeft de Minister van Binncn-
landschc Zaken in het locaal van dat departement
geïnstalleerd de Commissie van Statistiek, die on
middellijk hare werkzaamheden heeft aangevangen.
De Voorzitter dier cojnmissie, Prof. Ackersdijk
heelt bij die gelegenheid ccnc rede gehouden.
Rij besluiten van 15 Maart heeft Z. M. benoemd:
tot commies bij het departement van binnenlaiidsche
zaken Jhr. J. II. A. Roëll, thans adjunct-commies
bij genoemd departement, zonder bezwaar der
schatkist; tot commies bij gemeld departement
II. J. Rooi, thans stenograaph l>ij de Kamers der
Statcn-Generaal.
Zekere Evert van de Ven reed met een kar
met een os bespannen door de gemeente Buitel.
De os geraakte aan het hollen en van de Ven
het dier niet meer kunnende houden, moest het
loslaten. Hij had echter het ongeluk te vallen,
en met het hoofd onder een der wielen tc ge
raken. zodoat hij dadelijk een lijk was.
Uit Vcendam wordt geschreven, dat men
daar sedert een paar weken dagelijks koppels paar
den van 20 a 30 stuks ziet doortrekkenallen
komende van de Ilannoversche grenzenen door
Fransche kooplieden opgekocht.
De Franschen schijnen in het bijzonder op Duitsche
paarden gesteld te zijn. Althans was de handel op
de va sten-avond paardenmarkt te Utrecht niet leven
dig, schoon ook daar de Fransche kooplieden niet
ontbraken. Misschien ook wisten zij toen reeds,
dat de wind niet meer zoo uit den oorlogshoek
waaide als nog voor eenige dagen.
Het volgende voonal slrekke tot waarschuwing
voor degenen, die nu of dan een briefje in de
loterij spelen. Zekere Kerkhof, timmerman te Varsse-
vcld, kocht van II. J. Vredenburg, te Zutphen,
een vijfde lot in de 237e staats loterij. Op zijn
nommcr viel ƒ5000. doch, naar men beweert,
verhaalde hem Vredenburg, dat het briefje met
70 was uitgekomen en betaalde hem 12,60
voor zijn aandeel. Toevallig kreeg Kerkhof in eene
herberg eene courant te lezen, waarin zijn nommer
met ƒ5000 9tond uilgetrokken. Hierop aanklagt
en vervolging voor de arrondissements-reglbank
aldaar, die deze zaak heeft behandeld. Door het
openb. min. is tegen den beklaagde eene gevange
nisstraf van vijf jaren gerequireerd. Aanstaande
week zal de rcglbank uitspraak doen.
Bij het stormachtige weder der vorige week,
heeft het hui ten- of zeewater op onderscheidene
plaatsen der provincie Friesland eene aanmerkelijke
hoogte liereikt. Te Munnekezijlen was hei o. a. tot
2.05 el en aan den Ternaarder polder zeedijk tot
zelfs 3,50 el boven volzee geklommen. Hier en
daar is nog al schade aangerigt. Zoo is de bij
de Nieuwe Zylcn nieuw aangelegde dijk Ier inpol
dering van buitengronden in Kollumerland over-
geloopen en is ongeveer 30 el lengte van den
buitenkant afgeslagen. Te Stavoren is de kistvulling
eenigzins uitgeslagen, langs de beschoeijing is
eenige verzakking autstaan, terwijl in den omtrek
eenige stcenen uit de glooijingen zijn gerukt. Van
Wymbritseradeels c. s., contributie zeedijken, is
een gedeelte ter lengte van ongeveer 8 el van
het palenhoofd, nabij de brug van den zeedijk
naar Molkwerum, van den westelijke paalregel
uitgeslagen. Te Schoterzijl zijn de buitengronden
geheel onder water geloopen.
Te Vollenhove had een droevig ongeluk plaats.
Een schipper, heiaden met grind van den heer
Bcssem, had het voornemen nit de haven in het
Ganzcndiep tc varen, doch, ten gevolge van den
hevigen wind, kon hij zijn vaartuig niet besturen,
zoodat hij tegenover de Visscherstraat is gezonken,
hetgeen zoo spoedig plaats had, dat zijne vrouw
en een kind. welke zich in het vooronder bevonden,
zijn verdronken; een ander kind, een jongentje,
is als ware het door een wonder ongedeerd aan
wal gekomen; de schipper is thans nog in leven,
doch verkeert in zeer bedenke!ijken toestand; door
de ijverig aangewende pogingen ven al wat de
kunst in dezen vermag, hoopt men op zijn herstel.
Uithoofde van den feilen wind en de hooge zee.
was er aan geenc redding te denken, en is hun
kermend hulpgeschrei slechts zwak door de aldaar
wonende vissehers gehoord.
J. W. S. werd bij vonnis van de Arrondissc-
ments-Regtbank te Groningen van den 27 January Li
ter zake van opligting, daarin bestaande, dat
hij in dc maand December 1.1. wegens gemaakte
vertering bij den hier wonenden logementhouder
M. dezen in betaling heeft gegeven ccn zoogenaamd
Kaufmans biljet 23 pCt. als zoude dit een bank
biljet van 25 zijn, welk biljet, als komende in
den vorm met zulk een bankbiljet overeen, door
genoemden M. als zoodanig is aangenomen, die
daarop, na aftrek der gemaakte vertering, aan
genoemden J. W. S. eene som van 24 heelt terug
gegeven,veroordeeld tot acht maanden eenzame
opsluiting, ƒ25 boete en in de kosten, van welk
vonnis zoo wel de veroordeelde als het Openhaar
Ministerie in hooger beroep is gekomen. Deze zaak
werd den 13 dezer voor het Provinciaal Geregtshof
tc Groningen in hooger beroep behandeld.
Nadat nog eenige a charge als a decharge opge
roepen getuigen waren afgehoordrequireerde de
Procureur-Generaal, dat het Hof, met bevestiging
overigens van het vonnis, dat vonnis zal vernietigen
voor svo ver de opgelegde straffen betreft, en den
beklaagde zal veroordcclcn tot gevangenisstraf voor
den tijd van drie achtereenvolgende jarenen eene
geldboete van 25 en in de kosten vau liet hooger
beroep.
De uitspraak dezer zaak is bepaald op 22 dezer.
De rcglbank te 's Hertogenbosch heeft den
redacteur van den Nieuwe Noordbrabanter tot 14
dagen cellulaire gevangenisstraf en ƒ25 geldboete
veroordeeld, wegens het den 18 Jan. jl. plaatsen
van het lasterlijk artikel in genoemd dagbiad, waarbij
zekere J. Verliengd, als de vermoedelijke dader
van een plaats gehad hebbenden diefstal werd
aangeduid.
De Grilliers bij de Arrondissements-Regtbanken
en de Kantongeregten zijn namens den Minister vau
Justitie aangeschreven, om eenen summiere» staat
te vervaardigen en op te zenden van alle stukken,
welke van voor 1811 zijn gedagteekend en op de
grilliën berustende.
Voor een der kantongeregten (politic-zitting)
in de provincie Overijssel stonden j.l. Donderdag
te regt de Burgemeester, twee Wethouders, alsmede
een Lid van den Raad der gemeente K., de Notaris
en de Doctor aldaar, benevens verschillende gegoede
ingezetenen dier gemeente, beschuldigd vau over
treding van een artikel in het Reglement van politic
der bedoelde gemeente, bepalende de sluiting der
tapperijen des avonds ten i I ure. Van het feit is
door de rijksveldwacht te K. proces-verhaal opge
maakt. Door de bekeurden is by de verdediging o. a.
aangevoerd: «dat de rijksveldwacht onbevoegd was
om deze overtreding door een proces-verbaal te
constateren, als zijnde het feit eene overtreding van
eene plaatselijke verordening.. Daar deze exceptie
ook in de Tweede Kamer der Staten-Generaal is
besproken, wordt het vonnis van den Kanlonregter
met belangstelling te gemoet gezien.
Den 8 dezer werd aan G. W. Lintveld, bri
gadier der rijksveldwacht te Gorinchem geslation-
neerd, de last opgedragenom F. Vink landbouwer
le Kedichein, een groot, sterk en onverschrokken
manspersoon, wegens diefstal van hooi, te gaan
arresteren. Hieraan voldeed hij en was met den
weerspannigen Vink omtrent 200 passen van het
buiten Tivoli gekomen, toen deze iu de rivier de
Linge, die aldaar eene diepte heeft van ruim 20
voeten, sprong en al zwemmende poogde tc ont-
vlugten. Lintveld echter bezat moed genoeg, om
in volle wapenrusting denonlvlugte na te springen
na te zwemmen, te achterhalen, aan te grijpen en
hem, niettegenstaande F. V. een goed zwemmer is
en alzoo de kunst van duiken goed verstaat, inden
rug vasthoudende tot bijna aan den wal te brengen.
Toen echter waren zijne krachten uitgeput en zou
hij met F. V. zijn verdronken, zoo niet de rijks
veldwachter Willoosduin ter hunner redding was
komen opdagen.
Den i2 dezer had le Dalfsen het volgende
voorval plaats, dat de noodlottigste gevolgen na
zich had kunnen slepen. Zekere landbouwer wilde
zijne koe, welke hij onlangs aldaar verkocht had,
aan den eigenaar brengen, toen eensklaps het dier
zich van zijn meester losrukte en door eene menigte
kinderen drong, welke zich op straat met spelen
vermaakten. liet gevaar ziende, dat de kinderen
bedreigde, snelde men terstond toe, om het dier
weder in handen te krijgen, waarin men evenwel
dadelijk niet slaagdevermits het in de Vecht sprong
en zich door de diepte een weg naar den overkant
baande. Na vele pogingen in het werk gesteld te
hebbenmogt het eindelijk gelukkenhet dier
weder iu hauden te krijgen en aan zijn meester
terug te geven.
In het dorp Ginnekcn is sedert eenige dagen
geen ander gesprek, dan over den kleérmaker R..
uit die gemeente. Deze stond namelijk op het punt
van trouwen en had zich met zijne bruid reeds
doen aanteekenen, toen hij eensklaps het dorp
verliet, eene zeer treurende en teleurgestelde bruid
achterlatende, zonder iets van zijn opzienbarend
voornemen te hebben te kennen gegeven.
Van Vrydcg op Zalurdag den 1 i dezer heeft
er te Slapelmoerheidebij Weener. koningrijk
Hanover, een allertreurigst ongeval plaats gehad.
Zekere arbeider, IJzer genaamd, 'savonds negen
uur te bed liggende, ontwaarddc eenigen reuk van
brand, waarop hij terstond zyne vrouw, welke hoog
zwanger was, redde, door met haar uil hel venster
le springen. Maar men stelle zich hun toestand
voor, toen eensklaps de moeder uitriep: «Onze
beide kinderen!» Snel sprong de vader door het
venster weder i.aar binnen, om zyne kinderen te
redden. liet mogt hem niet gelukken, 's Morgens
vond men hem levenloos uitgestrekt onder het raam
terwijl van beide kinderen een dood van onder het
puin werd te voorschijn gehaald, terwijl het andere
bij het afzenden van het bcrigt nog daaronder be-
doiven lag. Daarop is Zaturdag de moeder overleden
aan de gevolgen van den schrik.
Zaturdag en Zondag heeft tc Assen en inde
omstreken een hevige storm gewoed. De geduchte
wiud heeft op den straatweg tusschen genoemde
plaats en Meppel de beide volgende ongelukken
veroorzaakt. Een voerman, met name v. d. NV., in
dienst van de heeren van Gend en Loos, keerde
met een wagen die als bywagen by dc diligeuc
