hrieage is weinig vooruitgegaan. In 1859 werd
over 12 7 millioen KG., in 1873 over 14.3 mil-
lioen KG. accijns betaalddus een uiterst geringe
voorUitgang. Het getal fabrieken is van 1889 tot
1873 verminderd van 04 tot 59 wat zachte en
van 22 tot 19 wat harde zeep betrelt. De
accijns wordt op allerlei wijze ontdoken, ten
nadeele vooral van de fabrikanten. De opbrengst
van den.accijns, in 1873 f l. 456,543, kan niet
gemist worden vandaar het voorstel om gedis
tilleerd met 4 per HU te verhoogenhetgeen
over de in 1873 veraccijnsde hoeveelheid
1.291.000 zal opleveren.
Ingezouden.
Mijnheer de Redacteur!
Iemand die alleen het gebrekkige in bestaande
toestanden opmerkt en geen open oog heeft voor
het goede, dat tot stand komt, noemt men ge
wroonlijk «een pruttelaar;" 1.1. Zaterdag be
kroop mij de lust om dien naam te schrijven onder
hel hoofdartikel van het Weekblad v. Amersf.
Het ligt niet op mijnwegom «onze goede stad"
op alle punten, waarover in dal artikel gespro
ken wordt, te verdedigen ik zou het misschien
■ook niet kunnen mogen anderen zich daartoe
opgewekt gevoelen ik wil alleen eenige woorden
in het midden brengen over de «drinkwaler-
•kwestie," waarmede ik meer van nabij bekend ben.
Het is volkomen waar, dat bet water van
verschillende, openbare pompen hier ter stede
den toets van het scheikundig onderzoek niet
kon doorstaan (het water van de pompen
in de Langestraat, op het Singel bij 't Liefde
huis, op het Lievevrouwen Kei khof en 'l Zand
werd «vrij slecht", dat van de pompen op het
Bloemendaal in den Haag en in de St. Joris-
straal «slecht" bevonden)maar het blijft toch
de vraag of het in de gegeven omstandigheden
wel wenschelijk kon geacht worden deze pompen
onmiddellijk te sluiten. Dit zoude niet alleen
een groot ongerief aan de burgers veroorzaakt
hebbeumaar het zou ook weinig verbetering
hebben aangebracht Een groot gedeelte van hel
water uil de openbare pompen toch wordt ge
bruikt voor wasschen, boenen, schrobben, enz.,
•en daarvoor kan het afgekeurde water zonder
bezwaar gebruikt worden voor drinkwater is
dit echter niet geschikten in tijden van epi
demiein het bijzonder van cholera, is het
gebruik daarvan bepaald gevaarlijk.
Had men de geïncrimineerde pompen echter
terstond gesloten dan zou hel gevolg daarvan
eenvoudig dit geweest zijn, dal men het water
in plaats van uit de openbare pompen uit de
liuizen van bijzondere personen had gehaald.
De ervaring toch heeft zoowel hier als elders
voldoende geleerddat het grootste gedeelte
der ingezetenen er volstrekt geen bezwaar legen
heeft om onzuiver drinkwater te gebruiken
bij de mindere klasse schijnt er zelfs een zekere
voorliefde voor te beslaan zich veel moeite
te getroosten door hel water van verren afstand
aan te voerendaartoe zal men de menschén
dus niet gemakkelijk krijgen.
Het op de pompen plakken van een papier
met de woorden «slecht drinkwater", welke
maatregel anders teer zou zijn aan te prijzen
zou om dezelfde reden weinig doel treffen.
Wat kon en moest er dus in de gegeven
-omstandigheden geschieden Naar mijn inzien
juist hetgeen er op bet oogenblik van gemeente
wege gebeurt. De tlechtc pompen moeien zoodra
mogelijk door goede vervangen wordenen dit moet
geschieden zonder grooten ophefvan wege den
onverklaarbare maar toch bij een groot ge
deelte der ingezetenen werkelijk bestaanden tegen
zin legen zuiver drinkwater.
Lieten de finantiën der gemeente het toe
dan zou het volgens bet oordeel van den on-
dergeteekendê wenschelijk zijnden grooten
schatwelke Amersfoorts bodem op een betrek
kelijk geriuge diepte in den vorm van zuiver
drinkwater bevatspoediger le exploiteeren
cn dan moesten alle oude pompen, die gespijsd
worden door met organische stoffen bezwangerd
grondwater, in korten tijd plaats maken voor
pijp wellendie geboord zijn door een dikke
kleilaag, welke bezoedeling van het drinkwater
znet onreinheden van den bodem onmogelijk
maakt; maar men kan geen ijzer met handen
brekenen wij moeten hel waarderen dal ons
gemeentebestuur, niettegenstaande de Gnantieële
moeilijkheden de handen aan het werk heeft
geslagen, en dat weldra weder eenige nieuwe
brandpunten van goed drinkwater in onze stad
zullen verrijzen.
Hierdoor zal het ook gemakkelijker worden
de slechte pompen oogenblikkclijk te sluiten
en overal goed drinkwater aan le voeren wan
neer ongelukkiger wijze zich een geval van
cholera in deze gemeente mocht vertoonen.
Jammer, dat men dan niet alle slechte pom
pen niet alleen de openbare, maar ook de
buurtpompen en de pompen van bijzondere
personen van een slot kan voorzien Hoe
ijverig het Gemeentebestuur zich ook beloont,
het zullen altijd halve maatregelen blijven
wanneer de burgerij niet krachtig medewerkt.
En dat zich in veel particuliere woningen pom
pen bevinden, welke slecht drinkwater leveren,
is aan geen redelijken twijfel onderhevig; het
scheikundig onderzoek van het water van eeniglï
dier pompen heeft dit ook voldoende geleerd.
Niet ongepast zal het daatom kunnen geacht
wordenwanneer ondergeteekende dit opstel
besluit met een opwekking aan de ingezetenen
van Amersfooit om ook in hunne woningen
nieuwegeboorde pulten te doen maken. De
gelegenheid daarvoor is op het oogenblik uitste
kend, aangezien de mannen, met dit werk ver
trouwd in ons midden zijn en hun werk
tuigen (die vrij omslachtig zijn) bij zich hebben.
Wal de kosten betreft, deze zijn van geen over
wegend bezwaar wanneer eenige buren zich
vereenigen. Eén put is voldoende voor vijf a
zes gezinnenieder kan er een zuigbuis in
plaatsen en op die wijze bet water binnen zijn
woning brengen. Voor een jaarlijksche uitgave
van nog geen f\0.zou men zich op die wijze
uitstekend drinkwater kunnen verschaffen.
Ten einde eenig begrip te geven van het
verschil in samenstelling van het water, dat
uit de bovenste grondlagen (zakwater) wordt
verkregen, en dat, hetwelk zich bevindt-onder
de kleilaaglaat ik hier de uitkomsten volgen
van de analyses van het water uit de pomp in
de St. Jorisstraat en van dat uit de geboorde
put aan het eind der Hellestraat, bij de Be
graafplaats:
Per liter in grammen.
St. Joriutruat. Hellestraat.
Vaste bestanddeelen vóór
gloeiing1.395 0.147
Vasiebeslanddeelen na gloeiing 1.275 0.146
Gloeivetlies0.120 0.001
Aardzouten totaal 0.416 0.121
Daarvan Sips0,189 0 036
Alkalizouten0.859 0.025
Daarvan keukenzout 0.433 0.025
Ammoniakspoor niets
Salpeterzuur reactie sterk niets
Ghamaeleon gereduceerd. 0.020 niets.
Menalda v. Schouwenburg.
Amersfoort22 April 1874.
AMERSFOORT, 23 April 1874.
Naar wij vernemen zijn Heeren BURGE
MEESTER en WETHOUDERS van Amersfoort
voornemens op Dingsdag 12 Mei, voor het
25jarig regerings-jnbilé van Z. M. onzen be
minden Koning, bijaldien zichgeene feestcom
missie vormt, dien feostrfag te gedenken door
het volgende:
1. Onthaal van de schoolkinderen der openbare
lagere scholen
2. het uitreiken van feestplaten of iels anders
toepasselijks aan de schoolkinderen
3. "illuminatie van het Raadhuis;
4. uitnoodiging aan de ingezetenen tot het
ilsteken der vlaggen en algemeene illuminatie;
5. en reeds in onderhandeling zijnde tol het
engageren van een muziekcorps, dit alsdan le
bestemmen voor openbare muziekuitvoeringen.
Tevens zijn wijechter zonder dat men er
geheel voor wil instaan, onderrigt, dal bij be-
iegde zijden in overweging is om de feestviering
plegtig in kerkgebouw inteleiden.
Na afdoening der huishoudelijke werkzaam
heden ter gisterenavond gehouden jaarlijksche
algemeene vergadering der sociëteit Amicilia te
Amersfoort, is besloven Heeren Commissarissen
te magtigen, om, indien bij gelegenheid van
het 25jarig Regerings-jubilë van Z. M. onzen
geliefden Koning alhier ter stede festiviteiten
zullen plaats hebben van wege de sociëteit ook
zoo mogelijk een feest te organiseren.
Gewis wordt het met groot genoegen vernomen,
dat hel Z. K. II. Prins Hendrik der Nederlanden
heeft behaagd eene milde bijdrage van twee
honderd gulden te bestemmen voor de Vee
tentoonstelling op 28 Augustus e. k. van
wege de Afdeeling Amersfoort van het Ulrechlsch
Genootschap voor Landbouw en Kruidkunde te Amers
foort le houden.
In de vergaderingDingsdagavond jl. gehou
den ter zake eener feestviering te Amersfoort
bij het 25jarig regcrings-jubilé van Z. M. onzen
geliefden Koning, is eene commissie benoemd,
bestaande uil de Heeren N. S. Blom, G. C. Wouters
J. KeijserP. L. Laseur en J. C. Kleber.
Deze heeren hebben later voor de benoeming
bedankt.
De mededeeling des Voorzitters dat een inge
zonden stuk over eene te houden vergadering
ter plaatsing in dq courant zou zijn afgewezen,
is geheel onjuist en schijnt uit een onjuiste op
vatting zijnerzijds le zijn ontsproten.
Half Mei zal op den Ooslerspoorweg Amster
dam—Amersfoort en HilversumUtrecht de
proefrid van wege de Regering geschieden 1 Junij
zal naar men zegtde feestlrein loopen en
2 Junij de dienst definitief aanvangen.
Naar wij vernemen is naar den Heer Procureur-
Generaal bij het Provinciaal geregtshof in Utrecht
verwezen de zaak van den Duitscher, die in
het einde des vorigen jaars een rail heeft gelegd
op den Rijnspoorweg, tijdens een trein in aan-
logt was. Hij werd toen naar het huis van
arrest te Amersfoort gebragt en is destijds deze
zaak door ons herhaaldelijk vermeld.
Ter vergadering der kiesvereeniging Vooruitgang
te Amersfoort, van Dingsdagavond jl. zijn tot can-
didaten voor vier plaatsen in de provinciale Staten
van Utrecht gekozen de Heeren Mr. A. G. Wijers
en Mr. C. J. Kien Ellzmanaftredende leden
W. A. Croockewil en Mr. W. H. de Beaufort.
De candidaten der kiesvereeniging Amersfoort
zijn de Heeren Mr. A. G. Wjjersen Mr. M. J. L. baron
Taets van Amerongen van Renswoudeaftredende
leden J. J. Meder en W. A. Croockewil.
Door de Afdeelingen Amersfoort en Bunschoten
van het Anti-Schoolwetverbond iè tot candidaat in
het kiesdistrict Amersfoort voor dp Provinciale
Stalen gesteld de Heer W. Beukersom in
aanmerking te komen voor het aftredend lid
den Heer Mr. A. R. van Bel, die voor herkiezing
niet in aanmerking wenscht te komen.
In de vergadering der kiesvereeniging Vooruil-
gang le Amersfoort van Woensdag middag jl. zijn
behandeld de voorstellen lol reglementswijziging,
meereudeels in ons vorig nummer uitvoerig be
sproken. De uilslag der gewigtigste volgt hier
Over het voorstel tot wijziging van art. 1 van
het reglement voerde eerst de Voorzitter het
woord. Hij verklaarde zich zeer sterk tegen het
voorstel en gaf daarop het woord aan een ander
liddat de behandeling van 't voorstel wenschte te
zien uitgesteld, totdal het programma van de libe
rale leden der Tweede Kamer, dat volgens de
Nieuwe Rollerdamsche Courant liet licht zal zien
bekend was gemaakt. De voorstellerdie nu
eindelijk het woord kreeg, verklaarde het vast
stellen van een programma voor de kiesvereeni
ging te willen uitstellen, totdat de liberale kamer
leden van zich hadden doen hooren, doch
wenschte thans te hebben uitgemaakt, of art. t
zou gewijzigd worden of niet. Na eene langdurige
en verwarde discussie stelde de Voorzitter vpor
art. l'onveranderd te laten, totdat het programma
der liberale kamerleden bekend zou zijn gemaakt,
welk voorstel met groote meerderheid van stem
men werd aangenomen.
Het voorstel omtrent art. 2 «dat niet kiezers
leden kunnen worden" is aangenomen.
De voorstellen door ons aangeteekend II en III
zijn aangenomen.
Hel voorstel^lV «om ook candidaten voor de
Kamer van Koophandel en Fabrieken le stellen"
is verworpen.
Het voorstel: dal leden der kiesvereeniging Voor
uitgang «geen leden var. andere kiesvereenigingen
mogen zijn" is aangenomen.
Deze uilslag, omtrent bijna alle voorstellen,
verheugt onster wille der principes en der be
trokken zaken en overeenkomende grootendeels
met onze conclusiëD, vervat in ons vorig nummer.
In plaats van den Heer C. van Wieringen te
Woudenberg, die voor de benoeming van lid van
het bestuur heeft bedankt, is gekozen de Heer
Jhr. H. W. C. Hooftdie te kennen gaf, dat hij thans
de benoeming aannam. In plaats van den Heer
Nteb te Nijkerk, die voor de benoeming van lid
van het bestuur had bedankt, is benoemd de
Heer G. Prins Azn. te Nijkerk.
Z, Excellentie de Commissaris des Konings
in de provincie Utrecht heeft benoemd voor
het jaar 1874
tot lid en voorzitter der Commissie, belast mei
het afnemen van de eind-examens voorde
hoogere burgerscholen in de provincie Utrecht
den Heer bodewijk Mulder, Lid der Commissie van
toezigt op het middelbaar onderwijs le Utrecht
tot leaen dier Commissie de heeren
Dr. C. A. Engelbregt, Hoogleeraar-Directeur
der Rijks hoogere burgerschool te Utrecht;
Dr. H. J. Menalda van Schouwenburg, Direc
teur der hoogere burgerschool le Amersfoort;
Dr. J. L. Hoorweg, leeraar aan de Rijks
hoogere burgerschool le Utrecht
Dr. J. E. Stark leeraar aan de Rijks hoogere
burgerschool te Utrecht
Dr. J. C. Matthcsleeraar aan de Rijks hoo
gere burgerschool te Groningen
Mr. J. W. Sluiterleeraar aan de hoogere
burgerschool te Amersfooit;
A. M. Kollewijn Nzn.leeraar aan do hoogere
burgerschool te Amersfoort;
N. L. Verlint, leeraar aan de Rijks hoogere
