f - ou elke regel neer 10 Uti. Uroote letker» tui a» «ruime, mor runden en indere eitrn inriglieg getehiedt honger prijtberekeaiog. Legale Ad", per regel 15 Cl,. Reclame, per regel Ï5 CU. - Af. .umm.r. 10 Cw. hOOlC Kortegr*Cht, WU* B BO te Amersfoort. MUD RH 1Z BH officieAlnen onteigen. ZUIVELFABRIEKEN en B 0 T E R B E R E11) I N (1. Zaterdagavond j.l. hield de heer T. J. Swierstra uit Wagenlngen daartoe uit- genoodigd door het bestuur van de Amersf. Afd. van het Utrechtsuh Genootschap voor Landbouw en Kruidkunde, voor de leden eenc lezing over „Zuivelfabrieken en üo- terbereiding." Sj»r. begon zijne onderwerpen in te leiden nieteene korte schets over Denemarken, waar de zuivelbereiding thans overal op fabriekmatige wijze geschiedt hetgeen dagteek ent van het tijdperk 1850—1860. Toen vestigden zich daar n.L eenige IIol- steiusehe landbouwers, die weldra de leer meesters der Denen werden en hen deden inzien, dut het veel voordeeliger w.is om de nndk uit de kleine boerderjjen te verzame- len en gemeenschappelijk te verwerken dan dat ieder dit afzonderlijk deed. Een landbouwer te lunen richtte een modelinkoopfabriek op, doch deze ging met menige andere failliet, wjjl men evenmin genoegzame kennis en voldoend bedrijfska pitaal bezat als de middelen om den room van de melk af te scheiden en die 0111 't rechte voordeel van den afvul te trekken. Eerst de coöperatieve inrichtingen gaven b'ijk van levensvatbaarheid: thans toch telt de westkust van Jutland S00 h lOoO coöpe ratieve fabrieken en do resultaten bewijzen, «lat niet alleen de inkomsten van den land bouw belangrjjk vermeerderd worden, maar ook dat Denemarken tegenwoordig meer óénsoortige boter dan vroeger, en wel van uitstekende kwaliteitlevert Deze feiten zy n heden ten dage van al- gcmcene bekendheid, zoodat ook in Neder land, vooral wijl deEngelsche markt aan- w ijst, «lat onze boter lager betaald wordt dan andere,onwillekeurig de vragen oprijzen: wat kan er gedaan worden om onze boter- industrie te verbeteren en welken weg dient men daartoe in te slaan? Drie richtingen, zoo meende Spr., kunnen by de boterindustrie gevolgd worden n.l. 1 Do melk zelf verwerken. 2 De melk verkoopen. 3 De melk gemeenschappelijk verwerken. 1 Iet meerdere voordeel van de melk zelf to orwerken of haar te verkoopen, hangt van omstandigheden af. Woont- men «licht, hij eene stad, zoodat «le verkoop der producten dadelijk kan plaats hebben, dan biedt zelfverwerking natuurlijk «lo meeste winst, als zij namelijk op groote schaal kan geschieden, want behalve vakkennis, heelt inen een aanzienlijk bedrijfskapitaal noodig. Kan men daarover niet beschikken en is de boerderij op verren afstand van de stad gelegendan is de verkoop der m e 1 k, dus geene zelfbewerking, voor deeliger, waarbij echter eene groote scha duwzijde niet over 't hoofd mag gezien wor den. Het- ligt immers voor de hand, dat in dit. geval de fabrikant na eenige jaren mees ter van het terrein wordt, zoodat deze naar willekeur de prijzen der melk bepalen kan, terwijl de boer, wiens vakkennis en arbeids- lust in dat tijdsverloop natuurlijk vermin derd ziju, zich daaraan onderwerpen moet. Aldus zijn wij van zelf zoo vervolgde Spr., tot gemeenschappelijke verwerking gekomen en is deze wel de beste richting welke wij volgen kunnen om verbetering in ouzo boterindustrie te brengen vooral omdat niet eenige, maar alle deelne mers belanghebbenden bij levering van goede producten zijn. Bovendien zal die onder linge samenwerking tot een menigvuldig bijeenkomen leiden, niet om elkander te controleercn maar om elkander te leeren waarde--ren. Onwillekeurig zullen dan de vraagstukken en belangen van den land bouw besproken worden, men zal zich ver- eenigen om gezamenlijk meststoffen te koopen of eenige machines aan te schaffen welke voor ieder afzonderlijk te kostbaar waren. En behalve «lez*-in«lirecte voordee- !en. levert gemeenschappelijke verwerking ook nog dit nut op dat de boerinnen, die toch 't leeuwendeel tot de zuivelbereiding bijdragen, meer t ij«I zullen hebben om zich aan haar huisgezinaan de opvoeding harer kinderen te wjjden. .Sj>r. toonde verd«;r door eenige bereke ningen aan waarop «le voordeden eenei ge m leen schappelijke verwerking berusten. Eveneens wist hij met duidelijke bewijzen de vaak geopperde bezwaren te weerleggen, «lat «la.ironderd"'kalver-en varkensfokkerjj zou lijden, terwijl hij tevens op wetenschap pelijke «ronden duidelijk maakte, dat men zeerste aan. Daarna richtte hjj het woord tot de Koningin-Weduweook zjj moest ais ware Christin beseffendat hier niet mocht geklaagd wordendoch berusten in God. Dat zij 't leven van den Vorst gedurende de laatste 12 jaren zoo zeer veraangenaamd had, kon haar tot troost verstrekken. Ten slotte het woord tot het personeel richtende, meende hp te kunnen zeggen dat zij ook de jeugdige Koningin met goed en bloed ter zijde zou staan. Hierna ging men over tot een gebed. Dat Gods zegen mocht blpven rusten op Vaderland en Vorstenhuis. Diep aang(idaan verlieten de Vorstinnen na het uitspreken van den zegen d e zaaL mderstelling uitgaat oomde melk uit eene fabriek als van eene verkeer le v m do aft inind-u* goed te beschouwen dan die uit eenc boerderij. Iedereen weet, «lat het koken van de melk ter bevordering der gezondheid zeer aan te bevelen is, hetgeen bij eene fabriekmatige verwerking beter en gemakkelijker ge schieden kan dan op eene boerderjj wyl men daar over practischer toestellen te be schik k-m heeft. Door het koken worden im mers de zich in de melk bevindende bacte riën, w«-lke gisting en omzetting veroorza ken, ge«lood. Het is dan ook gemakkelijk te begrjjpen datals men de melk v«!>ór de verwerking verwarmt, de boter duurzamer wordthetgeen niets aan de kwaliteit schaadt. Als de meestbekeude fabrieken voor zui velbereiding in ons land, noemde Spr. die te Elsoo, te Oostwolde (sedert Mei coöpera tief werkend) en te Steggerda. Wanneer ik nu, zoo eindigde Spr., al die gegevens bij eenvoeg, dan kom ik tot de slotsom dat gemeenschappelijke verwer king niet alleen uit een finan- tieel en maatschappelijk, maar ook uit een sanitair oogpunt zeer aan te bevelen is. Nadat «le Voorzitter, de heer J. B. de Beaufort, den spreker voor zyne duidelijke uiteenzettingen dank betuigd hadwerd door eenige aanwezigen van de gelegenheid gebruik gemaakt tot het stellen van vra gen weike op eene even welwillende als uitvoerige wijze door den heer Swierstra beantwoord werden. Met den wensch, dat een volgenden keer een grooter aantal leden aanwezig mocht zijn, sloot de Voorzitter de vergadering. S Voor de hofhouding een gedeelte van het personeel en enkele autoriteiten had Zondagavond van half tot acht uur de lijkdienst plaats iu de audiëntiezaal van het paleis Het Loowaar de kist stond, waarin liet stoffelijk overschot van Koning Willem III rust. Nadat allen hunne plaatsen hadden in genomen werden H. M. de Koningin en II. M. de Koningin-Weduwe binnengeleid. Prof. Beets richtte het eerst het woord tot II. M. de Koninginhij wees haar op de deugden van haar Koninklijken Vader en beval haar het vyfde gebod ten 's Konings teraardebestelling te Delft zal geschieden Donderdag 4 December. Aan het graf gekomen zijndezal bet Koninkljjk lijk v«Sór hetzelve op eene daartoe bestemde lijkbaar worden gesteld. Eene toepasselijke aanspraak wordt alsdan gehouden door den weleerwaarden zeergeleerden heer dr. C. E. van Koets veld hofprediker. Vervolgens wordt de kist van het rouw kleed ontdaanen het Koninklijk lyk in het graf ned-*rgelaten. Daarna zuilen de vorstelijke personen de kerk verlatente welken einde de voor hoogstdezelven bestemde rijtuigen aan den ingang zullen gereed staan. De kist zal vervolgens met het groot zegt! van het Rijk verzegeld worden door den minister van justitievergezeld van den secretaris-generaal van het departe ment in het bijzijn van een opperkamer heer en den opper-ceremoniemeester. Genoemde minister zal zich tot dat einde vooraf naar de Kerk begeven. Na de verzegeling der kist zal de lijk baar met het rouwkleed daaroverboven den ingang vau het graf gesteld worden waarna de Heraut (Nederland) met luider stemme zal aankondigendat de plechtige teraardebestelling van het stoffelijk over blijfsel van Zyne Majesteit Willem III, Koning der NederlandenPrins van Oranje-Nassau, Groot-Hertog van Luxem burg enz. enz. enz. volbracht is. De nestor der notarissen in de prov. UtrechtMa. J. dk Loütbr te Amersfoort, heeft tegen den 1 Febr. 1891 eervol ont slag uit zijne betrekking aangevraagd. Gedurende ongeveer eene halve eeuw, tot op den huidigen daghad de heer de Louter eeue zeer drukke practijk, die hg iu de eerste plaats dankte aan zijne groote zaakkennis, doch waartoe ook niet weinig heeft bijgedragen de ongekunstelde, aan gename ronde eerlijke wjjze waarop hjj met het publiek weet om te gaan, en de getrouwheid, die hij in alle opzichten daar aan paart. Met leedwezen zien dan ook velen den heer de Louter zijne betrekking verlaten doch bij de betuiging van dat leedwezen uit zich de wensch, dat den 80 jarigen grijsaard nog vele jaren rust mogen geschonken worden. Utr. D. Gedrukt ter Boek-, kantoor- en Courantdrukkerij van A. 11. VAN C1MPF U Amersfoort

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1890 | | pagina 1