Dingsdag* 16 Maart 1875. -«kssks-- n n it m A nT rn O»,™™»»™. I I II II n H 111 I - T"T»~wJiirTfïï,1ïs^ïï5ri" U U U III 11 XV 1. m 2288. {S35#q UESsmmscHi Nederlandeche Centra al-Spoorweg. hh m IKHi HHI Diligence-Diensten 8.64, 8.47, 1.37 a fl.10, 9.I 9 II II J II 111 "I' 7—op den eersten trein mar Arnhem W IS II l»«dbort Ikn.iild «II..o«U 8.18; 12.10; 5.—6.65; 9.40. w Van IJarneveld naar Amersfoort 7'/* morg. Dit blad Tenchijnt Maandag en Donderdagavond. Abonnementsprijs per kwartaal/l—, franco per post ƒ1.15. Prijs der Adrertentiéo ran 1 tot 6 regels 60 Cts elke regel meerder 10 Ctslegale, offleiMe ea onteigen. Adrertentién per regel 15 Cts. Reclames per regel 20 cents Aft. nummert 10 centsBestellingen bij den Uitg. A. H. van Cleeffte Amersfoort Bureau AmertJoorUeke Courant. Stoorestraat bij ijt Langestraat. Wijk B. No, 33 en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in het Rijk. Brieven franco. Uitsluitende Agenten Toor Frankrijkq. l. Darn k Co. (E. Elsbach) te Parijs. Adrertentien soor dit blad uit Rotterdam worden aangenomen door het Algemeen Advertentiebureau Tan Nijgh en tab Ditmab Wijnstraat Rotterdam. Bij hel nemen van een abonnement op de Amersfoortsehe Courantingaande met primo April e. k., ontvangt men de nummers van 16 Maar! tot primo April gratis. De abonnementsprijs is f\.— per kwartaal binnen de stad en 1,15 per kwartaal franco per post builen de stad. Defensiebezwaren omtrent den spoorweg (Amsterdam) Amersfoort— Wageningen—Nijmegen. Was ons de brochure van den heer Mr. Jac. Wertheim De spoorweg AmsterdamAmers foort Wageningen Nijmegen {Keulen)de kortste verbinding van Amsterdam met den Rijn hoogst welkom, zooals wij reeds in No. 2286 van 9 maart jl. schreven en konden wij ons zeer wel vereenigen met het brochure-motto naar Goetiie: Doch der den Augenblick ergreift das ist der rechte Mann, ietwat nederkomende op ons nationaal spreekwoordmen moet hel ijzer smeden terwijl het heet iszoo heeft het ons echter bevreemd dat de heer Wertheim wel in zijne brochure aanstipt: «dat de eischen dei- defensie niet overeen te brengen zijn met die der scheepvaart bij het beoogen van een groot scheepvaartkanaal door de Geldersche valleiwaardoor de waterweg van Amsterdam belangrijk zoude worden verkort", maar dat de Heer Wertheim daarin niets aanstipt omtrent het in overeenstemming brengen van de eischen der defensie met de rigling van eenen spoorweg dezelfde streken aandoende. Da&rom voegen wij bij zijn voormeld motto nogun homme averti en vaut deuxen doen wij dit te eerder, omdat in hel adres aan de Tweede Kamer der Sta ten-Generaal door de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Nij megen woensdag 10 maart jl. ingezonden en door ons donderdag 11 maart jl. in No. 2287 gepubliceerdmc^e geen woord over defensie- bezwaren nopens voormelden spoorweg voor komt cn het immers hoogst noodig is dat de voorstanders van dien spoorweg te Amsterdam NijmegenAmersfoort en in dc Tweede Kamer niet onvoorbereid zijnmaar daarentegen zich krachtig wapenen zullen met contra-argumenten als anderszins, bijaldien voormelde defensie- bezwaren worden aangevoerd onder de opposi tiemiddelen om bet daarstellcn dezes spoorwegs van Staatswege of van andere zijde te beletten. De lessen van het verledene kunnen te dien opzigle als waarschuwingen voor de toekomst gelden want best herinneren wij ons hoe zwaar de strijd was om de defensiebezwaren tegen het geschikt daarstellcn des Oosterspoorwegs te ontzenuwen en voornamelijk door de ijverige pogingen en kloekheid van den heer lnsinger zoowel in als buiten dc Kamerook door eenige anderen cenigszins in dien geest gesecondeerd werd destijds zijn daarstellingaan de lloll. IJzeren Spoorwegmaatschappij toegestaanzoodat het wel te voorspellen is dat, bijaldien er sprake l*) Begrooting 1874. Hoofdituk V. M. t. A. is van daarstelling van den spoorweg Amers foortWageningen—Nijmegen voor rekening van den Staatalsdan de defensiebezwaren des te breeder zullen worden uitgemeten. Dat onze opmerking ten deze wel de reflectie der voorstanders van dezen spoorweg mag ge nieten kan inzonderheid uit het volgende wor den afgeleid. Door een ingezeten van Amersfoort is reeds op 80 junij 4874 concessie aangevraagd tot den aanleg en de exploitatie van eenen ijzeren spoor weg van Amersfoort in verbinding met het station de Klomp des Nederlandschen Rhijn- spoorwegs tot Veenendaal en aansluitende aan den destijds geconcessionneerden Ooster spoorweg te Amersfoort. Tevens werd er bij deze aanvrage op gewezen dat door eventueele verlenging van dezen spoor weg over Wageningen naar Nijmegenzijnde het eindstation van den Reinischen spoorweg, aan den linkeroever van den Rijn, laatstge noemde stad genoegzaam in regte lijn met Amsterdam verbonden en alzoo de kortst moge lijke spoorwegverbinding van Amsterdam en alle in Noord-llolland gelegen plaatsen met den RijnKeulen en Zuid-Duitschland verkregen werd. Door den Minister van binnenl. zaken werd op 4 september 4874 geantwoord, dat deze aanvrage om concessie voor zooveel de mili taire belangen betreftonderworpen was ge worden aan de aandacht van den Minister van oorlog en deze Minister was tegen de voorge stelde spoorweg-verbindingdie alleen dan zoude kunnen worden toegelaten, wanneer de spoorweg geheel werd gelegd ten westen van de Grebbeliniein de nabijheid van het Pan- nenhuis aan den Nederlandschen Rhijnspoorweg aansluitende. Daarop eenige wijziging door den aanvrager ingezonden zijndeontving hij op 7 januarij 4878 eene dispositie van den Minister van bin nenl. zakenluidende dat de Minister van oorlog de voorgestelde wijziging en inrigting van den ontworpen spoorweg Amersfoort Veenendaal niet van dien aard achttedal daar door tegemoet zou zijn gekomen aan de be denking medegedeeld in 's Ministers missive van 1 September 4874. Let men op dezen twee ministerieele dispo sition dan mag men het er wel met grond voor houden dat nu in 4875 dezelfde defensie- bedenkingen als in .4 871 en 1878 bij het depar tement van oorlog zullen bestaanredenen waarom het thans wensohelijk kan worden geacht, dat de bekwame schrijver der brochure cenigszins gedetailleerd publiceert, welke rig- t i n g door hem voor dc spoorlijn Amersfoort WageningenNijmegeni verband tot de Grebbelinie wordt beoogdteneinde de Regeringinzonderheid de Minister van oorlog, en de Volksvertegenwoordigingbone vens de voorstanders van gezegden spoorweg zich daarnaar kunnen regelen. Echter wij willen daarmede niet worden ge acht het systeem van defensie der Grebbelinie bij eventueelen oorlog als doelmatig te erkennen. Integendeelzelfs raeenen sommigendat men in de Utrechtsche linie eenen overmagligen vijandbij de hedendaagsche wijze van oorlogvoerenhet binnendringen niet zeer lang zal kunnen beletten, ondanks alle schoonklin kende theoriëndie deswegens te goeder trouw zijn geproclameerdhangende dit af van ver schillende eventualiteitenwelke zelfs de uitne- mendste berekeningen kunnen doen falen. Men voede geen illusiën, want bij onze beperkte weerbaarheidsmiddelen mag wel geldenqui trop embrassemal étreint. Er zijn, die enkel de verdediging van AmsterdamNoord-Holland en de Noordzeekusten tegen zoodanigen vijand verzekerd achten. Desniettemin nu van autoriteitswege standvas tig wordt vastgehouden aan het defensiesysleem der Grebbeliniewaaraan met de Utrechtsche linie zoo magtig vee) ten koste werd en wordt gelegd, zoo dient men de rigting van eenen spoorwegdie de Grebbeliniestreken aandoet dusdaning te projecteeren dat zij best moge lijk de eischen der defensie kan bevredigen. Het spoorwcgvoorstel is ter tafel gebragt; tijdig of ontijdig is niet meer de kwestie. Hoogst waarschijnlijk kan 't er niet worden afgebragt dan door een bepaald en ruimer voorstel der Regering, die eventueel geen betere houding zal kunnen aannemen dan zelf een grooter plan aan te biedendes noods met weglating der kostbare lijn BrouwershavenSteenbergen, vermits het geen landsbelang is drie havens (VlissingenBrouwershavenRotterdam) zoo nabij elkander te hebbenen met b ij v o e- g i n g der lijn (Amsterdam) Amersfoort WageningenNijmegen, waardoor de kortste verbinding met Midden- en Zuid-Duitschland wordt verkregen. Bovendien is het billijkdat deze spoorweg van Staatswege wordt aangelegd, omdat Amersfoort en onze streken alwaar zooveelook door de ingezetenenuit eigen beurs voor het verkrijgen des Centraals-Spoor wegs, voor de monding der Eem, enz. enz. is en wordt geofferd nog niets van den Staat in spoorweg- en waterzaken hebben ge noten terwijl daarentegen tal van andere steden en streken overvloedig van Staatswege daarmede werden gcbaaL Doch dan mag men ten onzent nieuw laauw zijn, niet wachten op de dingen die koincn zullenmaar dient men alle mogelijke gepaste middelen aan te wendenijverig en krachtig tc arbeidentc spreken en tc handelen om het gewenschte doel te bereiken. Deze spoorweg kan worden aangemerkt voor- testellen een landsbelang, zooals blijkt uit de brochure, waarin men leest«zal de aanslaande openstolling van het Noordzee-Kanaal de grootc gevolgen hebbendie velen daarvan verwach ten dan moet Amsterdam in betere verbinding mei Duitschland worden gebragt. Hoe onvol-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1875 | | pagina 1