Maandag 6
Maart 1893.
No. 4229.
37e Jaargang.
De diamantecvan den kapitein.
4)-
Uitgave
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Dit blad verschijnt Maandag- en Donderdag namiddag. Abonnement per B maanden 1.
Franco per post ƒ1.15. Advertentiën16 regels 60 Cents.; elke regel meer 10 Cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadvert. per regel
15 Cents. Reclames per regel 25 Cents. Afzonderlijke nummers 11) Cents.
Bureau
MUURHUIZEN
hoek Kortegracht, Wijk B. 00
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien de aanschrijving van den heer Commis
saris der Koningin inde provincie Utrecht, d.d.
1 Februari 1893, No. 1 Az. (Provinciaalblad No.
14) en art. 228 der gemeentewet,
Brengen ter kennis van de ingezetenen, dat
ingevolge de wet van 8 November 1815 (Staats
blad No. 51), alle vorderingen ten laste van het
Rijk over het. jaar 1892, vóór den 1. Juli e. k.
moeten worden ingediend bij de autoriteiten
door wie de bevelen tot het doen van loveran-
tiën zijn gegeven; en «lat de belanghebbenden,
die hiertoe van de tusschënkomst des gemeente-
bcstuurs wensehen gebruik te maken, hunne de
claration vóór den 30. Juni aanstaande ter Se
cretarie behooren inteleverenterwijl voorts in
herinnering wordt gebracht, dat de vorderingen,
over 1892, ten laste van deze Gemeente, vóór
laatstgemeld tijdstip ter Secretarie moeten zijn
ingediend,
Amersfoort, den 1. Maart 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SG'HELTUS.
De BURGEMEESTER cn WETHOUDERS
van AMERSFOORT brengen ter openbare ken
nis. dat de in artikel 81 der Wet op het Lager
onderwijs bedoelde staat der kinderen boven de
zes en beneden de twaalf jaren, op de gemcente-
secctaric ter lezing is nedergelegd.
Amersfoort, den 3 Maart 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer
gemeente, dat de door den provincialen Inspec
teur van 's rijks directe belasting, enz. in Noord-
llolland en Utrecht executoor verklaarde kohieren
No, 6 en 7 van de personeele belasting over het
dienstjaar 1892/93 en van het patentrecht over
het 3e kwartaal van het dienstjaar 1892/93 aan
den Ontvanger van 's rijks directe belastingen
alhier zijn ter hand gesteld, aan wien ieder ver
plicht. is zijnen aanslag op den bij de wet bepaal
den voet te voldoen
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaat
sen aangeplakt te Amersfoort, den 4 Maart 1893
De Burgemeester voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENINCK.
Feuilleton.
Naar het Duitsch door S
„Welnu, dat is best mogelijk, maar het doet
hier niets ter zake. 't Is genoeg, dat er lieden
zijn, die u als rijk beschouwen en uw rijkdom
kennen. Ik verzeker u, dat gij het voorgevallene
niet als een boosaardige scherts moet opvatten."
Walthcr sprak die laatste woorden zóo beslist
uit, dat Kraatz verbleekte. Hij beefde als een
riet, terwijl de jongeman hem opmerkzaam gade
sloeg.
„Ja, mijnheer Kraatz," ging de rechtsgeleerde
na een kleine pauze voort, „de waarheid is bit
ter doch heilzaam. Gij hebt op alle zeeën gevaren,
alle landen bezocht, het kostbaarste in kisten
en kasten verzameld en ge meendet liet hier in
veiligheid gebracht te hebben. En thans blijkt
het, dat gij u bitter bedrogen hebt- Dat is hard,
zeer haru. Ik beklaag uik heb medelijden
met u en daarom zal ik u beschermen."
Kraatz werd rustiger.
„U doet mü schrikken, mijnheer, maar ik
kan het nog metgeloovcn. Of hebtu zekerheid."
„Ja, mijn vriend. Ik schreef u. dat nnj als
zoon des ministers middelen ton dienste stonden,
waarover do gewone politie niet. beschikken kan.
Ik zal u daarvan zelf het bewijs leveren. De
politie te Londen heeft die te Berlijn gewaar-
Iets over het kiesrecht in andere landen.
Nu in ons land, zoowel als hij onze buren,
binnenkort beraadslaagd zal worden over een
uitbTeiding van liet kiesrecht, is het niet van
belang ontbloot, iets van de eiscben te weten
welke in andere landen gesteld worden.
In vele opzichten is er verscheidenheid.
In de eerste plaats, wat de leeftijd betreft.
In ons land is die voor de ki^ers gesteld
op 23 jaar, voor de gekozenen voor den Ge
meenteraad, de Provinciale Staten en Staten-
Generaal op respectievelijk 23 25 en 30 jaar.
In Grauwbunderland komt het verstand,
naar het schijnt, heel vroeg. Daar toch neemt
men reeds op 17-jarigen leeftijd aan de ver
kiezingen voor het kantonnale engemeente-
lijk bestuur deel, in Glarus, als men 18, in
Zug, als men 19 jaar is.
Het eedgenootschap zelf en de rnee.fte kan
tons eischen den twintigjarigen leeftijd; zoo
ook Hongarije.
In Groot-Örittanië. Frankrijk en veel ande
re staten moet inen 21, in Oostenrijk en
Pruisen 24, in Zweden en Noorwegen en in
vele Duitsche staten 25, in Denemarken zelfs
30 jaar zijn, voor men dat gewichtige recht
krijgt.
Ten tweede weert men in enkele landen
onzedelijke kiezers.
In St. Gallen, een der Zwitsersche kantons,
wordt een burger, die zedeloos verklaard
is, van het kiesrecht uitgesloten; in andere
Zwitsersche kantons worden degenen niet tot
het kiesrecht toegelaten, aan wie, als bekende
dronkaards, liet bezoeken van herbergen ver
boden is In Reuss oudere linie, wordt een
goede naam geëischt.
In Amerika is men niet minder streng,
Connecticut verlangt van de Kiezers, een
goed zedelijk karakter. In San Salvador weert
men niet alleen dronkaards, maar ook spelers
van beroep, terwijl in Costa-Rica een ergelijke
veronachtzaming van lamilieplichten eenreden
tot uitsluiting is. Bordeelhouders worden in
sommigen staten geweerd.
In Rumeniö bovendien degenen, die we
gens het houden van speelhuizen zijn ver
oordeeld.
Ten derde draagt men in sommige staten
zorg, dat de minst ontwikkelden door hun
groot aantal niet den grootsten invloed uit
oefenen. In de Zweedsche steden b.v. heeft
men te beschikken over zooveel stemmen
als men kronen in de belasting bijdraagt.
Intusschen heeft niemand recht op meer
dan 100 en in steden van minder dan 25 000
inwoners op niet meer dan een vijftigste deel
sehuwd voor een internationale inbrekersbende.
In eenige der grootste steden van Amerika,
zooals te New-York, Boston en San Francisco had
den voor ongeveer een half jaar diefstallen door
middel van inhraak plaats, welke alle op de
zelfde wijze werden bedreven en wat er ge
stolen is, bedraagt millioenen. Ondanks alle
pogingen is het der politie niet mogen gelukken
de daders te vatten of het minste spoor van
hen te ontdekken. Korten tijd geleden herhaal
den die diefstallen zich te Londen en wel op
zulk een listige wijze, dat een ieder er den
mond vol over heeft. De Londensche politie
veronderstelde, dat de bende zich van daar naar
Duitschland zou begeven en had de politie aldaar,
zooals ik u reeds zeide, van het noodige op de
hoogte gebracht. Deze bewaart de verstrekte
inlichtingen natuurlijk als een diep geheim,
de ministeries alleen dragen er kennis van. Mijn
vader vertrouwde mij dat. geheim toe, daar hij
mij niet alleen als zijn zoon innig liefheeft, maar
ook wijl hij mij als rechtsgeleerde acht. 'tls
zijn inoige wensch, dat ik eens een schitterende
positie inneme en daarom bespreekt hij met mij
alle gevallen, welke voor mij in mijn betrekking
van eenig belang kunnen zijn. Gij waart kapi
tein, mijnheer Kraatz: welnu, geef mij uw
woord van eer, dat gij de mededeelingen, welke
ik genoodzaakt ben u toe te vertrouwen als een
diep geheim bewaren zult,."
K-aatz reikte hom zouder aarzelen de hand
met de woorden:
„1 geef u mijn woord van eer, mijnheer."
„Er bestaat voor mij geen twijfel" vervolgde
Walther, „dat gij de opmerkzaamheid der die
venbende getrokken hebt en dat gij daaraan
van het aantal stemmen. Zulk een regeling,
die men ook in naamlooze vennootschappen
vindt, bestaat echter op staatkundig gebied
alleen in Zweden.
In Pruisen, met zijn algemeen kiesrecht
handelt men anders.
Men heeft daar een verkiezing met een
trap en bij groepen.
De zoogenaamde Urwiihler (kiezerskiezers)
worden naar het cijfer hunner directe be
lastingen in drie groepen verdeeld, zoo, dat
de leden van iedere groep te zamen een
derde gedeelte opbrengen van het bedrag,
dat door alle kiesgerechtigheden aan belasting
wordt betaald, Iedere groep kiest nu een
derde der kiesgemachtigden (Wahlmanner).
Hoe meer belasting men dus betaalt, hoe
meer invloed men op staatkundig terrein kan
uitoefenen.
Een vertegenwoordiging van standen, zooals
men die in vorige eeuwen bijna overal had,
vindt men nog in verschillende landen.
BINNENLAND.
Bij Kon. besluit zijn o. a. penoemd: jhr.
mr. J. W. G. Boreel van Homelanden, met
ingang van 2 April 1893 tot Burgemeester
der gemeente Haarlem H. C. Carpentier,
hoofdcommies, eerste-corrector bij ae Ned.
Staatscourant tot ridder in de orde van
Oranje-Nassaumr. C. J. \V. Loten van Doe
len Grothe tot Burgemeester van Soest.
Bij Kon. besluit zijn met ingang van 1
April a. s. de jaarwedden van de beambten
der rijksveldwaclit nader geregeld en als
volgt vastgesteld: voor de inspecteurs op ten
minste f950 en ten hoogste f1400; voor
brigadiers-majoor op f825; voor brigadiers
op f775; voor de overige rijksveldwachters
op f640.
Men schrijft uit Den Haag
De Tweede kamer is Vrijdag met den ar
beid in de sectiën niet gereed gekomen
en zal Woensdag e.k. en misschien ook de
volgende dagen met het al'deelingswerk
(vooral ook met de behandeling van het
Militair strafwetboek) voortgaan. Het sec-
tiewerk wordt Dinsdag afgebroken door
een publieke zitting, die in de eerste plaats
zal zijn gewijd aan 't opmaken van de
nominatie voor den Hoogen raad. Het
schijnt bijna zeker, dat de deken der orde
van advocaten alhier, mr. Stipriaan Luïscius,
no. 1 op de voordracht zal worden, even
als 't zoo goed als vaststaat, dat de vacante j
plaats als commies-griffier, door het aftreden
van den heer Betz met 15 Maart ontstaande, i
door mr. Boude wij nse, den zoon van een
der eerste en oudste stenografen der Kamer, J
zal worden ingenomen. Voor het overige is j
er nog weinig belangrijks aan de orde gesteld J
voor publieke behandeling. De nieuwe mail- j
contracten zullen wel weinig debat uitlokken
en op de conclusiën, die aan de orde komen, I
zal ife Kamer ook wel het: glissez, mortels, j
n' appuyez pas toepassen.
En nog altijd wacht men op 't gewijzigd
ontwerp der BedrijfsbelastingJa,
maar net zal toch deze week wel komen, i
want liet is gereed en op de zwakke punten j
geheel omgewerkt. Men wil, dat de Minister
van financiën de belasting niet, gelijk elders i
werd gemeld met 4 Aug. ede., maar eerst met 1
Mei 1894 zal invoeren, blijkbaar met de lof
felijke bedoeling om dan gelijktijdig met zijn
verdere voorstellen, ook tot wijziging van de
Personeele belasting, tegen dat tijdstip ge
reed te zijn en alzoo zijn geheele plan, voor
zoover het nauw verband houdt, op eenmaal
uit te voeren. Het is niet onwaarschijnlijk
dat, zoo het gewijzigd voorstel de Ka... Ji
be rei kt, <le week van 13 tot 18 dezer aan
het tweede onderzoek zal worden besteed. In
middels is er dan voor de laatste dagen
vóór het Paasch-recès allicht een en ander
van de pas onderzochte vooratellen voor af
doening gereed, waarmede de Kamer tot 21
Maart zich kan bezig houden, evenals mei.
het voorstel Donner, net eenige wat nogza.
kunnen worden behandeld.
Zoo zal dan blijken, dat de Kieswet nia;
voor den zomer het onderwerp van naden i
voorbereiding zal kunnen worden en bevestig:
zich derhalve de voorspelling, dat de groote
hervorming niet vóór begin 1894 in openbare
behandeling zal komen. Het voorloopig ver
slag is van dien aard, dat een o veranderde
handhaving van 't ontwerp-Tak wel ondenk
baar iswe hebben dus een tweede editie
en een nieuw onderzoek in de afdeelingen te
wachten, met verslagen en antwoorden. Dat
alles kan onmogelijk in 1893 ailoopen. Voor
loopig dus zullen de nieuwe kiezers nog geen
last hebben van politieke agitatie.
Reuter seinde uit Rome, dat graaf Dumon-
ceau Donderdag de gelukwenschen van Je
Koningin-Regentes aan den paus heeft aan
geboden.
hun nachtelijk bezoek te danken hebt. Alle door
hen gepleegde inbraken dragen denzelfden stem
pel. Zij vangen met een ruwe, boosaardige scherts
aan en als de algemeene opmerkzaamheid zich
vestigt op dat niet strafbare, maar opzienba
rende geval, dan slaan zij hun slag. Te New-
York werden de groote ruiten van de winkel
kasten eens juweliers ingeslagen, terwijl men
later ontdekte, dat tegelijkertijd een aantal
kostbaarheden ontvreemd werd. En zoo zuu ik
u meer staaltjes kunnen mededeelen, ter beves
tiging mijner woorden".
Den kapitein parelden de zweetdroppels op
het voorhoofd.
„Maar dat is toch meer dan erg," riep hij
opgewonden uit. „De politie moest meer han
delend optreden."
„De politie staat onmachtig tegenover zooveel
sluwheid. Laat mij de zaak) leiden."
„En wat wilt n dan doen?"
„Eenige leden der bende bevinden zich onbe
twistbaar te P, of in de nabijheid van Riigen,
teneinde het gunstige oogenblik af te wachten.
Onder het masker van graaf, of baron, van
dokter en van mannen van de wereld, toeven
zij in onze gezelschappen cn spelen daar wel
licht de eerste viool. Ik zal mijn oogen goed
gebruiken, ik zal beproeven om met hen kennis
te maken, hunne vriendschap te verwerven en
als zij mcenen hun doel nabij te zijn, dan zal
ik hen een gebiedend „halt" toeroepen."
De zachtmoedige uitdrukking in het gelaat
van den jongen man had plaats gemaakt voor
een diepen ernst. Vol bewondering en eerbied
staarde Kraatz hem aan.
„Hoe zal ik u ooit genoeg kunnen danken,
mijnheer Von Strausz," zeide hij opgetogen.
„Gij betoont u meer dan vriendelijk voor mij."
Walther schudde ontkennend het hoofd. „Gij
weet, hoe ik daarover denk en als gij alles goed
beschouwt, ben ik nog meer in mijn eigen be
lang dan in het uwe werkzaam. Misschien heb
ik u in de toekomst meer te danken dan gij
mij. Ga nu naar huis mijnheer Kraatz en be
toon bij ailes de grootste voorzichtigheid, hoewel
u in de eerstkomende dagen niets te vreezen
hebt, maar ontegenzeggelijk zullen uwe gangen
nauwkeurig gadegeslagen worden. Let dus goed
op, wien gij uw huis laat betreden en te woord
staat. Wees echter overigens niet onnoodig be
zorgd."
Hij stak Kraatz trouwhartig de hand *oe.
„Wacht even, nog iets. Onze bekendheid met
elkander moet een diep geheim blijven. Nim
mer zal ik den drempel uwer woning overschrij
den, en ook gij moogt nooit verraden, dat gij
tot mij in eemgszins nadere betrekking staat.
Begrepen? En thans laat ik u gaan."
En met een dankend woord op de lippen
verwijderde Kraatz zich door dc deur welke
Waltuer voor hem opende.
Op den middag van denzclfden dag bevond
Walther zich in het gezelschap der dames. Hij
vertelde haar, dat hij reeds de eerste stappen
in de zaak Kraatz gedaan had en hoopte, dat
zijn bemoeiingen een gunstig resultaat zouden
hebben. Hij praatte niet zoo levendig als ge
woonlijk. Weldra zwegen allen, hetgeen Elly
zwaar viel. Herhaaldelijk keek zij Walther
schalks aan; als wilde zij hem iets vragen.
(Wordt vervolgd).
