Binnenland
De zittingen der Staten-Generaal zijn Dins
dag door H.M. de Koningin-Regentes geopend
met de volgende rede:
Mijne heer en!
Met dankbaarheid mag ik, bij de opening
der gewone zitting van de Staten-Generaal,
in menig opzicht bevredigende mededeeiin-
gen doen omtrent den aigemeenen toestand
aes lands.
De betrekkingen tot alle buitenlandsche
Mogendheden zijn van den meest vriend-
schappelijken aard. Aan mijne uitnoodiging,
tot verschillende Regeeringen gericht, om
eene regeling voor te bereiden van onder
werpen van internationaal privaatrecht, is
op welwillende wijze gevolg gegeven.
Zee- en landmacht kwijten zich, zoowel
hier te lande als in de koloniën, bij voort
during op de meest loffelijke wijze van
hare taak.
De uitkomsten van den oogst zijn, tenge
volge van langdurige droogte in den voor
zomer, op onderscheidene plaatsen minder
gunstig. De toestand van den veestapel is
over het algemeen voldoende. In dien van
handel, nijverheid en scheepvaart kwam
geene merkbare verandering. De algemeene
gezondheidstoestand is bevredigend. Voor
eene ernstige uitbreiding der besmettelijke
ziekten, welke ten vorigen jare de volksge
zondheid en den veestapel zoozeer bedreigden,
mochten wij tot dusverre bewaard blijven.
Gedurende dit zittingjaar wacht u opnieuw
hoogst gewichtige arbeid.
Voor de verdere behandeling en afdoening
der aanhangige wetsvoordracht tot regeling
vau het kiesrecht voor de Tweede Kamer
der Staten-Generaal en voor de Provinciale
Staten, roep ik in de eerste plaats uwe
medewerking in.
De nog aanhangige wetsontwerpen blijven
aan uwe overweging aanbevolen. Het ont
werp eener wet op de krijgstucht wordt aan
uwe beraadslaging onderworpen. Ook andere
verbeteringen onzer wetgeving zullen u wor
den voorgedragen.
De toestand van 's Rijks geldmiddelen is
voldoende. Verhooging der belastingen wordt
niet geëischt en de beschikbare middelen zijn
toereikend voor de behoeften van den dienst.
Een ontwerp van wet in het belang van
de gezondheid en veiligheid in fabrieken en
werkplaatsen zal u worden aangeboden.
Tot verbetering der bestuursinrichting in
Nederlandsch-Indië zullen u voorstellen wor
den gedaan.
Opnieuw, mijne heeren, doe ik met ver
trouwen een beroep op uwen ijver en op
uw toewijding.
Moge uw arbeid, onder Gods zegen, strek
ken tot blijvend welzijn van ons dierbaar
vaderland.
In naam der Koningin, verklaar ik de ge
wone zitting der Staten-Generaal te zijn
geopend.
Het is wel opmerkelijk, dat in de Troonrede
met geen enkel woord gewag wordt gemaakt
van de invoering der Vermogensbelasting.
Morgen zal de nieuwbenoemde vooratter
der Tweede Kamer mr. J. G. Gieichman
worden geïnstalleerd.
In den namiddag zal dan waarschijnlijk de
Staatbegrooting worden ingediend.
Bij besluit van den Minister van financiën
is den Tl. September 1893 vastgesteld de
344ste Staatsloterij, welke 13 November
1893 aanvangt ea 3 Februari 1894 eindigt.
Naar de N. Rotterdamsche Ct. verneemt,
heeft de schoolopziener in het district Tiel
van den Minister van Binnenlandsche Zaken
het officieele bericht ontvangen, dat de Mi
nister voornemens is de Kweekschool en
daaraan verbonden Leerschool te 's-Herto-
genbosch met 1 Mei 1894 naar Nijmegen
over te brengen.
Bij het gemeentebestuur van 's-Hertogen-
boscb is bericht ontvangen, dat de huur der
kweekschool-gebouwen wordt opgezegd tegen
1 November 1894.
Tevens kunnen wij vermelden, dat reeds
opmetingen gedaan zijn voor den bouw der
Roomsch-kath. kweekschool.
Blijkens het jongste verslag der Rekenka
mer komt op een der gemeenterekeningen
een uitgaaf voor wegens 3'/» flesch jenever,
gebruikt bij gelegenheid van de loting der
Rationale militie.
Sommige heeren hielden blijkbaar meer
van port en madera, want ook van elk dezer
dranken werden 2 flesschen in rekening ge
bracht.
Aangezien de Rekenkamer herhaaldelijk
heeft beslist, dat kosten van ververschingen
niet op rekening der gemeente mogen wor
den gebracht, had men genoemde «verver
schingenmaar verantwoord onder het
artikel«kosten wegens drukloonen" 1
In de Maandag gehouden vergadering van
den Gemeenteraad van Amsterdam is mr.
M. W. F. Treub mat 18 van de35stemmen
gekozen tot wethouder ;hy heeft de benoeming
aanvaard. Teneinde voor teleurstelling te be
hoeden, deelde hij reeds dadelijk mede, dat
(zoo bij, gelijk te verwachten was en ook
aan het einde der vergadering plaats bad)
tot wethouder voor de financien werd aan
gewezen, hij geen verbetering kon brengen
in den druk der belastingen, ook al wordtallezui-
nigheid betracht, daar deze het gevolg is van
vroegere besluiten en van de lasten door het
Rijk op de Gemeenten gelegd. Deze last kan
slechts minder irrationeel verdeeld worden.
Ook was hij zich bewust, dat de meerderheid
van den Raad hem niet steunen zou bij her
zieningen, die hij in de plaatselijke belastingen
mogelijk en gewenscht acht. Het is dan ook
zijn plan niet daarover de nog zoo kort ge
leeden gevoerde discussiën te hernieuwen.
Professor dr. A. D. Loman, hoogleeraar
aan het Evangelisch-Luthersch Seminarie
aan de Universiteit te Amsterdam, ontving
Zaterdag, bij gelegenheid van zijn 70en ver
jaardag, de hulde van zijn leerlingen, oud
leerlingen en vrienden, die hem een aanden
ken aanboden. In antwoord aan den heer
Böhringer, die namens hen het woord voerde,
zeide de heer Lohman:
«Toen mij vóór twintig jaren de hoog
leeraar is toen, zooals men weet, blind ge
worden die ramp trof, heb ik soms ge
wenscht, dat ik maar 70 jaar was. Thans is
het zoover, en die twintig jaren van mijn
leven zijn, bij al wat wij menschen dagelijks
verliezen, toch de rijkste geweest. Bij eigen
ervaring, door ondervinding weet ik, hoe
's levens wezenlijke waarde in de onzichtbare
dingen ligt. Ook in al die liefde en vriend
schap haa het „niet zichtbare" het grootste
aandeel."
Te 's-Gravenhage is op 74-jarigen leeftijd
overleden de kunstschilder J. O. Vertin.
Voor den Hoogen Raad werd Maandag de
vraag behandeld of de Provinciale Staten
bevoegd z;jn straffen te stellen op het niet
nakomen van bevelen, uitgevaardigd door
waterschapsbesturen krachtens provinciale
verordening. De kantonrechter te Emrnen
beantwoordde, met betrekking tot een over
treding door een ingeland van liet waterschap
Weerainge gepleegd, die vraag ontkennend
en ontsloeg daarom den beklaagde van alle
rechtsvervolging, en zulks op grond, dat
Provinciale Staten slechts een organiseèrende
macht hebben en het maken van strafbe
palingen ten deze door de waterschapsbe
sturen behoort te geschieden. Met den amb
tenaar van het Openbaar Ministerie by ge
noemd kanton reent was advocaat-generaal
mr. Patijn van een andere meening en con
cludeerde tot vernietiging van het vonnis.
De Hooge Raad zal 16 October uitspi-aak
doen.
De Vrije Vrouwen Vereeniging heeft de in
ons vorig nummer besproken vergadering
gehoudener waren veelnieuwsgierigen
en er werd druk gepraat.
Om aan het geredeneer een einde te maken,
stelde de heer Van der Goes de volgende
motie
De vergadering, overwegende hoe wensche-
lijk het ongetwijfeld zij, alle zedelijk en ver
standelijk onbevoegden van de stembus uit
te sluiten; dat het in den tegenwoordigen
klasse-staat onbereikbaar is, een juist onder
scheid te maken tusschen bevoegden en onbe
voegden, aangezien het stellen en het uitvoe
ren van de gewenschte bepalingen zou moeten
worden toevertrouwd aan de heerscher.de
klasse; en dus die bepalingen den vorm
zouden krijgen van hatelijke politie-maatre-
gelen, ten nadeele uitsluitend van de arbei
dersklasse, is van oordeel, dat geen uitslui
tingen van dronkaards in de kieswet bebooren
te worden opgenomen.
Een verwarde, zeer langdradige discussie
volgde, doch de motie werd aangenomen,
hetgeen Mina Drucker aanleiding gaf boos
te worden en de vergadering te sluiten.
Terwijl men verleden week in de Sollicitant
52 vacante onderwijzersplaatsen aantrof,
vindt men er deze week 98 in. Het gebrek
aan onderwijzers blijft dus aanhouden. De
aangeboden salarissen varieoren, met een
kleine uitzondering, van f500 tot f600.
Vrij plotseling, schrijft de Amsterd.Ct., is
de »trek" naar Amsterdam afgenomenal
thans reeds in de eerste maanden van dit
jaar was de stroom van hen die zich daar
vestigden, veel kleiner dan in andere jaren.
Uit de bevolkings-statistiek over de maanden
JanuariAugustus blijkt, dat in verscheidene
maanden het vertrek de vestiging overtreft.
Januari gaf nog een meernere» vestiging
van 483, Februari van 403, Maart van 452;
April gaf een verlies van 531, Mei een winst
van 275, maar sedert ging de afneming ge
regeld voort. Juni gaf 3, Juli 152 en
Augustus 227, zoodat de beweging van
de bevolking over de acht maanden cïechts
een toeneming van 800 zielen (53 m. en 247 v.)
aantoont.
De geboorten (4931 i. en 4806 m.) hebben
echter de sterfte met 4088 overtroffen, zoo
dat de bevolking van Amsterdam sedert
Januari 11. altijd nog met 4388 zielen is voor
uitgegaan.
De levende have in Nederland vertegen
woordigt een waarde van 1325 millioen en
de oogst f550 millioen.
De volgende gemeenten in ons land hebben
geen tapperijen of plaatsen met vergunning
Schiebroek, Katwoude, Hemmen, Overslag
en de gemeenten Ittervoort en Rijckholt in
de provincie Limburg.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op art. 18 der wet van den 4. December
1872 (Staatsblad No. 134),
Brengen ter algemeene kennis, dat eiken
MAANDAG, 's namiddags te éen ure, voor een
ieder de gelegenheid tot kostelooze Inenting wordt
gegeven in de daartoe bestemde lokaliteit, gele
gen aan de Breedestraat wijk F, No. 133.
Amersfoort, den 21 September 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
W. A. CROOCKEW IT,
Weth., 1». Br.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
STADSNIEUWS.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in
de orde van den Nederlandschen Leeuw, de
majoor J. H. Engelbregt van het 5e regiment
infanterie, werkzaam bij den inspecteur van
het militair onderwijs.
Heden ochtend om 7 uur haalden de tot
éen compagnie vereenigde honderd onderof
ficieren en minderen van het 5e regiment
infanterie, aan wie de eer te beurt gevallen
is het vaandel naar Den Haag te mogen be
geleiden en het nieuwe uit handen van H. M.
Koningin Wilhelmina te ontvangen, het
vaandel ten huize van den kolonel-regiments
commandant en bracht het, met de stafmu-
ziek aan het hoofd, naar het Centraal-station
waar de manschappen in den trein stapten
die om 7,20 van hier naar Utrecht vertrekt.
Een oogenblik later kwamen de vier batal
jons van uet 5e, tot éen bataljon vereenigd,
onder commando van majoor S. S. P. de
Lang Evertsen, aan het station en stelden
zich op het perron op, waar het vaandel
voor de laatste maal werd gesalueerd.
Na de Vaandelmarsch bracht het muziek
korps het Wilhelmus naar de oude toonzet
ting ten gehoore en daarna het Wien Neer-
landsch bloed en het Wilhelmus.
Toen de trein waarin Kolonel Benschop
kapitein-adjudant Doornbos, kapitein Chap-
puis, de luitenants Van Bockom Maas, Stroeve
en De Haan Hugenholtz en de adjudant
onderofficier-vaandeldrager J. Kiepen, bene
vens vele officieren en onderofficieren uit dit
garnizoen, hadden plaats genomen zich
in beweging stelde, voerde het muziekkorps
den Kolonel Benschop-marsch uit.
De troep keerde hierop naar de kazerne
terilg.
Hedenavond om 9.50 keert de compagnie
met het nieuwe vaandel terug en zal aan het
station worden opgewacht door het regiment
met de stafmuziek.
Aanstaanden Zaterdagochtend om tien uur
zal op de Vlasakkers een groote parade wor
den gehouden, welke zal worden gecomman
deerd door lien garnizoens-coramandant, ko
lonel' IJpey, en waarbij het nieuwe vaandel
door kolonel Benschop aan de troepen zal
worden voorgesteld.
De le luitenant A. F. K. Graswinckei, van
5e regiment infanterie alhier, thans gede
tacheerd bij het 3e regiment huzaren, is
overgeplaatst naar het 4e regiment infanterie.
De Ie luitenant A. van der Kas, van het
5eregiment infanterie, wordt den len October
a.s. eervol ontheven van zijn detacbeering bij
het 3e regiment huzaren te 's-Gravenhage.
Bij het kortelings gehouden examen voor
sergeant of fourier bij het 5e regiment in
fanterie alhier, zijn geslaagd de korporaals
W. F. K. Pijper, A. Ch. Heijn, B. van de
Belt, A. F. Kan en P. A. Roozendaal.
De majoor-com.nandant der dd. schutterij
alhier, de heer a. M. Tromp van Holst, heeft
zich hedenochtend naar de Residentie begeven
om tegewoordig te zijn bij de plechtige uit
reiking door H. M. de Koningin der vaan
dels en standaarden aan de korpsen infanterie
en cavalerie.
De Amersfoortsche iisclub «Voorwaarts"
zal morgenavond om 8 uur in »de Arend'
weder een algemeene vergadering houden,
len einde in tweede lezing het voorstel tot
ontbinding te behandelen.
Een trouwe opkomst der leden zij aanbe
volen. Het zou niet alleen jammer wezen
als de onverschilligheid zóo vergedreven werd,
dat men, door liever thuis te blijven dan
zich even den gang naar de vergadering te
getroosten, zou meewerken tot de ontbinding
■•ener vereeniging die toch waarlijk velen
genoegen beeft verschaft en, door ervaring
geleerd, telken jare r eer zal praesteeren.
In een arbeiderswoning, gelegen aan den
Bunschoterstraatweg onder Hoogland en be
woond door H. v. D., werd gedurende de
afwezigheid der bewoners inbraak gepleegd.
De dief of dieven hebben zich toegang weten
te verschaffen tot de kasten, waarbij zij een
waarde van f15 en eenige gouden voorwer
pen hebben medegenomen.
Men verdenkt van dezen diefstal twee
lan Hoopers, die 's ochtends in dc gemeente
werden gezien.
Gemengd Nieuws.
Hot bestuur der Commissie voor de Bildtgeraeenten
heeft het volgend schrijven verzonden aan de Kerke
raden en Kerkvoogdijen der Hervormde gemeenten
in Nederland:
In Meimaand j.l, is u een circulaire gexondeu
waarin de treurige toestand der Friesche Bildtge-
meenten werd blootgelegd. Daardoor weet gij, dat
zij buiten eigen schuld door rechterlijk vonnis
alle inkomsten hebben verloren, waaruit zoowel
predikants-traotemeuteu werden betaald, als de ker
kelijke gebouwen onderhouden. Tengevolge daurvan
is at. Jaeobi-Paroobie 14, Lieve Vrouwen-Parochie
28, St. Anna-Parochie bijna 30 jaar vacant. Uit eigen
middelen kunnen de gemeenteleden oumogclijk
predikanten bezoldigen en het noodige voor den
eeredienst büeenbrengen. Want van de dusgenoerade
„rijke Bitdlboereii" wonen velen thans elders en
nebben anderen door den druk der tijden een deel
van hun vermogen verloren. Gegoede burgers van
voorheen voeren nu den niet altijd gemakolykou
strijd om 't bestaan; terwijl nijvere arbeiders aan de
zorg van hun dageljjksch brood genoeg hebben.
Dus moeten deze gemeenteu worden geholpen I
Door wie? De Staat helpt ze zeer zeker niet. Immers,
een voorstel om aan die gemeenten eenige rjjks-
tractementen toe te kennen, zooals de moeste ge
meenten genieten, is in de Tweede Kamer verworpen I
Maar dan moet de Kerk helpen! Daartoe heeft
zich de commissie voor de Bilutgemeenten reeds tot
u gewend. Met welk gevolg? Dat vele kerkeraden
ihoe kon het ook anders zich tot helpen bereid
«ebben verklaard! Maar nat dat vele anderen tot
dusverre niets van zich lieten hoorenEn nu moeten
deze regelen (die naar wij hopen door allo der
Hervormde kerk goedgezinde bladen zullen worden
opgenomen (dienen, om deze laatsten nog eenmaal
tot het houden eener colecte voor de Bildtgomeeuton
op wekken. Do gelegenheid daartoe bestaat nog;
het jaar is nog niet verstreken.
Eu wat de Kerkvoogdijen betreft? Velen lieten
zich niet onbetuigd, en zonden goede bijdragen b(j de
commissie in. Doch zal liet doel worden bereikt,
dan is het noodig dat elke kerkvoogdij, die over
middelen te beschikken heeft thans iela geve. En
daarom, heeren kerktoogdonals gij eerlang met
de notabelen uwer gemeente vergadert, overweegt
nog eenmaul den inhoud der circulaire die gij ont
vangen hebt, on wilt, zoo mogelijk, aan het daarin
uitgedrukt verzoek voldoenPlaatst ook op uw
begrooting voor 't volgend jaar een som, in ver
houding tot uw inkomsten, voor de Bildtgemeen-
ten, die rijkstractement, noch pas'oraliu, noch kerk-
egoederen bezitten. Door aller medewerking moot
de toestand aldaar anders en [beter wordenDe
commissie ziet met belangstelling de bewijzen uwor
hulpvaardigheid te gemoet.
Het gasverbruik te Amsterdam neemt
sterk af. Over «ie afgeloopen maanden beeft
de gemeente reeds f50 000 minder ontvangen
dan verleden jaar.
De oorzaak van dezen voor de Gemeente
voelbaren tegenslag moet gezocht worden in
de toeneming van bet electrisch licht, de
aanwending van het gasgloeilicht, waarbij
groote gasbesparing verkregen wordt, en niet
onwaarschijnlijk ook de vervroegde winkel
sluiting.
Herhaaldelijk is gewezen op het minder
wenschelijke van stempels af te drukken op
bankbiljetten. Het bewijs daarvoor onder
vond een firma te Haarlem, die j.l. Vrijdag
een bezoek ontving namens den president der
Nederlandsche Bank, kennisgevende, dut op
een van de firma atkomstig, gestempeld bank
biljet van f25 vóór haar naam een beleedi-
ging was geplaatst. De president der Ned.
Bank waarschuwt daarooi nogmaals, de bank
biljetten niet te stempelen, uaar er personen
zijn, die allerlei beleedigingen vóór of achter
den nan n plaatsen.
Het bankbiljet in questie is vernietigd.
Cijfers, die Franscue bladen van belang
achten »nu het Drievoudig Verbond een
uitdagende en dreigende houding aanneemt."
Frankrijk en Rusland hebben samen
452,721,712 inwoners en een oppervlakte van
5,417,938 vierkante kilometers, waar de drie
andere Staten slechts kunnen wijzen op
124,138,994 inwonende» en 4,452,504 vier
kante kilometers. Het budget van Oorlog
en Marine bedraagt in Frankrijk en Rusland
te zamen 1,740,759,429 francs, voorde Staten
der Triple-alliantie slechts 1,497,858,420
francs. l)e legersterkten bedragen voor het
Fransch-Russisehe verbond en voor de tegen
standers respectievelijk op voet van vrede
1,327,019 en 1,420,443 manop voet van oor
log editor8,805,000 en8,072,000 manschappen.
De oorlogsvloten hebben bemanningen van
resp. 101,400 en 45,600 en gewone schepen
275 tegen 415, gepantserde 95 tonen 40,
zoodat net Russisch-Franseh verbond 778,000
man te volde, 55,890 man voor de marine,
337 gewone schepen en 55 gepantserde
vaartuigen meer in den strijd brengt dan
Duilschland, Oostenrijk en Italië samen.
De conclussie, die hieruit getrokken wordt,
is tamelijk oorlogszuchtig: »Wij kunnen
dus zonder vrees en met de kalmte, die
iederen Franschman betaamt, een oorlog te
gemoet zien, in welken wij overwinnaar
zullen blijven met de medewerking van het
bevriende Rusland en die aan het moeder-
