1891/92, alsmede hen die sedert Mei 1892
dezelfde kamers alhier bewonen, vermeenen
wij er aan te mogen herinneren, dat zij het
het verlangen om op de kiezerslijsten voor
de Tweede Kamer der Staten-Generaal en
wellicht ook op die voor de Provinciale
Staten en den Gemeenteraad van Amersfoort
geplaatst te worden, vóór 15 Februari aan
staande ter Secretarie behooren kenbaar te
maken.
De bevolking van Amersfoort bedroeg op
31 December 1891 lo049
M. V.
7820 8229
Vermeerdering in 1892 door
M. V.
Geboorte 286 212
Vestiging 1013 770 1299 982
1290 912 9119 9211
Vermindering in 1892 door
Overlijden 219 203
Vertrek 838 622
1057 825 1057 825
8062 8386
Vermeerderd met
242 157
Alzoo vermeerderd met 399
Bevolking op 1 Januari 1893 16448
Staat der bevolking naar de Godsdienstige
gezindte.
Nederduitsch Hervormden 7822
Fransch of Waalsch Hervormden 66
Engelschen of Presbyterianen 3
Anglicaansche of Episcopalen 2
Evangelisch Lutherschen 389
Hersteld id 37
Doopsgezinden 109
Remonstranten 104
Vrije Gereformeerden 55
Christelijk Afgescheidenen (thansGerefor
meerde kerk A) 299
Roomsch Katholieken 6567
Oud-Roomschen, of die van de oud-Bis
schoppelijke Klerezie 283
Nederduitsche Israëlieten 468
Portugeesche id
Tot geen der genoemde Kerkgenootschap-
Sen behoorende (thans Gereformeerde
erk B) 244
Totaal der bevolking op 1 Januari 1893 16 448
In den loop van 1892 werden in het Roomsch-
katholiek Liefdebuis 23 mannen en 26 vrou
wen opgenomen9 mannen en 6 vrouwen
(onder welke 5 eerw. Zustere, die elders in
een gesticht werden geplaatst) verlieten het
gesticht, terwijl 12 mannen en 13 vrouwen
overledenin het R. K. Meisjes-weeshuis zijn
geen weezen opgenomenéen is er vertrok
ken en in een betrekking geplaatst, terwijl
in het R. K. Jongens-weeshuis éen weesjon
gen werd opgenomen en twee weezen het ge
sticht verlieten, doordien zij elders in een
betrekking werden geplaatst.
De tweede openbare winter-collecte, door
diakenen der Ned. Herv. kerk jl. Maandag
alhier gehouden, heeft bijna 825 opgebracht.
De le uit. A. Dozy van het 5e Reg. In
fanterie alhier, is benoemd tot officier voor
speciale diensten.
Sedert Vrijdag zijn de huzaren, die inliet
Noorden gedetacheerd waren, naar hun gar
nizoenen teruggekeerd en vervangen door
infanteristen.
De van hieruit vertrokken detachementen
van het 5e regernent zijn thans gestation-
neerd als volgt: te Winschoten 90 man onder
kapitein Bekkers: te Bellingwolde 20 man,
onder luit. De Blauw; te Beerta 20, onder
luit. Van Weeren; te Sappemeer 30, onder
kapt. Van Buuren; te Noordbroek 20, onder
luit. Van den Oudendijk Pieterse en te
Scbeemda 20, onder bevel van luit. Bolke.
Aan ieder detachement zijn2 huzaren toege
voegd voor den ordonnance-dienst. Ook te
Finsterwold en te Oostwold werden 2 huzaren
als ordonnancen geplaatst.
Twee raaien werd Zondag de brandweer
gealarmeerd, den eereten keer des nachts kort
na eenen voor een binnenbrand op het Havik,
welke een vrij ernstig aanzien had en ont
staan was in den schoorsteen vandaar
het hevige klokgelui en die zich meedeelde
aan een bedstee, die daar tegen gebouwd is.
Hoewel alle spuiten zeer spoedig ter plaatse
waren, behoefde er geen water te geven,
daar het vuur door emmers water bedwongen
werd. De waterschade is intusschen zeer
aanzienlijk.
De tweede maal werd brand gemeld des avonds
tegen zes uur. Door het in aanraking komen
van de franje van de overgordijnen met een
lamp was brand ontstaan in een woning
aan de Beekstraat. Terwijl de bewoner zijn
kinderen in veiligheid bracht, wisten de buren
en de vooral ndagavond talrijke vocr-
bijgangere, de viarnmen tot de achterkamer
te oeperken. Vooral den koetsier des heeren
Metelerkamp, die naast het aangetaste per
ceel woont en een kraamvrouw in huis had,
en een anderen buurman, in wiens huis
een ernstige zieke te bed lag, komt een
woord van 'of toe voor hun kranig optreden.
Intusschen .o de kamer geheel uitgebrand
en het plafond, waarboven een groote hoe
veelheid brandstoffen welke reeds vlam had
den gevat, is geheel vernield; een linnenkast
bleef merkwaardigerwijze geheel gespaard,
doch de overige meubelen werden een prooi
van het woedende element.
Door een verkeerd begrepen order werd
door de Vrijwillige brandweer een oogenblik
water gegeven uit een standpijp der Water
leiding: de ook hier zeer snel aanwezige
spuiten gaven geen water.
In beide gevallen was alles verzekerd.
In de Donderdagavond gehouden Alge-
meene vergadering van de Amersfoortsche
ijsclub Voorwaarts" is weder een bestuur
gekozen, bestaande uit de heeren G. F. Nij-
land, A. van Santbrink, S. J. Van Duinen,
A. Schimmel, J. 'A. Schoterman, S. Hamming
en C. J. F. de Graaf, die bereid waren de
benoeming te aanvaarden tot le November
1893.
Met algemeene stemmen werd besloten,
(in afwijking van liet bepaalde bij de sta
tuten) voor ditmaal, de algemeene vergade
ring waarin Rekening en verantwoording,
benevens verslag gedaan en een bestuur ge
kozen moet worden, in stede van in October,
in September te houden, omdat de leden op
de hoogte van den staat van zaken kunnen
zijn vóór het tijdstip waarop een eventueel
bedanken voor liet lidmaatschap bij het be
stuur moet zijn ingekomen.
Nog werd in beginsel besloten tot het aan
gaan eener geldleening, tot dekking der
luitengewone uitgaven, in 1892/93 gedaan
ten behoeve van uen aanleg van dijken, kist
dammen en andere werken, waarvan ook
andere dan de tegenwoordige leden kunnen
en zullen profiteeren, en die dus over onder
scheidene jaren dient te worden omgeslagen.
Aan het bestuur werd opgedragen in een
volgende vergadering een leeningsplan ter
beoordeeling voor te leggen, terwijl in die
vergadering het bedrag der geldleening, 'dat
der aandeelen, de wijze van aflossing en de
rentevoet zullen worden vastgesteld.
De afdeeling «Amersfoort" van denNeder-
landschen bond van oud-onderofficieren her
dacht Zaterdagavond in het café »De Arend"
haar twee-jarig bestaan.
Nadat dé voorzitter de vergadering met
een toepasselijk woord geopend had, werd
het zeer fraaie Bondslied gezongen, waarna
het bekende Kluchtspel Jocrisse de Vondeling
met veel entrain werd gespeeld.
Na de pauze volgde een geanimeerd bal
waarbij in de pauzeeringen tusscben de ver
schillende nummers voordrachten werden ge
houden. Tot laat in de nacht bleef men
gezellig bijeen.
Vermelding dient het door een der actief
dienende onderofficieren gesprokene, die wees
op het doel van den bond: de behartiging
van de stoffelijke belangen zijner leden in
he*, maatschappelijk leven, met bepaalde uit
sluiting van alle politieke oogmerken.
Onder die belangen bekleedt liet bezorgen
van passende burgerlijke betrekkingen onge
twijfeld een zeer voorname plaats.
Neme de afdeeling in bloei toe en strakke
zij nog lange jaren tot nut van baar leden.
Den avond in 1801, nadat do lieer Van Leer hier
ter stede met het bekend gevolg zijn voordrachten
had gehouden, trad hij in 't Nut te Breda opzeer
weinig vleiend was het oordeel toen over hem uit
gesproken door de Brednsche courant.
Een jaar later echter, toen Van Leer daar weder
een spreekbeurt vervulde met het zelfde program
ma, ant hij aanstaanden Donderdag hier ten gehoore
hoopt te brengen schreef dezelfde recensent
„Nadat wij den wenk gegeven hadden „blijf aan
den arbeid", hoorden wij Van Leer wederom en
kouden wij getuigen, dat zijn wijze var. voordragen
den toehoorder indachtig maakte op enkele fraaie
gedeelten in de nieuwere kunstrichting en ophel
derde wat voor de groote schare fot dus verre on
verstaanbaar, onbegrijpelijk in die richting was.
„Er viel dus bij den spreker vooruitgang op te
merken.
„En nu, den 27sten October (92)., beklom Van
Leer andermaal het spreekgestoelte om zijn toehoor
ders en toehoorderessen, uiet velen in getal, maar
luisterend met een aandacht alsof de meest gevierde
redenaar aan het woord was, wederom bijna uitslui
tend bezig te houden met de geesteskindereu van
„Jmg Holland."
„Was de spreker van Donderdagavond werkelijk
dezelfde, die ons don 7den April 1891 de aange
haalde opmerking en raadgeving aan de pen ont
lokte Ja, het was dezelfde persoon. Maar wolk een
onderscheid tusschen toen en nu. Toen. een kunste
naar die pas beginnend, wankelend on schroom
vallig zijn eerste schreden op het moeilijke pad dor
kunst waagde en, zichzelf daarvan ook bewust, gaarne
de opmerkingen van anderen hoorde en die ook
uitlokte.
„En thans, wij zouden haast zeggen een uitnemend
spreker, in leder geval een alleraangenaamst
Van Leer is met reuzenschreden vooruit g(
wat men noemt „declamatorische kunst", on met
eenig recht raag voorspeld worden, dat wanneer hij
zich blijft oefenen zooals hij dat den laatstcn tijd
blijkbaar gedaan heeft, hij een van de beste lezers
of causeurs van Nederland belooft te worden.
„Van Leer is, de meeste onzer lezers zullen het
weten, een renegaat. Van een beslist tegenstander
toch der nieuwe richting in onze Ictlterkundc, is
bij er eon warm voorstander van geworden. En dat
is daarom te merkwaardiger, omdat Van Leerwij
weten liet door zijn eigen gecMtesproducfen een
goed stylist is, een eigenschap die het tegenwoor
dige geslacht vooralsnog aan de Nieuwe Gids-man-
ncn ontzegt.
„En als renegaten gewoonlijk, is Van Leer thans
vuriR In »j» verdediging V» .de
jm, ven Albert V«gg-£
Nieuwe Gids-man moest erkennen, dat er m nat ge
dicht veel. veel schoons verscholen lag.
zeker velen -r toe bu ïgen kounis tc maken
het gedicht zelve. Fmi v.
Ellen, een lied van de Smart, tan <ir. «rui.
Keilen, fragmentaris ten beste gegeven, kon
echter niet bekoren. „cdeelte
„.fSLM? rnSj;
don titel. Ken onzedelijk boek schreef oter Van De#
SCl„Een°daverend applaus beloonde den lO^r voor
de"wijze waarop hij dic.critiok voorfoeg ofschoon,
wii mogen het met comgc zekerheid nannemcu, uu.
bijvalsbetuigingen evenzeer golden de denkbeelden,
door den begaafden medicus-litterator in zijn critick
nC„CAaeneghct slot van dit beknopte co.m.tc-rc.ulu
zij den heer Willem van Leer onze hulde gebracht
voor zijn talentvol optreden, en wanneer uij mooter
verklaren onbekeerd huiswaarts tc zijn gegaan(<L
w z dat de nieuwe richting ons nog maar volstrekt
niet kan bekoren) dan ligt daarvan zeker de
niet bij den „Nieuwe Gids"-apostel, den bekwamen
en smaakvolle» Willom van Leer.
Moge onze voormalige stadgenoot aanstaanden
Donderdagavond een volle zaal vinden. Van Leer
koos slechts de beste stukken van de jongeren tn
zijn voordracht doet in dezen het „onbekend maakt
onbemind" geheel verdwijnen.
Donderdagavond om hall aclit wordt in
«Volksheil" alhier een godsdienstige bijeen
komst gehouden, mede ter inleiding van
mej. Vernois, de bekende directrice van
»Beth-San."
Door bet gemeentebestuur van Amersfoort
is beden in het openbaar aanbesteed bet
bouwen van een school voor lager onderwijs
aan de Beekstraat.
Daartoe is ingeschreven door de heeren
Gebrs. Koudijs te Doorn ƒ39887
J. Biilard Hilversum 37 990
F. J. Kalt Ureterp 35 390
H. Dieters Amersfoort 34 800
J. Siebels J. Servellen I Iaarlem 33 990
J. G. van der Geest Amersfoort 33 333
G. H. Boks «33 200
H. Timmer Meppel «32984
L. Ruitenberg Amersfoort «32 943
.1. Hesseling Soest «32 784
W. van Achterbergh Amersfoort 32 890
II. Heilijgere 31400
J K torenbeek I,3,300
J. van Keulen
G. Prins «31149
M. de Lange Harderwijk «30994
A. Haar Wageningen» 30 980
G. Dieters Amersfoort30 600
W. van de Kooy 30 339
II. T. Eijsvogel Rumpt «29757
L. van Achterberg «Amersfoort
G. Sukkel Soest
II. Schouten Amersfoort29 550
Het werk is nog niet gegund.
Onlangs werd melding gemaakt van een
vordering tegen den Staat der Nederlanden,
ingesteld door iemand, die zicli «een klein
baasje" noemde en meende dat hij, voor liet
door hem alleen of met behulp van anderen
gemaakte slotenwerk ten behoeve van de
nieuwe infanterie kazerne alhier, aan art.
1650 Burgerlijk Wetboek, het recht kon ont-
leenen oin betaling te erlangen uit de gelden,
welke de Slaat nog aan den inmiddels failiet
verklaarden aannemer van den bouw der
kazerne, te dier zake verschuldigd was.
Vrijdag concludeerde de advocaat-generaal
bij den Hoogen Raad, nir. Van Maanen, tot
niet-ontvankelijk-verklaring der vordering,
hoofdzakelijk op grond, dat tusscben den
eischer en den aannemer een overeenkomst
is gesloten van aanneming eener leverantie,
en niet een te werk stellen van eischer heeft
plaats gehad, zoodat de eischer niet beschouwd
kan worden als een werkman in denzin van
art. 1650 B. W.
Aan den heer A. A. Iluinme, predikant
bij de Remonstrantse!)e gemeente te Oude-
Wetering, die onlangs nog op het tweetal
stond voor predikant bij de Rem. Gemeente
alhier, is, in verband met zijn benoeming tot
redacteur van de N. Roti. Cl., dooi'de com
missie tot de zaken der Remonstrantse!»'.
Broederschap tegen 19 Februari eervol ont
slag uit den Heiligen dienst verleend.
In het vorige jaar zijn alhier aangevoerd
144 partijen en m schuiten visch, welke aan
den afslag verkocht, een bedrag van f4889,35J
opbrachten.
De runderen van mr. J. Cock Blomlioff,
op Birkhoven onder deze gemeente, waaron
der mond- en klauwzeer was uitgebroken,
zijn door den districts-veearts weder gezond
verklaard. Tot ontsmetting van de hoeve
wordt, volgens de wettelijke voorschriften
overgegaan. Daar dit het ecnige geval was,
dat zich in duzegemeentc voordeed, heersclit
alhier thans geen besmettelijke veeziekte
meer, dank zeker de spoedige maatregelen
tot afzondering der besmette stallen getroffen.
Het Ilcilslegt'i' zal bier de volgende week
een veldtocht openen.
Woensdag te middernacht vertrekt weer
een extra-nachttrein van de II. IJ. b. M. naar
hier;
«29 715
Gemengd Nieuws.
Ter gelegenheid van het huwelijk van
„rinses Marie van Edinburgh met prins Fer
dinand van Ruraenië, publiceert o. a. het
Strand Magazine portretten van de nu acht
tienjarige bruid.
Daaronder komt voor dat van de prinses
on 12-iarigen leeftijd en zeer onmerkelijk is
de el ijk en is daarvan met de beeltenis van
onze jeiigdigeKoninghJ^^^^^^^^^^
INGEZONDEN.
Hot opnemen van ingezonden stukken brengt
niet altijd mede, dat de Redactie onvoorwaardelijk
instemt met hun inhoud.
Geachte Redactie!
Nog juist bij tijds kwam my uw Extra-
nuimnei' van j.l. Woensdag ter hand, om
te kunnen vertoeken het u door my reeds
aangeboden stuk «wering van bedelarij met
te plaatsen.
Immers in dat Nr. las ik met onverdeeld
genoegen dat een commissie zich bereids
geconstitueerd heeft, voor de vereeniging
Liefdadigheid, inet een grootsch doel voor
oogen.
Waarlijk M. d. Rdeze vereeniging heeft,
meer dan een andere, recht van bestaanzij
zal kunnen weren en constateoren geveinsde
armoede, onverdiende hulp, doch ook stille,
huiszittende, of heimelijke armen onnoem-
lijken steun kunnen bieden.
Met recht resumeert u, dat het dikwijls
moeilijk valt, onder de armen het kaf van
het kóren te scheiden, dat het bedelen voor
velen (en vooral voor hen die van elders hier
komen) een gcwensclite zaak schijnt, die
meermalen zelfs lucratief voor lien is.
Ik voeg daarbij, dat liet mij bekend is, dat
een bedelares ecu niet geringe som za
melde en die op éen dag aan spiritualia
besteedde.
Gewis voor zulken, is liet geven van aal
moezen een vullen van het vat der Danaïden.
De vereeniging zal niet, dan na rijp onder
zoek betaoeftigen steunen en wil trachten de
inwoners dezer stad te bevrijden van het
lastige bedelen aan de deur, dat dagelijks,
bijna uren achtereen plaats vindt.
Inderdaad M. d. R. ik kwam (en tot mijn
genoegen) bijna met het uw toegezondene
van j.l. Woensdag als mosterd na den maal
tijd. In een mijner vorige woonplaatsen
(Oud-Beierland) verrees een dergelijke ver
eeniging die heilzaam werkte en ziekelijke
philantropie onmogelijk maakte, en zoo ik
verneem ook thans nog zorgt, dat de hulp
behoevende niet van scylla tot eharybdis
komt. Die het initiatief tot het oprichten
van «Liefdadigheid" namen, die haar moreel
en materieel steunen, die haar, op welke wijze
ook propageeren, hebben een feitelijke wel
daad gedaan; ja gewis doen zij wel; omdat
weldoen, wel doen is!
Dankend voor de opname M. d. R. heb ik
de eer te zijn.
Uw Dw.
Z.
Amersfoort, 20 Jan. '03.
Geachte Redactie
In de Nieuwe Amersf. Cl. doet R. de vraag
of de gewone leden van «Liefdadigheid
geen stom hebben in de décharge van den
Penningmeester of in eenige andere quaes-
tie, on vervolgt: «Van een algemeene verga
dering toch wordt niet gerent,."
Volgens de statuten doet de Penningmees
ter verantwoording aan liet Bestuur (d. i.
liet centraal-bureau en de werkende leden,
tc samen oen 50-tal personen). Niemand zal
wel eischcn, dat van zijn contributie in nog
breeder kring rekening en verantwoording
worde gedaan. Bovendien wordt liet verslag
in de stedelijke bladen openbaar gemaakt.
Waartoe een algemeene vergadering? Er
is reeds gelegenheid te over om zijn rcle-
naars-lalenten Le luchten. Liefdadigheid geeft
de voorkeur aan handelen boven praten.
Intusschen, wanneer Liefdadigheid voor
buitengewone gevallen gesteld wordt, zal
liet wel zeer degelijk alle leden bijeenroepen.
R. zegt verder
«Elders lees ik«Allo leden verbinden
zichbedelaars van hun deur te weren en
hen te verwijzen naar de Vereeniging Lief
dadigheid.
«Moet dit zoo streng worden volgehouden
dal. geen lid meer de vrijheid heeft iets te
geven aan zijn vaste klantjeswaaronder er
zijn die men gaarne ziet en wier ondersteu
ning dikwijls een genot is voor hen, die hel
pen willenMoeten zij, die lid worden, voor
taan met al hun gaven bij de Heeren komen?"
eenzins. Men blijve die arme lieden
steunen.
Me oprichters van «Liefdadigheid" won-
sclien de stadgonooten te helpen, zich te vrij
waren tegen den last der bedelarij en willen
