AIEHSf OORTSCHE
CODRAST
M 897.
vau DIMGSDAG,
24 December 886J.
Oil Olid verschijnt lmml in dc
elke regel meerde, II) Ce„u, bchll„ w z JJ
Ainrrtfmrt //nean i_i
Amersfoort, «aremi Amerr^ortmA, CWm!,
de, Bingrdij, fry'd^r, D, P,ij, het Abonnement is f\
Af - i in de 3 maandenVan Ad Ter ten tientot 6 regel» 60 CeaU
Simrel Will iTno ci """""T'.'./Br,eTen franc0- Be»tellingen geschieden bij den Uitgever A. U. mm CU*fft te
8 J N 61loomede bij alle Boekhandelaren en l'ott-Dircctcuren i
Wegens het invallende Kersfeest
zal net volgend Nummer in plaats
van Donderdag avond, Vrijdag des
namiddags worden uitgegeven.
Advertentien enz. worden tijdig
mogelijk verzocht.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT.
Gezien het Koninklijk besluit van den 30 No
vember 1861 (Staatsblad N®. 103). en de aan
schrijving van den Heer Commissaris des Konings
in de provincie Utrecht d.d. 14 December 1861,
N*. 1 N. M. en S. (Provinciaalblad N®. 128);
Doen te wetendat de manschappen voor zich
zeiven bjj de Nationale Militie dienende, welke,
hetzij door overlijden van eenen vader, of wel van
eene moeder weduwe zijndeof door eene plaats
gehad hebbende reglerljjke separatie of echtschei
ding der ouders, of cindeljjk door overlijden van
eenen broeder of van broedersin den loop van
het jaar 1861 regrt op vrijstelling hebben ver
kregen. en diensvolgens verlangen uil de dienst
te worden ontslagendaartoeonder overleg
ging van de bjj de wet voorgeschrevene bewijs
stukkentusschen den Isten en 5den Januarij 1862
schriftelijk aanvraag behooren te doen bjj Burge
meester en Wethouders der gemeente, voor welke
zij opgetreden z(jn; zullende tot het opmaken van
de hiertoren bedoelde stukken alle werkdagen van
10 tol 1 ure ter Secretarie dezer gemeente zitting
gehouden worden, en de aanvraag om ontslag
ook kunnen geschieden door den vader, den voogd
of een' gemagtigdc.
Burgemeester en JFelhoutlers voornoemd
De Burgemeester
De Secretaris, A. G. W IJ E R S.
W. L. SC HELT US.
AMERSFOORT, 23 December 11*61.
Morgen. Dingsdag 24 December, is voor een
onzer geachlstc Stadgenooten den Edel Achtbaren
Heer Mr. Jacobus Rvrnardus lleijmans een merk
waardige herinner'mgsdagzijnde het alsdan juist
I»0 jaren geleden, toen bjj den 24 December 1811
als advocaat werd beëedigd, nadat hjj bevorens op
den 13 December 1811 te Leiden als meester
in de beide regten was gepromoveerd. II ij vestigde
zich kort daarna alhier als advocaat, en werd
den 23 Q^tober 1813 als avouè (procureur) aange-
•AltiÉfc''U ac,u Kcteekend iu September 1813 op
het paleis van St. Cloud door de Keizerin-Regentes
rfan Frankrjjk, Marie Louise, gemalin van Keizer
V^pleon 1. Den 19 April 1839 benoemd lot Regter-
■Rat «vervanger in de Arrondissements-Reglbank
li Amersfoort, werd hij later tweemaal door ge
zegde Regtbank als eerste candidaat geplaatst op
hare voordragten bjj vacaturen in Haar collcgie.
fH^^taMuieerdere eervolle betrekkingen werden
cnwWuff door hem met naauwgezelle pligtsbe-
trachting en thans nog, in weerwil van zijnen
73-jarigen ouderdomals met jeugdigen ijver ver
vuld en staal hij bjj de leden der collegiën
waarvan hjj deel uitmaakten bjj zjjne medebur
gers zeer in achting.
Z. M. de Koning heeft herbenoemd tot cor
responderend lid der lloofd-commissie tot de zaken
der Israëlj^Mk" ,,eer N,r- J- B- lleijmani a\b\er.
,ijn, ter vervulling van de vaca-
J de aftreding van burgemeesters
p2 zullen ontstaanherbenoemd
^...'s: in de provincie Utrecht, der
lambrugge en Abcoude Proosldjj J.J.
van Voorlhuysenllaarzuilens, Ouden-Rhjjn en
Vleuten ti. J. H. van BjlevellJutphaas en Vrees-
wjjk Mr. J. L. II. Ito jenMaartensdijk F. N. M.
F.jk van ZujlichemMontfoort en Snelrcwaard
G. van DamMijdrecht J. G. de Voofit; Rijsenburg
A. J. baron van Wassenaer tot Calwijck; Soest
P. Gallenkamp Pels; Zegveld A. van Loon.
Avoué, een ambtenaar bj de regtbanken en
geregtslioventen einde de procesvoerende partijen
in regten te vertegenwoordigen en de noodtakeljkt
aden in den vorm op te maken. Onder het voorm.
Fr. regl werden sulke ambtenaren, procureurs ge-
""'liet Besluit van 11 December 1813 van den Sou-
vereisten Vorst der Nederlanden hield tn. dat de
Ziïéevoor de hoven van gereglen voortaan weder
den ouden naam van procureurs aannemen.
Men schrjjft uit Soest vaa den 20 Dec.Heden
was het voor de behoeftigen in deze gemeente een
ware vreugdedagdaar door de commissie van
Weldadigheid van Hare Maj. de Koningin-Moeder
alhier, de gewone wintcrbedeeling plaats vond. Aan
120 behoeftige mannen en vrouwen werden hem
den uitgedeeld; 28 huisgezinnen werden voorzien
van dekens, en 110 behoeftige kinderen ontvingen
hemden, kousen en klompen.
Weldra zal ook weder de wekeljjksche bedeeling
Tan brood en gort aan 39 hnisgezinnen, gedurende
25 weken, aanvang nemen. Zoo blijft steeds Hare
Maj. de geliefde Koningin-Moeder zorg dragen voor
verarmde natuurgenooten.
Het dagblad de Tijd, dat dikwijls artikelen
heeft die een juisten blik verraden in onzen par
lementairen toestandmaaktnopens het verwer
pen der begrooting van Binnenlandsche Zaken
dc juiste aanmerking, dat enkele leden der Kamer
tegen dit Hoofdstuk V stemdenomdat zij hunne
goedkeuring niet konden schenken aao de politiek
van den Minister van Koloniën.
De Amsterdamse/ie Courant zegtdat de Tweede
Ksmer door tal van inconsequentien eene politique
de circonstance huldigde en dat uit de oppositie,
die nu hoofdstuk V verwierp, geeu Ministerie kan
worden geformeerd.
De Minister van Oorlog, door sommigen wel
eens genoemd «den lieveling van de Tweede Ka
mer", ziet ook zijne parlementaire geluk-zon dalen,
althans zijne begrooting kon geene goedkeurende
stem verwerven van 29 Volksvertegenwoordigers.
Alzoo slechts eene meerderheid van slechts negen
leden
Dat is zeer opmerkelijk.
Het provinciaal geregtshof te Arnhem heeft
A. J. W.wonende te Velphoutzager welke den
12 dezer leregt had geslaan als beschuldigd van
opzettelijke brandstichting in een gebouw, waarbjj
meuschcnlevens in gevaar werden gebragtaan
die misdaad schuldig verklaard, en veroordeeld
tot de doodstraf, uit te voeren te Arnhem. Gedu
rende de behandeling eener andere zaakin eene
cel van het hof opgeslotenmoet hjj pogingen
hebben aangewend zich daar door ophanging van
het leven te berooven, hetgeen door de komst der
rijks-veldwacht werd verhinderd. Bevreemdend mag
dit heeten als men bedenkt, dat de veroordeelde
gedurende de uitspraak van den president, ridder
van Rappardijskoud en onverschillig bleef, geen
de minste teekenen van gevoel doende zien.
In de vorige week stonden voor de arr.-
regtbank te Dordrecht te regt twee zoogenaamde
somnambules, alsmede hare beide magnetiseurs,
alle vier aangeklaagd van ongeoorloofde uitoefening
van een tak der geneeskunst. Maar zelden was de
geregtszaal zoo vol als bjj deze gelegenheiden
curieus was het de verschillende patieulea met
hunne vreemde kwalen en niet minder vreemde
gebeesmiddelen te hooren getuigen. Het Openbaar
Ministerie beeft tegen ieder der beklaagden eene
geldboete geëischt. In de volgende week zal de
regtbank uitspraak doen.
Men meldt uit Langstraat 'Noord-Braband)
van den 19 December het volgende:
Op verscheidene plaatsen in deze streek wordeu
de wegen onveiligvele personen zijn reeds aan
gerand beroofdmishandeld enz. De betrokken
gemeentebesturen beijveren zich de policie te ver
meerderen, door tijdelijk agenten voor de winter-
maanden te benoemen.
Men schrijft uit Enschedé van 17 Dec.:
Eerlang zullen te Haaksbergen en Ootinarsum
stoomfabrieken verrijzen. De fabriek der heeren
Jordaan in eerstgenoemde gemeente is gereed. Te
Ootinarsum wordt voor rekening der heeren Bau-
richter en Koek van Enschedé eene stoomweverij
gebouwdwaarvoor in de maand February de
beuoodigde macliiuerie verwacht wordt. Ook wil
mendal binnen kort door eene firma daar ter
stede concessie gevraagd zal worden tot oprigling
eener dergelijke inrigting. Voortdurend verazen
allerwege in Twenthe nieuwe stoomfabriekeniu-
zonderheid weverijen. De fabriekant wint hierby
niet slechts aan arbeidsloonmaar het fabriekaat
der powerlooms munt ook in kwaliteit en egaliteit
uil boven dat der handgetouwen. Ook in de ka
toenspinnerijen worden langzamerhand de oude
macbinerien of hanumachines en halfselfacters door
selfacters vervangen. Een selfacter werkt inel 600
tot 1000 spillen, terwyl bjj hahdmachiues en
halfselfacters 400 a 500 het maximum uitmaakt.
BI) d|p selfaclor heeft meu minder arbeidsloon
betaM. waut in weerwil van bet meerdere gt
spillen heeft men minder menscbelijke kracht noo-
dig. Eene handmachine van 400 a 600 spillen
in het Itijk.
vordert een volwassa krachtigen maneen selfac
ter van 800 spillen en meer kan aan het opzigt
van jonge liedenzelfs aan vrouwen toevertrouwd
worden. Selfacters brengen 15 A 20 pCt. meer
voort. Reeds vroeger bestaan hebbende établisse
menten kunoen zich slechts langzamerhand die
voordeelen verzekerenzijdie thans spioneryen
oprigtenzyn hierin veel vooruit.
Hoeveel ook reeds gesproken is oter de
Ommelander kas, vooral sedert de regering onlangs
op nieuw 'haar voornemen te kennen gegeven heeft
om over de bezittingen van die kas vryeiyk te
beschikken, was toch altyd de oorsprong en de
aard van deze kas en de regtskweslie, die tbana
hare oplossing schynt te naderen, zoo in duister
nis gehuld, dat het velen aangenaam moet zyn
iets naders daaromtrent te kunnen vernemen. Die
gelegenheid wordt hua thans aangeboden door den
ïeer Mr. J. J. Cremcrs, lid van de eerste kaïner
der Staten Generaaldie in eene dezer dagen uit-
gekotneoe memorie ran regte het ontegensprekelijk
jewys tracht te leverendat de Ommelander kas
de eigendom is van de Ommelander gemeenten
en dat nimmer noch de grond van biltjjkbeid noch
de grond in regie gevonden zal worden, waarop het
ryk zich de bezittingen dier kas zou kuanen toe
eigenen.
Aanleiding tot deze memorie gaf het verzoek der
commissie uit gecom mi teerden van de gemeente
besturen in de Ommelanden" aan den heer Cremers
gedaan, om zoodanig scbriftelyk regtskundig advies
ten behoeve der Ommelander gemeenten te willen
leverenals ingevolge de gemeentewet vorciscbt
wordt, om autorisatie te verkrygen tot het voeren
van een regtsgeding lot behoud der Ommelander
kas.
Aan dit verzoek heeft de heer Cremers voldaan
A een zeer uitvoerig betoog geleverd van al het
geen te dezer zake dienende is. IIjj klimt daarby
op tot het begin der zestiende eeuw, ofschoou
eerst na het tractaat van reductie van 1594 de
Ommelander corporatie is vastgesteld by de uitspra
ken. die de Stateu-Geoeraal tusschen de stad
Groningen en Ommelanden hebben gegeven.
De Ommmelandeu zyn toen (bjj vonnis der
Staten Generaal van den 21 January 1597) gewor
den niet hetgeen zij vorderden eene geünieerde
provincie, uit hare eigene schatkist bare quota aan
de Unie betalende maar een lid van eene provincie
en hare kas werd eeue amblskas. Die toestand is
blyven bestaan tot in en tot na 1795, ïoodat ook
die kas niet behoorde onder en niet genoemd werd
in de ainalgame van 179S. Het uitsluitend regt
der Ommelanden op die kas werd toen erkend en
ook later is dat regt uiet verauderd. toen in 1804
de inunicipalileit van de Ommelanden ontbonden
werd en, voor zoover het beboer der kas betreft,
vervangen werd door drie van hare leden, onder
dea naam van provisiooele administrateurs, noch
ook toen in 1825 bij Kon. Besluit bepaald werd
dat de drie administrateurs zouden uitsterven eo
dat het beheer en toezigt zou overgaan op den
gouverneur.
Doch het is bier de plaats niet om verder over
den inhoud der memorie uit te weiden. Het boven
staande moge strekken otn allendie met grond
wenschen te oordeelen oVer het thans zoo veel be
sproken geschilpunt, op te wekken de hoogst be
langrijke studie vau deu heer Cremers te lezen.
INGEZONDEN.
Werd onlangs in deze Courant de kwestie déf
Utrechlschc Almanakken aaugeroetd, later hebben
de uitgevers L. E. Bosch Zoon iu een vliegend
blaadje, zeker aldus iugerigt omdat zij met deze
zaak niet openlyk in de Courant durven voor den
dag te komen, tal van kwakzalveryen opgedist.
Zij willen van kroin regt inaken; doch tot narigt
van het publiek zij gezegd: de St. Michicls-pa%r-
denmarkt is in den echten Almanak der Heeren
Kemink Zoon 1861 juist opgegeven, Idjjkens dn
laatste verordening van Burgemeester en Wethouders
van Utrecht. Met de opgave der Ulrechtsche kermis
in 1862 is liet ook weer mis in den Almanak van
Bosch. Personenaan het Stedelyk Bestuur van
Utrecht geattacheerd, hebben hem dit zelf gezegd;
doch neenby weel het beter en keert inaar allyd
de zaken om, zoodat volgens tyneredeneringtyne
fouten dié vau anderen zjjn. Menig paardenkooper
is voorheen teleurgesteld geworden door zijne foutieve
opgaven; voorleden jaar was dit eveozeer; nu zal hy
trachten het den marktlieden enz., die de kermu
koinen bezoeken, weder te doen. Hy blijft legea
alle overtuiging aau spektakel maken, zoowel in
dat vliegend blaadje als elders.