COURANT
8 February J86J.
Dit Blad verschijnt tweemaal in de week des Üiugsduys en Vrij logt. De Prijs van het Abonnement is I, 50 in de 3 in tanden. Van Advertentiën i lot 6 regels 60 Cents,
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zeg-drcgt. Afzonderlijke nunnersƒ0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. van CUeff, te
Amersfoort, Bureau Amersfoortsche Courant, Singel Wijk E N°. 61, momede bij alle Boekhandelaren en Post-Directcuren in het llijk.
SPAARBANK.
Het Bcttunr tai zijne eerstvolgende Jlting houden op
Mnnndnjg 11 FrbrnarIJ e. k. ten llaadltuize te
Amersfoort, des namiddags vau 12 lot 1 ure.
VAX DE POLL, Secretaris.
INGEZONDEN.
Krankzinnigengesticht te Utrecht.
Teregt vermag de belangstelling algemeen worden
genoemd, zoowel in de provincie en stad Utrecht
als elders, ontlokt bij dc pleglige herdenking in
het laatst ''er voorgaande maand des 400jarigen
bestaans van het krankzinnigengesticht te Utrecht,
liet zal menigeen onder de talrijke genoodigden
van het herinneringsfeest (als men deze soiree zoo
noemen mag) in den avond van 30 January, wèl
oin het harte zyn geweest, iets in het openhaar
nopens deze hoogst philantropisclie iorigling te
vernemen, hij monde van den zeer geachlen ge
neesheer-directeur Dr. van der Lith. die als feest
redenaar optrad. De inrigling beantwoordt niet
alleen, en op den dnur, aan de edele bedoelingen
van haren stiehter Willem Arendse, maar er bestaan
velecii gegronde redenen, welke mogen doen hopen,
dal haar voortdurend, helaas zoo noodzakelijk be
staan, ook voor de toekomst, goede waarborgen
oplevert." Men vernam ook dat de gewigtige ver
betering door het vergroolen of uilbreiden van het
gesticht, en welke gebiedend noodzakelijk was,
door enkele genoodigden is bezigligd" en zeer
doelmatig bevonden; eene verbetering, waartoe
regenten van liet gesticht, sinds betrekkelijk korten
tijddoor ruime subsidié», zoo van wege de
Provincie als de gemeente Utrecht, waren in staat
gesteld.
lie verschillende phases van het jubilé vindt
men uitvoerig vermeld in de Vtr. Cour. Daarin
komt eene enkele zinsnede voor, welke eene kleine
rectificatie vereischt; men zoti namelijk, gelijk die
Courant de zaak vermeldt, daaruit kunnen opma
ken. verstaan of begrijpen: als ware bij deze pleg-
tigheid aanwezig geweest uet Collegie van Provin
ciale Staten, of wd eene Deputatie uit zijn hidden!
Zoodanige opmaking, verstand of begrip zoude
dan ouk niet juist zijn, want noch het ligchaam
der Provinciale Staten van dit gewest, noch eene
deputatie uit zyn midden is by deze belangrijke
gebeurtenis tegenwoordig geweest.
Thans echter openbaart zich de wensch. dat de
redevoering van den geneesheer-directeur, gehouden
op de soiree van den 30 January j.l., door den druk
algemeen verkrijgbaar worde gesteld, ten gerieve
van zoo velen, die nog geheel of gedeeltelijk onbe
kend zijn met de inrigting zelve en hare geschied
kundige herinneringen; en misschien ook ten gerieve
dergciieudie niet op de soire'e kouden tegenwoordig
zijn.
4 February 18GI.
AMERSFOORT. 7 February 1861.
Men meldt ons uit Wageningen van G Feb.
1861. liet ijs is dezen morgen ten half acht, bo
ven, losgegaan, later doorgedreven, zoodat het
water thans tot den Rhenenschen Berg blank is.
De bcrigtcn der boven-slations spreken allen van
grootcn val; zoodat liet gevaar hier (ook voor
Amersfoort en omstreken) geweken kan geacht
worden.
Uit Nijmegen ran G dezer, 's morgens 8 uur.
4 91 el ouder noodpeil; 89 duim val.
De Maas hij Appcltern gisteren namiddag ten
2 uur even in lie weging, daarna liet ijs weder
vast. liet water, stroomt op vele plaatsen over
den dijk. Vele vlugtelingen zijn over het ijs naai
de overzijde gegaan. Toestand treurig.
Uit Zalt-Bommel van G dezer, 's morgens 8
uur. 14duim boven noodpeil; 21 duim val. Vloed-
water 23 duim was; de rivier heeft zich weder
gezet; de dijken kwellen; geen oogcnhlikkclijk ge
vaar.
Uit Tiel van G dezer. 1.99 el onder noodpeil;
21 dm. val. IJs vast. Boven Tiel nog eene smalle
strook jjs; beneden alles open. Gisteren avond ten
7 en 9 uur de rivier in beweging.
De werving voor het koloniale leger, uit vrij
willigers van hel leger hier - lande, levert zeer
goede resultaten op, want o geljjks kornen er van
de verschillende legercorpsen het tmodigo kaderen
manschappen bij het koloniaal werfdepdl te Harder
wijk aan, cn wel tcu gevolge der gunstige voor
waarden, welke door het Departement van Oorlog
onlangs aan gezegden overgang zijn verbonden,
pok zullen in den loop vau deze maand nog twee
detachementen koloniale militairen, grootendeels
Nederlanders, naar Indië vertrekken.
De doorbraak te Leeuwen is nabij het zooge
naamde Hemeltje 300 el lang. het water en ijs
ontlast zich nog met een verval van Ij el naar
binnen, G4 menschen worden nog vermist en
weinig vee is gered. Een gedeelte dijkdat ook
dreigde te bezwijken, wordt voorzien. Volgens
een telegram uit Tiel bad men aldaar lijdingen
van verzinkingen in de dijken ic Ochten, Deest
en Drutcn. Z. M. werd 3 Febr. te Tiel verwacht.
Een telegram uit Nyincgen zegt, dat het water
nog 16 duim vóór dc stad gevallen is. Het vloed-
water uit Leeuwen dreigde zich bij Alphen, tegen
over Lith, in dc Maas te storten. Om eene doorbraak
van den Maasdijk aldaar te voorkomen, had men
de noodkecring op den verlaat lusschen Alphen
en Dreumel weggenomen, en was daardoor eene
breuk in den dijk aldaar veroorzaakt. Volgens
beriglen ook te Nijmegen ontvangen, was de toe
stand by Druten nog zeer zorgelijk.
Aan een brief uit Tiel. d.d. 2 Febr., verslag
gevende van de doorbraak te Leeuwen en de om
standigheden aldaar, ontleenen wij de volgende
treilende bijzonderheid
„Een boer, mij bekend, zag zijn huis, zijne
vrouw en kinderen en 91 stuks vee vergaaa, ter
wijl by zich nog redde door naar den dijk te
zwemmen. Een ander bad vier van zijne kinderen
bij een vriend gebragt, meeneudc ze daar veiliger
le zijn, en ziet. dal huis was een der eerste, dat
met al wal er in was verging."
Op den 3 Febr. is er uit Nijmegen reeds brood
naar de overstroomde plaatsen gezonden, en ook op
denzelfden dag is er een schip met worst, spek en
800 brooden. in de militaire bakkerij gobakken.
Te Millingen bij Nijmegen is de ellende ook groot.
Door de doorbraak van den dwarsdijk te Ztfiig is
bijna het geheele dorp onder water gezet, en heb
ben een aantal ingezetenen hunne huizen moeten
ontruimen, om in hooger gelegene woningeu eene
schuilplaats te zoeken. Daaronder bevinden zich
vele armen, die gebrek lijden, hulp vereischen
en hulp vragen.
Ook Ubbergen werd. ten gevolge van die door
braak. geïnundeerd. De Duffcllsche polder staat
onder water. Te Beek moesten ook vele huizen
worden ontruimd, terwijl meer dan 30 huisgezinnen
uit deOoij, Persingen en Werkum door de gemeente
Ubbergen moeten worden onderhouden.
Men schrijft uit Arnnern van den 4 dezer
des avonds ten 7 ure het volgende:
De gemeente Alphen slaat geheel onder water.
Er is geen land meer te zien. De dijk wordt door
het water en ijs overstroomd, op sommige plaat
sen ter hoogte van 1 Ned. el. Bij den minsten
wind dreigen de ijsschotse», die door de dijkbreuk
te Leeuwen worden gedreven, de huizen te doen
instorten. I)e nood en de verslagenheid zijn niet
te beschrijven. Een groot aantal menschen staan
reeds in het water. Het vee v^drinkt. Op den
zolder der school ligt een dood kind. De afge-
loopen nacht werd met bange zorg te geinoet ge
zien. Men vreest het ergste. De menschen zijn
versuft en staan radeloos. De wakkere Burgemees
ter llicbendaal is onvermoeid bezig menschen en
vee te redden en tracht zijne ingezetenen te be
wegen het dorp te verlaten. Reeds zijn er ccnigcn
met schuiten, naar het op den overkant der Maas
liggende Lith vertrokken. Dezen nacht en heden
morgen zouden op nieuw van de ongelukkigen
naar Megen in Noord-Braband worden overgezet.
Het noodgeschrei, zegt de hcrigtgever, klinkt
ons allerwege in de ooren, zóó dat men zijne
tranen niet weerhouden kan.
Ook de gemeente Altvorsl staat geheel onder
water. Ook daar verdrinkt het vee. Zoover ineu
weet, zijn in die gemeente nog geerie menschen
verdronken, maar er zijn nog zooveel afgelegen
buurlen, waarvan men nog gecnc tijding heeft.
Men weet niet of daar de menschen gevlucht,
verdronken of 'gered zijn.
Te A pel tern en Maasbommel verkeert men steeds
in kliinmenden nood. Uit Megen zijn daar 100
brooden ontvangen. Gisteren avond werden 50
brooden gezonden naar Altforst en heden zouden
op nieuw uit Megen 50 stuks derwaarts gezonden
worden. En die brooden moesten voorioopig strek
ken tot voeding van 3083 menschen!...
Dringend smeekt men om hulp. Men vraagt op
nieuw brood, kleeding, deksel en brandstof.
Ook te llorsseu, Bergbaren, Balenburg en andere
gemeenten in Maas en Waal, is de toestand aller-
jammerlijks! en ook daar is hulp dringend nood
zakelijk.
Bovendien wordt de toestand van ben, die zich
nog in booger gelegene huizen gered hebben
allerbagchelijkst. Zij dreigen in te storten.
Te Neder- en Overasselt heeft liet vloed water
ook alles geïnundeerd. De inwoners zijn allen op
de hoogte nabij de beide protestanlsche kerken
gevlugt. Gisteren avond had bet water reeds eene
ongekende hoogte bereikt en bel wies nog 1 duim
per uur.
Een vlot, waarop zich 18 menschen bevonden,
is, na 30 uren drijvens, geland. Er waren toen
nog drie levende personen op, waaronder een krank»
zinnige; de overigen waren omgekomen.
Met leedwezen verneemt men, dat onder de
vlugtelingen van elders, die sedert de orerstrooming
van den Boramelerwaard in verschilende Idealen
der stad 's liertogenbosch worden verpleegdzich
in de laatste dagen bijzonder vele ziektegevallen
hebben voorgedaan. De lijders, die ra bet zieken
huis aldaar worden verpleegd, schijnen voorname
lijk onderhevig aan koortsen, waarschijnlijk het
gevolg van de boude en ontberingen, die zij, tijdens
de ramp plaats bad, hebben moeten verduren.
Naar men verneemt bestaat het voornemen om
den 19 dezer, en dus op 's Konings verjaardag,
de algemeene collecte door hel geheele Rijk le
houden ten behoeve van de ongelukkigen door
den watersnood.
.Men leest in de Arnh. CL het volgende:
Aan de geruchten omtrent de verheffing van den
Minister van Oorlog tot gouverneur-generaal van
Nederlandsch Indië is thans voor goed eeu einde,
daar de heer de Caseinbroot verklaard heeft, op
advies van zijn geneesheer, dat bij die betrekking
met het oog op den toestand zijner gezondheid,
niet kan aanvaarden.
Te Scheveningen woonden in eene allerellen
digste en zeer onreine woning drie personen, een
broeder en twee zusters, van tusschen dé60 én 7(1
jaar, die van giften leefden, en het zoo armoedig
hadden, dat zij niet eens een bed bezaten. Dik
wijls had men hun voorgesteld die woning le ver«
laten en hen in een geslicht op te nemen, maar
zij wilden daarvan niets hooren, totdat men einde
lijk den broeder en eene der zusters voor eenlge
dagen dwong naar het gasthuis te gaai!, alwaar zij
weldra overleden. Toen trok het de aandachtdat
de achtergebleven zuster zich steeds toor eeoe kast
plaatste, als om anderen (e beletten er b(j te ko
men. en bij onderzoek vond men daarin ongeveer
ƒ1000.aan geld en verscheidene kleeuragstukken
en voorwerpen van waarde.
Zondag begaven zich drie jongelieden uit
'silage naar de duinen achter Scheveningen. om
konijnen in hunne holen te vangen, eene jdgt die
nu ook weder bleek zeer gevaarlijk te zijn. Een
var. hen namelijk, de lijarigeJ., kruip in een wijd
konijnenhol, toen eene zaadstorting hem bedolfen
verstikte; het lijk van den knaap is gister ia de
duinen opgegraven.
Het volgende ongeluk heeft te Teiel een
diepen indruk gemaakt. Twee kinderen van een
landbouwer vermaakten zich inel het beklimmen
van een stapel hout, bestaande i deelen van eea
aldaar gestrand schip. Een der stapels viel, en
stortte over de beide meisjes, liet eeoe kreeg geen
letsei, lerwijl het andere het helaas! inst den dood
bekoopm moest.
Op den 8stcn Febr. zal te Frankfort eea
concert worden gegevenvan hetwelk de opbrengst
is bestemd tot leniging van deu nood dergeneo
die in Nederland door ijsgang en overstrooming
van have en goed zijn beroofd. Dn renb ven circu
leert daar ter slede eene inteekeniiïgsljjst, waarop
reeds voor een aanzienljjk bedrag is ingeschreven.
Ooslenrijksche fondsen leverden in 18G13 een
merkwaardig contrast op inet Sjianje; wat laatst
genoemde fondsen eras voor onze Amsterdam scha
Beurs waren, zijn do zoo Iniog ia Iwl crediet
aangeschreven gestaan hebbende Keizerlyke Staats
schuldbrieven helaas geworden! Waardoor?
zal het wel noudig zyn, te antwoorden: door den
weg. dien de R-gering zoo in financieel als in-
en uitwendig politiek opzigt, halsstarrig bleef
bewandelen, en dim zij althans niet tijdig verliet.
Te lang (och heeft Oostenrijk met doelmatige her
vormingen in het inwendig bestuur des Rjjks
gewacht, ter vervanging van bepalingen, privilegiën
en wetten, die niet meur tot omen lyd. maar ia
de middeneeuwen te huis belmoren; niet geooeg
heeft het naar middelen omgezien, zich los te
maken vau den baud, die de Regering gebonden
houdt aau de Nationale bank. liet ontbreekt
Oostenrijk niet aan middelen; het Is een niet
minder ryk land dan Pruimen. Zijne Regering
is alleen te bekrompen van denkbeelden tot
voor weinige weken geleden althans, om dc schatten
