AIERSFOORTSGIB
CODRilT.
M 676.
VMI VRIJDAG,
ii November JS59
Amenlbor "LmLfc bij .Ue'7T- ƒ0,10. Brit™ franca. - Bt.Ulling»» (mbhto bij im Uitgmr A. U.
i Vrijdags. - Dc Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiën
Kinderlijke nummert
a en PosUDirccleuren in bet Rijk.
I tot 6 regels €0 0
MM Chaff, te
SPAARBANK.
Mnandalr"ec™l,0,8ende ^"g bonden op
aSSSX* di' °^eU*bCP.oC k- ^bniic U:
jimertjoort, de» namiddags van 12 lot 1 are.
VAN DE POLL, Secretaris.
De SpoorwegodisctiMiën.
Vrijdag j.l. zjjn ia dc Tweede Kamer dc dis-
ruasieu nopens bet omwerp taa dc gekoppelde
r* cn Zuidcrspoorwcgcn aangevangen en tot
en met gister (Woensdag) voerden 23 leden bet
woord.
Tegen liet ontwerp spraken de heeren van Hall,
BegramSchimmeljwnninck van der Oije, vanVoort'
huipen, de Poorter, Kien, van lleukelom, Zijlker,
van Akerlaken, van Rcedevan Oudshoorn, WinU/ens,
Godefroi, Idserila, van For eest, vanAscli van Wijck,
WH Nisjieu en buijheu;
Voor het ontwerp spraken de heeren Detz, de
Bwberstnn, Dommer van Poldersveldt en Ilmjnck;
Do hoer van Heulen Deineslrin verdedigde het
ontwerp, wat den iVoorder-spoorweg aangaat, doch
hy betreurde het, dat die lijn thans was opgeno
men in één» ontwerp met dc Zftw/er-ljjn.
Dc heer van Lijntlen sprak eerder legen dan voor
het ontwerp en koint heindaar hij de verdediging
cn inlichtingen der Regering zal afwachten, zync
goedkeurende stein seer twijfelachtig voor.
Mot genoegen ontwaarden wy, dat de beide
afgevaardigden uit Amersfoort grondig legen het
ontwerp sprakenvolgt de rede des eenen hieronder
eu zal die des anderen in liet volgend nummer
voorkomen.
Po heer ixm Jloedo van Oudthooru zegtdat de laatstelijk aan
genomen motie van orde volstrekt gccnc aanleiding gaf om de bcido
coaccsaiën in écoc Wet op te nemen. Dc bedoeling was wel om
nivt over die ccno Ie beraadslagen, vtór dat ook het andere ont
werp in staat Tan wijzen was; maar hot dool was in gcenen deelc
om dc oonecsaie voor de Noordcr- cn Zuidcrlijn in cénc voordragt
te tereenigen. Hij gelooft nu wel dat men daardoor dc kans ran
aanneming van dit ontwerp heeft getracht te vergroeien, door de
voorstanders van dru Noorder-ipoorwcg te nopen hunne slem uit tc doen
brengen voor dc Zuiderlijn en zoo omgekeerd, maar daardoor zullen
die leden geuoodzaakl worden om aan tc nemen, wat zij in bo-
ginael afkeuren, lij) acht dit uit een zedelijk oogpont afkcurons*
Spreker komt daarna lot het ontwerp zelf. Zijne bezwaren .'ju
gelegen in het aantal en dc rigting det lijnen en dc kostbaarheid
i t geheel. Hoewel hij een voorstander is van spoorwegen, wil
hij vcrmijdiiig ïan weelde cn verlangt hg de meest mogelijke ccn-
udighcid van aanleg. Hij wcuscht lol de spoorwegverbinding ééno
lqn, langs den koristen en doelmatigstcn weg, om Noord cn Zuid
tc vcrcenigcu cn, door de aansluitiug aan het buitenland, onze
havens in verbinding mot dat buitenland tc stellen. Hij ltctoogt de
afwijking van dat systeem a. wat do Noordcrepoorwcgen betreft.
Immers is er geen liju tc bedenken, die langs meer om wegen loopt
dan do Noordelijke. Hij had gcwenscht dc verbinding van Leeuwar
den cn Croningcn over Bectstcrzwoag, hetgeen ook overeenkwam
met hetgeen de eonccssionnarisscn vroeger zelve gewild hebben.
Maar nu heeft men ïllcrlci zijlinien, zelfs door Drenthe, terwijl hy
voor dc aansluiting van Assen een harden kunstweg of paarden-
sunot voldoende acht. Wat dc lijn van Leeuwarden over Hoeren
den naar het Zuiden betreft, die men zegt dat later zal aangelegd
worden die is, i.» riiet denkbaar, want do Staal zal niet ligt
meer nieuwe guaranticn verstrekken, cn zonder deze zal die lijn niet
kunnen tol stand komen. Waarom niet do lijn Zwolle naar Utrecht
aan de tegenwoordige concessionarissen opgelegd? En als men enne
suoodigc aansluiting met het buitenland wil, waarom dan met do
.S.I Wrak' D.ï.ntc.i .J" to. "P Bhd.., i. bol
nlan opircnomcu Zoodanige lijn xou voel minder kostbaar zijn dan
dio van Deventer over Arnhem cn Nijmegen om aan Duitscbland
84V®eker'bwlnit n>dcr io l'n va" ütreclu nMr Zwollc5 bi' g#,0®f'
«dal dio Lju door particulieren zal worden aangelegd zoudcr
maitshulp en ala dc tegenwoordige Noordcrlijn aangenomen zal zijn.
k int aünc bezwaren omtrent don Zuiderspoorwcg. Dczo
H« 1 gmvSigcr aard. Z. i. moest dio l(jn uitgaan van
i?^ 1.» nur 'aBosch cn over Helmond, Venlo, Roermond naar
ü,rU;lbt mc! aansluiting aan Duitschland. Dan zou Amsterdam,
l .la Rotterdam mot Zuid-Duilschland ui verbinding zijn en
««V gemakkelijke verbinding me. Belgie on
lEIkifik tot stand worden gebragt. fn van die eenvoudige
I line van Noord cn Zuid hoeft «neu nu te wachten twee
2S xondat aU do plannen der Regering aangenomen wor-
Zuiderlijnenhtbben ecne ovcrilaad van lijnen en nvior-
Zonder nu de oinlrukkiugen van sommige adressen
overgange wg| hj#f mcW tiji lc willen overnemenkan ik
Th' iSoivimn. «egt spreker, dat de handelingen der Regering
toch met on v „jj met groot leedwezen vervuld cn
,ca in gmotslc mate geschokt beeft Alleen
mlin dn r^i"Overg«ngen znllcn worden g«ordenl 20 m.U.ocncn,
voor dc riv b jgi#, millioen beloopcn met cenc
•n fcet ten behoeve v.n twee Zuiderl.jncn. Vooral do grootc
„,to mi b».... .p. Om
.om voor rente gu iHi M daarbij komt dan nog 1,140,000
toch hrdragvn 3 Spreker beantwoordt vervol-
rentc van dc 28 /1 J(_ gevarcn met opzigl tot den noordcr
geus 'J° """""hl.flt van do hooge sommen door (1c Regering go-
Lekdijk, en P®"" f waartegen hij verwijst naar hel adres
•Mid voor de orr.: g g rb ;thS ca Miir jc berekeningen
van liet AmsierdamKb-UtrMnisc verlrouwcn
en betcheuwiegen van den ««fi™J ^w,|ica bct „cor gecoa-
verdient. In .mier gevri w hrt tcsu yaQ mi„ioen
«...trwrd Mebel en dat b ,ordedigt haar voorstel door de
volgen, het voordeel zijner gunstige ligging
boweogreden, dat «g K"»cru aHcn lof verdienen, zoo
ecwekeron wil. bjngito Anuic(llam al tc zeer opdcnachtcr-
daardoor niet 'W ^la' btU iluUo komt spreker nogmaals op dc
«rond werden gesteld. Ten Vim „aar, vraagt
ut^plll dczo toekomst is ai t ?|H| mlu mogelijke.
Het valt moeyelyk vooruit te zien of het ont
werp zal worden afgestemd, omdat dikwijls juist
de zwijgers, het meest ftewigt op de schaal der
stemming veroorzaken. Zai men naar de gevoerde
discussiöu moeten oordeelen dan valt het ontwerp.
Doch het zou ons uiet verwonderen, dat de rege
ring hetzelve intrekt, zoodra het getal tcgcnsjire-
kers, thans reeds groot, blyft klimmen. Mi°xhien
maakt ook het Ministerie door een of ander coup
de theatre een einde aan de tegenwoordige netelige
positie, waarin het zich door deze discussiën ziet
geplaatst, ongezind als het is om het staatstoonecl
te verlaten.
Provinciale Staten van Utrecht.
In de vergadering gehouden op 8 November j.l.
hebben de Provinciale Staten de behandeling voort
gezet der wijziging van het vccn-reglcment. Nagenoeg
al dc door de commissie voorgestelde veranderingen
en bijvoegingen zijn met meerderheid van stemmen
aangenomen. liet voorstel echter om van icdcrcn
vcenpolder eene afteekening in triplo optemakcu,
vervaardigd naar dc kadastrale kaarten, cn dc
kosten daarvan te doen betalen uit de renten der
waarborg-penniogenis met eene groote meerder
heid verworpen. Onder de gemeenten, waarin de
vcreeniging der hooge gronden met toestemming
van Gedeputeerde Staten geoorloofd zal zijn, is
ook Zeist opgenomen. Ten slotte heeft de heer
van Del voorgesteld een nieuw artikel by het
reglement te voegenbehelzende eene strafbepaling
ten aanzien der overtredingenniet bij de afzonder-
lijke artikelen strafbaar gesteld. Dit voorstel is ter
overweging in handen der commissie gesteld, ten
einde daarover in de volgende vergadering haar
advies uittebrengen.
In dezelfde zitting is ingekomen eene missive
van den rtovincialcn Inspecteur van het lager
onderwijs, inet een daartoe betrekkelijk voorstel
van Gedeputeerde Staten, waarbij wordt verzocht,
dat zal worden voortgegaan met het vcrleenen van
gratificatiën aan sommige onderwijzers, althans tot
het lager ondcrwys zal zjjn geregeld overeenkomstig
de voorschriften der nieuwe wet op het lager
onderwijs.
lnsgelyks isjngekomen een verzoek van ecnige
ingezetenen der gemeenten Benschop en Polsbroek
met verzoek om een jaarlyksch subsidie van ƒ200
ten behoeve ccner bijzondere school te Pols-
brockerdam. Beide stukken zijn gesteld in ban
den cener roinmissiebestaande uit de H. II. Broers,
van Bel, van der Poel, van Nooten, eu van Tuijl
van Zujjlen.
Namens dc commissie, belast met het onderzoek
van sommige waterschaps-reglemcnlenis rapport
uitgebragt 1°. over het reglement voor het water
schap der Bunscholer en Duister uitwatering in zee,
bij monde van den heer de Louter. Het rapport
beval de conclusie, dat, uit hoofde van overwegende
bezwaren tegen het ontwerp-reglement,*dit niet in
bchandcliug zal genomen worden, maar aan Gedepu
teerde Staten ter nadere overweging en wyziging
teruggezonden.
2°. Bij monde van den heer van Nooten over
dc reglementen voor dc waterschappen de Wiers,
cn van het Noordelijk Gein, strekkende tot goed
keuring, met toevoeging van een nieuw artikel
by het eerste.
3°. Door den heer van Recde van ter Aa over
het reglement voor het waterschap Zandveldmede
adviserende tot goedkeuring.
Dc eerstvolgende bijeenkomst is bepaald op
Donderdag 10 November e. k.
AMERSFOORT, 10 November 1839.
Z. M. heeft benoemd tot Burgemeester der ge
meente Odijk en Werkhoven, Mr. Y. J. Ii.de Koek.
Dc Amsterd. Courant zegt:
De beraadslagingen over het ontwerp-spoorvve-
gen worden in de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal voortgezet. Men verwacht dat die discussiëu
nog geruimen tyd zullen duren. Er zjju nog vele
leden ingeschreven om het woord te voeren, en
dan zullen onderscheidene ministers aan de be
raadslagingen deelnemen. Het ligt in den aard
der zaak dat men dcu uitslag der discussiën, die
pas zijn aangevangen, moeyclijk opeenigen goeden
grond voorzeggen kanmaar men meent toch dat
welke die uitslag ook zij, aanneming of verwerping,
de beslissing met eene kleine meerderheid zal
worden genomen.
In hel Handelsblad van den 7 November j.l.
stond vermelddat door het Provinciaal Gcrcgtshof
iu Noord-Brabaudbij arrest van 25 October 1859,
regtsingang met bevel tot gevangenneming is ver
leend tegen den vlug-schoonschrijver Masscus, en
wel ter zake van bedriegelijke opligting. Nog voor
de bekendmaking van bet bedoelde bcrigt, is door
den ijver der Justitie en van den Commissaris van
Politie der le sectie te Amsterdam, genoemde
Masseus aldaar gearresteerd geworden.
Als een uitvloeisel der wet op het lager
onderwys, zal op 1 Jan. 1860 de godsdienstige
Israëlitische armenschool te 's Gravenhagcals
zoodanig worden opgeheven en zullen de leerlingen
voor het maatschappelijk onderwys, op dc onder
scheidene armenscholen worden verdeeld.
Op Zondag 6 dezer eenigc kinderen langs
het gesticht Ommerschans wandelende geraakte het
ICjarigc zoontje van den zaalopziener Sdoor
den sterken wind als het ware voortgezwceptin
de om dat gesticht vry diepe gracht; onmiddellijk
en zonder aarzelen neemt het 13jarigc zoontje van
den zaalopzicner Mhel koene besluit, springt
in de gracht cn redt den drenkeling misschien van
een gewisscn dood; te meer is dit tc bewonderen,
daar dit de tweede geredde, in één jaar is, die
aan dezen onverschrokken en moedigen knaap naast
God het leven heeft te danken. Moge "Rian al geen
Zilver of goud zijne bcloóning worden, al jong
heeft by toch aanspraak op de dankbaarheid der
ouders wier kinderen hij met zoo veel liefde en
eigen gevaar aan hen terug gaf. Zijn voorbeeld is
prijzenswaardig, cn beschaamt menig volwassene.
Zaturdag stond Y. B. de Graaf, wegens den
door hem le Ilarlingcn gepleegdcn moord voor
het provinciaal gcrcgtshof le Leeuwarden te regt.
De beschuldigde heeft ook nu weder, gelijk by de
instructie der zaak, bekend dat hij zijne misdaad
opzettelijk cn voorbcdaclUclijk heeft gepleegd. Na
het verhoor der getuigen, ten gctalle van 11, en
de verdediging van den beschuldigde door mr.
I. Telting, advokaat aldaar, heeft de prokureur-
generaal, mr. A. Ypcy, gckoükludeerd tot dc straffe
des'doods. De uitspraak is bepaald op i2 Nov.
Het résumé van het Batavluasch
Hu tuide bUtü.
De Ooslpost schryft onder het opschrift: effect,
het volgende;
ln zyne inail-edilic van 7 Junij II. n*. li, lever
de het Dalaviaasch Handelsblad een algemeen over-
zigt van den tcgeuwoordigen toestand van Neder-
laudsch Iodic.
De meest dringende verzoeken, aan dat blad
gerigt, om dien toestand geheel te overzienhadden
de Itcdaclic doen besluiten om aan die roepstem
gehoor te geven door eene algcineenc schets daarvan
aan Nederland aan tc bieden.
«De tijden zijn gewigtig, zegt dc Redactie, en
Nederland moet dc waarheid leereu, naakt en on
versierd, tot leering en waarschuwing.»
Geheel Ncderlandsch Indië wordt als getuige
opgeroependat de stemdie het Dalaviaasch Han
delsblad rigt aan Nederlanddc stem is vau geheel
Nederlandsch Indië.
Naar aanleiding van die oproeping werden ook
aan ons de incest dringende verzoeken gerigt om
de tolk te zyn der getuigenis van velen in den
lande, die dc beschouwingen van liet Dalaviaasch
Handelsblad niet als de liuunen wilden aangemerkt
hebben.
Die verzoeken werden niet tot ons gerigt door
hen, die lot de zoogenaamde coteries inlbncs be-
hooren, maar zij gingen uil van eeo aantal onaf
hankelijke ingezetenen vau Java. die vooral in bct
oostelijk gedeelte van ons eiland nog in genoegza-
men getale eu meer dan elders worden aangetroffen
onafhankelijk door hun maatschappelijk standpunt
onafhankelijk door Imiine middelen van bestaau,
door hunne nijverheid, en die, even als de schrijver
dezer regelennimmer eenige gunst van de Regering
genoten hcblien cn ook niet van dezelve verwachteu.
Aan die roepstem geven wy ook van onze r.ijde
gehoor en willen iu weinige woorden een oordeel
vellen over de ruwe schels, door het Dalaviaasch
Handelsblad aan Nederland geleverd.
Wat voor Nederland is geschrevenis ook (onlangs
bekwamen wy daarvan de ovcr(uigrng) voor Java
gedrukt. Het uittreksel uit de mail-editie van het
Dalaviaasch Handelsblad is ook in Nederlandsch
Indic in veler handen gekomen, eo wordt ook
daar gelezen, niet alleen door Europeanen cn
gclijkstandigcn van dien, maar ook door voorname
inlanders en Vreemde oosterlingen, die zich den
inhoud in hunne landtaal doen vertolkenen indien
het dan ccne waarheid is lictgene door het Dalavi
aasch Handelsblad wordt verkondigd: «dat een
cirkel vau vuur Java omringt, eu Java eene miju