V r ij d a g* 22 Januarij 1869.4 k v7 M 1638. Dit blad veraehijnt de* Vaattdagt en llondrrdagt «rond». De Abonnementsprijs is f 1.60 ir 10Cents; legale Advertentien per regel 15 Centsbehalve liet Zegelrrgt. Aft. nummert f 0.10. Rurean 4mersfoortsckt CourantLangestr.-i.it. Wijk F. N". 43. o»rr de Oude Viscbmarkt de3 maanden. Van Adrer'ent'ën I tot 6 regels 60(>nts, elke regel meerder Brieven franco. Bestellingen lëj den L'itg. A. II. van Cletff, te Amersfoort, tm tned-hij alle Ro^khindelaren en Post-Directenren in liet Rijk. KENNISGEVING. RATIONALE Ml LI TÏE. Dr BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op art. 26 der militiewet. Doen Ie welen, dat het register van inschrijving voor het jaar 1868 en de alphabelische naamlijst, bevattende de ingeschrevenen voor de ligting der oatiouale militie over 1869, gedurende acht dagen, te rekenen van heden, 's voormiddags van 10 tol 1 ure des namiddags, ter Secretarie voor een ieder ter lezing liggenbinnen welken tyd by den heer Commissaris des Konings bezwaren kunnen worden ingebragt door middel van een door de noodige bewijsstukken gestaafd verzoekschrift op ongezegeld papier, in Ie dienen bij den Burgemeester der woonplaats Ameiisfoout den 20. Januarij i860. Ilurgemcesler en Weihouders voornoemd, lie llurgemeester De Secretaris, A. G. WIJERS. W. L. SC HELT US. spaarbank.. Het Restoor tal tijoe eerslvolgende zitting houden op flnniirfug 25 Januari e. k. ten Raadhuise te Amersfoort, des namiddags van 12 tot 1 ure. VAN DE l»OI.L. Secretaris. De opbeffioe van bet zegel op couranten drukwerken en advertentiën. In dc laatste dagen is weder veel over dat onderwerp in diverse bladen geschreven en het Anli-Dagbladscgrlvcrbond heeft op nieuw een adres in de wereld gezonden, thans geiïgt aan de Tweede Kamer, waarvan het Bestuur be spreking wenscht. Van dat adres, eene schrik wekkende uitgebreidheid hebbende, luidt de aanvang aldus: Het dagbladzegel is vooral in de laatste jaren in en buiten de kamer reeds zrojdikwerf liet voorwerp geweest van veelzijdig onderzoek, dat het misschien onnoodig geacht zou kunnen worden om in eene wijdloopigc beschouwing te treden van de nadeeligc gevolgen die hel na zich sleept en dc wenschelijkheid en nood zakelijkheid van de volkomen vrijheid van ge- dachlenwisscling door middel van de drukpers. Toch mogen wij ons niet ontheven achten van de taakom andermaal de gronden op te geven onzer vaste overtuiging, dat het algemeen belang dringend vordert«lat het voorstel tot wet worde verheven. Daartoe zij het ons ver gund in korte trekken den weldadigen invloed te schetsendien goede dagbladen bij magte zijn uit te oefenen op de politieke en niet minder op de intellectuele en sociale ontwik keling van het volk en aan te toonen, dat het in de eerste plaats aan het dagbladzegel te wijlen is, wanneer in ons land de dagbladpers niet voldoet aan de eischendie men in het algemeen het recht heeft te stellen. Wie zal het betwisten, dat met den constitu- tionelen regeringsvorm ten naauwste verbonden is het stelsel van de grootst mogelijke open baarheid; niet alleen, dat elke regcringshandeling, elke maatregel, elk voorstel, elke houding, elke stem in het parlement tot de kennis van hel algemeen moeten worden gebracht, maar een voortdurende bespreking, verdediging en rritiek en de hierdoor opgewekte belangstelling zijn van dien regeringsvorm de levensvoorwaarden. Wat wordt er zonder dat alles van onze belangrijke volksrechtenvan liet kiesrecht in «le eerste plaatsvan het recht van vcrcenigingvan petitie en zooveel anderen, wat zijn zij anders dan ijdele klanken indien zij niet op prijs ge steld worden en men hen niet weet te gebruiken En hoe zal men dit met oordcelmet kennis van zaken kunnen doen, indien niet de groolc meerderheid dagelijks gelegenheid vindt, otn zich met de behoeften van het landmet dc bestaande gebreken en met de beste wijze om die te herstellen vertrouwd te maken. Geen ander, geen beter middel om «lie gelegenheid te schenken, dan goede en om hun prijs onder het bereik der ma.>sa vallende dagbladen. Of zien w ij niet in naburige landen, bij welke wij in politieke opgewektheid van hel volk, zonder twijfel achterstaan, dc uitstekende werking van het middel Men zegge niet dat wij een pleidooi houden voor de vrijheid van drukpers in staat->regter- lijken zin Zij is niet enkel in onze grondwet geschreven, zij bestaat inderdaad, maar worden niet door liet zegelrecht haar de vleugelen gekort en komt niet de fiscus ons feitelijk weder ontnemen, wat onze staatsinstellingen ons met milde band geschonken hehben Wij mcenen te mogen betwijfelen of in de twintig jaren, die sedert de grondwetsherziening verliepen, de belangstelling inde publieke zaak hier te lande zoo algemeen en zoo groot is geworden, als men in 1848 inct groiul mogt verwachten. Op weinige uitzonderingen na wordt het ten overvloede bij elke verkiezing bewezen en hiervan is dc oorzaak voor een goed deel gelegen in het ontbreken van een onrpisbaar element in het politieke leven van ons volk: een goede dagbladpers in den ruimsten zin. Wil men zonder overdrijving in één trek den belangrijken invloed schetsen van goede dagbladen op den intellectuelen en socialen toestand van een volk, dan kan men zeggen «lat z ij het werk o n d e r h o u «I e n en voortzetten dal door het o ml e r w ij s is begonnen. Voor de massa der bevolking is, nadat «le school verlaten is, eigen owlcrzouk nog dc eenige weg tot ontwikkeling en het is dc schoone roeping der dagbladpers om dagelijks al wat op het gebied van letterkunde, weten schap en kunst, gewigtigs voorvalt, in ecnvou- digeu cn gemakkelijk verstaanbaren vorm te brengen onder de Mogen van velen. En hoezeer kan zij harerzijds niet tot bevordering van kunst en wetenschap medewerkendoor de critiek van zaakkundigen op te nemen of te reprodu ceren; l»«»ekbeoor«h:elingenkunst en toon eel - reeensiënmet zaakkennis en waarheidsliefde geschreven moeten daartoe «le kolommen ver sieren van bijna elk nummer. Geene nieuwe uitvinding, geen gewigtig voorval op commercieel of industrieel gebied mag onvermeld worden gelaten. Elke stand in de maatschappij moet er voorlichting vinden omtrent hetgeen hem het meest ter harte gaatcn voor allen moet het dagblad, door zijn rijkcu en degelijken inhoud tot vraagbaak strekken. De mogelijkheid is niet te ontkennendat juist onze tijd in de geschiedenis vooral geken merkt zal blijven, als een van voorbereiding van gewiglige maatschappelijke hervormingen. Is er ooit zoo algemeen belangstelling, bestu dering en oplossing zelfs van belangrijke econo mische vraagstukken waargenomen als juist in onze dagen Wanneer men de Nederlandsche dagbladen nagaat, schijnt het als of niets van dat al rondom ons plaats vindt en toch is het in aller regtstreeksch belangdat juiste denkbeelden omtrent zoodanige vraagstukken verspreid worden." Bij veel overdrevens, bevat bovenstaande in- troductie van het adres ook veel wat juist en waar is; maar waarom moet er zooveel geschreven worden over een onderwerp dat voor eenieder, die begrip heelt en begrijpen wil, zeer duidelijk is Immers het onderwerpelijk zegclregt is eene belasting op de productiën van den geestcn is liet niet bespottelijk dat ook deze belast worden Wie zal ontkennen dat in een vrij land, eene belasting op het publiceren eene ongerijmdheid is, onbestaanbaar met het ware denkbeeld van vrijheid Wat het adres verder zegt (en om zijne uit gebreidheid door ons wordt achterwege gelaten) over dc redactiën cn de couranten hier te lande, toont duidelijk aan «lat dc Ifccrcn opstellers daarvan weinig verstand hebbenvooral omdat zij de hoofdzaak uit het oog verliezen«lal de Nederlandsche taal door slechts een betrekkelijk klein getal aardbewoners wordt gelezencn het dus niet opgaat om van Nederlandsche bladen te eischendat zij zich door inhoud en inrigting zouden meten met builenlandsche bladen. Als naar gewoonte wordt het advcrtenticzegel niet in liet adres behandeld, ofschoon het wel degelijk bij het wetsvoorstel des Ministers niet minder hoofdzaak is dan het courantenzegel, veel onbillijker is dan daten ook oneindig onbillijker wordt toegepast, zijnde tevens eene belasting op de nijverheid, den handel enz.9 waarover men steeds kraait dat deze vrij moeten zijn. Het is rlan ook eene schande voor het vrije Nederland dat die zegelregten niet reeds sedert 1848 of vroeger zijn afgeschaft. Het equivalent (voor 't verlies dat de schat kist bij deze zegel afschaffing zal lijden) door het verhoogen van den accijns op het gedis tilleerd achten wij niet gelukkig gekozen; want het smokkelen zal daardoor nog meer dan thans toenemen, even als de vervalsching der kwaliteit van den sterken drank; want is die op zich zelf reeds nadeelig voor het ligchaam, hij zal nog nadeeliger gemaakt worden door het aan mengen met slechte ingrediënten, en hem eene scherpte voor «len smaak geven, welke de tong en de lust der drinkers slreelcnkan, doch het ligchaam des te heviger zal ondermijnen Wij hadden dan ook liever gewenscht dat de Minister geen equivalent had voorgesteld, omdat door het veel goedkooper worden der couranten en advertentiënde opbrengst der posterijen grooter zal wordenwant er zal meer vervoer van couranten en toenemende briefwisseling door ontstaan. Had de Minister volstrekt equivalent gewildwaarom dan niet lievereven als in Pruisen eene zegelbelasling op de speelkaarten cn eene extra-belasting op sommige voorwerpen van weelde. Wanneer men maar goed zoekt laat zich wel een en ander vindendat eerder vatbaar en noodig is te worden belast dan enkele dingen die nu belastbaar z'jn. En zullen de beide kamers der staten-generaal liet wetsvoorstel des ministers aannemen Dat blijft nog zeer twijfelachtig. Zal de verwerping zijn op grond der zaak of der bijzaken Zal de een verwerpen wegens verkeerd equivalent; de ander wegens de lasterblaadjesdie zullen op rijten; de derde wegens andere nevenconside- ratiënde vierde omdat de strafwet niet streng genoegde vijfde omdat de strafwet te elastiek is, enz.f Men zij toch verstandig. Hel kwade dat de afschaffing kan te weeg brengen, zal zich zelf stra.Ten, en het goede resultaat der afschaffing zal allengskens blijkbaar zijn. Politieke Heme* Rondborstig aan de natie, voor de groote staats- ligctiainen. den toestand van den loop der regering uiteenzetten is de pligt van hel verantwoordelijk hoofd vao een vry land" zoo ving keizer Napoleoo III Maaodag jl. zijne troonrede aan. Zulke taal moeten vertegenwoordigers aanhooren. moet een volk vernemendat van alle volkeren ia Europa, Turkije zelfs niet uitgezonderd 't minst vrijheid van vergaderen, van publiceren, vao spreken, van handelen heeft. Wie zulk swart als wit durft voorstellenmoet wel diep doordrongen zijn van de magt moet wel den moed hebben voor hel gebruik dat van bajonetten en kanonnen kan gemaakt worden. De troonrede verhaalt, zooals meesttijds dergelijke formalileitsredeneoweinig of geen nieuws, ja heeft zelfs teleurstelling verwekt omdat er niets degelijks omtrent de Tu« ksch-Grieksche kwestie tu woidl gezegd. De vei kiezingen voor de constituerende vergadering in Spanje zijn m monarchalen zin uitgevalleo, docb wie zal nu de monarch worden Dat zal men moeyelijk kunnen uitmaken want kiest men een bloedverwant va« een or ander reed» gekroond hoofd, dan slaat Spait|« bloot aan de achterdocht van eene ol meer der grootmagten. Kiest men Primeen Spanjaard, dan x«l dit de jalousie der talrijke andere generaals opwekken en meu gehoorzaamt ongaarne een koning wiens gelijke men gisteien was.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1869 | | pagina 1