V r ij d a g* 22
Januarij 1869.4
k v7
M 1638.
Dit blad veraehijnt de* Vaattdagt en llondrrdagt «rond». De Abonnementsprijs is f 1.60 ir
10Cents; legale Advertentien per regel 15 Centsbehalve liet Zegelrrgt. Aft. nummert f 0.10.
Rurean 4mersfoortsckt CourantLangestr.-i.it. Wijk F. N". 43. o»rr de Oude Viscbmarkt
de3 maanden. Van Adrer'ent'ën I tot 6 regels 60(>nts, elke regel meerder
Brieven franco. Bestellingen lëj den L'itg. A. II. van Cletff, te Amersfoort,
tm tned-hij alle Ro^khindelaren en Post-Directenren in liet Rijk.
KENNISGEVING.
RATIONALE Ml LI TÏE.
Dr BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op art. 26 der militiewet.
Doen Ie welen, dat het register van inschrijving
voor het jaar 1868 en de alphabelische naamlijst,
bevattende de ingeschrevenen voor de ligting der
oatiouale militie over 1869, gedurende acht dagen,
te rekenen van heden, 's voormiddags van 10 tol
1 ure des namiddags, ter Secretarie voor een ieder
ter lezing liggenbinnen welken tyd by den heer
Commissaris des Konings bezwaren kunnen worden
ingebragt door middel van een door de noodige
bewijsstukken gestaafd verzoekschrift op ongezegeld
papier, in Ie dienen bij den Burgemeester der
woonplaats
Ameiisfoout den 20. Januarij i860.
Ilurgemcesler en Weihouders voornoemd,
lie llurgemeester
De Secretaris, A. G. WIJERS.
W. L. SC HELT US.
spaarbank..
Het Restoor tal tijoe eerslvolgende zitting houden
op flnniirfug 25 Januari e. k. ten Raadhuise te
Amersfoort, des namiddags van 12 tot 1 ure.
VAN DE l»OI.L. Secretaris.
De opbeffioe van bet zegel op couranten
drukwerken en advertentiën.
In dc laatste dagen is weder veel over dat
onderwerp in diverse bladen geschreven en het
Anli-Dagbladscgrlvcrbond heeft op nieuw een
adres in de wereld gezonden, thans geiïgt aan
de Tweede Kamer, waarvan het Bestuur be
spreking wenscht. Van dat adres, eene schrik
wekkende uitgebreidheid hebbende, luidt de
aanvang aldus:
Het dagbladzegel is vooral in de laatste
jaren in en buiten de kamer reeds zrojdikwerf
liet voorwerp geweest van veelzijdig onderzoek,
dat het misschien onnoodig geacht zou kunnen
worden om in eene wijdloopigc beschouwing
te treden van de nadeeligc gevolgen die hel
na zich sleept en dc wenschelijkheid en nood
zakelijkheid van de volkomen vrijheid van ge-
dachlenwisscling door middel van de drukpers.
Toch mogen wij ons niet ontheven achten
van de taakom andermaal de gronden op te
geven onzer vaste overtuiging, dat het algemeen
belang dringend vordert«lat het voorstel tot
wet worde verheven. Daartoe zij het ons ver
gund in korte trekken den weldadigen invloed
te schetsendien goede dagbladen bij magte
zijn uit te oefenen op de politieke en niet
minder op de intellectuele en sociale ontwik
keling van het volk en aan te toonen, dat het
in de eerste plaats aan het dagbladzegel
te wijlen is, wanneer in ons land de dagbladpers
niet voldoet aan de eischendie men in het
algemeen het recht heeft te stellen.
Wie zal het betwisten, dat met den constitu-
tionelen regeringsvorm ten naauwste verbonden
is het stelsel van de grootst mogelijke open
baarheid; niet alleen, dat elke regcringshandeling,
elke maatregel, elk voorstel, elke houding, elke
stem in het parlement tot de kennis van hel
algemeen moeten worden gebracht, maar een
voortdurende bespreking, verdediging en rritiek
en de hierdoor opgewekte belangstelling zijn van
dien regeringsvorm de levensvoorwaarden. Wat
wordt er zonder dat alles van onze belangrijke
volksrechtenvan liet kiesrecht in «le eerste
plaatsvan het recht van vcrcenigingvan
petitie en zooveel anderen, wat zijn zij anders
dan ijdele klanken indien zij niet op prijs ge
steld worden en men hen niet weet te gebruiken
En hoe zal men dit met oordcelmet kennis
van zaken kunnen doen, indien niet de groolc
meerderheid dagelijks gelegenheid vindt, otn
zich met de behoeften van het landmet dc
bestaande gebreken en met de beste wijze om
die te herstellen vertrouwd te maken. Geen
ander, geen beter middel om «lie gelegenheid
te schenken, dan goede en om hun prijs onder
het bereik der ma.>sa vallende dagbladen. Of
zien w ij niet in naburige landen, bij welke wij
in politieke opgewektheid van hel volk, zonder
twijfel achterstaan, dc uitstekende werking van
het middel
Men zegge niet dat wij een pleidooi houden
voor de vrijheid van drukpers in staat->regter-
lijken zin Zij is niet enkel in onze grondwet
geschreven, zij bestaat inderdaad, maar worden
niet door liet zegelrecht haar de vleugelen
gekort en komt niet de fiscus ons feitelijk weder
ontnemen, wat onze staatsinstellingen ons met
milde band geschonken hehben
Wij mcenen te mogen betwijfelen of in de
twintig jaren, die sedert de grondwetsherziening
verliepen, de belangstelling inde publieke zaak
hier te lande zoo algemeen en zoo groot is
geworden, als men in 1848 inct groiul mogt
verwachten. Op weinige uitzonderingen na
wordt het ten overvloede bij elke verkiezing
bewezen en hiervan is dc oorzaak voor een
goed deel gelegen in het ontbreken van een
onrpisbaar element in het politieke leven van
ons volk: een goede dagbladpers in
den ruimsten zin.
Wil men zonder overdrijving in één trek
den belangrijken invloed schetsen van goede
dagbladen op den intellectuelen en socialen
toestand van een volk, dan kan men zeggen
«lat z ij het werk o n d e r h o u «I e n en
voortzetten dal door het o ml e r w ij s
is begonnen. Voor de massa der bevolking
is, nadat «le school verlaten is, eigen owlcrzouk
nog dc eenige weg tot ontwikkeling en het is
dc schoone roeping der dagbladpers om dagelijks
al wat op het gebied van letterkunde, weten
schap en kunst, gewigtigs voorvalt, in ecnvou-
digeu cn gemakkelijk verstaanbaren vorm te
brengen onder de Mogen van velen. En hoezeer
kan zij harerzijds niet tot bevordering van kunst
en wetenschap medewerkendoor de critiek
van zaakkundigen op te nemen of te reprodu
ceren; l»«»ekbeoor«h:elingenkunst en toon eel -
reeensiënmet zaakkennis en waarheidsliefde
geschreven moeten daartoe «le kolommen ver
sieren van bijna elk nummer. Geene nieuwe
uitvinding, geen gewigtig voorval op commercieel
of industrieel gebied mag onvermeld worden
gelaten. Elke stand in de maatschappij moet er
voorlichting vinden omtrent hetgeen hem het
meest ter harte gaatcn voor allen moet het
dagblad, door zijn rijkcu en degelijken inhoud
tot vraagbaak strekken.
De mogelijkheid is niet te ontkennendat
juist onze tijd in de geschiedenis vooral geken
merkt zal blijven, als een van voorbereiding
van gewiglige maatschappelijke hervormingen.
Is er ooit zoo algemeen belangstelling, bestu
dering en oplossing zelfs van belangrijke econo
mische vraagstukken waargenomen als juist in
onze dagen Wanneer men de Nederlandsche
dagbladen nagaat, schijnt het als of niets van
dat al rondom ons plaats vindt en toch is het
in aller regtstreeksch belangdat juiste
denkbeelden omtrent zoodanige vraagstukken
verspreid worden."
Bij veel overdrevens, bevat bovenstaande in-
troductie van het adres ook veel wat juist en
waar is; maar waarom moet er zooveel geschreven
worden over een onderwerp dat voor eenieder,
die begrip heelt en begrijpen wil, zeer duidelijk
is Immers het onderwerpelijk zegclregt is eene
belasting op de productiën van den geestcn
is liet niet bespottelijk dat ook deze belast
worden Wie zal ontkennen dat in een vrij
land, eene belasting op het publiceren eene
ongerijmdheid is, onbestaanbaar met het ware
denkbeeld van vrijheid
Wat het adres verder zegt (en om zijne uit
gebreidheid door ons wordt achterwege gelaten)
over dc redactiën cn de couranten hier te lande,
toont duidelijk aan «lat dc Ifccrcn opstellers
daarvan weinig verstand hebbenvooral omdat
zij de hoofdzaak uit het oog verliezen«lal de
Nederlandsche taal door slechts een betrekkelijk
klein getal aardbewoners wordt gelezencn
het dus niet opgaat om van Nederlandsche
bladen te eischendat zij zich door inhoud
en inrigting zouden meten met builenlandsche
bladen.
Als naar gewoonte wordt het advcrtenticzegel
niet in liet adres behandeld, ofschoon het wel
degelijk bij het wetsvoorstel des Ministers niet
minder hoofdzaak is dan het courantenzegel,
veel onbillijker is dan daten ook oneindig
onbillijker wordt toegepast, zijnde tevens eene
belasting op de nijverheid, den handel enz.9
waarover men steeds kraait dat deze vrij
moeten zijn.
Het is rlan ook eene schande voor het vrije
Nederland dat die zegelregten niet reeds sedert
1848 of vroeger zijn afgeschaft.
Het equivalent (voor 't verlies dat de schat
kist bij deze zegel afschaffing zal lijden) door
het verhoogen van den accijns op het gedis
tilleerd achten wij niet gelukkig gekozen; want
het smokkelen zal daardoor nog meer dan thans
toenemen, even als de vervalsching der kwaliteit
van den sterken drank; want is die op zich
zelf reeds nadeelig voor het ligchaam, hij zal
nog nadeeliger gemaakt worden door het aan
mengen met slechte ingrediënten, en hem eene
scherpte voor «len smaak geven, welke de tong
en de lust der drinkers slreelcnkan, doch het
ligchaam des te heviger zal ondermijnen
Wij hadden dan ook liever gewenscht dat de
Minister geen equivalent had voorgesteld, omdat
door het veel goedkooper worden der couranten
en advertentiënde opbrengst der posterijen
grooter zal wordenwant er zal meer vervoer
van couranten en toenemende briefwisseling door
ontstaan. Had de Minister volstrekt equivalent
gewildwaarom dan niet lievereven als in
Pruisen eene zegelbelasling op de speelkaarten
cn eene extra-belasting op sommige voorwerpen
van weelde. Wanneer men maar goed zoekt
laat zich wel een en ander vindendat eerder
vatbaar en noodig is te worden belast dan enkele
dingen die nu belastbaar z'jn.
En zullen de beide kamers der staten-generaal
liet wetsvoorstel des ministers aannemen Dat
blijft nog zeer twijfelachtig. Zal de verwerping
zijn op grond der zaak of der bijzaken Zal de
een verwerpen wegens verkeerd equivalent; de
ander wegens de lasterblaadjesdie zullen op
rijten; de derde wegens andere nevenconside-
ratiënde vierde omdat de strafwet niet streng
genoegde vijfde omdat de strafwet te elastiek
is, enz.f
Men zij toch verstandig. Hel kwade dat de
afschaffing kan te weeg brengen, zal zich zelf
stra.Ten, en het goede resultaat der afschaffing
zal allengskens blijkbaar zijn.
Politieke Heme*
Rondborstig aan de natie, voor de groote staats-
ligctiainen. den toestand van den loop der regering
uiteenzetten is de pligt van hel verantwoordelijk
hoofd vao een vry land" zoo ving keizer Napoleoo III
Maaodag jl. zijne troonrede aan.
Zulke taal moeten vertegenwoordigers aanhooren.
moet een volk vernemendat van alle volkeren ia
Europa, Turkije zelfs niet uitgezonderd 't minst
vrijheid van vergaderen, van publiceren, vao spreken,
van handelen heeft.
Wie zulk swart als wit durft voorstellenmoet
wel diep doordrongen zijn van de magt moet
wel den moed hebben voor hel gebruik dat van
bajonetten en kanonnen kan gemaakt worden.
De troonrede verhaalt, zooals meesttijds dergelijke
formalileitsredeneoweinig of geen nieuws, ja
heeft zelfs teleurstelling verwekt omdat er niets
degelijks omtrent de Tu« ksch-Grieksche kwestie
tu woidl gezegd.
De vei kiezingen voor de constituerende vergadering
in Spanje zijn m monarchalen zin uitgevalleo, docb
wie zal nu de monarch worden
Dat zal men moeyelijk kunnen uitmaken want
kiest men een bloedverwant va« een or ander reed»
gekroond hoofd, dan slaat Spait|« bloot aan de
achterdocht van eene ol meer der grootmagten.
Kiest men Primeen Spanjaard, dan x«l dit de
jalousie der talrijke andere generaals opwekken en
meu gehoorzaamt ongaarne een koning wiens gelijke
men gisteien was.