M 4105.
Donderdag: 31
December 1891,
sr.*—
Armenzorg.
De Zoon der Officiersweduwe.
Uitgever
VAN C
to Amersfoort
A. H. VAN BLEEP?
ul'fitiuitmm m j reSa' meer 10 CU. Gro.»te letter» u»ar
Bureau
wl> MUURHOIZEN
cu hoek Kortegraoht, Wyk B eo
I jet was op den dag vóór Si at Nicolaas.
1 wee mannen beklommen den Eiffeltoreii
din midden op deu UOF staat ie Amers
foort.
Zeg nietdat hij daar niet staatwant hij
staal daar welmaar hij is alleen te zien voor
menschen, die goed zijn en hem willen zien!
Nu hebt gij hem zeker wel eens gezien
Twee mannen beklommen den ICitfeltoren in
onze stad en de oudste zei tol den jongste
Kom mijn zoon laat ons weer den toren
beklimmen, die midden in dc stad staal, opdat
we kunnen overzien onze geheele stad.»
En niet veerkrachtige» tred ging de oude man
vóórden Imogen toren ophij wilde, daarom
kón hij.
En toen zij gekomen waren aan den vóórlaalsten
omloopstond de oude man stil en zei
«Laat ons hier wachten mijn zoon op de
li< hl-oll
En zij kwam.... uit de bovenluchtals
een jongschoongodinnetjegeheel zonne-
sriiijO
En de jonge manwist eerst niet wat hij zag
en later meende hijdat zij blauwe oogen en
1>: mil haar had, maar dat kwam misschien omdat
li i mand kende die zoo was en die hij altijd
zi.o gaarne zag.
Mn zij ranktemet haar klein vingertjehun
bet Ie oogleden aan, op ieder een zacht d tukje
eerst 't rechter dan 'i linker.
En do oude man vond die aanraking, als van
zijn gclicld dochtertje, maar den jongen man
ging een wanne stroom door 't lichaam hij die
aanraking.
En toen zij hun oogen openden en naar be
neden zagen waren ze zeer helderziend en ze
konden in de harten der menschen lezenals ze
naar hen keken en ze zagen door de daken dol
huizen heen, zooals we door onzen dubbelen
vinger kunnen li-en zien, wanneer we dion
verticaal, vlak vóór 't gezicht houden.
Alle nienschen waren even klein van die
hoogte gezien
En ze keken lang.... langzeer lang....
naar de stad hunner inwoning en ze namen de
indrukken op in hun ziel.... en.... ze weenden....
En de licht-elf werd bewogen door hun smart
en ook zij weende.... hecte tranen! En de wind
F EUILLETON.
Slot Naar hel üuilsch door S.
Vier dagen later ontving (roulo von Salzen
een hriel uil Berlijn. Tot hare ontzetting las
zij daarin hel volgende
Met oprecht leedwezen hen ik verplicht 11
den ploiselingen dood van luitenant von Wal
deck medeledeelcn. Zijn vader. dir. bij tiia-
velotle als een held zijn leven voor liet vader
land opofferdewas mijn beste vriend, liet
scheen korten lijd geleden alsol luitenant von
Waldeck door hulp zijner bloedverwanten zijne
vele schulden kon betalen maar thans blijkt
heldal deze te talrijk waren om geheel ze al
te doen.
Hij heelt mij opgedragen u te verzoeken de
tijding van zijn dood aan zijne moeder mede
to deelen. Met dc meest hoogachting,
Von Fuldheim.
Freule von Salzen zal als versteend van
schrik eindelijk stond zij op en begaf zich
mol wankelende schreden naai de priores On
machtig om een woord Ic kunnen uilen, reikte
zij de blccke vrouw den noodlottige» brief.
De gravin las hem geheel ten einde cu staarde
daarna' Ireule von Salzen als wezenloos aan.
Deze sloeg den arm om de gestalte barer vriendin
en beide vrouwen weenden over hol heengaan
von hemJioo "i 70l'l,l'"d "7
belde als zij geweest waren, niet geleerd Had
den om zijne hartstochten te bedwingen.
Wrj'i'iiH |.l:mts!folirok wnrtll li»l niniwn feuilleton «Ui boMJitf»
Vrouw" (oi een v..l|j«u.l nummer ««kIiovm.
nam haar tranen op en verdeelde die heel fijn
en jzc vielen als een waren stolregen op de aarde
neerr
En T was onnatuurlijk zwoel in de luchtop
den dag vóór Sint .Nicolaas!
Sint Nicolaas is voorbij
Dc straten waren voller dan anderswinkels
verspreidden licht en vroolijklicid en een warme
goll gezelligheid en menschenlucht kwam ons
tegen 't lijf wanneer we er binnentraden.
Gelukkig hijdie den avond in licht en vroo-
lijkhoid heelt rnogen doorbrengen
Gelukkiger hij, die op dien avond licht en
vroolijklieid heelt mogen brengen bij zijn
arme natuurgenooten
Zal deze winter weer zoo streng zijn als de
vorige
Kerstmis en Nieuwjaar!
Heerlijke gezellige wintertijd Opgewekt vrie
zend weer, overal vacantie, schaatsenrijden,
sleëen, narren, de Kern dicht, naar Baarn,naar
zeeieder voelt zich en vroolijk gezond
Kerstmis en Nieuwjaar.
Koude cn armoede
Telken jare zijn er weldadige menschen die
naar pogingen uilzien de armoede le verbeteren
en wanneer ze geen aldoenden maatregel kunnen
vinden grijpen ze naar een tijdelijk middel
kolfie en brood uitdeeling
ilun doel was schoon maar 'l middel was
niet juist
Als men muizen wil weren, moet men geen
kallenvoedering houden, inaar moeten de muizen
rechtstreeks gekeerd worden.
Als men ai moede wil weren, helpt kolfie en
lirood-uitdeeling niet veel, maar inoet rechtstreeks
de armoede worden besneden.
Hoeveel middelen zijn in den loop der tijden
reeds beproeld bij verschillende volkeren om
van staatswege armoede te kceren wat een
inrichtingen zijn er niet reeds gemaakt, die
bleken onhoudbaar te zijnwat stelsels ver
kondigd
Hoeveel mannen hebben niet reeds gemeend
de oorzaak van de armoede gevon len te hebben;
getuige de vele theoiien hierover in de staat
huishoudkunde.
En wal is de einduitspraak van mannen van
wetenschapdie zich hierin hebben verdiept
Dat goede particuliere armenverzorging het
beste middel is ter bestrijding van armoede
Niet weldoen in den blinde, want dal zal blijken
verkeerd-doen le zijn maar, georganiseerd weldoen
met een vast principe en een vast doel.
En vele edelmoedige menschen brengen die
armenverzorging in praktijk, ieder afzonderlijk
naar de inspraak van hun eigen goed harten
er zijn nog vele weldadige menschen die wol
gaarne den toestand zouden verbeterenmaar
geen middel er toe welen.
En toch is 't middel eenvoudig.
Er was oen kleine staat (van T Grieksche «oe»
«topos» niet-plaals d i. een plaats die niet
bestaat.) «Utopia» waar de menschen als broeders
onder elkander leelden, kwaadheid en luiheid
kende men daar niet en dus van armoede had
inen nauwelijks eonig begrip.
Zoo leelden zij geruimen tijd gelukkig onder
elkander, als kinderen van een groot huisgezin.
Doch daar kwam oorlog in 't land
Een machtig naburig vorst Ind chemisch
laten onderzoeken dal er in 'l waterdal van
Utopia zijn land binnen stroomdenaar even
redigheid meer bacterieën warendan in l
water dat lechlstreeks uit den heinel op zijn
land viel
Hij eischtê dus billijkheidshalve op grond dal
hun staatsregeling niet deugde'twelk na
tuurlijk schadelijk was voor de moraliteit van
zijn onderdanen hun naburen, een schadever
goeding van f 4.000,DUO cn oogenblikkelijke
verandering van hun staatsregeling, ol zoo zij
dat niet wilden, dat zij dan hun land zouden
stellen onder zijn protectoraat
En om te tooncn hoe ernstig hij hot met
hun belang meende, rukte iuj reeds op met
zijn gansche leger.
Een leger nu hield Utopia er niet op na, even
min als in een groot huisgezin politieagenten
nuodig zijn.
Ieder greep nu naar de wapenendie een
geweerdie een spadedie een mokerdie
een oude speer en ieder liep in gcesldrilt naar
de grenzen oin den vijand ie bestrijden t»a
met leeuwenmoed u bezield door vaderlatids-
lielde streden die dapperen. Maar spoedig bleuk
tocli dat ze het legen T goed georganiseerde» lager
der vijanden niet konden uithouden ia vochten,
al was 'I niet groot.
Toen stond er een verstandig manop:«Cou-
cordia» noemde men hein later en sommigen
«bevrijder» en «held» maar «Concordiawas
beter, want dal is «eendracht» en hij ging
midden in 't veld slaan op een heuvel en sprak:
«Mannen 1 uw leeuwenmoed en vaderlandslied*
zal bij een iederen niet 't minst bij 't Opper
wezen tevredenheid verwekken zelfs grijsaards
en vrouwen ja onze kinderen streden mee
tegen den overweldiger.
Toch gaan wij een wissen ondergang te
gemoed tenzij ge mij hoort
Eendracht moet er heerschen onder ons
Dal is. we moeien als één man de ramp dragen,
als één man den ooi log voeren, als één man
denken en handelen! Kiest hiertoe een aan
voerder en laten die aanvoerders onder elkaar
een hoofdaanvoerder kiezen, opdat die den ge-
heelen slag kan leiden, dan zullen we zeker
winnen, want we zijn moediger en sterker dan
de vijand
Alzoo sprak hijen er ontstond een groot
gemompel onder de menigte van Ulopiërs, inaar
zij waren verstandig en kozen hun aanvoerders;
dezen kozen hun hoolda invoerder en hij leidde
den geheelen slag
En de vijand werd verslagen
Toen keerde «Utopia» tot zijn vorige rust
terug en Concordia werd koning van het
schoone land.
Zoo werd de vijand in U'opia bestreden door
georganiseerde samenwerking cn hij werd over
wonnen.
Zoo inoet ook in Amersfoort de armoede be
streden worden door georganiseerde samen
werking cn de vijand zat overwonnen wonlen.
Laten we de alzonderlijke strijders tegen ar
moede hoog roemen maar zouden hun pogingen
niet veel inoer nog uitrichtenals er goed
georganiseerde samenwerking was?
Zie hier een plan
Laten we aannemen dal erom maar eens
een getal le noemen b. v. *200 arme hui ge
zinnen in de stad zijn.
Dan zouden volgens mijn bescheiden mcening
om die armoede Roed le kunnen bestrijden >;r
100 personen moeten zijn, die zich beschikbaar
stelden ieder voor 2 huisgezinnen ie zullen
zorgen niet dal zij daardoor op zich nemen
die 2 huisgezinnen geheel te ondei houdon
maar zoo er voor zorgendal ze geldelijke»
steun geven uil de algeme.-ne kas (men zou
staats-subsidie kunnen vragen) on de onder hun
patro iaat staande huisgezinnen raad geven en
voorthelpen dal ze bun domineedoktor
advocaatbun alles zijn
Geen politie toezicht ol bemoeizuchtmaar
helpen met woord en daad. Die 100 zijn de
personen waar hel op aankomt, leder begrijpt
natuurlijk, dat dit getal 100 man, willekeurig
genomen isnaar evenredigheid van itei getal
der 200 aune huisgezinnen dal ookzooais
reeds gezegdmaar willekeurig is.
Wat een heerlijk gevoel moet het zijn voo.
hen, die er aan meewerken, le weten dal als
zij maar hun huisgezinnen goed helpenen
ieder zijn eigen plicht doeldal er il.m over
een paar jaar geen armoede inecr in A mors-
loon zal beslaan. Geen armoede in Ameisioort
't Is haast ongeloolelijk n toch kan 'l Wimer
en zomer moeten die hondeid een paar uren
per dag aan hun armen wijdenen vooral
's zomers om goeden raad te geven legen den
naderenden winter, leder aldeeling van 10 dier
weldoeners slaat in betrekking lo» een admi
nistrateur, die T cenlr.de punt van zijn aldee
ling vormt, 't geldelijke regeli hun kla bleu en
mededeelingen aanhoort en a.intoeknniug houdt
van al de armen zijner afdoeling Er zouden
dus in dit geval 10 administrateurs sijn. Dia