f
- ou elke regel neer 10 Uti. Uroote letker» tui
a» «ruime, mor runden en indere eitrn inriglieg getehiedt honger prijtberekeaiog. Legale
Ad", per regel 15 Cl,. Reclame, per regel Ï5 CU. - Af. .umm.r. 10 Cw. hOOlC Kortegr*Cht, WU* B BO
te Amersfoort.
MUD RH 1Z BH
officieAlnen onteigen.
ZUIVELFABRIEKEN
en
B 0 T E R B E R E11) I N (1.
Zaterdagavond j.l. hield de heer T. J.
Swierstra uit Wagenlngen daartoe uit-
genoodigd door het bestuur van de Amersf.
Afd. van het Utrechtsuh Genootschap voor
Landbouw en Kruidkunde, voor de leden
eenc lezing over „Zuivelfabrieken en üo-
terbereiding."
Sj»r. begon zijne onderwerpen in te leiden
nieteene korte schets over Denemarken,
waar de zuivelbereiding thans overal op
fabriekmatige wijze geschiedt hetgeen
dagteek ent van het tijdperk 1850—1860.
Toen vestigden zich daar n.L eenige IIol-
steiusehe landbouwers, die weldra de leer
meesters der Denen werden en hen deden
inzien, dut het veel voordeeliger w.is om de
nndk uit de kleine boerderjjen te verzame-
len en gemeenschappelijk te verwerken dan
dat ieder dit afzonderlijk deed.
Een landbouwer te lunen richtte een
modelinkoopfabriek op, doch deze ging met
menige andere failliet, wjjl men evenmin
genoegzame kennis en voldoend bedrijfska
pitaal bezat als de middelen om den room
van de melk af te scheiden en die 0111 't
rechte voordeel van den afvul te trekken.
Eerst de coöperatieve inrichtingen gaven
b'ijk van levensvatbaarheid: thans toch telt
de westkust van Jutland S00 h lOoO coöpe
ratieve fabrieken en do resultaten bewijzen,
«lat niet alleen de inkomsten van den land
bouw belangrjjk vermeerderd worden, maar
ook dat Denemarken tegenwoordig meer
óénsoortige boter dan vroeger, en wel van
uitstekende kwaliteitlevert
Deze feiten zy n heden ten dage van al-
gcmcene bekendheid, zoodat ook in Neder
land, vooral wijl deEngelsche markt aan-
w ijst, «lat onze boter lager betaald wordt dan
andere,onwillekeurig de vragen oprijzen:
wat kan er gedaan worden om onze boter-
industrie te verbeteren en welken weg dient
men daartoe in te slaan?
Drie richtingen, zoo meende Spr., kunnen
by de boterindustrie gevolgd worden n.l.
1 Do melk zelf verwerken.
2 De melk verkoopen.
3 De melk gemeenschappelijk
verwerken.
1 Iet meerdere voordeel van de melk zelf
to orwerken of haar te verkoopen,
hangt van omstandigheden af. Woont- men
«licht, hij eene stad, zoodat «le verkoop der
producten dadelijk kan plaats hebben, dan
biedt zelfverwerking natuurlijk «lo meeste
winst, als zij namelijk op groote schaal
kan geschieden, want behalve vakkennis,
heelt inen een aanzienlijk bedrijfskapitaal
noodig. Kan men daarover niet beschikken
en is de boerderij op verren afstand van de
stad gelegendan is de verkoop der
m e 1 k, dus geene zelfbewerking, voor
deeliger, waarbij echter eene groote scha
duwzijde niet over 't hoofd mag gezien wor
den. Het- ligt immers voor de hand, dat in
dit. geval de fabrikant na eenige jaren mees
ter van het terrein wordt, zoodat deze naar
willekeur de prijzen der melk bepalen kan,
terwijl de boer, wiens vakkennis en arbeids-
lust in dat tijdsverloop natuurlijk vermin
derd ziju, zich daaraan onderwerpen moet.
Aldus zijn wij van zelf zoo vervolgde
Spr., tot gemeenschappelijke verwerking
gekomen en is deze wel de beste richting
welke wij volgen kunnen om verbetering
in ouzo boterindustrie te brengen vooral
omdat niet eenige, maar alle deelne
mers belanghebbenden bij levering van goede
producten zijn. Bovendien zal die onder
linge samenwerking tot een menigvuldig
bijeenkomen leiden, niet om elkander te
controleercn maar om elkander te leeren
waarde--ren. Onwillekeurig zullen dan de
vraagstukken en belangen van den land
bouw besproken worden, men zal zich ver-
eenigen om gezamenlijk meststoffen te
koopen of eenige machines aan te schaffen
welke voor ieder afzonderlijk te kostbaar
waren. En behalve «lez*-in«lirecte voordee-
!en. levert gemeenschappelijke verwerking
ook nog dit nut op dat de boerinnen, die
toch 't leeuwendeel tot de zuivelbereiding
bijdragen, meer t ij«I zullen hebben om zich
aan haar huisgezinaan de opvoeding
harer kinderen te wjjden.
.Sj>r. toonde verd«;r door eenige bereke
ningen aan waarop «le voordeden eenei
ge m leen schappelijke verwerking berusten.
Eveneens wist hij met duidelijke bewijzen
de vaak geopperde bezwaren te weerleggen,
«lat «la.ironderd"'kalver-en varkensfokkerjj
zou lijden, terwijl hij tevens op wetenschap
pelijke «ronden duidelijk maakte, dat men
zeerste aan. Daarna richtte hjj het woord
tot de Koningin-Weduweook zjj moest
ais ware Christin beseffendat hier niet
mocht geklaagd wordendoch berusten
in God.
Dat zij 't leven van den Vorst gedurende
de laatste 12 jaren zoo zeer veraangenaamd
had, kon haar tot troost verstrekken.
Ten slotte het woord tot het personeel
richtende, meende hp te kunnen zeggen
dat zij ook de jeugdige Koningin met goed
en bloed ter zijde zou staan.
Hierna ging men over tot een gebed.
Dat Gods zegen mocht blpven rusten op
Vaderland en Vorstenhuis.
Diep aang(idaan verlieten de Vorstinnen
na het uitspreken van den zegen d e zaaL
mderstelling uitgaat
oomde melk uit eene fabriek als
van eene verkeer le v
m do aft
inind-u* goed te beschouwen dan die uit
eenc boerderij.
Iedereen weet, «lat het koken van de melk
ter bevordering der gezondheid zeer aan te
bevelen is, hetgeen bij eene fabriekmatige
verwerking beter en gemakkelijker ge
schieden kan dan op eene boerderjj wyl
men daar over practischer toestellen te be
schik k-m heeft. Door het koken worden im
mers de zich in de melk bevindende bacte
riën, w«-lke gisting en omzetting veroorza
ken, ge«lood. Het is dan ook gemakkelijk te
begrjjpen datals men de melk v«!>ór de
verwerking verwarmt, de boter duurzamer
wordthetgeen niets aan de kwaliteit
schaadt.
Als de meestbekeude fabrieken voor zui
velbereiding in ons land, noemde Spr. die
te Elsoo, te Oostwolde (sedert Mei coöpera
tief werkend) en te Steggerda. Wanneer ik
nu, zoo eindigde Spr., al die gegevens bij
eenvoeg, dan kom ik tot de slotsom dat
gemeenschappelijke verwer
king niet alleen uit een finan-
tieel en maatschappelijk, maar
ook uit een sanitair oogpunt
zeer aan te bevelen is.
Nadat «le Voorzitter, de heer J. B. de
Beaufort, den spreker voor zyne duidelijke
uiteenzettingen dank betuigd hadwerd
door eenige aanwezigen van de gelegenheid
gebruik gemaakt tot het stellen van vra
gen weike op eene even welwillende als
uitvoerige wijze door den heer Swierstra
beantwoord werden.
Met den wensch, dat een volgenden keer
een grooter aantal leden aanwezig mocht
zijn, sloot de Voorzitter de vergadering.
S
Voor de hofhouding een gedeelte van
het personeel en enkele autoriteiten had
Zondagavond van half tot acht uur de
lijkdienst plaats iu de audiëntiezaal van
het paleis Het Loowaar de kist stond,
waarin liet stoffelijk overschot van Koning
Willem III rust.
Nadat allen hunne plaatsen hadden in
genomen werden H. M. de Koningin en
II. M. de Koningin-Weduwe binnengeleid.
Prof. Beets richtte het eerst het woord
tot II. M. de Koninginhij wees haar
op de deugden van haar Koninklijken
Vader en beval haar het vyfde gebod ten
's Konings teraardebestelling te Delft
zal geschieden Donderdag 4 December.
Aan het graf gekomen zijndezal bet
Koninkljjk lijk v«Sór hetzelve op eene
daartoe bestemde lijkbaar worden gesteld.
Eene toepasselijke aanspraak wordt
alsdan gehouden door den weleerwaarden
zeergeleerden heer dr. C. E. van Koets
veld hofprediker.
Vervolgens wordt de kist van het rouw
kleed ontdaanen het Koninklijk lyk in
het graf ned-*rgelaten.
Daarna zuilen de vorstelijke personen
de kerk verlatente welken einde de
voor hoogstdezelven bestemde rijtuigen
aan den ingang zullen gereed staan.
De kist zal vervolgens met het groot
zegt! van het Rijk verzegeld worden door
den minister van justitievergezeld van
den secretaris-generaal van het departe
ment in het bijzijn van een opperkamer
heer en den opper-ceremoniemeester.
Genoemde minister zal zich tot dat
einde vooraf naar de Kerk begeven.
Na de verzegeling der kist zal de lijk
baar met het rouwkleed daaroverboven
den ingang vau het graf gesteld worden
waarna de Heraut (Nederland) met luider
stemme zal aankondigendat de plechtige
teraardebestelling van het stoffelijk over
blijfsel van Zyne Majesteit Willem III,
Koning der NederlandenPrins van
Oranje-Nassau, Groot-Hertog van Luxem
burg enz. enz. enz. volbracht is.
De nestor der notarissen in de prov.
UtrechtMa. J. dk Loütbr te Amersfoort,
heeft tegen den 1 Febr. 1891 eervol ont
slag uit zijne betrekking aangevraagd.
Gedurende ongeveer eene halve eeuw, tot
op den huidigen daghad de heer de
Louter eeue zeer drukke practijk, die hg
iu de eerste plaats dankte aan zijne groote
zaakkennis, doch waartoe ook niet weinig
heeft bijgedragen de ongekunstelde, aan
gename ronde eerlijke wjjze waarop hjj
met het publiek weet om te gaan, en de
getrouwheid, die hij in alle opzichten daar
aan paart. Met leedwezen zien dan ook
velen den heer de Louter zijne betrekking
verlaten doch bij de betuiging van dat
leedwezen uit zich de wensch, dat den 80
jarigen grijsaard nog vele jaren rust mogen
geschonken worden.
Utr. D.
Gedrukt ter Boek-, kantoor- en Courantdrukkerij
van A. 11. VAN C1MPF U Amersfoort