Y r ij d a g 27
September 1872.
JB 2034.
iinmui
Zomerdienst aange»angcn 1 Junij 1872.
Nederlandsche Centraal-Spoorweg.
Vertrek van Amersfoort naar Utrecht
8.08, 11.54 snelt. 1 en 2 kl., 2.37, 8.06.
Vertrek van Amersfoort naar Zwolle
8.41,1.61, 5.54 snelt. 1 en 2 kl., 8.30.
comn
Diligence-Diensten
Van Amersfoort naar Maarsbergen
's morgens 6{, op de eerste treinen
naar Arnhem, Utrecht, Amsterdam en
Rotterdamen namiddag 6 uur.
Van Amersfoort naar Barneveld
'savonds 8{ na aank, der laatste trein.
Diligence-dienst J. Floor, van Amersfoort naar Amsterdam 1J u. nam., van Soesldijk 2} u., van Baarn 3 u., Eemnes 5J u., aank. te Amsterdam te 6 uren.
Dit blad verschijnt Maandag en Donderdagavond. Abonnementsprijs per kwartaal f I.franco per post 1.15. Prijs der Advertentiën van I tot 6 regels 60 Ctselke regel
meerder 10 Ctslegale, officiëele en onteigen. Advertentiën per regel 15 Cts. Reclames per regel 20 cents. 4ft. mummers 10 cents Bestellingen bij den Uiig. .4. II. van Cterffte
Amersfoort Bureau Amerifoorltche Courant. Langeslraat. Wijk F, N°. 43, over de Oude Vischntarkt, en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in hel Rijk. Brieven franco.
Advertentiën voor dit blad uit Botterdam worden aangenomen door het Algemeen Adeertentieburaeu van Nuci en v*s DirasaWijnstraat, Rotterdam.
Hulpbftuk te Amersfoort.
Tot het geven van gelden ter leen zal het Bestuur
op MAANDAG, den 30 SEPTEMBER aanstaande, 'sna
middags van halflwee tot halfdrie. zitting houden ia
een der localen van het Raadhuis, alwaar de belang
hebbenden zich kunnen aanmeldenterwijl inlichtingen
deswege tc bekomen zijn bij de ondergeteekenden
en bij de verdere leden van het Bestuur dc heeren
U. E. HerschelVV. A. Croockewit, en Jhr. Sir. J. L.
van Saste van Ysselt.
J. VAN DER LEEUWVice-President.
M. VAN BEEKPenningmeester.
J. C. LEINWEBEH. Secretaris.
Ingezonden.
Naar aanleiding van een voorstel door den
•Heer van Del in de gemeenteraadsvergadering
d.d. 18 juni ingediend lol wijziging van art. 13
van liet reglement voor liet waterschap de rivier
de Eem c. a, strekkende om bij de Provinciale
Stalen aantedringen tot opneming van eene
bepalingkrachtens welke de eigendommen van
zedelijke ligchamen alt grondbezit worden toegekend
aan hunne besturenten behoeve t an een hunner
rijn door steller dezes in de Atnersfoorlsche Courant
d d. 25 Juni jl. betrekkelijk die aangelegenheid
ecnige bedenkingen in het midden gebragt.
Dal voorstel nu is in de gemeenteraadsverga
dering van 3 September jl. in behandeling
gekomen en met eene overwegende meerderheid
aangenomen.
Veroorloof mij Mijnheer de Redacteur! dit
zelfde onderwerp nogmaals in nwc Courant te
bespreken en de gronden tot ondersteuning van
hel voorstel aangevoerd te onderzoeken.
In de memorie van toelichting, bij hel voorstel
gevoegdwordt gewezen op het belang hetwelk
Amersfoort er bij heeft van vertegenwoordigers
te hebben in het collegie van de Eem om
gemeentebelangen voortcstaan dc strekking
er van is dus niet in het belang van zedelijke
ligchamen in heialgemeen maar bepaaldelijk en
uitsluitend van gemeente-belangen van Amersfoort.
Al dadelijk wordl in die memorie aangegeven,
dat bij drooge zomers het water in de boven-
gemcenten wordt opgehouden, tengevolge waar
van de grachten droogluopen. Men gaat dus
van de veronderstelling uit, dat indien een of
meerdere leden van het bestuur van Amersfoort
zitting erlangen in het collegiehet ophouden
van het water in de bovengemeenten en het
dientengevolge droogloopen der grachten zal
of kan worden beletblijkbaar stelt men ook
op den voorgrond, dat het water in de hoven-
gemeenten wederreglelijk ten uadeele van Amers
foort wordt opgehouden.
Is dit werkelijk het geval Als van zelve wordt
men er toe gebragt om te vragenmet welk
regt dan toch wel het water door het bestuur
van Amersfoort in het belang der stadsgrachten,
doch vaak tot onberekenbaar nadeel van eene
uitgestrekte landstreekwordt opgehouden
Men zal hier wel geen beter antwoord op kunnen
geven, dan dat men te Amersfoort den water
afloop stremtomdat men vermeent dat dit
noodig is voor de bebouwde kom der gemeente.
Het noodig hebben geeft echter nog geen regt
noch volgens de grondbeginselen der regtsweten-
schap, noch volgens die van dc moraal.
Ik erken evenwel, dat het ophouden van het
water voor Amersfoort, hoofdzakelijk wegens
den ondiepen en onreinen toestand der stads-
binnengrachtenwenschelijk iste meer nog
daar dc bijna hopeloozc toestand der gemcente-
hnancién de niet onbeduidende uitgaven, welke
benoodigd zouden zijn om die grachten op
afdoende wijze uit te diepen en behoorlijk te
reinigen alsmede hel plaatsen van schutsluizen
b. v. aan Monnikendamwaardoor het uit-
vlocijen van het waterbij lage waterstanden
in de beken zoude worden voorkomen niet
toelaat. Tengevolge van den gedélabreerden
flnantieelen toestand ligt het in den aard der
taak, dat men gereeder de voorkeur geelt om
de landstreek boven Amersfoort gedegen te
gebruiken lot een waterréservoir.
Dit een en ander geeft echter aan die gemeente
nog geen bepaald regt waarop men zich kan
beroepen.
Maar wat is er nu van het ophouden van
het water in de bovengemeentenwaardoor
men in zoo hooge mate aan de regten van Amers
foort schijnt te kort te doen en hetwelk aan den
geachten Voorsteller zoo zeer tot grief verstrekt
Hel is van algemeene bekendheid, dat het
water te Woudenberg door middel van een
schut met scholbalken wordt opgehouden. Nu
ontstaat de vraagof het ophouden van het
water aldaar uit liefhebberij baldadigheid of
andere onwettige oorzaken plaats heeftdan
of men dit doel in het belang van een groot
aantal hoogerop gelegen gemeenten Verder
of dit, even als ia Amersfoort, wederreglelijk
geschiedt
Het kan noch aan den Voorsteller der motie,
noch aan de leden van den gemeenteraadon
bekend zijn, dat aan deze zijde van het Wou-
denbergsche schut een belangt ijk verval bestaat;
dat verval is althans belangrijk genoeg om,
indien men des zotnersbij droog weder, de
scholbalken uit het schut neemt, de hooger
opgelegen bekenwaterleidingen en slooten
geheel te doen droogloopen. Behalve het onge
rief, hetwelk daatdoor ontstaan zoudezouden
duizende bunders land voor hel beweiden, door
gebrek aan drinkwateronbruikbaar worden.
Het ophouden van het water is hijgevolg daar
ter plaatse noodzakelijk. De bewoners dier ge
meenten vinden nagenoeg uitsluitend hun be
slaan in landbouw en veehouderij. De welvaart
dier gemeenten hangt dientengevolge voor een
groot deel van het ophouden van hel water af.
Maar het water wordt in die bovengemeenten
nietzooals te Amersfoort plaats heeft, weder-
regtelijk opgehouden. Die bovengemeenten hebben
integendeel een wettig erkend t egt om het water
door middel van een schut optehouden. In
welk tijdperk onzer geschiedenis het Wouden-
bergschc schut gemaakt is zal wel bezwaarlijk
op te sporen zijn wel weet men dat hel reeds
eeuwen heeft bestaandoch het regt tot het
behouden van dat schut is bij de conventie
van 1727 door de Souvercine Stalen van Utrecht
en Gelderland gewettigd en erkend.
Vermeent nu welligt de gemeenteraad van
Amersfoort, dat een of meerdere leden van het
bestuur dier gemeente, zetels erlangende in het
collegie van de Eem, de magt zouden hebben,
om de bij tractaat van twee Souvercine Staten
erkende regten aan de bovengclcgen landen
toegestaan te niet te doen Zoo dit niet
het geval isdan is voor dat doel althans het
voorstel niet passend.
Tol liet onderzoek van een volgend argu
ment hetwelk mede strekken moet om het
voorstel door den gemeenteraad te doen aan
nemen overgaande, lezen wij verder in (de
memorie van toelichting:
daar het collegie voorlaan uitsluitend op den water
afvoer zal le lellen hebbenede beschikking ver
krijgt over de scholbalkenook aan de kleine koppel
poort.
Dat het Eem Collegie uitsluitend op den
waterafvoer tc letten zal hebben ligt in den
ard der zaak, vermits dit het ui ul uitend doei
is waarvoor het heemraadschap beslaat en vol
gens de hedendaagsche begrippen van staaUregt
beslaan mag. Dat het Eem Collegie voortaan de
beschikking over de groote schotbalksluis verkrijgt,
is minder juist uitgedruktdaar het collegie
regtens reeds altijd de onbeperkte beschikking over
die sluis heeft gehad-, feitelijk echter niet,
aangezien hel bestuur van Amersfoort de sup-
prematie van beheer in handen had en nog heeft
en bijgevolg die sluis veel meer tot gemeente
belangen dienstbaar maakte en maakt dan om
de atvloeijing van het water te bevorderen.
Het is echter opmerkelijkdat de Voorsteller
der motie verzuimt de aandacht der Gemeente
raadsleden er op te vestigendat voortaan de
beschikking over die schotbalksluis niet meer
onbeperkt aan het collegie is toegestaanen dat
in het belang van Amersfoort die beschikking
beperkt zal worden door eene verordeningdoor
gedeputeerde Staten goedtekeuren waardoor de be
langen van Amersfoort voldoende gewaarborgd zullen
zijn. (zie arll. 5. van het reglement).
Ook over de kleine schotbalksluis krijgtvolgens de
memorie van toelichtinghet collegie de beschikking.
De stormram door den Voorsteller der motie
uitgedacht om de gemeenteraadsleden alle twijfe
ling te benemenis inderdaad vernuftig.
Eene onbeperkte beschikking over de beide
schotbalksluizen in handen van een collegie,
waarvan de uiuluitende werkkring ligt in de
bevotdering van de afvloeijing van het binnen
water
Indien twijfel nog mogelijk wasmoest een
zoo wiglig argument het pleit wel beslissen.
Intusschen is het niet overeenkomstig met de
waarheiddat het collegie van de Eem de
beschikking verkrijgt over de kleine schotbaln-
sluis. De Provinciale Staten zijn zelfs niet
eens bevoegd bij reglement de beschikking over
die sluis aan het collegie toe te staan, vermits
die aangelegenheid geregeld is bij de nog als
reglsgeldig erkende conventie, in 1714 gesloten
tusschen de Souvcreine staten van Gelderland
en Utrecht; de Provinciale Staten van Utrecht
zijn onbevoegd om daarin zelfs de geringste
wijziging te maken. Die beweerde beschikking
over de kleine schotbalksluis is bovendien in
lijnregten strijd met de uitdrukkelijke bewoor
dingen van het reglement.
Volgens de leer van den Heer t>an Bel (thans
gecomfirnieerd door den gemeenteraad van
Amersfoort)moeten aan bestuurders dier ge
meente zetels in het heemraadschap worden
gegeven om redenen Amersfoort bepaalde be
langen bij het heemraadschap heeft. Maar wat
men aan Amersfoort toekent, zal men aan
andere gemeenten die hetzelfde of nog grooler
belang bij het heemraadschap hebbenwel
niet mogen weigeren. Nu liggen er binnen de
grensomschriiving van het heemraadschap veer
tien verschillende gemeentendie er allein
meerdere of mindere mate belang bij hebbe,n.
Voor de boven Amersfoort gelegen gemeenten
is dat belang buitengewoon groot en ontegen
sprekelijk veel grooter dan van Amersfoort.
een slecht of geheel onvoldoend beheer
(zooals thans) wordt vaak op de waterlossing
weinig of in het geheel niet geleide toepassing
der keuren geraakt in onbruik; aan ver bete-
