AHERSFOORTSCHE
COUR A
869.
Tan DIKGSDAG,
i Si
d7 September dS6J:^t\\
Dit Blad verschijnt tweemaal in dc week des Dingsdags en Vrijt lags. De Prijs van het Abonnement is ƒ1,50 in de 3 maanden. Van Advertentiën1 tot 6 regels 60 Cents,
elke regel meerder 10 Cents, behalve het Zegelregt. Afzonderlijke nummers, /0.10. Brieven franco. Bestellingen geschieden bij den Uitgever A. II. tan CXeeff, te
Amersfoort, Bureau Amersfoortsche Courant, Singel Wijk E N°. 61, zoomede bij alle Boekhandelaren en Post-Directcuren in het Rijk.
AMERSFOORT, 16 September 1861.
Men meldt ons lieden uil de legerplaats bij Milligcn
ten vervolge op onze opgave van Donderdag j.l.
Aan de kamperende troepen is bekend gemaakt dc
volgende
Dagorder d.d. 15 September 1861, N°. 30.
De tijd onzer verceniging loopt ten einde.
Ik durf vertrouwen, dal de gehouden oefeningen
voor ons tillen van nut zijn geweest en er toe sullen
hebben bijgedragen, om onzen graad van bruikbaar
heid voor de dienst te velde te verhoogen.
Mei veel belangstelling en een waar genoegen heb
ik den goeden wil en ijver waargenomenwaarvan
de gcsamenllijke troepen zoo voldoende bewijzen heb
ben gegeven, alsmede de orde, eensgezindheid en
krijgstuchtdie voortdurend bij alle wapencorpsen
hebben gcheerscht.
Den troepen in het algemeen betuig ik deswegens
mijne volkomene tevredenheid.
Wel scheid ik nog viel van u lieden, maar bij
deze dagorder verlang ik toch u allen een hartelijk
vaarwel toe le roepen, met den wenscli van een
voorspoedigen terugkeer naar uwe garnizoensplaat
sen, te meer daar ik tie overtuiging koester, dat
uw marscli derwaarts zich door orde en krijgstucht
zal onderscheiden.
Vooral echter mogen wij ons met erkentelijkheid
herinneren, dal Zijne Majesteit, gedurende dc eerste
helft van onzen oefeningslijdons herhaalde malen
Iloogstdrszelfs tevredenheid heeft te kennen gegeven;
terwijl die herinnering ons niet alleen moet aan
sporen lot een blijvend verlangen en streven, om dc
goedkeuring van onzen geëerbiedigden Koning steeds
en in alle doelen le verwerven en te verdienenmaar
ook voor ons allen eene gepaste aanleiding moet zijn
de legerplaats niet te verlaten, zonder den hartgron-
digen kreet van: Leve de Koning!
I)e Gcncraal-Majoor, Buitengewoon Adjudant des
Rollings, Bevelhebber der kamperende troepen,
(was gclcckend) VAN GEEN.
Donderdag 1"2 September geschiedden oefeningen
corpsgcvvijze.
Vrijdag hadden grootc manoeuvres inliet vuurplaats
Voorthuijzcn was door den vijand sterk bezet en werd
op drie zijden aangevallen. Nadat het dorp overmeesterd
was, bleven de troepen L hunne stelling rust houden
en defileerden bij den tcrugmarscli naar hel kamp voor
den Gcncraal-Majoor, opperbevelhebber.
De miliciens der ligling van 1858, behoorende
tot het rcg. grenadiers en jagers, bet 2c, 7e en 8c
reg. inf., die den 10 der vorige maand van onbepaald
verlof in aktiviteit zijn opgenomen en aan de vcld-
manoeuvres in de legerplaats le Milligcn hebben deel
genomenzullen den 20 dezer met onbepaald verlof
weder naar hunne haardsteden worden teruggezonden.
Aan de Hervormde Diakoriic te Oud-Loosdrrdit,
is door wijlen raejonkvrouwe Elias dc som van ƒ1000
gelegateerd.
Het Provinciaal Gercgtshof in Groningen heeft,
eenen Notaris tc platten lande in die provincie ver
oordeeld tolde betaling van dc som van 10,000,
welke deze beweerde aan een landbouwer reeds te
hebben uitbetaald voor een verkocht stuk eigendom.
Do zaak heeft daar veel sensatie gemaakt.
In dc kolonie der maatschappij van weldadigheid
tc Frcdcriksoord is men thans tot ccnen treurigen
maatregel overgegaan. In dc vorige weck namelijk is
aldaar door een lioofd-ambtcnaar aan dc onderwijzers
bekend gemaakt, dat dc scholen met den lstcn Janu
ary a. s. voor dc onderwijs zonden worden geslolen
en zij mitsdien uit hunne betrekking moesten worden
ontslagen, doordien in de geldelijke behoeften van het
onderwijs niet kon worden voorzien, daar de gemeenten
West-StellingcwcrfNoordwoldc en Vleddcr, waartoe
de kolonie gemeentelijk behoortweigerden in do noo-
dige behoeften van den onderwijs te helpen voorzien.
Ook dc commissarissen dier maatschappij en de prov-
staten schijnen niet gezind tc zijn deze kosten te dra
gen.
Dc Sleeuw. Cl. is tc regt verontwaardigd over dezen
maatregelwaaraan zij 00g liefet geon geloof wil slaan.
Kan het waar zijn, zoo vraag', dit blad, dat de
hartader van allo maatschappelijke opleiding, hul on
derwijs, zou worden aangetast? Kan dal waar zijn
nopens liet onderwijshet fondament van het toekomstig
geluk onzer jongelingen en jonge dochters, die tot
hiortoo op de zorg en bescherming moglen rekenen
ia eene inrigting, altijd óónig in Nederland, óónig
bijna iu geheel Europa? /iet! Naar Oost eu West
worden ze heengezondende onderwijzers uil Neder
land, om Maliomcdaan en hcidenzoon te onderwijzen;
en hier, in den boezem des volks, in 't vaderland
zelf, zullen onze kinderen verstoken worden van 't edel
ste, wat incn ze mcè kan geven op den dikwijls zoo
hobbeligcn levensweg? Zou dat waar zijn? En de on
derwijzers, die met een ijver (schaars geëvenaard) jaren
lang hunne beste, hunne edelste krachten hebben ge
wijd aan dc opleiding en vorming van dc aan hunne
zorg toevertrouwde jeugd; die bij betrekkelijke geringe
inkomsten cu met grootc gezinnenvan den morgen
tot den avond onvermoeid bezig waren om dc vele
leerlingen, niet weinig hulp, le vormen tot wat zo
zijn, waaronder velen, sedert lang reeds in de ge
wone maatschappij wedergekeerd, tot nuttige leden
herschapen met dankbare harten hen zegenen, die
naast God dc oorzaak zijn van hun geluk, wat zou 't lot
voor die onderwijzers met echtgcnootcn en kinderen
worden om na een wclvolbragten loop, als loon op
al hun pogen tc moeten liooren: «Gij kunt heengaan!"
Men meldt uit Barchem (gein. Laren, prov. Gel
derland) van den 12 September:
Op de plaats waar ten vorigm jare nog niets dan
eene tolgaarderswoning tc zien was, zijn sedert eene
kerk en pastorie gebouwd voor dc bij besluit van Z. M.
als zelfstandig erkende Hervormde gemeente van circa
1)00 zielen, waartoe dc gelden uit vele cn ruime gif
ten zijn bijeen gebragt, benevens vele geschenken, als
liet bcnooiligde bij de bediening van den doop cn het
avondmaalen anderen. De toewijding van het kerk
gebouw zal den 20 October geschieden.
Cc boot Eurl of Auckland had den 11 dezer
verscheidene passagiers aan booid, welke den togt
van Harlingen naar Engeland moesten mede maken.
Op ongeveer drie kwartier van de haven scheen een
der passagiers zoo zeer gedrongen te worden door de
zucht naar zijn geboortegronddat hij lluks over boord
sprong cn naar de haven terugzwomwaar hij behou
den arrivecrd\
P.S. Bedoelde passagier behoorde tot het aan boord
zijnde r«/7.en-pcrsoncel.
Aan een brief uit Annapolis, gedagleckcnd 20
Aug. j.l. aan boord van Zr. Ms. fregat Zeelandter
roede van Hampton (N.-Amcrika) ontleent men liet vol
gende: Gemeld fregat is ter reede wan Hampton in de
Chcsapeakebaaiden 19 Augustus gearriveerdcn kreeg
den volgenden dag van den commodore der vloot van
de Noordelijke Staten, welke Annapolis geblokkeerd
houdt (terwijl dc confcderistcn rondom de stad liggen)
verlof, om naar Annapolis tc sloomen. Bij aankomst
der Zeeland op dc roede van Hampton, wierpen de
confcderistcndie de Zeeland voor een vijandelijk schip
aanzagenonmiddellijk batterijen op, doch op liet liijschcn
der liollandschc vlag vertoonden zij oogenblikkolijk de
witte vlag. Eenigc dagen te voren was in dien omtrek
een slag geleverd, waarin aan weerszijden 4500 man
gesneuveld waren. De Zeeland had gcenc voorspoedige
reis gehadveroorzaakt door veel tegenwind en zwaar
weder, terwijl dat schip bovendien ook nog oen storm
had doorgestaan. Aan boord was alles welalleen heeft
zich ook weder dc oogziekte onder de manschappen
vertoond, doch in geen kwaadaardigen graad, daar zij
gewoonlijk niet langer dan acht dagen aanhield. Zoo
dra de komniandant zijne zending naar Washington
zou hebben volbragt, bestond liet plan om spoedig naar
Curacao tc vertrekken en daar station te houden.
Het onderzoek betreffende liet tweede groote
spoorweg-ongeluk in Engeland is afgeloopcn. De jury
heeft den wachter, die verzuimd had het vcrcisclite
sein te geven, schuldig verklaard aan manslag. Dit
ging vergezeld van eene berisping omdat niet meer
geschikte personen in dienst zijn, cn van eene andere
aan den chef van het station wegens liet afzenden van
bijzondere treinen vóór of na den hein aaugeduiden
lijd, aanmerkende dat, indien de lijn ofiklaar was, zij
door middel van telegraaf of seiutcekon behoorde tc
worden afgesloten.
Het onderzoek naar dc aanleiding van liet ongeluk
in dc Clayton-tunnel is insgelijks afgeloopcn. Volgens
dc gedane uitspraak is manslag gepleegd door den
assistent stations-chef le Brighton, omdat deze voor
namelijk medewerkte tot liet genoemde ongelukdoor
dien liijin strijd met de regelen door de maatschappij
vastgesteld, drie treinen afzond met drie minuten
tusschenraimte wat den cerstea en tweedenen vier
minuten wat den tweeden cn derden trein betreft. Hel
onderzoek duurde negen dagen. De twee tunnolwachlcrs
zijn van alle vervolging ontheven, cn hunne handeling
is slechts als een misverstand beschouwd, zoo als zij
ook werkelijk was.
Nabij Newcastle vergat een wachter dat er een
expresse-trein moest doorgaan, en hij, zoowel als de
stations-chef te Boldon, lieten den slagboom open om
een man met kar cn paard door te laten. Naauwelijks
was deze op de lijn of de trein kwam den hoek om,
dien de weg neemt, en vermorzelde man, paard en
kar, doch zonder in zijnen loop gestoord te worden.
Dit blijkbare verzuim zal nu weder gestraft moeten
worden als ware er manslag gepleegd.
Zaturdag zijn 25 werklieden, die in de tunnel
van den onderaardschen Londenschen spoorweg arbeid
den, aan een groot gevaar ontsnapt. Ten einde beter
le kunnen vorderen, had men de waterbrug der New-
Rivcr-compagnie verlegd. Terwijl de werklieden op
eene diepte van 55 voet bezig warenbarste de pijp
en het water vulde met schrikbarende snelheid den
kuil waarin zij zich bevonden. Door onmiddellijk een
kuip en windas te bezigen is men er in „„slaagd
allen boven te halen, ofschoon dikwijls met levensge
vaar in liet optrekken. Dc laatste vier man waren bijna
rnagteloos door den angst waarin zij verkeerd hadden
Te Toulon zijn welgelukte proeven genomen
met een nieuw projectiel, dat eerst losbarst twintig
minuten nadat bet uit het kanon is geschoten.
Wij ontlcenen aan het dagblad la Science pour
tons dc volgende bijzonderheden aangaande de eerste
proeve van toepassing der machine Lenoir op de
scheepvaart. «De lieer Lenoir," zegt genoemd blad,
«heeft een ijzeren bootje tc water gelaten, van 6.40
bij 1.20 el, en daarin zijn moleur a air dilalé ge
plaatst van een paardekracht, een schroef in beweging
brengende. Deze boot heeft gedurende eenige dagen
op de Seine proeftogten gedaan. De verslaggever heeft
eenen daarvan medegemaakt. Alstoen bevonden zich
zes personen in de kleine ranke boot, die, vooral
wanneer men hare geringe afmetingen in aanmerking
neemt, met eene ongedachte snelheid de Seine opvoer.
«Een paar dagen later begaf de heer Lenoir zich
bij de Pont des Invalides aan boord, vergezeld van
den komniandant der genie Tcssier, den heer Garuier,
den beer Joseph van Malderen, constructeur der magncto-
clcctrischc machines, en twee andere belangstellenden.
De boot voer den siroom af tot aan de Alniabrug, en
voer toen weder stroomopwaarts tot dc pont de la
Concorde. Bij een volgenden proeftogt ging men van
Saint-Cloud naar Sainl-Dcnis.
«De kleine boot, zich zonder riemen voortbewegende,
trok de algemeene aandacht zeer, en ieder vroeg of er
dan geen stoomketel, geen vuurhaard was, want men
zag stoom noch rook, niets, in een woord, dat de
oorzaak der beweegkracht verried; men zag alleen in
liet water de werking der schroef.
«Bij hen die beter onderrigt waren, rees inlusschen
de vraag: van waar men hel gas aan boord kreeg? Of
er een reservoir van zamengeperst gas, dan wel een
toestel om gas te maken in het bootje aanwezig was?
Het laatste is liet geval; maar dc gehccle gasfabriek
is besloten in een cylinder van 25 a 30 duim diameter
hij een halve cl hoogte; een zeer vernuftig gevonden
toestel, waarvan ook de eer aan den heer Lenoir toe
komt. Wij zullen echter daarover thans in geen bijzoader-
heden treden, maar wachten tot dat de uitvinder zelf
deze vinding publiek maakt. Wij bepalen ons thans
alleen te constateren, dat zijne proeven gelukkig zijn
uitgevallen, cn men verwachten mag liet denkbeeld van
den lieer Lenoir spoedig iu zijn geheel verwezenlijkt
te zien."
Dc schrijver twijfelt niet of de proef, wanneer zij
later herhaald cn met alle gevorderde gegevens geno
men wordt, zal niets tc wenschen overlaten.
Men zal zich ecnig denkbeeld kunnen maken
van dc grootc vlugt die sommige handelszaken te Parijs
nemenwanneer men verneemtdat het Hotel du Louvre
eenige jaren geledeu voor 150,000 fr. 'sjaars werd
verhuurd. Drie jongelieden plaatsten zich aau het hoofd
der onderneming en bragten een kapitaal van
1,200,000 Ir. in actiën bijeen om de zaken (in zyden,
manufacturen, etc.) te drijven. In weerwil der groote
huur die men moest betalen en van andere belangrijke
uitgaven bloeit dc onderneming zoo goeddat er 10
aan de actiehouders wordt uitgekeerd. De actiën die
tegen 500 fr. zijn uitgegeven, zijn meerendeels reeds
ingekocht tegen den koers van 750 fr. Een der drie
personen die do zaak hielp daarstollen wilde die dezer
dagen verlaten, waarop dc andere hem voor zijn aan
deel in den eigendom 800,000 fr. hebben geb den.
Dezer dagen, zegt het Journal du Havre, brak
in een huis te Bolocc brand uit, door hel niet zorg
