ilERSFOORTSCfll
CODRi
M 748.
ran VRIJDAG,
2O Julij J860.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week des Dinyidays en Vrijdayt. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van AdvertentienI lot 8 regels SO Crate,
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelrcgt. Afzonderlijke nummert, /0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. wmm Ctmff, te
Amersfoort, Bureau Amertfoorttche CourantSingel Wijk E N°. 61, zoomede bij alle Boekhandel..ren en Post-Directeuren in bet Hijk.
De deelneming van Mmertfoort In het
kapitaal van den apoorweg:
Utrecht-Jk me refoo rt-X w oil et.
Een hoogst gewigtig onderwerp boeit hier ter
stede de algemeene aandacht en belangstelling:
de deelneming van Amersfoort in het kapitaal der
NeDERLASDSCIIE centraAL-Spoorwec-M aatscuai'pu
lijn Utrecht-Amerafoort-Zwolle.
Het tal wel overbodig zijn in het brecdc te
l»etoogen, welk onmetelijk belang er voor Amers
foort en omstreken aan ligt verbonden, dat deze
spoorweg lot stand komt; dat spoedig het ecrsle
gedeelte van dien weg. zijnde van Utrecht naar
Amersfoort, voor het vervoer van personen en
goederen wordt opengesteld. Dat belang te bevor
deren in c'«!n woorddien spoorweg tot erne wezen
lijkheid te helpen scheppen, ziedaar waarnaar aller
streven moet gerigt zijn. Daartoe behoort toch elk
burger want zelfs het eigenbelang vordert dat
gebiedend van hemhetzij hy dan ook een hooger
of nederiger standpunt op maatschappelijk gebied
inneemt bet zjjne hjj te dragendoor voor dén
of meer aandeelen, wier betaling mede zeer gemak-
kelyk is gemaakt, in te schrijven; oin zoodoende
een of meer spoorweg-cfTecten tc zullen bezitten
waarvan hybehalve de ruime interest, welke zy
zullen kunnen geven, in zijnen handelzjjne nering
zijne bestaanmiddelen enz. dubbele rente zal trek
ken. door de voordeden welke uit den spoorweg
voor een ieder zullen ontspruiten.
Ten einde het spoedig daarstellcn tan dc gemelde
lyn te bevorderen, behoort ook van wege de ge
meente Amersfoort reeds te lang geteisterd door
gemis van sneller gemeenschap met onze binnen*
landschc hoofd- cn andere steden reel, zeer veel
len offer te worden gebragt. Dat offer moet blij
moedig. inel vreugde worden geplengd, want dc
spoorweg kan duizendvoudig aan welvaart terug
geven, wat van wege de gemeente eerstdaags voor
hem wordt bestemd. Diensvolgens zij iedere neven-
beschouwing omtrent de Maatschappij zelve, elk
bezwaar, elke tegenwerping van welken aard ook.
gesmoord, welke zoude kunnen inbreuk maken op
liet bereiken van het ée'nige hoofddoel, waarnaar
allen te staren hebben, dat allen voor den geest
moet blijven: het onherroepelijk verkrijgen van dezen
Spoorweg
Ook de Red. van de Amersfoortsche Courant,
plengt daarvoor cene offerande op intellectueel en
materiöel terrein, voor zooveel betrekkelijk zwakke
krachten zulks toelaten.
Met innige sympathie begroeten wij bet optre
den der Commissie, welke hier en ir de environs
bare zorgen wjjdt. om een ieder zooveel mogelijk
tot deelneming in het kapitaal voor deze maatschappij
vcreischt, thans uit te noodigen. Zamenge.steld uit
mannen hoog in dc algemecne achting cn in veler
genegenheid aangeschreven, en voorgezeten door
onzen Burgemeesterdie sedert een aantal jaren
tydmoeite enz. aanwendt om Amersfoort den
spoorweg deelachtig te doen worden, volgen onze
beste wenschen dc schreden dezer Commissie, die
op loyale wjjze en met open vizier zich tot allen,
zonder onderscheid van rang en stand ter zelfder
tijtl wendt; eene wjjze van werken, welk schitte
rend uitblinkt boven de middelen in February j.l.
gebruikt, door hem die toen voorname intcckeningen
zocht en kwaliteit boven kwantiteit aanprees, daar
waar het geld van den eenen burger niets heter is
dan het geld van den ander. Het was ons een zoet
gevoelja een der meest aangename gewaarwor
dingen ooit ondervondentoen wjj ontwaardendat
hij niet als lid der bovengemelde Commissie voor
gesteld maar wel degelijk uitgesloten werd.
Heeft de gemeenteraad in zijne jongste zitting
goed aan zjjne roeping beantwoord met hot beginsel
aan te nemen, dat de Sp. Maatscb. van wege de
gemeente zal worden ondersteund, evenzeer was
het zjjnerzijds gepast en voorzigtig zich cenige dagen
beraad te gunnen, op welke vvyze cn tot welk
bedrag dit zal geschieden. Met verlangen zien
velen met oris den uitslag U:r aanstaande zitting
te gemoct. cn veroorloven wjj ons in dc volgende
regelen onze zienswijze omtrent deze zoo gewigtigc
aangelegenheid bescheiden uit een te zetten: niet
met de vermetelheid haar als juist te willen op
dringen. maar alleen met do bedoeling daarmede
tot de volmaaktheid der zienswijze van andoren,
zij het dan ook maar met een enkel denkbeeld
iets te kunnen bijdragen.
Twee meeningen staan Ijjnrcgt tegenover elkan
der omtrent de wjjze der deelneming. Enkelen
willen een jaarljjksch subsidie of bijdrage uit de
gemeentekas gegeven zien, doch zeer vele anderen
willen aandeelen in het maatschappelijk kapitaal
genomen zien. Wjjliefhebbers van ordentiyk geven
en nemen (wjj verbloemen dien regel niet), kleven
de laatste mecning aan, vermits het. onzes inziens,
't doelmatigst is. dat men wel uit de gemeentekas
geld voor ae zaak geeft of bijdraagt, maar daarvoor
in ruiling aandeelen neemt. Wat men geeft, zonder
daarvoor iets geldswaardigs in de plaats te ontvan
gen. ziet men veelal niet terug. Geeft men, gelijk
het Raadslid Scheerenberg zoo dringend en haastig
verlangde, jaarljjks f2300.uit de gemeentekas
aan de Spoorwegmaatschappij ten geschenke, dan
draagt de gemeente niet, gelijk hij cijfert, in 20
jaren ƒ50,000.bij. maar wel verliest de ge
meente, als men die jaarlijksche som gedurende
20 jaar aan kapitaal en interest tegen 5 procent
berekent, alsdan ƒ110,000.Als men cijfert,
cijfere men op oud-Hollaodsche opregte wjjze en
niet gelijk hjj, die kunstig naar zich toe cijfert.
Wordi daarentegen, geljjk het overgroot aantal
ingezetenen met ons wenscht. van wege de ge
meente voor aandeelen ingeschreven, dan heeft de
gemeente even als ieder particulier de magt, als
zjj later de aandeelen verkoopen wil, het geleende
geld terug te geven, indien daarvoor thans eene
leening moet worden gesloten, iets dat niet juist
in Amersfoort of Utrecht behoeft te geschieden, maar
menige Amslcrdamsche of Rotterdamsche geld firma
zal er gretig naar zijn, eene gemeente geljjk Amers
foort. die schatten aan onbezwaarde eigendommen
bezit cn zoo goed als niets schuldig is. geld te
mogen leenen tegen redelijken interest. Vervolgens
heeft de gemeente de kans van de renten, divi
denden, inporlantc kracht van stem in de verga
deringen der Maatschappij, enz. zoodat als voor
f 50,000 ingeschreven wordt in plaats Tan te geven,
ieder onpartijdig en knap financier zal voorspellen,
dal dit nemen van aandeelen oneindig voordcetiger
voor de gemeente zal bljjken te zijn. dan ƒ50,000,
die eigenljjk fIKWHK).—is, te geven.
Hoe vurig wij ook den spoorweg wenschen.
een en een tiende ton gouds daarvoor is een te zwaar
ofler voor Amersfoort. Dat offer mag men niet
zó('> zwaar plengenom ëéne zaakom ëéne
weldaad tc verkrijgen, daar waar ook de ver
betering der Ecm, het schoolwezen, de urinoirs,
en andere noodwendigheden evenzeer financieele
opofferingen vorderen. Te meer zijn wij tegen
het geven dier som gezind, omdat eene gemeente
meer geëigend is aandeelen tc nemen, dan eene
provincie, die slechts een betrekkelijk en niet vol
komen belang by eenen spoorweg beeft; dan eene
provincie, wier administratie meer ingerigt is tot
het geren van subsidien. bovendien stelt het geven
van een subsidie door de gemeente, alsdan de
spoorwegsaai in een min voordeelig daglicht.
Immers, van twee stellingen zal e'ënc deugdelijk
zijn: óf het nemen van aandeelen is raadzaam en
voordeelig, cn dan werpt de gemeente zich geld
weg. als het deze niet neemt; óf het nemen van
aandeelen is onraadzaam cn min voordeelig. cn dan
geeft de gemeente door die niet te nemen, maar
wel subsidie te verleenen, den particulier het
voorbeeld zich eveneens te onttrekken. Zeer oordeel
kundig heeft de gemeenteraad van Zwolle mede
ingezien, dat het raadzaam was aandeelen te
nemen; hjj verbond zich voor een bedrag van
f 200.000.en de ingezetenen van Zwolle, door
«lat voorbeeld aangevuurd, hebtien mede voor
meer dan twee ton gouds ingeschreven.
Is eene inschrijving van twee tonnen gouds van
wege de gemeente Zwolle een redelijk bedrag, van
wege de gemeente Amersfoort is eene halve ton
gouds daarvóór, naar veler en onze meening wel
iets te hoog. Amersfoort moet nog in vele locale
behoeften voorzien, welke Zwolle ontwassen is.
Zwolle is de hoofdstad eener provincie, met zeer
rijken adel. een provinciaal geregtshof, meer be
middelde particulieren, meer locale welvaart, en
de brug over den IJssei, op p. m. IJ miHiocngrv
raamd. is wel een groot offer waard. Men zegge
niet: ««het figuur van Amersfoort vcrciecht. «fat
zjjn Gemeenteraad voor niet minder dan 50.000
aandeelen stemt."" Wjj antwoorden: figitar in de
wereld tc makenheeft menigeen tot (fen bedelstaf
gebragt. Figuur is iels en niels. al naar het oog
dat meer «ff minder scherp en oordeelkundig ziet.
Een aap kan ook figuur maken. inAar hij blijft
toch altijd ccn aap. Met enkel figuur kan de kost
niet worden verdiend cn het ligchaam dat figureert
moet worden gevoed; besteedt het te veel aan dat
figureren, dan moet het veelal inwendig honger
Ijjilcn. Figuur is mcesttjjds do erfvjjandin van
soliditeitcn alleen door solide tc handelen en te
administreren kunnen particulieren cn gemeenten
in welvaart vooruitgaan.
Onze Gemeenteraad beoogt den vooruitgang en
de welvaart van Amersfoort en de ingezetenen
stellen met ons hun vertrouwen in het bezadigd
en verlicht oordeel van het groot tneerendeel zyner
ledeninzonderheid nu de Baad zich geruimen tj)d
van nadenken heeft gi^gund, om alles nopens de
aanhangige zaak te wikken en te peilen. Ter jong
ste zitting, met minder door hooren en wederboo-
ren gelouterde denkbeelden, met minder gebreideld
enthusiasme. was men ietwat weggesleept door den
brandenden golfslag en de deining van het oogen-
btik, doch zal de aanstaaode zitting, geleid door
den geachten Voorzitter, die immers gaarne by het
kruisen van argumenten zijne zienswjjze met billijke
zienswijzen ineensmelt, ongetwijfeld getuigendat
de Gemeenteraad een zaakkundig en juist oordeel
in de zaak velt en eene door de hurgerjj toege
juichte beslissing neemt.
Wij eindigen met datgene, waarmede wij aanvingen,
nameljjk den ingezetenen op het geinoed te d. kken,
dat niet alleen bet algemeen belang van Amersfoort
en environs, maar ook bcpaahï bel persoonlek
belang van een ieder dringend vercischt, dat een
ieder zooveel mogolyk naar do middelen die hjj
bezit, naar geldeljjkc omstandigheden voor meer
of minder aandeelen inschrijft, en alzoo den
spoorweg helpt tot stand brengen, waartoe (geljjk
zoo zachtvloejjenddoch daarom niet minder
veelheteckenend in de circulaire der Commissie
is geschetst) in tegenstelling van hetgeen vroeger it
vooruitgezet, dal aan geeno bijzondere deelneming
behoefte bestond, inderdaatl ruimt deelneming van
alle belanghebbenden gevorderd wordt, omdat somier
dezelve hel verkrijgen der thans aangevraagde lijn
niet alleen voor het oogenblik niet zal worden
verwezenlijkt, doch voor langzoo niet voor immer
zal worden verschoven.
Een ieder bewjjze door zjjne inscbrjjviog voor
een of meer aandeelen, dat hjj de welvaart der
gemeente cn zjjnc eigene welvaart bevorderen wil.
Het inschryven voor aandeelen is immers zeer ge
makkelijk gemaakt. Zelfs elk middelmatig gesphnt
burgerman kan nu zjin aandeeltje nemen, want de
250 van elk aandeel behoeft niet dadelijk en niet
in eens betaald te worden, maar hoogstens om de
twee maanden een vjjfde gedeelte, cn dan nog wordt
een ieder een maand te voren gewaarschuwd, dat
hij «naar ëe'u stapeltje groolc poppen behoeft ge
reed te houden. T welk hjj niet kwijl is, maar dat
hjj leent en waarvoor hij 5 procent interest cn
zjjn aandeel in solied ijzer, het verder materieel en
in de rendementen van den spoorweg bekomt. Kn
wie zou daarvoor dan niet op de vleugelen der
stoomkracht van den tegeuwoordigen tyd willen
vooruitkomen, zoowel met zjjn persoon als met
zjjne zaken! Want waarljjk zóó kan en mag het
niet blijven, dat wjj Amersfoordcrs nog langer onze
kostelijke ligchamea en goederen zullen doon ver
voeren zoowat nog op dezelfde wjjs. maar stellig
niet half zoo goed cn vlug als de Laplanders.
Eskimo's en Ilotientottenv. C.
SPAABBANK.
Het Rcstuor *»l zijne eerstvolgende zitting houden op
M.-Iiutdng 93 Vul IJ e. k. ten Raadliuize to
Amersfoortdes natiiiddzg» van 12 tot I ure.
VAN DE POLL, üertlaris.
AMERSFOORT. 19 July 1860.
Op Zaturdag, den 21 July 1860, des avonds
teu 8 ure, zal de Raad der Gemeente Amersfoort
eene Vergaderiug houden, waarin liet puot van
behandeling is:
Rapport der Commissie nopens dc Nedcrlandsche
Centrasl-Spoorweg-Maaischappjj.
Maandag 16 Juljj, zjjn in de legerplaats bfl
Milligcn Ik detachementen infanterie aangekomen,
ter gezamenlijke sterkte van 550 manschappen,
met het doel dc voorbereidende werkzaamheden
tot het in gereedheid brengen «fier legerplaats to
verrrgten. Vele dier «ietaelieinenten moesten dien
dag een grooten marsc.li afleggen om ter bestemden
tyd de legerplaats te kunnen bereiken, alwaar zij
echter, als zeer vermoeid, door de goede eu
ijverige zorgen van bet besttim der legerplaats
niet alleen hunne legeringmaar ook hunne voeding
enz.; in gcrecdhdd vonden. De uitvoering der
orders voor de legering, en*, dier Ik detache
menten is geschied door hel op den <0 «lezer
in het kamp aangekomen dëtacbciiuml tan bet
batailfou mineurs, ter sterkte tan 20 manschappen,
die bovendien dagofflks van des orlrtcnds 5 lot
des avonds 8 ure de officieren van den generalcn
staf in bet tracereu cru. der legerplaats tjja
behulpzaam geweest.
