IT ITT! PAARD.
schorsing «ra» gesloten en iipaansc.hc gezanten hadden zich
's Grsvenhnge begeren om over den vrede te onder
handelen. Wel i
r werden deze onderhandelingen o
•trccks het midden des jaars weder afgebroken, doeh de
gezanten der bevriende hoven van Frankrijk en Engeland
gingen ook na het vertrek der Spaanschc gezanten voort
om bemiddelende pogingen aan te wenden, teneinde, zoo
geen vrede, dan althans een wapenstilstand voor cene reeks
van jaren te doen sluiten pogingen welke door Oluks-
%saazvn.D .en de Staten van het nieerendeel der provinciën
werden ondersteund, doch door die van Zeeland en vooral door
Prins Mal*rits met al hun vermogen werden tegengewerkt.
liet was op dit tijdstip, to-n de vraag: of de oorlog
al dan niet weder stond uit te barsten nog onbeslist was
dat door een inwoner van het steeds sterk voor de voort
zetting van den oorlog ijverende Zeeland aan de Stalen-
tieneraal een werktuig werd toegezondenwaarvan men
zieh in den oorlog de gewigtigstc diensten mogt belooven.
Hars I.ifpebsrey, geboortig van Wezel en brillenslij|>er te
M'ddellmrg, zond hun namelijk een doorhem vervaardigd
«instrument om verre te zien." vergezeld van een request,
waarin bijóf een octrooi voor dertig jarenöl een
jaarlijksch pensioen verzocht," waartegen hij dan aannam
zulke werktuigen alleen te maken ten dienste van den
Lande, zonder aan ecnigc uitlandsche Koningen, Vorsten
of Potentaten te mogen verkoopen."
Hal dit de hoofdinhoud van zijn request was, blijkt uit
de den 2 October 1608 daarop door dc Stalcn-Gcncraai
genomen resolutie Daarbij werd besloten, dat men cene
Commissie uit dc vergadering zoude benoemenom met
«den suppliant over zijne inventie tc communiceren, endc
van drnzclven te verslaan, of hij dat niet zoude kannen
verlieteren zulks dat men daardoor met twee oogen soude
kunnen zien, ende van denzcl ven te verslaanwaarmede
hij te eontentereii zoude zijn." Men zoude hier dc op
merking kunnen makendal de hccren Staten zelve voor
waar niet gemakkelijk tc eon ten le ren waren, daar zij van
InrmsBtv verlangdendat deze eencn verrekijker voor
beide oogendat is oenen binoculus zoude maken. Jabij
twee nadere resolution van den 4 en den C Octobernadat
de boven bedoelde Commissie baar rapport bad uitgebragt,
werd aan l.irrzasiEt de vervaardiging opgedragen van a drie
sulckc instrumenten van christael de rockederhalve
voor.'.ieti van lenzen van bergkristal, crue opgave, waarvoor
menig hedeiid.iagschc vervaardiger van optische werktuigen
zoude terug deinzen.
Juist uit deze hoog gestelde eischcn mag men cellier
hesluiten, dat de Commissie, die. om het werktuig tc
onderzoekenden toren van het stadhouderlijk paleis be
klommen had. niet alleen met liet werktuig, maar ook
met den kunstenaar zclven ingenomen was en van diens
bekwaamheid oenen hoogen dunk had. Trouwens Rorel
wieus getuigenis wij later nog in andere zaken zullen
hebben in tc roepenen die I.ippersrf.t persoonlijk gekend
had, zegt van hem. dat hij een scherpzinnig en uit
muntend werkman was. l)ic ingenomenheid mei de nieuwe
uitvinding blijkt ook uit denvooral iu die dagen hoogen
prijs, welke hem voor een dezer werktuigen door de Staten
werd gebodennamelijk drie honderd gulden en zes hon
derd gulden, als bet volmaakt goed zoude bevonden zijn.
Hij zelf trouwens had er duizend gulden voor geëiselit.
Dat I jpperszet aan den hem opgedragen last van u een
instrument van christael de rochc tc makenomme niet
twee oogen verre te zien." werkelijk voldaan heeft,
blijkt uit dc daarop betrekking hebbende resolution der
Staten van den II en 15 December deszelfdcn jaarster
wijl eenc latere resolutie van den 13 Fcbruarij 1609 nog
de ontvangst van twee andere dergelijke werktuigen ver
meldt. Door dc resolutie van den 15 December werd echter
LitruBEi's verzoek om octrooi afgeslagen. Als reden daar
voor wordt opgegevendat het gebleken wasdat reeds
verscheidene anderen wetenschap hadden van ziinc inventie."
En inderdaadslechts vijftien dagen naual dc Staten
hunne eerste resolutie betreffende het request van I.ir-
perszet genomen hadden namelijk op den 17 Octolier 1608
namen zij mede cene resolutie omtrent een dergelijk request
van Jasos Amuamz. Merits te Alkmaar, die daarin tc
kennen gaf. dat hij omtrent een tijde van twee jaren
bezig geweest zijnde in 't nazoeken van enige verborgen
kunsten, die met het gebruik cn approprieren van 't glas
bij enige audre zo mogt gebragt zijn geweest, gekomen
is in ondervindinge. dat bij middel van zeckcr instru-
ment't wrik bij suppliant tot een ander eyndc ofte
«intentie, onder banden was bcbliende. 't gesigt van
den ghenen die 't zelve was gebruykende konde uitstrek-
kenin zulkcr voegen dat men daarmede zeer bcschci-
delijk dingen konde zien die men anders fluids de dis—
tan tic ende verheydl der plaetscn, niet of ganscb duister
ende zonder kennissc ofte bescheiden zoude kunnen zien
*t wrik bij suppliant vrrmerkende, beeft hem princi-
paar lijk naar dier lijdt gcocTcnt, omnic 't zelve nog te
verbeetcrenende eindelijk zoo verre gebragt. dal men
mei zijn instrument een dingli zoo verre kan zien, ende
«klaar bekennenals met het instrument aan H. E. D.
Mug. onlangs verllioont hij ren borglicr en brillenmaker
tc Middelburg, volgende liet oordeel van Zijne Excellentie
en anderen, die dc respective instrumenten tegens mal-
kanderen hebben beproeft." Na gezegd tc hebbendat
hij zich in staat acht cn Voornemens is zijn instrument
nog verder tc verbeteren, eindigt hij zijn request mede
met ccn verzoek om octrooi of ceric belooning. «in aan-
zien van de uutlicvdl ende dienste van de voorsz. inventie
voor 't gemeene Vaderland.
•j Dit en Andere tol de uitvinding der verrekijkers betrekking
hebbende ttukken k» dc lezer in bun geheel afgedrukt «inden in
bet oilman lend C rschinlk undig onderzoek naar du eerste uitvinders
dor verrekijkers uit de tuinleekeningen van v ijlen den Htxxj-
leeronr va» s«m»«» mmemjesteld dunt C. Moll, opgenomen in
de Ni/uwe l'erh/inddiwjen der eerste khu.se van het Koninklijk
Kedorlandsch Instituut, 1831, 3de De» Ihl. 193208 waar ook
da overige bronnen te vinden zijn, waaruil (lil gedeelte onzer ge
schiedenis geput ia.
Dc schoone verwachtingen, die tc velde slaande
oogst in de provincie Utrecht opwekte, hebben zich
niet verwezenlijkt. In weerwil Tan den gunstigen
slaat der gewassen in het liegin van den zomer,
is de uitslag van den oigst zeer middelmatig
geweest. De gemiddelde oogst van dit jaar, met
dien van het vorige vergeleken, is ten aanzien
der voornaamste producten aanmerkelijk minder.
Kenc gunstige Uitzondering hierop maken alleen
boekweit, koolzaad, tabak, erwten en wortelen.
Dit nadcclig resultaat is in de eerste plaats toe tc
schrijven aan de langdurige droogte en hitte ge
durende deu zomer, waardoor vele gewassen,
vooral de granen, iu tien groei werden belet: aan
de ziekte in dc aardappelen, die zich over het
grootste deel der provincie heeft vertoond, cn aan
het natte herfstsaizoendal het rüpcu, droogen
cn tijdig binnenhalen van vele producten belette.
ADVERTENTIES.
Bevallen van eeue DOCHTERE. BERLIJN Eze-
CII1KLS.
Rotterdam, 17 November 1859.
ItlLLAItD, LOGEMENT en STALLING,
Builen do Kamppoort.
Het van ouds bekende WITTE PAARD is
door den ondergclcekendc op nieuw ingerigt
tot ontvangst van een Fatsoenlijk Publitk. De
Billardkamer is met GAZ verlicht.
AMKiisrooHTUEd. Dit'. Dienaar,
18 November 1859. K. B E N N E.
KoopjesATTENTIE S. V. P. Koopjes
Eene ruime keuze van LAKENS. BUKSKINS,
EXQUIMAUX. CAST0R1NES, DUFFELS,BAAIJEN
en DEKENS; cn meerdere Artikelen nog voorradig,
waarvan de Uitverkoop verre beneden Fabrijks-
prijzen plaats vindt
L. HERSCHEL Ezm.
Van al de middelen die bereid zijn oin
den groei van het hoofdhaar bcvorderlyk te zjjn,
staat de
Oud Carlhagenn's Berg-plaiitenolio,
wat haar deugdelijkheid betreft boven aan. Door
het gebruik dezer olie is men stellig onfeilbaar
verzekerddat bet uitvallen van het haar ophoudt
en dit zijne natuurlijke kleur behoudt
De ontdekker van dit krachtig werkend middel
heeft lang en met de meeste uaauwkeurigbeid
dc geneeskracht en de heilzame eigenschappen der
planten van Oud-Carthagena, in Spanje onderzoch'
en door eene allergelukkigste vereeniging vau hare
hoofdbestaudcelenverkreeg hij eene samenstelling
die zijue verwachting verwezenlijkt en die der
gebruikers overtroffen beeft. Daarbij heeft nieu
zorg gedragendc inetaalzoutcn die zoo vaak scha
delijke uitwerkselen hebben er uit te houden cn
zoodoende een haarmiiitiel verkregen, hetwelk uien
onvergelijkelijk noemen mag tegen kaal- en grijs
worden. De prijs per Üacon is 60 cis.
Eenig hoofd-depót voor Nederland by A. BREET.
VELT Az. te Delfttot wien men zieh alleen te
wenden heeft, om het depót te verkrijgen, in
plaatsen waar zulks nog niet gevestigd is. Verder
nog te bekomen by:
Philip Meijer»Amersfoort.
A. J. v. d. Berkhoff, Utrecht.
M. J. C. Ham, Utrecht,
(iebr. van Dijk, Soest.
En meer bekende Depóts
Gebr. van DijkBaarn.
F. A. St roet man, Arnhem.
NV. F. Stierhout, Tiel.
Mej. Fischer, Harderwijk,
i andere plaatsen.
Het SCHEI- er GENEESKUNDIG PR*PA
RAAT is ccn nieuw en uitmuntend middel ter
versterking van het Haar.
Hetzelve bevat in cene juiste verhouding alle bestanddcclen,
welke het Haar tot voedsel dienen en dc Huid verster
ken. Hel reinigt de Huid tan de schittertbelet het uit
vallen en bevordert den groei der Haren tl uitermate ter-
frisschend cn van het fijnste parfum.
Prijs der Flacon ff,20.
HET EAU DES CARMES
van MARGARETUA GRASS werkt gunstig hij krampach
lige verzwakkingen van zenuwgestel cn spijsverteringsor
ganen, hij ilaauwtcn, aanvallen van l>croertcnongere
gelder! bloedsomloop, cn vervangt de Hoffman's druppels
met veel zekerder cn aangenamer werking, in alle voor
komende gevallen.
Pij ieder flcschje wordt cene aanwijzing tot gebruik afgegeven.
Het kleine fleschjt 50 els. het groote f I.
DE OOSTERSCHE ANTI-RIOATISCHE
KRUIDEN-OLIE
is uit vlugtigc Plantcn-Oliënvereend met de Gajapoet-
Olic, te zamen gesteld en geneest alle rheuinatische ziekten
cn verlammingenpijn in de gewrichten, verstijvingen in
de pezen en andere aandoeningen.
Dc inwrijving geschiedt tweemaal daags niet de vlakke
hand; het lijdende deel wordt daarna met flanel of haai
gedekt, dat voor liet vuur worm gemaakt is.
STOLL'S DRUPPELEN iZ
behoeft slechts ccn daarmede bevochtigd puntig watje in
het oor tc stoppen, aan de zijde waar de kiespijn is.
Het flcschje kost f 1.
SIljfMClglnUM om het strijken gemakkelijk te ma
ken en het goed een tnooijen glans tc geven. 13 Out»
het Zakje.
AmsterdamVerkoophuis.
Amersfoort, G. T. van
de RoemerGebr. /Iruubu/,
/I. II. ran Huijvcn cu M.
Steijrei/f.
Baarn, L. van hipperen en
Ges. Petersen JVolbe.
Bodegraven. B. li. V. Schlal-
tnan.
II ilv'Tsiim II. J. J, vun
Ahmen-
En in de overige Steden i
Utrecht, T. Uhlenbroek, Oude
gracht hij de Hamburger
brug. tUilenbroekChoor-
straat. J. II. Bosch en
J. l/uhuk.
Vianen. II. Swuving.
Wijk Lij Duurstede, Wed,
IJsHfftlciiiJ. J. Groenhof!.
Zeijst, C. G. Adlung.
i de bekende Depóts.
V. D« PILLEN var IIOLLOWAT ccn zeer goed ge.
neesmiddel tegen den aandrang van liet bloed naar het
hoofd. Willem Reuri-.hr tc Stcllcnbach, aan dc Knap dc
Goede Hoop, leed veel aan aandrang van liet bloed naar
het hoofdofschoon hij zeer matig was in eten en drinken
overviel hem deze ongcslcldlHd somtijds in ccn zoo hoogen
graad, dat hij in het midden cener redevoering, zijne
hoorders moest verlaten. Daar hij de goede uitwerking
der Pillen van Uolloway dikwijls gezien hadbesloot Lij
dit middel te beproeven, en om zijne eigene woorden te
bezigen, zij werkten als op ccnc too verachtige wijze. Uct
is nu Li maanden geleden dut hij begonnen heeft die
Pillen te gebruiken, en in twee maanden tijds was hij
volmaakt hersteld. Deze Pillen zijn ook buitengewoon
heilzaam hij ongesteldheden der living en der ingewanden.
Door het vermeerderd debiel zijn de prijzen alt volta
Doosjes Pillen alU,80, 11.85,12,00, 16.75. f13.50, f20,5'
Potje* Zalf a 10,80, f1,85, 13.00, 17,50, fl8:85, 120,9.
SLSj" Zijn op franco aanvragen a contant te hckoinen Lis
1- J. GROOTKNDORST. te Utrechtbij G. C. T.
var uk ROEMER, te Amersfoortcn hij J. STRAAT
MAN, hoofd-Depothouder te 's Bosch alsmede te
Londen Strand 214. en te IS etc- York80 Maiden-
Lune, HOLLO PATS ETABLISSEMENTEN.
MARKTPRIJZEN te AMERSFOORT.
Vrijdag 18 November 1859:
Tarwe /8.50 a /9.50. Rogge f6,80 a 7.SO.
Boekweit 5,70 a /O,70. Boter f 0,90 a 1.03 per
N. li'. Eijeren 5 voor 20 Gis. Kaas 19.00 a
fAanlap/aden f 1.60 a f 2,00 por mud.
BURGERLIJKE STAND VAX AMERSFOORT.
REV ALLEN: 13 November, llendrika de Gans,
tjeb. van den Berg. d. 15 Nov. Heudrika Scheuk-
bergen, geb. Marlijuse, tl. 10 Nov.Aaltje'Poort
geb. van deGri/l, z. 17 Nov., Johanna Tommei
geb. van der Last, z. 18 N-<v., Rengerlje Over-
horst, geb. Dak, s. Margaret ha litujvbeukgeb.
Eibers, tl.
GEHUWD; 10 November, Willem Mulder met
Thomasje. Ilendrikse.
OVERLEDEN12 November, llendrika ileJong,
8 m. 13 Nov.Sihilla Petrotirlla Luijkx3 j. 8 m.
Johannes Jansen Elschot, 07 j.wed. van Gerarda
ter Malen. Servans Apeldoorn10 w. 14 Nov
Grietje Withoos, 68 j.gehuwd mei Hendrik Spier.
Cornelia Johannes Schuld, 10 m. li» Nov.Jan
netje Ramselaar, 59 j.tred. Gerril Slikvoort.
16 Nov., Michael Liiiderman, 77 j. Culharina
Rtuhring, 4 j. Daniël Henri Olio, 9 w.
17 Nov., Gijsberlus Pot, 8 j. Frederik Johan
nes Scholerman, 22 m. Marlinus Peters3{ j.
18 Nev.Evcrartlus Amlries van Pcllccom, 16 in.
ZITTING VAN HET KANTONGEREGT AMERSFOORT.
uitspraak doende, in Strafzaken
op 1 November 1859.
G. W., te Leusden, veroordeeld by verstek tot
eene boete van f:20, bij niet- voldoening gevange
nisstraf van seven dagen cn kosten, (wegens liet
aanwenden van pogingen orn door middel van wild
strikken wild te bemagtigen.
E. II., tc Soest, veroordeeld, wegens bet feit als
voren en het tijdens dc bekeuring bij zich hebben
van een wildstrik, tot gevangenisstraf van een dag,
boete van /"20, by niet- voldoening gevangenisstraf
van zeven dagen en kosten.
W. B., te Amersfoort, veroordeeld tot gevange
nisstraf van drie dagen en kosten, wegens het ver
wekken van nachtelijk en beleedigcnd burengerucht
tot verstoring van de rust der ingezetenen.
II. S.te Hoogland, ontslagen van alle reglsver-
volging ter zake van hel uiten van scheldwoorden
tegen iemand zonder daartoe te zijn uitgetergd.
W. V. te Soest, veroordeeld tot cene boete van
f-i cn kosten, wegens het laten' ionpen van vee op
eens anderen in den oogst staanden grond.
J., cd A. v. X., te Baarn, veroordeeld elk tot
gevangenisstraf van ccn dag en kostenwegens en
kelen diefstal van dor en groen hout tc zamen
gepleegd.
J. P. cn J. T., tc Hoevelaken, veroordeeld ieder
tot eene geldboete van 3, by niet-voldoening
gevangenisstraf van (Mn dag en kosten, wegens
het verontreinigen der openbare straat te Amersfoort.
J. L., te Amersfoort, veroordeeld tot gevangenis
straf van (Mu dag en kosten, wegens het rjjdcn
met een kruiwagen over dc opcubare wandelingen
te Amersfoort.
MIDDELEN VAN VERVOER.
POSTWAGENDIENST CONCORIHA,
in dc Slijkstraat.
Van Amersfoort naar Amslertlarn en tusscbcn-
gelegene plaatsen, Maandags en Woensdags, 's
morgens ten 5J ure; van Amslertlarn naar Amers
foort en tusschcngelegcnc plaatsen. Maandags en
Woensdags, \s middags ten ure.
Gedrukt, ter Boek-, Kantoor- cn Gonruntdrukkery
van A. II. VAN GLEliFFte Amersfoort.
