JM 1673.
Dingsdag- 25
Mei 1869.
Dit blad verschijnt de» Vaartdag jen Donderdags avond»De Abonnementsprijs it ƒ1.50 in de8 maanden.Van Advertentie» 1 lol 6 regelt 60 Cent*elke regel meerder
10 Cents; legale Advertentie» per regel 15 Centsbehalve bet Zegelregt. 4fi nummert /O. Ijk Brieven franco. Bestellingen bij den L'ilg. 4. II. van Mee ff, te Amersfoort,
Bureau Amersfoortscke Courant. Langeslraat, Wijk K N®. 43. «ver «Ie Oude Vischniarktaos mede bij alle Bn-kliandelaren en Post-Oirecleiiren in het Rijk.
KENNISGEVINGEN.
INSPECTIE.
RtRGEMF.KSTF.il ra WETHOUDERS ui
AMERSFOORT.
Gesien de aanschrijving van den lieer Commissaris de.
Koning» in de provincie Utrecht van den 18. Mei 1869
No. I N. M en S. fprovinciaalhlad No. 62)
tielrt op art. I3'J der wt van den 19 Augustus 1861
(Staatsblad No. 72) betrekkelijk de nationale militie.
Do'-n te «eten dat in het lokaal DK PO Hl op f.atunlag
den 19. Juuij aanstaande de» voormiddags ten negen ure
door den l.uilrnanl-Konunel Mililir Commissaris rullen
worden onderzocht alle verlofgangers der militie te land.
die in d"*e gemeente aijn gevestigd en behooren tot de
liglingrn van 1865. 1866, 1867 en 1868, voor tooveel zij
voor den I. April 1869 in hel genot van onbepaald verlui'
rijn gesteld. Hiirgcni'-t.sler en Wethouders herinneren den
belanghebbenden hunne vrrpligting om. in uniform gekleed
en voorsien van de kleediug- en uitrustingstukken hun
bij hel vertrek met verlof medegegeven, van hun ukhockja
en verlofpas op tijd cn plaat» voortitel I te verschijnen
en maken lirii tevens opiiicrktaaui op liet hij de «et
hepaaldr dat liet crimineel wrttiork en liet reglement san
krijgstucht op de verlofgangers van toepassing lijn gedurende
het onderroek en in hel jlgcin- en Wanneer deren m uniform
gekleed sipi.
Amersfoortden '22 Mei 1869.
Hurgtmeetltr en If'ct hoi fieri voornoemd,
De Secretaris Ut Burgemeester
W. L. SCHELTUS. A. G. WIJKRS.
Da Rl R .KMKKRTER m lltl.ll VBOT
Drenst ter kennis van de ingeietenen deter gemeente
dit het door den heer Commissaris des Koning» in ih-te
Provincie ei-cutoir verklaard" kohier N®. In van «Ie
pri'sonelr hrlnwtlng uvr liet 4de kwartaal van
het dienstjaar I8®*/Waan den Ontvanger van's rijks directe
belastingen alhier i» ter hand gesteld aan «len ieder
verpligt is tijnen aanslag op den hij de «cl bepaalden
voet te voldoen.
G 'daan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aarigc-
pi ski tc Amersfoortden 19 Mei 1869.
De Burgemeester voornoemd,
A. G. WIJKRS.
Da BURGEMEESTER vis AMERSFOORT
h-rinnert den SI.IJTKRS KOFEIJIILISHOl DERS,
TAPPERS en KROEGHOUDERS hunne vrrpligting om
ten Kantor" van den Ontvanger tt"s rijks-l.rlastingfii
atliier de belli van linnnrn a.insl ig out h"l loopende en
en het nog verschuldigde over het vorig dienstjaar ten
spoedigste te voldoen waarna hun lil persoon de piilcilt»
binden over 18"/^op vertoon der Kwitantie ter
Secretarie sullen worden afgegeven.
Amersfoortden 26. Mei 1869.
De Burgemeester voornoemd,
A. G. WIJKRS.
De T«lknvertefenwoordl(er
Mr. J. K.. Baron V A N GULTS'f EIK.
II.
De Intrede «ao zjjne parlementaire loopbaao
dagteckci.i met het jaar 1840, toen hel aan Jen
grondlegger run Nederlands zelfstandig bestaan
Koning Willem i, behaagde kroon en scepter over*
tegeven aan zijn'opvolger den zoozeer verheerlijkten
Held van Quatre-Dras en Waterloo, die toen als
Koning Willem de tweede optrad.
Het was voor den gr(jzen Vorst, die op Nederlands
bodem zoo vele gedenkleekcneo stichtte van zyoeu
onvermoeider! ijver voor 'a I.ands welvaren, niet
gelukt de gemoederen zijner iJelgische onderdanen
ten gunste zijner regering Ie stemmen. Zy vielen
af, omdat de proef mislukte om hen op Nederlandsche
leest te schoeyen, en de Nedei landsche Natie gevoelde
zich geheel outstemd toen het er op aankwam lot
de vereffening van de verkregene nalatenschap over-
tcgaao. Op twee punten werd bevrediging verlangd.
Voorziening in den berooiden financiëeleo toestand
eu vestiging van eenc degelijke constiiunouneelu
staatsiurigting. Vooral op het laalsie punt was de
algetneeue aandacht gevestigdomdat meu zich
niet verhelen kondattenzy de werking van de
Vertegenwoordiging op bet bestuur wel verzekerd
wasmen niet tegen een terugkeer tot het afgekeurde
volhardingstelsel beveiligd was. Van daar dat de
invoering van de hoofdtrekken van een consli*
tutionncel regeringsstelsel als een levensbeginsel van
het nieuw opgetreden bewind werd voorgesteld.
In de verschillende pogingen tot bereiking van
het beoogde doel heeft de tnedewerkiug van don
volksvertegenwoordiger van Goltstein niet ontbroken,
hoewel hij altijd bierhjj deed uitkomen, dat men
zich steeds voor overijling en overdrijving wachten
en den gulden middelweg bewandelen moest. Zoo
diende lot voorbereiding der verbetering van hel
gebrekkig constitutiouneel stelsel, dal eeue poging
werd aangewend om door middel van de afwijzing
der begrootingde Regering te nopen daarin aan
de Vertegenwoordiging te wille (e zijn. Daarauu
werd de meeste ijver ten koste gelegd hoenel
deze poging aanvankelijk niet slaagde. Hel mogl
echter van de Reg.-ririg verwacht worden dat zij
allongskens tol heter iuzigt zou komen; uu dit werd
toch als een onmisbaar vereisohle beschouwd dut
voor liet welslagen van zoodanig hervormingswerk
de Regering ziel» deswege met de Volksvertegen
woordiging moest verstaan. Tomdusde hervorming»-
gezinder» dole hervorming van de Regering wilden
afpersen, door aun haar deze hei vonnimr optsdringen.
achtte dn volksvertegenwoordiger ran Goltstein zich
daartoe niet geroepen, hoewel hij met den ineesteo
ernst aan de Regermg het onvermijdelijke voorhield
om daartoe overtegaan.
Zoover strekte zich de deelneming van e. Goltstein
iu de voorbereiding var» de Grondwetsherziening uit,
eu duatiu straalde duidelijk door liet standpnoi
hetwelk hij ingenomen bad om met gematigdheid
en bedaarden zin dei» vooruitgang Ie bevorderen.
Dezcllde gezindheid verloochende ziel» niet bij de
grond wetsherziening zelve.
Aan de Grondwetsherziening nam hjj et n levendig
aandeel, zoodat hy als Voorzitter eerier afdecling
medewerkte tot vaststelling der hoofdpunten, waarop
eeue herziening moest uederkoi.icn. Vervolgens bragt
hij als Rapporteur de vatf Regeringswege ontworpen
Grondwetsherziening aan de cisclien eener voldoende
consntiiii'iiiiecle siaatMiirigting ter toetste. Wil
men nok de redevoeringen inzien, door hem Ier
verdediging van het regeiingsvoorstel gehouden
dan zal men daaruit ontwaren: dal deze Verlegen*
woordleer, afkeerig vin den toenmaals overdreveo
vryheidsgecst, zich beijverde om de echte beginselen
j van eerier» door de volksvertegenwoordiging gciem*
perderi monarchale» regeringsvorm aan ie prijzen.
Wij kunnen ons, met het oog op onze beschikbare
plaatsruimtebepalen rot deze korte uiteenzetting
der hoofdgedachte van dezen volksvertegenwoordiger
bij de grondwetsherziening, zooals zy aan eenieder
kan blijken by inzage van bet Bijblad der Staats-
Couranten indien men nog verder doordringen
I win de denkbeeldendie hem bezieldenzou
i meo deze kunnen nnileenen aan een vlugschrift,
h. welk destijds onder der» naam van Olivarius nog
af opgang maakte, cn waarin het betoog geleverd
i.- hoe meo door de zamenwerking der verschil.
Ie,'de monarchale, aristocratische en democratische
beginselen lot eenc volledige instelling eener con-
I stitutionnecln staatsinrigtmg geraakt.
I Het opgemohie is echter voldoende ter ken-
j schetsing van het staatkundig bedrijf *n" dezen
volksvertegenwoordiger toen deze allergewilligste
aangelegenheden plaats vondenindien wij wilden
I afdalen tot eens beschouwing tan de bijzonderheden
I der door hern behandelde onderwerpen zou men
daarin denzelfdeu gematigder» zin van vooruitgang
ontwaren, d e zich bij de onderneming der grondwet»-
heizienuig openbaarde. Wjj vallen daurvan dau ook
slechts twee onderwerpen aan hel herstel van het
muntwezen en de verbetering van de armenwet.
Zeker zal het door velen met genoegen zijn en
worden ontwaard, dal ook het Overveluwsch Weekblad
een en ander van de parlementaire werkzaamheden
ent. de» heeren van Goltstein ter kennis harer lezers
brengt. Met) hoopt weldra te vernemen, dat de Nfj-
kerksche Courant zjjne candidatuur voorslaatterwjjl
volgen» onze ontvangene medcdeclingeo zoowel
uit de Geldersclie als uit andere dcelen Tan het
district, zich een goeden geest voor de herkiezing
van het hooggeacht aftredend lid openbaart.
AMERSFOORT, £4 U«l I8(W.
De Kiesvereeoiging de Eendragt heeft in hare
lieden namiddag gehouden vergadering tot candidaat
voor het lidmaatschap der Tweede Kamer gepro
clameerd den heer Mr.J. K. van Goltstein. aftredeud
lid dier kamer.
Ur. Polano. te Rotterdam, is door het collegie
van curatoren der Leidsche -loogescbool als NA. I
gesteld op de vooidragt. ter vervulling der vacature
outslaao door bet bedanken van den booglecraar
Krieger.
Te Roston bestaat eene club, die eetiig io
haar soort mag beoten. Zjj bestaat uil twaalf beuren,
die ia eigen persoon koken, wanneer zij te tarnen
eten hetgeen om de veertien dagen geschiedt. Deze
club werd veertig jaren geleden gevestigd. Niemand
kan er lid van woiden. die niet eenc of andere
lekkere schotel kan klaar maken. Zj) dineren ia
een klein landhuis digt bjj de siad. Du vrouwe»
der leden worden van tyd tot tjjd genoodigd oin
bjj liiin heter ik les in de kookkunst te nemen,
maar krijgen geen beet van do taart mede.
liet ongeluk aan de pakelboul Generaal Abaltuc-
ci overkomenwaarbij de helft der beinaoniog en
passagier» ongeveer 50 personen omgekomen zijn,
werd veroorzaakt door een Noorweegscbe brik, dio
geen lichten aan had en baar aanzeilde. Het ver
schrikkelijkste tan deze gebeurtenis is, dat bet
Noorweegscbe schip alle hulp geweigerd beeft
niettegenstaande het daartoe alle gelegenheid bad
en daarom bjj herhaling werd aangeroepen. Tot
tweemaal toe heeft de Abattucci het bereikt ea
heeft zich eeo gedeelte der bemanning kunnen
redden door over te springenmaar de Noorweger
beeft zelf» geen sloep uitgezet om de drcokeliogen
bij te slaan.
i h r. o n d i; !t.
I Cl» Convrrvatlef mnulfjc n«in hel
MaiufefiMrirl gepresenteerd.
Hel is by vele partijbladen alleugskens natuurlijk
geworden, om in den verkicziogs-stryd voor leden
van de Tweede Kamer allerlei soort van middelen
te bezigen, waardoor de candidatcn der Icgenparlj)
in ccn onbehagelijk licht worden len toon gesteld.
Zoo is than» door hel Handelsblad in zyn hoofd-
artikel van Viydag 21 Mei jl. een middel uitgedacht,
dat bjitonder wel zicli voordoet, maar den toets van
een nader onderzoek oict wel kan doorstaan.
Dit middel bestaat iu het te keooen geven door
hel Handelsblad van liet voorhanden zyn van oen
zoogenaamd monsterverbonddoor het Handelsblad
voorgesteld als gevormd uit de conservatieven zicb
aansluitende aan de R. G. clericalen en anti-
rcvoluliounaircn, gezameolyk siryd voerende tegen
het ttijus beftMMf bewind. Het bewijs voor zoo-
danig monsterverbond wordt door dat blad ontleend
uit het zamentrcffen van de stemmen by deze ver
schillende partyen over amendementen van de anti-
revoluiioonaire party uitgegaan, leder gevoelt echter
dat dit bewys niet proefhoudend is, omdat het bier
enkel aaukornt op de beantwoording der vraagt
of de aard der onderwerjien niet alleszins geschikt
was om zoodanige eenstemmigheid uitlelokken f Zoodra
men ook hel oog slaat op de jougsie geschriften
van het hoofd der aoti-revolutionoaire party, waarin
de heer Groen zoo hevig zich uitlaat tegen do
coocervaticve partyzoodal hy aan baar als bet
ware alleeo door den nood gedrongen de hand
reikt, kan men volkomen beseffen dat zoodanig
verbond niet bestaat, liet kan alihaos niet strekken
tot verioocheoiog van de politieke gcdragsiyn, die
de conservatieve party zich ougetwyfeld voorstelt
te volgeo.
Ziet men tevens op het amendement van den
heer de Brauw, by de joogste beraadslagingen te
voorschijn gekomeneu waarop door het Hdb.
wordt geweieodan wordt het helder dal het
alleen strekte om de stelling van deze party tegenover
het bewind duidelyk te kenschetsen. Er ztyo by
velen in den lande gemoedsbezwaren Opgekomeu
legen de deelneming aan het openbaar onderwy»
orndat bel niet rust op bectiicugodsdienstige»
grondslag. Zy zyn uit dien houfde gekant tegen dn
gemengde Staatsschoolen achten zich verpligt hun
heul te zoeken by bet byzondcr lager onderwijs
hetwelk die zamenvoeging van godsdienstig eu
weteoschappeiyk onderwy» oplevert, welke hy het
siaatsonderwy» wordt gemist. Zy vermeeonn dal bet
byzonder onderwy» de mededinging met het staats-
onderwy» moeyeiyk kan vulhoudeo, tenzy daaraan
eenige ondersteuning van stoalswege wordt toege
voegd. Waarin deze zou moeten bestaan is voor
verschillende opvalling vatbaar, xooals bljjken kan
uit hel voorstel van den Heer de Brauw. en dat Is
later door bul vorig bewind aan de Tweede Katner
ingediend maar daarin ligt de oplossing van bet
gerezeo bezwaarwil men (och de vryheid van het
onderwys in den ruimsten tio, dau moet ook voor
hen. die zich bezwaard gevoelen om deel te nemen
aan bet siaatsonderwy». de gelegenheid openstaan
voor het genieten <an onderwijs. Daarvoor dient de
geweuscliie tegemoetkoming aan hel byzondcr volks-
onderwy». Maar daarvoor isticl tegenwoordig bewind
uiet gestemd, dal onvoorwaardelyk wil vasthouden
aan het eenmaal gevestigd openhaar onderwys,
zonder in een ondersoek te willeu treden van de
degelijkheid der duartegen bestaande bezwaren en
de ter wegneming daarvan geschikte maatregelen.
liet amendement strekte om do houdiog kenbaar
te makeodie de conservatieve party gemeend
had teu aanzien van het bewind te moeien aaa-
nemen eo het getuigde evenzeer vaa de juiste
opvatting van hetgeen onder de woorden i de vrijheid
van onderwijs, moet worden verstaan. Deze bestaat
slechts teu deele, wanneer de Slaat ziel» meester
wil maken van het volksonderwy»en daarby out
