Stadsnieuws
Ingezonden
Buitenland
Eindelijk spreekt de commissie den wensch
uit, dat bij de besturen van Rijk, provin
ciën, gemeenten en waterschappen er op
worde aangedrongen, zooveel mogelijk zien
te onthouden, rechtstreeks of middellijk,
arbeid te doen verrichten op Zondag.
Bij 't verslag zijn een 5-tal nota's gevoegd,
éen van de heeren Kordijk, Kolkman, en
Visser, die wenschen:
1 strengere wetsbepalingen ter beperking
van den arbeid van jeugdige personen en
van vrouwen in fabrieken er. werkplaatsen;
2 wettelijko beperking van den arbeids
uur ook van volwassen mannelijke werk
lieden, zoowel in liibrieken en werkplaatsen
als bij het lossen en laden van zeeschepen.
3 verbod of beperking van den arbeid
op Zondag, ook als die niet samenhangt met
stoom- of andere beweegkracht
4 onverwijld ter hand nemen van een
wettelijke regeling der verplichte pensioen
verzekering van werklieden.
Bovendien geven zij in overweging het
opnemen van arbeidsvoorwaarden in de be
stekken van werken, uit te besteden door
Rijk, provinciën, gemeentenen waterschappen,
terwijl oe beer Kerdijk èn een hoogeren
leeftijd wenscht, beneden welken arbeid zal
verboden zijn èn bet algemeen verplicht
stellen ook van lierhalings- en voortgezet
onderwijs, ten opzichte waarvan de lieer
Visser zich ten deele bij hem aansluit.
Ned.
Aanstaanden Woensdag den 31 Januari
zal het 20 jaren geleden zijn, dat de kraton
van Atjeh door de Nederlundsche troepen
werd veroverd.
Toen meende men, dat de oorlog spoedig
geëindigd zou wezen, de krijg die zoo vee)
meuschenlevens en zoo veel millioenen heeft
gekost en onze positie in het ..machtig rijk
van Insulinde" zoo heeft geschokt.
Een officier schrijft juist dezer dagen uit
Kotta Radja:
„Door een gelukkig gekozen politiek is liet
aan het tegenwoordig bestuur op Atjeh mogen
gelukken een toestand te scheppen, dien wij
sedert ile laatste jaren van het bestuur van
generaal Van der Heijden niet meer hebben
gekend."
Doch de oorlog duurt voort.
Hoe lang nog
Overste Van Bennekom slaakt in de Arn-
he.msche Courant de volgende «Noodkreet
voor het Indische leger 1"
Wordt de weerbaarheid van het Neder-
landsche volk nog steeds verwaarloosd, het
leger in Indië, uit vrijwilligers samengesteld,
mag zich niet verheugen in meer zorg. Elk
Nederlander weet, dat een groot deel van dat
leger steeds te velde is. Of echter de belan
gen er van behoorlijk behartigd worden,
daarover bekommeren zich slechts weinigen.
Wel wordt gemurmureerd over den geld
verslindend ?n Atjeh-oorlog, doch doeltreffende
maatregeleu om een krachtiger leger te ver
krijgen, blijven meestal achterwege. Nutto-
looze commissiën vermorsten slechts geld,
tijd en papier. De tijdsomstandigheden zou
den een toevloed van vrijwilligers wettigen,
maar de soldij is gering, het pensioen karig,
de vooruitzichten luttel. De onderofficieren,
die in lndië zoo oneindig meer te doen heb
ben dan hier, worden slecht betauld, en wat
het ergste is, bun vooruitzichten om eenmaal
officier te kunnen worden, zijn op de onver
standigste wijze vernietigd.
In tijden als de tegenwoordige, nu overal
gevraagd wordt: wat moet mijn zoon wor
den l zou ik dien vragers gaarne toevoegen
zooals ik vroeger meermalen deed
«doet als ik en honderden met mij deden,
wordt soldaat en gaat naar Indië! Met goe
den wil. goed gedrag en studie, kunt ge het
tot hoofdofficier brengen en een goed pensioen
verdienen." Zoo raadde ik velen, doch onwille
keurig zijn ze daardoor misleid. Wie kan
voorzien, dat onbezonnen anti-militaire
bureauhelden, besluiten zouden provoceeren,
die de oorzaak zullen zijn, dat de beste ele
menten, zoowel in Europa als in lndië zelf,
zich niet meer voor het leger verbinden
En, wilde men de opheffing der Militaire
School zuinigheidshalve, waarom wordt er
dan bij de korpsen zelf geen gelegenheid
gegeven om zich voor het'ofliciers-examen
te bekwamen Tweemaal 'sjaars konden te
Batavia. Samarang, Soerabaia, Padang en
Kota-Radja commissiën benoemd en kon ge
ëxamineerd worden. Zulks behoeft geen geld
te kosten. liet zonden van onderofficieren
naar Nederland zal !;..sthaar zijn, velen zullen
door ile verandering van klimaat ziek wor- i
den; voor de Indische jongens is zulk een
bepaling een wassen neus. Door ondoeltref
fende maatregelen zijn mede de Afrikanen
uit ons leger verdwenen, nu legt men het
er op toe om ook de Indische jongelieden
en ontwikkelde vreemdelingen te weren!
Het tegenovergestelde moet plaats hebben.
Billijk ware liet. voor de in Indië geboren
knapen een Cadettenschool op te richten; ze
moesten daarop reeds met hun 12de jaar
kunnen komen De cavalerie moest uitslui
tend uit zulke jongelieden zijn samengesteld;
ze zijn vlug, goede ruiters, goede zwemtners,
matig en niet te zwaar «mor inlandschc paar
den. Bij alle wapens moest gelegenheid zijn,
om officier te worden. Hier te lande ziet
men nog wel een oppassend en geschikt
onderofficier bij den plualselijken staf officier
worden en in Indië, het land en het leger
van avonturiers, van (linke kerels, ontneemt
men den onderofficieren alle vooruitzichten!
Men moest er dan maar zendelingen van
maken! Het leger in Indië heeft practische,
goed ontwikkelde en sterke menschen noodig.
Daartoe stelle men de eischen van het genees
kundig onderzoek tamelijk hoog. Dat men
ze dan echter ook royaal betale, zeer goede
vooruitzichten opene en hun llinke pensioenen
verzekere.
Indië kan desnoods gebrek hebben aan
burgerambtenaren; ollicieren en mindere
militairen mogen nimmer ontbreken. Wordt
het leger verwaarloosd, dan zijn de rampen
voor het overschoone Insilunde- niet te over-
(1) Een onderofficier van het Nederlandsche leger
verxoekt. voor 4 jaren bij het Indische gedetacheerd
te worden. Daardoor bekomt hij, teruggekeerd
zijude, op zijn tijd een hooger pensioen dan een
onderofficier, die 15 jaar bij het Indische leger
diendel
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan Depar
tementshoofden, W ijkbezoekers
en Bela n gst el lenden zal het Centraal-
bureau DINSDAG den 30 Januari 's middags
van hai.F vier tot hai.f vIjk uur zitting
houden in een der lokalen van liet Raadhuis.
Zij, die op dat uur verhinderd zijn, kunnen
dagelijks tot 12 uur inlichtingen bekomen bij
den Secretaris-Boekhouder
G. F. MEZGER.
Zuidsingel, 273.
lie lieer Mezgor, do volijverige Secretaris van
„Liefdadigheid," verzoekt ons onze lezeressen te
willen vragen of zij nog OUDE KLEEÜIN'GSTUKKE.N
te missen hebben.
Gaarne zal hij ze, na bekomen bericht (Zuid
singel 273) te hnnnent doen ufhalen.
Ook het geringste zal in dank worden aanvaard.
Met deftigen eenvoud werd gistermiddag,
op de oude begraafplaats aan den Bloeraen-
dalsche poort, het stoffelijk hulsel van den
heer B. E. Herschel aan de schoot der aarde
toevertrouwd.
De ontslapene, hier ter stede geboren den
3en November 1801, overleed nier jl. Don
derdagavond, na een ongesteldheid van slechts
weinige dagen, zonder dat hem de gewone
gebreken des ouderdoms aankleefden, geacht
en geëerd door allen, die hem kenden en in
zijn aangenameu kout en snedige opmer
kingen behagen schepten.
Niet alleen te dezen opzichte was de ont
slapene gezegend, hem werd ook het voor
recht geschonken zijn lang leven nuttig te
besteden.
Zuo was bij onafgebroken van 25 Mei
4852 tot 25 Augustus '1885 Raadslid waar
van hij het mandaat neerlegde wegens
gevorderden leeftijd. Sedert haar oprichting,
18 Augustus 1842, was hij lid- en sedert 9
Januari 1869 voorzitter van de Kamer van
Koophandel, voor welke functie hij 10 Januari
188v wegens hoogen leeftijd bedankte; even
eens sedert haar oprichting, 4 October 1868,
commissaris van ne Hulpbank, waarin nij
tol zijn dood zitting had; langer dan 52 jaar
lid van den Kerkeraad der Nederlandsch
Israëlitische Hoofdsynagoge alhier, tot hij in
Augustus 1892 wegens hoogen ouderdom
ontslag nam, doch wier belangen hij tot in
zijn laatste oogenblikken met ijver en nauw
gezetheid voorstond; ook was hij president
van de Jacob van Gelder-stichting en lid
van de Centrale commissie voor de zaken
der Israëlieten in Nederland.
Hoewel niemand was uitgenoodigd, waren
tal van deputatiën en zeer vele vrienden van
den overledene op den doodenakker vereend
om de laatste eer te bewijzen aan den eer
bied waardigen man wiens verscheiden met
onverdeeld leedwezen vernomen is.
Bij het voorbijtrekken van den langen stoet
waren iu vele particuliere woningen de ven
sters gesloten; een fijngevoelde hulde aan
den afgestorvene.
Op uitdrukkelijk verlangen van den ont
slapene werd aan de groeve niet gesproken.
Was de plechtigheid der ter aarde bestel
ling daardoor van korten duur, men verliet
den doodenhof in de overtuiging, dat men
een braaf mensch ten grave had geleid.
Zijn assche ruste in vrede.
In den jeugdigen leeftijd van 33 jaar over
leed bier plotseling aan een hartkwaal de le
luitenant A. van der Kas, van het 5e regi
ment infanterie.
In December 1881 aangesteld tot 2e luite
nant, werd bij in Januari 1S87 bevorderd tot
le luitenant. Hierna voltooide hij zijn stu
diën aan de Hoogere Krijgsehool.
Geacht door zijn superieuren, bemind door
zijn kameraden, bij allen gezien om zijn bij
zondere eigenschappen als militair en als
mensch, wachtte hem een schoone toekomst.
Mogen wij niet van dezen jonge doode ver
klaren, «lat hij een parel is, aan de kroon
der toekomst ontvallen?
De onlangs benoemde militaire apotheker i
der 2e klasse (le luitenant) J. S. Sune heeft
Vrijdag den eed als officier bij het le^er, al-
gelegd in handen van den kolonel, plaatse
lijken commandant alhier.
De 2e luitenant P. ten Bruggencate, van
van het 5e regiment infanterie alhier, heeft
aangevraagd om gedetacheerd te worden bij
de landmacht in West Indië.
Aan de sergeant A. van der Heiden, van
het 5e regiment infanterie alhier, is een
voortdurend pensioen toegekend van f432
's jaars.
In 1893 is aan het kantoor der Rijkspost
spaarbank alhier ingelegd: f108804,14 en
uitbetaal.! f86131,12'. De inleg heeft de
uitbetaling dus overtrolfen met f22 673,01s.
Niet minder dan 43-4 nieuwe boekjes wer
den uitgegeven; h"t laatst uitgegeven boekje
draagt het nummer 3460.
Reeds geruimen tijd siert een fraai kinder
groepje de vitrine van den beer Wentzel op
ae oude-Vischmarkt. Niet alleen om de fraaie
uitvoering, doch meer nog oin het geheel
nieuwe er van „directe instantiné opname
bij kunstlicht" trok deze photo zeer ae aan
dacht.
De bekwame hof-photograaf is niet terug
gedeinsd voor de groote kosten van een
magnesium-apparaat en is nu ook blij
kens de advertentie in dit nummer vol
komen in staat ook 's avonds groepen op te
nemen.
Een heel aardig denkbeeld voor hen, die
een blijvende herinnering willen bewaren
aan een mooi tableau-vivand, een bal masqué,
en dergelijk en.
Naar de openbare terechtzitting der recht
bank te Middelburg is verwezen F. W. T.
oud 58 jaren, laatst wonende te Goes, thans
verblijvende te Amersfoort, ter zake dat bij,
koopman te Goes "zijnde, enkele dagen voor
hij failliet wei verklaard, hoewel hij wist
dat hij failliet zou worden verklaard, ter
bedriegelijke verkorting van de rechten zijner
scltuldeischers dezen heeft benadeeld, door
aan de firma J. M. Vis Zoon te 's-Gra-
venhage fdie van beklaagde een bedrag van
f2760 hadden te vorderen) over te dragen,
bij akte van cessie, zijn vordering van inte
ressen, hem komende in hoedanigheid van
erfgenaam van den vermoedelijk overleden
Th. N. A. van der Linden du Foy tot een
bedrag van jaarlijks f335,76, op de voor
waarden in die akte vermeld.
Hot plautsen van Ingezonden stukken brengt
altijd mede, dat de Reductie met den inhoud daar
van onvoorwaardelijk instemt.
Kopij van geplaatste of ongeplautste stukken wordt
nimmer teruggegeven.
Geachte Redacteur!
In uw blad van 25 Jan. 1.1. sluit uw ver
slag omtrent de feestelijke bijeenkomst van
Patrimonium op 24 Jan. met liet bericht,
dat een opwekking: om mede te werken aan
de oprichting eener Amersfoortsehe afdeeling
van den VolksbondVereeniging tot bestrij
ding van Drankmisbruik, niet geheel tot het
einde toe kon worden uitgesproken, omdat
enkelen meenden, dat deze bijeenkomst uit
ging van modernen.
Laat ik dit volkomen juiste bericht aan
vullen met de mededeeling, dat de tegenstand
uitging van éen gast uit Utrecht en dat spre
ker en bestuur daarna besloten niet meer te
reppen van de zaak, omdat het ecne feest-
vergadering was zonder debat.
Men zweeg, zooals meer geschiedt wan
neer men toch het recht aan zijne zijde heeft,
ter wille van de kleinheid en zwakheid van
anderen om hurt niet tot ergernis te zijn
bestuur en spreker hebben er toen goed aan
gedaan met verder te zwijgen over dun
Volksbond.
Toch zou het, nu de feestvergadering voorbij
is niet goed zijn die zaak te begraven en
daarmede aanleiding geven voor oningewijden
tot deze twee verkeerde meeningeii, dat:
le. Patrimonium, als geheel', zoo fel is
jegens andersdenkenden, dat het alles, ook
het goede, van hen onvoorwaardelijk veracht.
en 2e dat de Volksbond een zaak der
modernen zou zijn.
Neen, de naam duidt het reeds aan: het is
een zaak van het volk in den uitgebreidsten
zin des woords, van dames en heeren, van
werklieden en hun vrouwen, van geestelijken
en leeken, van Roomschen, Jouen. Protes
tanten, van allen, die het er over eens zijn,
dat verslaafd zijn aan den drank een mensch-
onwaardig bestaan is.
De Volksbond is de vereeniging van allen,
die het hierover eens zijn en die deze slavernij
willen bestrijden mot alle eerlijke middelen
die hun ten dienste Staan.
Die Volksbond gaat hier te Amersfoort
toevallig uit vun een modernen predikant,
omdat hij in Juli de benoeming van het
Hoofdbestuur tot correspondent te dezer
plaatse heeft aangenomen; even toevallig is
net een moderne predikant, die in het begin
der volgende week hierover komt lezen,
doch evenzeer als b. v. geen Roomsch of
orthodox-protestant werkman of winkelier ooit
geweigerd heeft mij tegen betaling te dienen,
evenzeer heb ik te goed vertrouwen in Patri-
ntouium's liefde tot bet goede ett ware, dan
dat de leden zouden weigeren te dienen met
Imn geldelijken verstandelijke», zedelijken
steun, omdat de zaak toevallig van op ker
kelijk gebied andersdenkenden uitgaat.
Laaf ik ten overvloede nogmaals mogen
betuigen, dat de kerk niets te maken heeft
met den Volksbond en indien de eerste ver
gadering tot oprichting zal wezen in het go-
bouw der Rem. kerk, dan is dit alleen omdat
die zaal zeer geschikt en gratis te ver
krijgen is.
Als de Redacteur liet mij toestaat, boop ik
in het eerstvolgend nummer uiteen te zetten,
wat de Volksbond beoogt en hoe hij zijn
doeleinden tracht te verwezenlijken.
Met dank voor de plaatsing en mij aanbe
velend voor meer ruimte,
Hoogachtend
J. HOOYKAAS Jr.
Correspondent voor Amersfoort
van den Volkshond, V. t. b. v. d.
Voor Duitscliland was het Vrijdag een
heuglijke dag. Prins Bismarck is namelijk
bij den Duitschen Keizer geweest en aan het
Hof zeer hartelijk ontvangen. Prins Heinrich
heeft den oud-kanselier van het station ge
haald, waar hij door een overweldigend
hoera-geroep van duizenden werd begroet.
Het rijtuig werd begeleid door een escorte
kurassiers. Onder het voorbijrijden werden
er overal bloemen geworden en langs den
geheelen weg tot aan het slot bleef de meni0te
vol geestdrift. Het was een ware zegetocht.
Prins Heinrich leidde Bismarck daarop naar
zijn vertrekken, waarbinnen hij door den
Keizer ontvangen werd. De Keizer was ont
geven duor liet geheele hoofdkwartier en de
gozaamlijke hoofden der ministeriën. De
begroeting was uiterst hartelijk en Bismarck
was blijkbaar geroerd. Ook waren de drie
oudste keizerlijke prinsen tegenwoordig. Te
kwart voor twee uur bad het ontbijt bij
den Keizer plaats. Er waran slechts drie
couverts namelijk voor den Keizer de Kei
zerin en Von Bismarck.
Bismarck en Capriv1 hadden onder vier
oogen een onderhoud, dat drie kwartier
duurde.
Bij zijn vertrek werd Bismarck door den
Keizer naar bet sta'ion begeleid. Op het
perron was het, ondanks de streng volgehou
den maatregelen, tot wering van het publiek,
in een oogwenk vol men.schen. Een ontelbaar
aantal vereerders van Bismarck hadden n.l.
een kaartje naar Wittenberg genomen, zoo
dat zij wel op het perron moesten toegelaten
worden.
Driemaal heeft de Keizer Prins Bismarck
omarmd. De grijze staatsman, die des mid
dags teekenen van zwakte en vermoeidheid
had getoond, liep 's avonds in llinke houding
naast de Keizer. Het eenige bezoek dat hij
te Berlijn nog bracht, gold Keizerin Frede-
rik, bij wie hij een kwartier bleef. Bij gele
genheid van dit verzoeuingsfeest waren in de
hoofdstad alle Staatsgebouwen en talrijke
publieke woningen met vlaggen getooid.
Het Duitsche regeeringsbïad maakt ook
melding van dit groote feit in de historie.
Op de eerste bladzijde bevat het een lang
bericht over Bismarck's bezoek en vermeldt
zelfs, dat hem toegeroepen is: «gelukkige
reis tot heil van liet vaderland."
Een medewerker van de Figaro, dr. Da-
nis, verkondigt weer eens de stelling, dat
men om goed te slapen geen hoofdkussen, of
slechts een zeer laag kussen moet gebruiken.
Het geheele lichaam moet horizontaal liggen,
dan heell de bloedsomloop het geregeldst
plaats. Wanneer het hoofd vee! hooger ligt
dan de overige lichuamsdeelen, ontstaat er
bloedarmoede in de hersenen, welke leidt tot
zenuwachtigheid, slechte spijsvertering en
andere kwalen welke voorkomen bij men
schen, die slecht slapen. Dr. Danis raadt ieder
die niet slapen kan, eens de proef te nemen
en zijn hoofdkussen wegt«gooien; bijvoor-
spelt den ongelukkige, die ztclt tevergeefs
omwentelde op zijn kussen, een vasten slaap.
Verkooping van vaste Goederen
Notaris C. A. van BLARICUM te Amersfoort
en L. J. KEULS te Laren.
17 Januari 1894.
Een Heerenhuis met erf en grond te Amcrs-
»rt aan het Havik, wijk F. No. 480 en oene
woning daarachter in de Muurhuizen, wijk
1*. No. 491, te zamen verkocht voor f'2350.
Notaris A. N. J. VOS te Amersfoort
27 Januari 1894.
No. 1. Een bouwplaats te Lensden, opgehouden
2. Een hoerenhuis met tuin aan bet Zand
te Amersfoort, verkocht voor 2950.
3. Een huis in de Krankcledenstr.
aldaar, verkocht voor 520.
Samen ƒ3470.
