Maandag 12 fH Dec. 1892.
No. 4203.
37e Jaargang.
OFFICIERSEER.
Feuilleton.
BUITENLAND.
Uitgave
FIRMA A. H. VAN CLEEPF
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Maandag en Donderdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
Franco per post ƒ1.15. Adverteniiën, 16 regels 60 Cents.; elke regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadv. per regel
15 Cents. Reclames per regel 25 Cents. Afzonderlijke nummers iO Cents.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek Korte gr acht, Wijk B. 00.
Zij, die zich met 1 Januari op dit blad
abonneeren, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummers GRATIS.
In ons nummer van 22 December zullen
wij een aanvang maken met een zeer boeiend
feuilleton, getiteld
KENN ISGEVINGEN
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien art. 5 der wet tot regeling van den
kleinhandel in sterken drank en tot beteugeling
van openbare dronkenschap
Brengen ter openbare kennis, dat een verzoek
schrift om vergunning tot verkoop van sterken
drank in het klein bij hen is ingekomen van
PIETER CORNELISSE, in het perceel wijk F.
no. 71, thans bewoond door F. Ruizendaal.
Amersfoort, den 8 December 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT, brengen ter kennis van de
belanghebbenden, dat bij Koninklijk besluit van
den 24 November 1892, no. 28, is goedgekeurd
dat door de gemeente Amersfoorst aan vuur-,
haven- en tongeld, voor het bevaren van de rivier
de Eem, gedurende het jaar 1893 geheven wordt
vijftig percent van het bedrag bepaald bij het
tarief, goedgekeurd bij Koninklijk besluit van
den 1 Mei 1830, no. 3.
Amersfoort, den 10 December 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK,
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
STEVEN VAN DER HAGEN
VII.
Bij de poort gekomen wijdde hij oogenschijnlijk
zijn geheele opmerkzaamheid aan het balspel
van eenige groepen jongenszoo schoof hij in
een talrijk gezelschap van wandelaars, zoodat
hij onopgemerkt binnen de poort geraakte, zonder
dat eenig sterveling uit de burgerij vermoedde,
dat de stad met een Amcrsfoorter verrijkt was.
Daarop kwam hij tot een leelijke ontdekking,
de reismakker was nergens te vinden. Misschien
was hij niet binnengekomen of, bij de poging
daartoe, minder handig geweest en aangehouden
de gevangene en strafschuldige mocht hem
verklikken en dan was hij een bedorven man.
Zijn beradenheid begaf hem echter nooit. Op de
markt ontmoette liij drie vreemdelingen; het
waren twee edellieden uit Brussel met hun
bediende. Aan deze heeren openbaarde hij zijn
gevaarvollen toestand; zij lachten om het geval,
al vonden zij het ook niet zonder bezwaar hem
weg te helpen. De overtreder speelde zijn rol
van tweeden bediende zóo goed en deed zich
zóo beminnelijk voor, dat een paar nood leugens
en enkele goudstukken hem een nieuw „bóle-
tyn" deden verwerven. Bijna aan het doel zijner
reize gekomen, werd hij teruggewezen en in de
doolhoven der moerassige streken van de Ma-
rema, geraakte hij op den dwaalweg.
Het Kerstfeest in de hoofdstad der Christenheid
wordt alleen de reis daarheen waard geacht
onze reiziger had het voorrecht, dat zijn aan
komst daarmede samenviel. Doch de hoofdzaak
was in zijn dagelijksche behoeften te gaan voor
zien en de gelegenheid te zoeken om ziin kennis
van menschen en zaken uit te breiaen. Hij
moest trachten in aanraking te komen met per
sonen van rang, omdat hun levenswijze rijk was
aan afwisselingen en hem, ongeacht zijn onder
geschiktheid, in kringen bracht, waar de koon-
mansstand geen toegang heeft, doch waar hij de
beteekenis Teerde kennen van invloedrijke per
sonen, die aan den handel bij voorkomende moei
lijkheden zeer dienstig zijn. Later zullen wij hem
ontmoeten, wanneer hij de hem aanvertrouwde
belangen voordraagt aan niemand minder dan
Ministeriëele puzzles zijn er in overvloed
in den laatsten tijd. Ribot heeft den Fran-
schen puzzle opgelost, Taalle is bezig in Oos
tenrijk er een uit te vinden, waarvan bij zelf
de oplossing niet weet te ontdekken, en in
Spanje stelde Canovas del Castillo er een sa
men waarvan de oplossing isdoodEn bij
heeft 't langzamerhand zóo weten te schippe
ren, dat hij de oplossing nabij en reeds nage
noeg dood is. Meenende, dat de Minister van
Binnenlandsche Zaken het zou af leggen, en
verwachtende dat de conservatieve partij
hem, den leider, in alles zou steunen, is Ca
novas zonder mededoogen tegen Villaverde
opgetreden. De loop der dingen heeft echter
bewezen dat, de conservatieve minister-presi
dent zich heeft vergist; men nam zijn partij
niet, en Canovas diende aanstonds zijn
ontslag in.
Men mag dus verwachten, dat binnenkort
de conservatieven oppositie worden, de libe
ralen, onder aanvoering van Sagasta, regee-
ringspartij, tot groote vreugde van de mannen
der Beurs. Meer dan eens is er beweerd, dat
Canovas Spanje economisch ten gronde richtte
met zijn sterk- conservatieve beginselen; de
leer der liberalen daarentegen zou den voor
spoed van 'tland brengen. En zóo is deze
theorie bij de Beursbezoekers doorgedrongen,
dat de fondsen onmiddellijk twee percent
zijn gerezen, toen werd vernomen, dat de
liberalen in Spanje waarschijnlijk weer aan
de regeering zullen komen.
De Fransche pers spreekt nu reeds zeer
onwelwillend over het ministerie-Ribot. De
Justice voorspelt het een spoedigen dood,
als het zich zou verzetten tegen den wensch
der Kamer om aan de Panama-commissie
de vereischte volmachten te geven. De Lan-
terne valt Carnot persoonlijk aan en noemt
Ribot zijn strooman. De rechterzijde sehynt
aan Koning Filips den Tweeden van Spanje,
met wien hij sprak van aangezicht tot aangezicht.
Om nu zoo in de hoogere maatschappelijke
standen te kunnen omgaan, wist hij zich een
opleiding te geven, die weder van groote schran
derheid en helder doorzicht getuigt. Omdat hij
de taal der Spanjaarden en hun humeuren"
(volksaard en karakter) beter kende, zocht hij
onder deze nationaliteit een meester, want zijn
eerste wapen, als hij veroveringen wilde maken
op de goede gezindheid van meerderen, was zijn
bekwaamheid te toonen als bediende. Hij slaagde
er in bij een „canoninck" van Burgos in dienst
te komen. Of deze kanunnik in eenige zending
te Rome verblijf hield, blijkt nergens, doch hij
was een goed man, zoodat Van der Hagen tot
na Pinkster bij hem bleef, dat was tot omtrent
de tweede helft van Mei 1580, toen Steven met
goedvinden van zijn meester overging in dienst
van een heer te Napels. Hy was naar deze stad
getrokken, enkel op avontuur en had een plaats
gevonden bij een hoofdofficier, die juist den last
had ontvangen, met galeien eenige schepen te
eonvoyeeren, die geld moeten overbrengen naar
Sicilië. Na een kort verblijf voor Messina, keerde
het konvooi naar Napels terug, waar hij ging
inwonen bij den opperkamerheer van den spaan-
schen onderkoning der beide Siciliën. Diens
schoonvader was juist benoemd tot gouverneur
van Gaëta, ons welbekend wegens de dappere
verdediging door de laatste Koningin van Napels
en toen vermaard als la chiaue del rengio (zooals
Steven met een schijntje zijnor nieuw verworven
taalkennis zegt regno, in plaats van het in een
Hollandsch verhaal voegzamer „sleutel des
koninkryks"). Steven ging met dezen mede, en
aardig zijn de bijzonderheden, waaruit wij ver
nemen, hoe vast de gouverneur dien sleutel in
do handen hield. Toen het jaar om was, ging
onze vriend terug naar den Kamerheer te Napels,
die hem wist te plaatsen bij don onderkoning
Don Juan de Zuniga, groot-commandeur van
Kastilië. Zooals de lezer opmerkt, is dit ook de
naam met den titel van don landvoogd Requesens;
deze was dan ook zijn broeder, van wien straks
nog even melding zal gemaakt worden.
In November 1582 ging de onderkoning naar
Spanje terughij was in zijn landvoogdij afge
lost en zou voortaan in Kastilië verwijlen. Met
twaalf galeien geschiedde de overtocht van Napels
naar Barcelona.
thans gemeene zaak le maken met de radi
calen en voor 'toogenblik althans ziet het
er voor de Republiek al zeer weinig roos
kleurig uit.
In de Intransigeant beweert Henri Roche-
fort, dat de graaf van Parijs de onthulling
van de Panama-knoeierijen op het touw heelt
gezet. De bedoeling zou wezen, de republi
keinen verachtelijk in de oogen van het volk
te maken, orn daardoor den terugkeer van
de monarchie te bevorderen.
De graaf van Parijs zou door zijn vertrou
weling, Du Feuille, een menigte papieren
hebben doen opkoopen, waaruit de mede
plichtigheid van tal van afgevaardigden aan
(le Panama-knoeierijen zou blijken. Van die
papieren zou bij de verkiezingen van '93
gebruik worden gemaakt. Volgens Roehefort
zou de keizer van Oostenrijk den graaf van
Parijs helpen in zijn pogingen, om de mo
narchie in Frankrijk te herstellen. Ook keizer
Wilhelm zou aan een monarchie onder een
Orleans de voorkeur geven boven een repu
bliek Roehefort beweert, dat Carnot aen
grond onder zich weg voelt zinken en alle
pogingen in het werk stelt om te verhinderen
aat hij een anderen opvolger zal krygen dan
een monarch.
Wat er ook van zij achter het onderzoek
in de Panama-quaestie wordt nu meer kracht
gezet. Niet alleen heeft de lijkschouwing van
De Reinach nu plaats gehaddoch volgens
do Libre Parole zou door Bourgeois reeds
het opzienwekkend besluit zijn genomen
onmiddellijk de leden van den Raad van
beheer der Panama-maatschappij in hechtenis
te doen nemen. Het is niet duidelijk wat
aanleiding zou hebben gegeven tot dien
plotselingen maatregelterwijl het proces
tegen de Directeuren der maatschappij eerst
op 10 Januari zal beginnen.
Aan Pasteur zal op zijn zeventigsten jaar
dag den 27n Dec., in de Sorbonne een groote
De wijze waarop de reis werd gedaan zal een
bevaren jonkman als onze vriend wel vreemd
voorgekomen zijn. Op de manier der Ouden,
inzonderheid der Fenlciërs, was de heele over
tocht kustvaart; men liep bij 'twalletje langs,
's avonds gingen de „zeereizigers" in een haven
ankeren en bij mooi weer sukkelden zij een
eindje verderwas het weder ongunstig en de
zee „boos," dan werd er niet geroeid.
Te Genua ging de Onderkoning met zijn ge
volg aan walen bleef eenige dagen op een
landhuis van den admiraal Doria. Steven ver
telt hoe het aan de Spanjaarden verboden was,
gewapend binnen Genua te komenop straffe
van opgehangen te worden. De schrijver voegt
daarbij de opmerking dat de Italianen in zulke
gevallen geringe waarde hechten aan het leven
van een Spanjaard en dat deze gevoelens stipt
gereciproceerd worden. Langzaam ging de reis
voort; eenmaal bleven zij ruim een week voor
anker omdat het zoo woei en regende. Op
de Fransche kust vonden zij een plekjedat
hun wel moet aangestaan hebbenhet was op
een Zondag, de galeien werden op het strand
gezet en aan den zeeoever werd een altaar op
gericht en Mis gedaan. Nog had men de G Af
vau Narbonne door te worstelenwaar het een
boos vaarwater isom zich daartegen te sterken
wachtte men eenige dagen op vast weer. Ein
delijk kwam men in de nabijheid van Barcelona,
in ae streek waar de Onderkoning geboren was.
Op een zijner kasteelen aldaar rustte hij uit van
de vermoeienissen der reis, en Steven teekent
daarbij aan, dat onze landvoogd Requesens in
het kerkje van die plaats begraven ligt. Het is
niet van algemeene Bekendheiddat het lijk van
den aan de pest te Brussel overleden opvolger
van Alva naar Spanje werd overgobraoht.
Nauwkeurig beschrijft Steven de reis over lnnd
en den omvang van den hofstoet, die vjftig
karren noodig had om de bagage te vervoeren.
De tocht ging naar het Escuriaal, waar de
Koning wasbij wien de Onderkoning zijn op
wachting ging maken. De bijzonderheden, die
Van der Hagen von dit plechtig gehoor mede
deelt tronendat hij daarbij tegenwoordig was.
Een dor edellieden van het gevolg moest voor
zijn persoonlijke belangen naar Valencia, on
onze vriend was er weer dadelijk by met het
verzoek om dezen heer te mogen vergezellen
hij kreeg daartoe verlof en keek goed uit zijn
gouden medaille worden overhandigd, waarop
aan de uene zijde het beeld van Pasteur en
aan de andere het volgende inschrift: «Aan
Pasteur, op zijn zeventigsten jaardag, de
wetenschap en de erkentelyke menschheid
27 December 1892."
Een lijst der inschrijvers zal daarbij ge
voegd worden.
Te Tunis heeft de begrafenis van kardi
naal Lavigerie Donderdagochtend met veel
plechtigheid plaats gehadzij werd door een
groote menigte bijgewoond. Vrijdag is het
stoffelijk hulsel bijgezet in de kathedraal
Het mislukken van den oogst in sommige
deelen van Rusland, vooral in de gouverne
menten Woronesch, Tula, Riazan en Ressa-
rabië, veroorzaakt weder bitteren nood. De
Russische bladen zwijgen er over, maar het
is toch bekend gt voruen, dat de gouverneur
van Woronesch een crediet van 5 millioen
roebel heeft gevraagd om voedsel te koopen
voor de noodlijdenden in zyn provincie. De
gouverneur van Tula vroeg 2 millioen voor
hetzelfde doel. Ook worat overwogen, in
Bessurabië openbare werken te laten uit
voeren.
Graaf Leo Tolstoï en de leden zijner familie
doen opnieuw bun best om de hongerlijdenden
in Riazan by te staan.
Te Berlijn is Woensdag in den ouderdom
van 75 jaar overleden dr. Werner von Sie
mens de geleerde stichter der firma.Siemens
en Halske, de uitvinder in 1846 van de
wijzertelegraafin 1867 van de dynamo-
inachineen van een aantal verbeteringen
op het gebied der electrotechniekdie zijn
naam vooral sedert de laatste 15 jaren
wereldberoemd hebben gemaakt.
Hij werd Zondag jl. door de influenza
aangetast, die zich al dadelijk in een long
ontsteking openbaarde, waaraan de zieke
op zijn hoogen leeftijd geen weerstand meer
vermocht te bieden.
oogenhoe het daar met den handel stond; hy
ontmoette er Engelschen die „droge cn gezoute
visch en bacallau,"1) aanbrachten. Zy keerden
naar Castilië terug en hy bleef nog by don On
derkoning, tot na Pinkster van 1 ">84dat is dus
tot 9 Juni. Toen hij zijn afscheid bekomen had,
overwoog hij wat hem verder te doen stond.
Hij was nu 21 jaarhad zien het Spoansch en
het Italiaansch eigen gemaaktzóo zelfs, dat hij
deze talen beter kende, don zijn eigene, en ook
naar zijn meening heel wat ervaring opgedaan.
„So docht hem nu tijt te weesen weederom
naar 't (Vader)lant te reyBen om een ander
maniere van leuen bij de nant te nemen."
Een leerryke reis over land bracht hem ta
S'jviiië. Hij bleef daar tot Augustus 1584, en
kreeg er een Amsterdammer en een eigen stad
genoot tot reismakkers. (Van boord van een
groot vaartuig, voor Zeeland besterad, onder
namen zy den terugtocht. Omtrent de Wielingen,
in don mond der Westerschelde, „cregen droevige
tydinge die Prince van Oraengien tot Delft door
schoten." Het is opmerkolijk, dat onze'jonkman,
die wel wat vervreemd moet geworden zyn van
de Vaderlandsche belangen, zich zoo óver dien
moord uitlaat. Trouwens de meeste katholiek
gebleven en zelfs in aanraking met Spanje in
betrekking staande Nederlanders spreken met
denztdfden afkeer over deze gruweldaad. Ook
vernam hy dat Antwerpen belegerd werd door
Parma.
Van Vlissingen ging hij over Dordrecht en
Amsterdam naar Amersfoort, dat hy in Septem
ber (1584) bereikte. Vroeg in het volgende jaar
dacht het hem plichtmatig om zjjn vader, thans
te Iperen woonachtig, te bezoeken van de
stiefmoeder gewaagt hij niet meer en scheepte
hij zich tc Vlissingen in aan boord van een
vaartuig, dat voor Culais bestemd waH. Even
vóór hen had een oorloogsbodem die haven ver
laten. In volle zee gekomen werden zij door
dezen reis- en landgenoot aangevallen en van al
hun have beroofd.
De onjuiste omzetting in kabeljauw was
destijds nog niet in gebruik.
(Wordt vervolgd.)