C 0 D R A Wfc
run DIHGSDAG,
i
February Ó860Ï
Uit Blad verschijnt tweemaal in do week des üingidagt en frijdagt. - üe Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentie»I tot 6 regels 60 Cents,
elke regel meerder 10 Cents, behalve bet Zegelregt. Afsomlerlijk» nummert, ƒ0.10. Brieven franco. llest^ingeo geschieden bij den Uitgever A. H. tan Oeeff, te
Amersfoort, Bureau Amertfoorltche Courant, Singel Wijk E N®. 61, xoomede bij alle Boekhandelaren en Poet-Directeuren in het llijk.
De verworpen Spoorweg-Wet.
De Ministers van Bosse en van Tets verzochten
hun ontslag onmiddellijk nadat de door heiden in
het leven geroepen onheilrijke spoorwegwet in de
Eerste Kamer was verworpen; eene verwerping,
die men gcruslelijk mag toeschrijven aan de rede
voering en de slem van Uen heer van Rijckcvorsel.
Deze heeft door zijn spreken en stemmen bewezen
dat hyals de zenuw vau Staat en handel op aan-
merkeiyke wijze by een wetsvoorstel in aanspraak
wordt genomen; als namelijk het geld, dat moet
worden uitgegeveneen te zwaar offer is voor
hetgeen daarvoor wordt genoten, hy alsdan zyne
liberale tliéoriën, zijn directorium der N. Rolt. Cour.,
zijn presidentschap der Rotterd. Kamer van Koop
handel. zyn geestverwantschap met het Rotterd.-
Dordtsch spoorweg-committé aan den haak hangt.
Als praclisch man, want dat is hij in kwaliteit van
koopman, wil hij, arL 74 van de Grondwet voor
oogen houdende, 's lands penningen niet laten
verkwisten; liy wil niet als Volksvertegenwoordiger
medewerken, oin Nederland gedurende vijftig jaren
een last te doen dragen, die niet alleen de mid
delen der schatkist, maar welligl de rijke bronnen
van welvaart zouden doen opdroogen. Hoe hem ook
de planuen toelachten, die vooral de stad zijner
inwoning en vele andere steden en streken zouden
bcvoorduelenhij heeft zeer juist in deze plannen
gezien, wal een ieder, die niet willens blind is,
zien moest: dal sij te duur warendaarbjj laten wij
geheel in het midden de zaïnenkoppeling der twee
ontwerpen om voorstemmers op te scharrelen, en
de onoordeelkundige rigting der lijnen.
Zoo ontving dan de spoorweg-wet, te gelyk met
zyne beide ontwerpers, den genadeslag; zeer na
tuurlijk is het, dut de beide Ministers aftreden.
Voor eene aftreding van meerdere zien wij voorshands
gecne noodzakelijkheid. Wel heeft de oorlogs-Minisler
de Casemltrool de Minisleriüele plannen uil het oog
punt van 's lands defensiewezen ondersteund, doch
hy is in dit Ministerie getreden toen die plannen
reeds hij den Ministerraad eene meerderheid hadden
verworven, en lag dus op hein de verpligting, als
gecne overwegende bezwaren hem drukten, zijne
urnbtgenoilen te helpen. Wij willen daardoor niet
zeggen, dut wy inet het Ministerie tevreden zijn.
Integendeel, het is een Ministerie van administratie,
zonder levend denkbeeld en zonder levenskiem,
want het mist alle politieke homogeniteit en zelf
standigheid. Doch nu is aan de orde van den dag,
dal de lieeren van Tets en van Bosse vertrekken.
De heer van Tets vertrekt onbeweend en ietwat
onbemerkt. Ongeschikt als Minister, verkryge hij
een of underen post, zegge een hoogen die hom veel
inbrengt, geëigend aan zyne middelmatige talenten.
Met der: heer van Bosse is het ougehikkiger gesteld.
Waar deze heen moet weet men moeijelyk te zeggen;
voor dien is geeuc redding mogülyk, want de heer
van Bosse heeft noch hof-noch party vrienden meer;
hy ontliep de liberale partij om voor de tweede
maal naar eene portefeuille te haken, ullcen te
verkrijgen door met zyne antecedenten en zyne party
te breken, en nieuwe vrienden op te rakelen, die
hem evenwel nooit ten volle vertrouwden, en hem
stellig by zijn afscheid geen enkel proUjtje van
aanbelang zullen trachten te bezorgen.
Zoo is liet met de twee aftredende Ministers ge
steld, maar wie zullen de twee oplredenden zijn,
en wat zullen zij doen? Zal dc lieer van Reenen,
wien men als Minister van Dinnenlandsche Zaken
noemt, plannen weten te beramen, waarby men
aller belangen, dat is de verlangens van provinciën
en steden (en- door de kiezers van steden en pro
vinciën worden Volksvertegenwoordigers gekozen)
te gemoet komt? liet schynt ons toe dat dit niet
onmogelijk is. als hij zich aan een eenvoudig stelsel
wil houden, een stelsel dat aldus in gewoon Hol-
landsch bjjeen kan worden geval: het aanleggen
van spoorwegen aan open en algernecne mededin
ging over te laten, zullende de concessiën worden
gegund aan degeuen, die de voor den Staat minst
drukkende voorwaarden, zullen aanbieden. In één
woord gezegdhij die op de goedkoopste wijze
aanleggen wil. zy het aanleggen gegund. Dat er
genoeg liefhebbers tot aanleg zullen opryzenhe-
wysl reeds de aanvrage uit Amsterdam, op den
eigen oogeublik toen de Eerste Kamer hare beslis
sing van verwerping nam.
liet gerucht loopt rond dat den Heer Mr. W. L. F. C.
Ridder van Rappanl dc portefeuille van Financiën
is aangeboden, maar dat deze zwarigheid maakt
haar aan te nemen. Gemoedelijk gesproken zouden
wy het betreuren als die portefeuille in zyne handen
viel. Voor de Justitie zou hy onzes crachtens een
perfect Minister wezen en misschien wel voor de
Duitenlandsche Zaken; voor de Justitie, omdat hy
jaren achtereen de meest overtuigende bewyzen van
regis- en wets-kennis heeft gegeven; voor de Bui-
tenlandsche Zaken zou hy mede niet ongeschikt
zyn, vermits hij als vuurvast aristocraat by de
diplomatie zich, tevens gewapend met zijne veel
omvattende land- en volkenkunde, als den echten
Uollandschen edelman kan vertoonen; maar tot
Minister van Financiën deugt 'van Bappard volstrekt
niet. Als Minister van Financiën moet iemand op
treden die op de hoogte is van het financiewezen,
van den handel en zijne behoeften, met beurszaken
en de voornaamste Chefs der geldfirma's bekeod
is; en daarvoor is geen aristocraat zoo als hij te
nemen, die zich in zijnen geslachtsboom, zyne titels
en waardigheden spiegelt.
Verlangend wordt uitgezien wie als Minister van
Financiën zal optreden.
AMERSFOORT. 13 February 1860.
Op Donderdag, den 16 February 1860, des na
middags ten één ure zal de Raad der gemeente
Amesfoort eene Vergadering houden, waarvan Pun
ten van behandeling zijn:
1. Rapport der Commissie aangaande het Regle
ment en Tarief voor het Beurlveer voor Amster
dam.
2. Verzoek van beer, Schwarts tot het huren van
het huis naast het Raadhuis, met ontwerp-be-
sluit.
3. Rekwesten van de Ambtenaren ter Secretarie,
met Advies van Burgemeester en Wethouders.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
toekenning van eene toelage voor Bureaubehoef
ten enz. aan den Gemeente-Ontvanger.
Blijkens de vierde tienjarige Volks
telling bevonden zich op den 31 De
cember 1859 in de gemeente 2854 m.nn. «rouw.
huisgezinnen te zamen bevattende 5696 6577
Van deze: unn. »roa*.
waren gebor. in de gemeente 4322 4540
in eene andere gemeente bin
nen de provincie 404 635
in eeue andere provincie bin
nen het Ryk814 1312
in eene der Nederl. koloniën. 9 8
Duitschland53 51
België12 14
Engeland2
een ander vreemd land 22 15
5096 6577
waren ongehuwd 3437 3954
gehuwd1992 2U22
weduwenaars 266
weduweu 600
personen wier huwelijk door
echtscheiding is ontbonden. 1 1
5696 6577
hadden woonplaats inde gem. 5642 6524
in eene andere gemeente bin
nen de provincie 16 15
in eene andere provincie bin
nen het Rijk37 34
in een der Nederl. koloniën4
een vreemd land 1
5696 6577
Van deze waren:
Nederduilsch Hervormden2743 3180
Waalsch8 5
Remonstranten16 15
Christelyk Afgescheidenen75 63
Doopsgezinden6 11
Evangelisch Luthersclien141 129
Herstelde Luthersclien2
Kngeiscbe Presbyterianen2
Roomsch-Cathoiykcu2360 2868
Oud-Rooinschen1*2 89
Nederduitschc Israëliten234 211
Portugeschc Israëliten1 1
tot geen der genoemde Kerkgenootschap
pen behooreude. 1
5696 6577
Onder deze totalen zyn niet begrepen dc militairen
met hunne huisgezinnen die zich in de kazernen
of gebouwen tot milituire einde gebruikt wordende
bevonden, alsmede dc tydelyk afwezigen ten gclallo
van 191 in. en 101 v.
Naar wy uit ecnigo bladen lezen is uit
Amersfoort een adres van deelneming inet 280
liaodleekeuingcn aan den Paus opgezonden.
Toen dc Tweede Kamer dc spoorwegwet had
aangenomen, begingen de inwoners van Enschedé,
eene plaats die ulzoo oenen spoorweg verkrijgen
zou, dc dwaasheid tc vlaggen. Thans verneemt
men dat te Almelo, 't welk by die spoorwegwet
onvergeeflyk over het hoofd is gezien, nu de
Eerste Kamer haar verworpen heeft, ter viering
dier verwerping Maandag avond aanstaande een
schitterend bal zal plaats hebben, waarop aan alle
Nederlandsche Ministers, zelfs dc nu aftredenden,
zoomede aan alle volksvertegenwoordigers vryen
toegang worut gegund.
Te Geldermalsum naby Tiel is overleden
de heer E. W. van Dam van Isselt, lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal in den ouderdom
van 64 jaren. Reeds op 17 jarigen leeftyd trad
hy onder de gelederen van Neerlands dapperen
en streed hy voor het Vaderland. Daarna wjjdde
hy zich aan de staatkundige belangen des lands,
en toen in 1830 België zich van Nederland af
rukte. rigte hy een corps vrywillige jagers op,
nog in levendige herinnering onder den naam van
de jagers van van Dam, die een groot aandeel
aan deu liendaagschen veldtogt namen. Tot aan
zyn overlijden was van Dam van Isselt werkzaam
in het belang van zyn Vaderland; ook als letter
kundige en dichter nam hy eene booge plaats in.
liet Vaderland heeft in hem een zijner edelste
zonen verloren, wiens naam steeds in dankbare
herinnering zal blijven.
De heer W. even builen Leyden woouachlig,
is op bevel der arrond.-regtbank aldaar in hechtenis
genomen, omdat hy ter tcregtzitting van Vrydag
weigerde den eed af te leggen, als getuige van
een ten zynen huize gepleegden diefstal, welke
beleefde weigering geschiedde, omdat by behoorde
tot de rekte der Darbyistcn, waarvan te Leyden
eene afdccling bestaat.
Uit Haarlem wordt aan de Atnst. Ct. gemeldl:
«Naar men verneemt heeft ds. Dunken Huët
alhier ontslag gevraagd als predikant, omdat zyne
overtuiging hem verbiedt langer de leer dor her
vormd- kerk te verkondigen."
Onlangs is gebleken dat de firma van Gcnd
en Loos, ondernemers van wagendiensten te Rot
terdam. (en gevolge eener verkeerde opvatting van
art. 92 van het reglemeut op dc openbare middelen
van vervoer te lande, vastgesteld by konioklyk
Besluit van 24 November 1829 (Staatsblad n*. 73),
van iederen reiziger vyf cent vordert voor de aan
gifte van een plaatsbiljet, onverschilling of er al
dab niet te voren eene plaats besproken zy. Baar
deze vordering strijdt met het voorschrift van ge
meld reglement, dat zoodanige helling alleen dan
toelaat wanneer eene plaats vooraf is besproken en
de reiziger daarvan een bewys verlangt, is genoemde
firma door den Minister van Biuneulandsche Zaken
aangeschreven ommet den laatsten dezer maand
die geregelde helling van vyf cent voo.- hel Inspre
ken eener plaats te slaken, en ze voorlaan niet te
doen dan wanneer daartoe volgens voorgeschreven
reglement termen bestaan.
Aan dc Arnhemsclie Courant wordt uit Delft
geschreven, dat door de lloogc Regering besloten
is tot vestiging aan dc Koninklijke Akademie aldaar
van een dé pél van monsters van handelsartikelen.
Zyn wy wet onderrigt, dan moet aan die vestiging
het doel verbonden zyn om, wanneer geineid dépót
cenige uitbreiding zal erlangd hebben, aan die
akademie een cursus te openen van zoogenaamde
warenkennis, waaraan reeds sinds lang behoefte be
staat.
Onmiddellijk na de verwerping van bet
wetsontwerp nopens de spoorwegen door de Eerste
Kamer, hebben vyf ingezetenen van Amsterdam
een adres aan den Koning ingediend, waarbjj
zy concessie verzoeken voor den aanleg en eiploi-
talie van een algemeen spoorwegnet. Zy wenschen
voor dien aanleg een subsidie van den staat,
doch zonder rcntegMantie en verbinden zich dat
net binnen vyf jaren ie zullen uitvoeren. Naar men
later verneemt hchbcu zy zich verstaan met de
concessionarissen van de iyo Utrecht-Amersfoort*
Zwolle.
Te Groningen werd door de politie weder
eene weging der op dc markt gebragte boter ge
houden en tegen een der verkoopers proces-verbaal
opgemaakt, daar zijne boter dc vereischte zwaarte
niet bezat. Het schynt wel. dal tneu door descu
maatregel niet wo: It afgeschrikt, daar byna by
elk onderzoek der politie nog altyd personen wor
den gevonden, die hunne boter te ligt verkoopen,
dat vooral by deu hoogen prys der boter onver
schoonbaar is.
Maandag 1.1. had onder dc gemeente Pultcrs-
hock een droevig ongeluk plaats. Een herder bad
een aanzienlijk getal tehapen des morgens in den
loogenaamdcn Koningspolder of plaat gedreven, ten
