V r ij d a g 26
September 1873.
M 3130.
AXEHSP00RTSG
comm.
■Zomerdlerut aangefang 15 Hei 1873.
NBDERLAND8CHB Centraal-Spoorweg.
Vertrek van Amersfoort naar Utrecht
7.44, 11.1, 2.17, 3.18, 8.18.
Vertrek van Amersfoort naar Zwolle
8.49, 9.43, 1.34, 6.16, 8.59.—.
DlLIGElVGï-PtENSTEN
Van Amersfoort naar Maarsbergen
's morgens 6{ op de eerste treinen
naar Arnhem, en namiddag 6 nar.
Van Amersfoort naar Barneveld
's avonds 9 na aank. der laatste trein.
Van Barneveld naar Amersfoort 'sm. 9 m
Diligence-dienst J. Floor, van Amersfoort naar Amsterdam 1J u. nam., van Soestdijk 2, u., van Baarn 3 n., Eemnes 3}., aank. te Amsterdam te 6 uren.
Dit blad verachijot Maandag en Donderdagavond. AbonnemenUprij» per kwartaal f I.franco per pett 1.15. Prija der Adfertentien van 1 tot 6 regel» 40 Cts; elke regel
meerder 10 CU; legale, officiëele en onteigen. Adrertentiën per regel 15Cta. Reclame» per regel 20centa Aft. nummert 10cent» Bestellingen bij den Uitg. A. H. van CUeffte
Amersfoort Bureau AmertfoorUeke Courant. Stoovestraat bij de Lange»traat, Wijk B, N». 33, en bij alle Boekhandelaren en Poatdirectearen in het Rijk. Brieven franco.
Adrertentiën voor dit blad uit Rotterdam worden aangenomen door het Algemeen Aivertenlieburaeu van Nuan en vu DimtWijnstraat, Rotterdam.
Wie zichintegaan 1 October e. k.op de
Amersfoortsche Courant abonneert, ontvangt
gratis de verschenen en te verschijnen Sepletn-
5er-nummers.
Hulpbank te Amersfoort.
Tot het geven van gelden ter leen zal eene Com
missie uit hel bestuur op MAANDAG, den 29. SEPTEM
BER aanslaande's namiddags van half twee tot halfdrie,
zitting houden in een der localen van het Raadhuis,
alwaar de belanghebbenden zich kunnen aanmelden.
Inlichtingen zijn te bekomen bij de ondergeteekenden
en bij de verdere leden van het bestuur de heeren
B.E Herschel, VV. A. Croockewit, Jhr. Mr. H. J. L.
van Saste van Ysselt en W- Maas Geesteranus.
Mr. J. VAN DER LEEUW President.
M. VAN BEEKPenningmeester.
J. C. LEINWEBER, Secretarisr
De parlementaire discussie over de
ingetrokken kabinets-formatie.
Er is io de zitting der Tweede Kamer van
Maandag jl. weder maglig veel tijd met praten
zonder nutte loor gegaan.
i)e Heer Nierstrasz deed eene interpellatie
naar aanleiding van den politieken toestand enz.,
daartoe gebruikende eene gerekte reminiscens
der gebeurtenissen en eindelijk trad de heer
van Lijnden vooruit om wel niet lang te spreken,
doch waai door parlement en volk niet wijzer
werden.
Men kan zeggen dat hij daardoor voor zich
wèl handelde en hem ook zijne gereserveerd
spreken werd geboden door den eerbied, waarop
bet Hoofd van den Staat aanspraak heeft
evenwel dan bad bij dil eenvoudig direct moeten
te kennen geven zoodat daardoor alle verdere
parlementaire discussie over dat onderwerp werd
en in hei vervolg wordt afgesneden.
Hel zillingverslag luidt
De heer van Lynden van Sandenburg moetnaar
aanleiding van het gesprokene door deu heer Nier-
strasz en den minister van justitie, zijns ondanks in
zeer bescheiden mate afwijken van zijn zeer bopaalde
voornemens om zich niet te mengen in het debat
dat thans tusschen een lid der Regering en leden der
Kamer wordt gevoerd over onzen actuelen politieken
toestand in verband met de ministeriële krïsisniet
omdat hijgelijk de heer van Reenen ten vorigen
jare aanmerkte, bij de ministeriële krisis betrokken
is geweestmaar omdatnaar het spr» voorkomt
achter de oplossing der ministeriële krisisthans nog
een vraagteeken staat. Ieder gevoelt en moet gevoelen
dat er zaken zijn waarover spr. thans niet kan spreken
en waarover het stilzwijgen moet worden be\taard
juist op grond van het van den koning ondervonden
vertrouwenal mogt ook het bewaren van het stil
zwijgen tot eene verkeerde beoordeeling leiden.
Een enkel woord moet spreker echter zeggen, om
te protesteren tegen de bonding der regering en tegen
hare opvatting van de constilutionncle eischen van
liet oogenblikuit kracht van de opdragt hem gedaan
door het vertrouwen des konings en dat door spr.
is aanvaardaanvaardomdat het aanvaarden op zich
zelf was liet in het leven treden van de bij hem
vaststaande overtuigingdat de tijd was gekomen dat
dit kabinet een kabinet van welks politiek beleid
de oorlog met Alchin de vrucht is, dat opgetreden
is> met een gevoel van noodzakelijkheidom te zijn
een krachtig bewind lot oplossing van zeer bepaalde
kwestiën maarmet uilzondering van Atchin die
kwestiën niet buiten behandeling heeft gelatenmaar
gebragt bij deze volksvertegenwoordiging, van welke de
meerderheid overeenkomstig de eischen van den konstitu-
tionnelen regeringsvorm het moest steunen maar niet
steundedat de tijd was gekomen dat dit kabinet
vervangen werd door een ander ministeriedat niet,
zoo als de minister van justitie zeidealleen kan vinden
oppositie quand-même, maar een ministerie, dat rekenen
kan op eene aaneengesloten meerderheid een ministerie
van zakendat het vertrouwen genoot van de verschil
lende elementen der vertegenwoordiging en der natie.
Eene opdragt niet geslaagd met het oog op het feit dat zij
werd gedaan hoogstens 10 dagen vóór het sluiten der
zitting en de opening der nieuwe bijeenkomstmet
den pligt om aanstonds voor de Staten-Generaal te
verschijnen met eene begrootingdie deze Regering
had gemaakt, eene Regering die bij monde van haren
minister van financiën nog jl.Zatnrdag heeft verklaard,
dat het wegens de tijdsomstandigheden onmogelijk was
dat de interimaire minister vau oorlog eene nieuwe
begrooting voordroeg. Voor dat feit der tijdsomstandig
heden is niet het geëerbiedigd hoofd van den Staat,
maar het ministerie verantwoordelijk het ministerie
dat wel gevraagd heeft aan den koning om te worden
ontslagen maar nietzoo als 's lands belang vorderde,
met verzoek om ad interim met de leiding der zaken
te worden belast. Voor het feit alzoo dat aanvaarding
niet kon worden geweigerd om de redenen door spreker
blootgelegd en niet kon worden volvoerd omdat de tijd
daartoe te kort was."
En waartoe was eigenlijk zijn explicatie noodig
Eenieder, die eenigszins naging wat in de
laatste maanden en vooral in de laatste weken
op politiek gebied omging, begrijpt duidelijk,
zonder het openlijk te mogen zeggenwat door den
heer van Lijnden wordt en moei worden verzwegen.
Is het dikwijls in de wereld niet fatsoenlijk
sommige zaken hij haren waren naam te noemen,
zeker zou het ongepast zijn bij haren waren
naam aantegeven de bedoelde formatie-opdragt
en nog ongepaster ware hetom hetgeen nu
geheim wordt gehouden wat daarin door en
omtrent den Mandataris is geschied, thans dui
delijk bloot te leggen.
De Amsterd. Cl. tegt, «dat de mystificatie,
welke bekend is onder den naam van kabinets
crisis Maandag jl. een onderwerp van beraad
slaging heeft uitgemaakt." Duidelijker en
sterker woord dan mystificatie is voor het onder
werp niet denkbaar.
'l Is volstrekt geen raadselgeen onopgelost
raadselwat is geschied, 't Is eenvoudig een
verpligt ignoreren.
Men lègge er tich derhalve bij neder.
Ook in de zitting van Dingsdag is veel tijd
verspild met redeneringendie geen degelijk
nut opleveren, zoodat, naar het schijnt, onze
Volksvertegenwoordigers volstrekt niet willen
beseffen dat de nationale tijd stellig nationaler
kan worden aangewenden d. i. door kort en
bondig de zaken te bespreken en te behandelen.
Politieke Rovue.
De finantieele paniek in Noord-Amerika is
zoo goed als geëindigd, hebbende du^, gelukkig
maar kort geduurd. De beurs en de goudmarkl
te New-York zijn weder geopend.
Die tijding zal ook gunstig op de Europeesche
beurzen werken terwijl de beurs te Weenen ook
wel allengs, na do groole zuivering, in verbe
terden toestand zal geraken.
De corles zijn uiteengegaanzeker tot groot
genoegen van de regering en niet het minst van
don Emilio Castelardie zeer goed inzagdat
er met deze kamer op den duur niet viel te
regeren.
«Er is in deze vergaderingzegt de corres
pondent van den Xempt, eene hevigheid van kleine
hartstogten een verwoede persoonlijke strijd
waarvan men zich geen denkbeeld kan vormen.
Alle discussieszelfs de belangrijksteworden
verlengd door de onverdragelijke uitbarstingen
van haatbegeerte ijdelheid. De minister wordt
dagelijks met eene nienwe crisis bedreigd. Wie
minister geweest zijn en dat zijn velen
of wie het hopen te worden een geheel
leger beproeven alle middelen om zoo niet
bet gouvernement, dan ten minste den man om
te stooten, wiens plaats men verlangt."
Castelar verdraagt echter in lijdzaamheid de
grillen van de cortes, en zijn goed humeur,
dat hij zeer noodig heeft, begeeft hem gelukkig
niet. Dit blijkt ook uit eene beschrijvingdie
dezelfde correspondent geeft van eene soirée door
hem bij den president der republiek doorgebragt.
Dienzelfden dag hadden de cortes de door Castelar
gevraagde magtigingen verleend en hij was daar
over zeer verheugd. Onder de genoodigden was
o. a. een jong man directeur van de Igualdai
dien een der vorige ministers als gezant naar
Zwitserland had gezonden en nu naar Madrid
was gekomen, om Castelar te feliciteren. Deze
vroegrijpe diplomaat had Zwitserland niet naar
zijn smaak gevonden. Hij verachtte Bern en
sprak van zijn verblijf in de stad der beeren
als van eene verbanning. Hij wilde gaarne gezant
te Brussel worden en had reeds bij voorbaat
zijn ontslag genomen als Spaansche ambassadeur
in het schoone vrije Helvelië. Eenige heeren
zoebtten hem te overtuigendat Zwitserland
toch nog zoo erg niet wasmaar Castelar deed
beter.
Op zijne gewone welsprekende wijze beweerde
hij dat er niets goeds is dan in Spanjedat
de Zwitsersche bergen een allerellendigst voor
komen hebben; dat Frankrijk leelijk, Duitsck-
land niet geleerd is en de Engelsche vrouwen
niet schoon zijn en leverde aldus een prachtige
satryre op den aangeboren trots van den Span
jaard. Het merkwaardigste van 't geval is dat
de jonge Spanjaarden in 't gezelschap de ironie
van don Emilio die de Franschman, daar
hij Castelar goed kent, dadelijk begreepdeze
overdreven lofuitingen op Spanje in ernst op
vatten.
De Times behandelt de noodlottige vaart op
de Prah waarvan de uitslag oorzaak was dat
de geheele bevolking ten westen van Elmina
in opstand geraakte. Dientengevolge werden van
Cape Coat. Castle schepen gezonden om de
steden en dorpen langs de kust te kastijden
doch de commandant gaf bevel dat geene lan
dingen gedaan zouden worden. Noglhans ver
gunde kapt. Freemantle aan luitenant Young
eenige kanoosdienaar het scheente Faco-
rady op strand achergelalen warente ver
nielen. Even als te Chatnak werd dadelijk een
moorddadig vuur geopend door de inboorlingen
die zich in het bosch verscholen hadden en
de Engelschen moesten terugtrekken. Luitenant
Young en 11 man werden meer of min gewond.
Deze tweede mislukking zal (volgens het gevoe
len der Times) alle ontzag voor de Engelsche
magt doen vervallenen de Fanteesdie tot
dus ver de bondgenoolen der Engelschen wa
ren doch nooit zich volkomen overtuigd ge
voelden dat deze maglig genoeg waren om de
Ashantecs te overwinnen, zullen thans geen geloof
hechten aan de verzekeringen door de Engel
schen gegeven betreffende hun (der Engelschen)
overwigt op den vijand. De hoop om inboor-