Dingsdag- 13 December 1870»
*\t 18WU
Dit blad verschijnt des Maandags cn Donderdagt s avonds.Abonnementsprijs 1.15 per 3 maanden. Prijs der Advertentiën van 1 tot 6 regels 60 Cents, elke regel meerder
I X.ent»; legale Advertentiën per regel 15 Cents. Aft. nummert 5 cents dubbele grootte 10 cents. Brieven franco.Bestellingen bij den Uiig. A. II. van Cleeff, te
Amersfoort Bureau Amenfoorttrhe Courant. Langestraat. Wijk b. N#- 43. over de Oude Vischraarkt. en bij alle Boekbandelaren en Post-Dircctearen in het Rijk.
KENNISGEVING.
NATIONAL» MILITIE.
O» BURGEMEESTER sa WETHOUDERS tab
AMERSFKHtr
Gezien de wetten van den 19. Augnstus 1861 (Staatsblad
No. 72) en van den l. Mei 1863(Staatsblad No 44) betrek
kelijk de nationale mililie, benevens het koninklijk besluit
van den 17. December 1861 (Staatsblad No. 127);
Doen te welen, dat op Zaterdag den 7den. Woensdag den
I Iden en Vrijdag den I3drn Januari 1871, telkens van
's voormiddag» 10 tot laar des namiddags, ten raadhuize
der gemeente de inschrijving voor de nationale militie zal
plaats hebben van jongelingen, die in den l.top van het jaar
18&2 geboren en alzoo in 1M98 aan de loting onderwor
pen zijn.
En bpengea hierbij de uavo)gende weis-artikpleu in ber
innering
Art. 15 "Jaarlijks wordep voor <)e militie ingeschreven
alle mannelijke ingezetenen die op den IJanuari van bel
jaar bun negent irndr jaar waren ingetreden.
Voor ingezeten wordt gehouden 1. hij, wiens vader, of,
is deze overleden, wiens moeder, of. zijn beiden overleden.
wiens voogd ingezeten is volgens de wel van den 28. Juli
a 1850 (Staatsblad No 44) 2. hij, die geen ouders of voogd
beblieiKie. gedurende de laatste, aan het in de eerste xin-
snede van dit artikel vermeld tijdstip voorafgaande, acht-
tien maanden in Nederland verblijf hield; 3 hij. van wiens
ouders de l?ugslevende ingezeten was, al is zi|n voogd geen
ingezeten, mits hij binnen het Rijk verblijf houde.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreemdeling,
v beho.irende toteenen Staat, waar de Nederlander niet aan
den verplichten krijgsdienst is onderworpen of waar ten
aanzien van de dienstplichtigheid hel beginsel van weder-
keerighrid is aangenomen."
Art. 16 De inschrijving geschiedt: I. van een onge-
huwde in de gemeente waar de vader. of. is deze overleden
de moeder of. zijn heiden overleden de voogd woont
2. van een gehuwde en van een weduwnaar in de gemeente
w.iar bij woont; 3. van bem die geen vader, moeder of
voogd heeft of door dezen is achtergelaten, of wiens voogd
buiten 's lands gevestigd is, in de gemeente waar hij
a woont; 4. van den builen 's lands woneuden zoon van een
Nederlander, die ter zake van 's lands dienst in een vreemd
land woont, in de gemeente waar zijn vader of voogd het
a laatst in Nederland gewoond hebben."
Art 17. "Voor de militie wordt niet ingeschreven: 1. de
t in een vreemd Rijk achtergebleven zoon van een ingezeten,
die geen Nederlander is; 2. de in een vreemd Rijk verblijf
houdende ouderlootc toon van een vreemdeling al is zijn
voogd ingezeten 3. de zoon van den Nederlander, die
ter zake van 's lauds dienst in 's rijks overzeesche bezit-
tiugcu of koloniën woont
Art. 18. "Elk die volgens art. 15 behoort te worden in-
geschreven, is verplicht zich daartoe bij Burgemeester en
Wethouders aanlcgeven tusschcn den Islen en 3lsten
Januari
Bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is zijn
vader. of. is deze overleden, zijne moeder, ut, zijn beiden
overleden, zijn voogd tol bet doen van die aangifte
verplicht."
Art. 20. "Hij, die eerst na het intreden van zijn I9de
jaar. doch vóór het volbrengen van zijn 20ste, ingezeten
wordt, is vcrpliolit. zich. zoodra dit plaats heeft ter in-
schrijving aantegevcn bij Burgemeester en Wethouders der
gemeente waar de iuschrijving volgens art. 16 moet ge-
schieden."
Verzuim van aangifte ter inschrijving wordt gestraft roet
eene boete tan f 10 tot f 100 en subsidiaire gevangenisstraf
van ten hoogste tien maanden.
Bit de aangifte van hsn. die elders geboren zijn, wordt de
overlegging van eene geboorte-acte gevorderd, tot wier kos-
telooze verkrijging men sich ter Secretarie dezer gemeente
kan vervoegen eenige dagen óór de aangifte.
Amersfoortden '2. December 1870.
Burgemeester en tf'eihoudert voornoemd
7>e Secretaris De Burgemeester
W. 1.. SCHK1JTUS. A. G WIJKRS.
AMERSFOORT. 12 December 1870.
Tot lid van bel collegie van zetters te Amersfoort
1s door den Heer Commissaris des Kooings in de
provincie Utrecht beooemd de heer L. 4. Schaap.
Uc beer D. Hubert Ca. alhier heeft de benoemiag
•tot lid «an het burgert, armbestuur nietaaugenoineu.
Wegens ongesteldheid van den spreker. Dr.
Jl. P. Timmert Verhoeven «au Doesburgzal de
.'vergadering met Datfies van de Afd. Amersfoort
■^Jer Manisch, lot Nut van 'l Algemeen aanst. Donderdag
«vond 15 December flirt plaats hebben.
Heden middag is in de gevangeais ie Amersfoort
"nebragl C. H'.dienstbode te Doorn, verdacht zich te
fiebheo schuldig gemaakt gelden ten eigen bate Ie
hebben gebruikt, die haar door hareu meester ter
'haud gesteld waren om diverse huiselijke beuoodigd-
4>eden voor hem te betalen.
Z. M. beeft aan den liter Mr. T. M. Hoest van
'mburg op zjjn verzoek eervol omslag verleend als
mister vau bun. zaken en bet beheer van voorschr.
epartemeot ad. interim opgedragen aan den minister
oorlug. De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen
orgeo, Dingsdag. en zullen door de uog fungere
nde ministers credietwetten worden voorgedragen,
l voorl. voorziening in de dienst «an 1871.
Ken nieuw ministerie laat zicli oog wachten.
In een artikelUil 's lauds gevangcuis te
Soerabaya." door Brala IJoeda geschreven over de
uitoefening van bel regt in lodiëvestigde deze
onlaugs de aandachtonder aoderen op deo langen
duur der preveodeve gevangenis van Europeanen
zoowel als van inlanders eo Cbioeezen.
Hij meldde o. a. het volgende:
Deo 22sten Januarij II. arriveerden in 's lands
gevangenis te Soerabaya vier en twintig persoueo
beschuldigd van te hebben gedobbeld.
Na een preventieve gevangeascbap van tjjf en
vijflig dagen werden al deze lieden eindelijk bjj
vonnis vao den Laodsraad dato 17 Maart daar
aauvolgeode veroordeeld lot 100 boete of veertien
dagen dwangarbeid.
De Chinees alleen werd veroordeeld tot 200
boete of ééne maand dwangarbeid Daar geen
hunner in hooger beroep kwam eo dus de bedoelde
vonnissen veertien dagen oa de uitspraakdat is
op ultimo Maartkracht «an gewijsde baddeu
gekregen, moest dos den 14deo April de slrafltfd
voor de 23 inlauders geëxpireerd zjjo eo die van
den Chinees op ultimo April. In plaats echter, dat
zij op die datums werdeo mtrjjheid gesteld ge
beurde zulks eerst den 21 Mei jl.bjj gevolg
veertien dagen te laat II
lil plaais van veertien dagen b idden de 23
inlanders dus honderd drie en twintig dagen iu
's Lao.ls gevaugeuis doorgebragi eo dat alleen
omdat zij gedobbeld baddeo
Te Loodeo neemt de pukken-epidemie op
onrustbarende wjjze toe. Eenige dagen geleden zeide
een inspecieur der geneeskunstdat er op dat oogen-
blik alleen onder de armen in Londen 308 pokljjders
waren. Evenals in Utircbt tracht meo te zorgen,
dat de publieke rjjiuigen geen Ijjders vervoeren
d >ch daar heeft men zich niet tol een verzoek be
paald maar wordt liet zelfs strafbaar gesteld.
De aangifte voor de vaceereode betrekking
vao boekhouder bjj bet burgerljjk armbestuur te
lluogeveen is ihans gesloten.
'l Aantal sollicitanten tevens dilettanten is
geklommen lot 139. uit allerlei rang en stand.
Meo las Donderdag en Vrijdag jl. in diverse bladen:
«tyij zjjn verzocht te melden, dal de voorraad
der gedrukte Ijjsien voor de loterij ten behoeve
van het Roode Kruis, alleen oog maar voldoende
is voor 's Craveuhage. waar zjj dezer dageo het
licht hebben gezien. De verzendiug van die Ijjsien
oaar andere plaatsen zal eeisl na eenige daueu
kunnen geschieden, zoo spoedig men mei bel drukkeo
daarvan zal gereed zjjn."
Hebben die Ijjs'en enkel in de hofstad bet licht
gezieo, waarom daa niet dadeljjk of tusscben
Woeosdag eo thans aan de plaatselijke commission
ook eenige exemplaren gezondeo, die dan zoodauig
exemplaar voor belanghebbenden ter inzage konden
depooereo
Waarom moeten zjjdie men in de hofstad vaak
de buitenlieden ooeintna lot bet nemen van loten
te ziju aangezocht nu zoo ooocbalant behandeld
worden en tij) de Hageoaars achterstaan
De officier van justitie te Eindhoven protes
teert io eeo ingezonden stuk in de Proo. en
's Uertogenb. Ct. legen de baodeliug vao den l«*o
luiteuaoi-arr.-cominuodanl der koo. marechaussee
aldaar, die zooder zj)Qe voorkeunis, iu strjjd met
zjjoe gegeveu bevelenjl. Maandag 4 krijgsge
vangen Fraoscheo, ootvlugt uit de Pruisische vesting
Wezel, per eersten trein oaar Pruisseo beeft doeo
terugvoeren.
Een correspondent der Arnh. Cl. deelt mede
dat deze 4 Fraoschen reeds zija gefusilleerd!!!
Nederlandja gaosch de wereld moet den naam
van dezen arr.-commandant vernemen. Zal hjj niet
worden gestraft
Iljj moet ook gevonoisd worden door de publieke
opinie.
INGEZONDEN.
JACOB VAN CAMPEN.
Terwijl ik dezer dagen bezig was eenige schrijvers
na te slaan om een en ander te onderzoeken omtrent
de geschiedenis van de provincie Utrecht, vond ik
in het «Tijdschrift voor geschiedenisoudheden en
statistiek van Utrecht" 4de deelpag 37 een opstel
over Jacob vqn Campen.
Uit de lezing daarvan bleek mijdat omtrent dezen
onzen beroemden stadgenoot zeer weinig bekend is
ja zelfs dat men in twijfel verkeert omtrent de plaats
en het jaar zijner geboorte.
De schrijver van bovengemeld opstel meent, in
strijd met het gevoelen van Houbrakcu en anderen
die Haarlem als zijne geboorteplaats noemen, te moeten
aannemen dat hij te dezer stede zon geboren zijn-
Hij beroept zich daartoe op 1°. van Bemmel be
schrijving van Amersfoort Dl. 1 pag. 443 die zegt
«Ook zijn te Amersfoort geboren; Jacob van Campen,
heer van Randenbroekberoemd architect en vermaard
schilder" enz.
2°. Op van Campen's tijdgenoot en vriend Joost
van Vondeldie in zijn gedicht «de Nachtegaal van
Amersfoort" zegt:
De Held van Randenbroeck de bouwheer van de vorsten
En 't Raadhuis t' Amsterdamverheerlykt haeren lof
Want zij hem baerde en zooghde aen haer getrouwe
borsten
Om bou- en teekenkonst te beffen uit het stof.
Dit een en ander gaf mij aanleiding om eens te on
derzoeken of omtrent van Campen in de archieven
van den burgerlijken stand te dezer stede iets omtrent
zijne geboorte zoude te vinden zijnen werkelijk
heb ik in het doopboek der Hervormde gemeente,
berustende op het stadhuis alhier, onder hel jaartal
1609 gevonden:
Den 22 Januariheeft Gerrit van Campen zijn
kint ten doop ghehat. Het kint heet Jacob.
in dal geheele boek, loopende van 2 Februari 1593
tot 28 October 1610, komt slechts op de aangehaalde
plaats de naam van van Campen voor, zoodat mag
verondersteld worden, dat deze acte dedoopacte van
Jacob van Camped isen hij dus vermoedelijk ook
hier geboren is.
Daarvoor is te meer grond omdat in dat doopboek
en een daaraan voorafgaand op vele plaatsen, wan
neer de doop vermeld wordt van kinderen geboren
uit ouders buiten Amersfoort woonachtig, zulks daarbij
wordt vermeld.
Daar uit bet grafschrift in de Groote Kerk te
Amersfoort blijkt dat van Campen den 13 September
1657 is overledenzoude hij dus den ouderdom van
ongeveer 49 jaar hebben bereikt.
Mogt iemand mij meer over van Campen kunnen
mededeelen, dan boud ik mij daartoe aanbevolen.
Amersfoort, 10 Dec. 1870.
J. VAN DER LEEUW.
Het BESTUUR der AFDEELING AMERSFOORT
van het SCHOOLVERBOND ziet zich eindelijk in
staat gesteld aan leden en niet-leden de volgende re
sultaten van zijn onderzoek naar het in deze gemeente
bestaande schoolverzuim meetedeelen. Tol toelichting
dezer statistiek diene het volgende:
Vooreerst zijn hier alleen vermeld de kinderen van 6
tot 12 jaren en dus zij die geboren zijn in f859,
1860, 1861, 1862, 1863 en .1864; aangezien de
statistiek is opgemaakt volgens het onderzoek in den
loop van November herzien en voltooidkan men
aannemen, dat allen, die in 1858 geboren ziju, reeds
den twaalfjarigen leeftijd bereikten. Wat de ooraken
van het verzuim betrefthoude men in het oog
dat deze vermeld worden, zooals de ouders die hebben
opgegeveuhet was onmogelijk in alle gevallen de
waarheid dezer opgaven te onderzoeken; evenwel beeft
het bestuur in liet algemeen geen reden om ze te
wantrouwen. Eindelijk bedenke mendat deze uit
komsten verkregen zijn na de herhaalde en gelukkig
niet altijd vruchtelooze pogingen der bestuursleden
om in den loop van dit jaar vele niet schoolgaande
kinderen te plaatsen, hetgeen ten gevolge had, vooreerst
dat de hier .vermelde opgaven oneindig gunstiger zijn
dan de eerst verkregenen, en ten tweede dat sommige
onderwijzers hunne scholen meer bezet zien dan vroe
ger ooit bet geval was.
Natuurlijk worden hier alleen de algemeene resul
taten meegedeeld de ondergeteekende is gaarne bereid
aan iederen belangstellende de verdeeling in de ver
schillende stadswijkeu kenbaar te maken.
Overzicht van het schoolverzuim te Amersfoort:
aanvankelijk niet gevonden 8
werf
.slechte klefiren 2
uiet ingeënt 8
ziek *0
huiselijke bezigheden 13
door ^ouders te jdOg gekeurd 28
weggejaagd 5
onverschilligheid 24
ge?n ptyfs i.
Samen 144
Met de meeste zorg en door persoonlijke nupo»