Stadsnieuws
Militaria
Naar men verneemt is het rentambt Dor
drecht van het Kroondomein opgeheven en
toegevoegd aan het rentambt Oosterhout.
Het oudste rentambt in onze geschiedenis
heeft daarmede opgehouden te bestaan.
De nieuwe Indische uniform wordt 1 Januari
1896 algemeen ingevoerd, zijnde inmiddels
aan de officieren van het leger in Neder-
landsch-Indië vergund, zich ook vóór dien
tijd dienovereenkomstig te kleeden, mits niet
gelijktijdig gedragen worden equiperaent-
stukken, die behooren uitsluitend tot de oude
of tot de nieuwe uniform.
Onder de vereischte kundigheden voor
jongelieden die wenschen deel te nemen aan
liet examen voor a< spirant-administrateur
bij de Zeemacht zijn vervallende beginselen
,n het koopmansboekhouden.
De gebroeders De Bie te Osch, verdacht
van medeplichtigheid aan den moord op
wachmeester Hoekman en door de rechtbank
te 's-Hertogenbosch vrijgesproken en bij ge
volg in vrijheid gesteld, zijn Vrijdag opnieuw
gevangen genomen en naar Den Bosch ge
transporteerd.
Door den aartsbisschop van Utrecht is be
noemd tot bisschop van Deventer de Zeer
Eerwaarde en wijdlul'te N. B. P. Spit, oud
katholiek pastoor te Rotterdam.
Door den Raad van beheer van het Sana
torium te Baarn is het geheele gebouw met
zijn 60 kamera tegen 1 Mei a. s. verpacht
aan den heer K. H. Gaarlandt te Baarn,
zoodat de oorspronkelijke bestemming van
deze grootsche inrichting geheel is gewij
zigd. De zoogenaamde melkhal en het bad
huis zullen in eigen beheer worden geëxploi
teerd, onder leiding van een bekwamen
badmeester en een bad vrouw.
Daar dit bad-liótel, gelijk het voortaan zal
heeten, een geduchte concurrent derBaarn-
sclie hotelhouders zal worden, heeft jhr. mr.
B. Ph. de Beaufort, daar hij als burgemeester
van Baarn niet als concurrent van zijn inge
zetenen wil ontreden, hoewel volkomen instem
mende met de nieuwe wijze van exploiteeren,
tegen 1 Mei a. s. ontslag genomen als voor
zitter van den Baad van beheer der Naam-
looze Vennootschap Baarnsche Koud water-
inrichting.
Het 47e Nederlandsch Landhuishoudkundig
congres, zal te Utrecht worden gehouden van
M tot 15 Juni.
De coüp, winkelvereeniging van Eigen
Hulp te 's-Gravenhage was Vrijdag voorde
rechtbank gedagvaard door den bond «Maat
schappelijk belang," ten einde te worden
veroordeeld om een lijst met de namen en
woonplaatsen van haar leden te verstrekken
tegen betaling van f20 voor de kosten.
Aan gedaagde werd een uitstel verleend
tot 6 Maart om op eischers conclussie te
antwoorden.
De feestelijke opening van de nieuwe in
stallatie der Maatschappij tot exploitatie van
staahvaterbronnen te Haarlem heeft Zaterdag
in de Haarlemmermeer met eenige feestelijk
heid plaats gehad.
De leden der Vereeniging voor den effec
tenhandel te Amsterdam zijn, naar aanlei
ding van de voordracht van het Dagelijksch
bestuur der hoofdstad, om niet over te gaan
tot het bouwen v an een nieuwe Beurs,
tegen hedenavond te 8 uur, tot een buiten
gewone vergadering opgeroepen, ter behan
deling van de beursquaestie.
Zouden ze hun plan, om uit eigen mid
delen een Beurs te bouwen, gaan uitvoeren?
Rottumrneroog is door de stormen van de
laatste dagen aanmerkelijk verkleind; een
strook lands van 30 Meter breedte is door
ile zee verzwolgen. Tijdens het leven van
den tegenwoordigen «voogd" den van
rijkswegeaangestelden strandvonder, in wiens
familie deze post reed is sedert 1742 is
het eilandje oe helft kiciner geworden.
Naar wij vernemen, zal 15 Maart te Am
sterdam het eerste restaurant-Du val worden
geopend. In deze inrichting zal de bediening
geschieden door vrouwelijke bedienden, in
het zwart gekleed, met het bekende Duval-
mutsje.
Eenvoudige, maar prima kwaliteit spijzen
zullen daar te verkrijgen zijn, en alles wordt
ingericht als in de bekende bouillons-Duval
te Parijs.
Als een merkwaardigheid mag gelden, dat
iemand Vrijdag op de vlakte van Wijnaldum
(Friesland) op schaatsen ging rijden en bij
thuiskomst aan zijn familie een tuiltje made
liefjes overhandigde, zoo pas op het veld ge
plukt.
Te Utrecht is een paartje ondertrouwd, dat
ah men zich over en weer niet bedenkt, met
een equipage van 21 kinderen in bet huwe
lijksbootje stapt; de vrouw brengt er 7 en
de man 14 mee!
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op urt. 6 der wet van den 2 Juni 1875
(Staatsblad No. 95),
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door K. van WIERINGEN ingediend verzoek,
met bijlagen, om vergunning tot liet oprichten
van eene slachterij in het perceel alhier gelegen
aan het Havik, wijk F. No. 478, bij het kadaster
bekend onder sectie E. No. 3043, op de Secre
tarie der gemeente ter visie ligt, en dat op
Maandag den 12. Maart aanstaande, des voor
middags te elf uren, gelegenheid ten raadhuize
wordt gegeven om, ten overstaan van het ge
meentebestuur of van een of meer zijner leden,
bezwaren tegeu het oprichten van de inrichting
intebrengen.
Amersfoort den 26. Februari 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTU3.
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan D e p a r-
tementshoofden, VVij kbezoekers
en B e 1 a n g s t el 1 e n d e n zal het Centraal-
bureau DINSDAG den 27 Februari "s middags
van half viek tot half vijf uur zitting
houden in een der lokalen van het Raadhuis.
Zij, die op dat uur verhinderd zijn. kunnen
dagelijks tot. 12 uur inlichtingen hekomen bij
den Secretaris-Boekhouder
G. F. MEZGER.
Zuidsingel273.
Gistermiddag werd hier een resortale ver
gadering gehouden van Israëlietische kerk
besturen ter benoeming van eeninterrimairen
opperrabijn voor de provincie Utrecht.
Benoemd werd dr. T. Tal, opperrabijn te
Arnhem, wien van de benoeming kennis zal
worden gegeven.
Niet de le luitenant H. W. K. Vertholen
de Salve de Rruneton, thans gedetacheerd
bij de Rijschool alhier, doch zijn broeder,
luitenant J. Ver.tiolen, is op verzoek over
geplaatst van het le regiment naar het 3e
regiment huzaren.
De heer H. J. Lettink, commies 3e klasse
ten Postkantore alhier, die met ingang van
1 Mei benoemd is tot commies 2e klasse,
wordt op dien datum overgeplaatst naar
Rotterdam.
In zijn plaats komt 1 Mei ten Postkant,ore
alhier de heer H. H. Dumoulin, commies
der 3e klasse, thans werkzaam aan spoorweg
kantoor no. 4.
De heer C. A, Spruj't, commies der tele-
graphie le klasse alhier, is met ingang van
1 April overgeplaatst naar Nijmegen.
Door het Burgerlijk armbestuur is in
1893 aan 257 gezinnen en 106 eenloopende
personen, te zamen 1124 leden, bedeeling
verstrekt, die f7783.73 aan onderstand ge
noten met inbegrip van f279.03 voor kosten
van brood, eenmaal aan alle bedeelden uitge
reikt, en voor die van handelsartikelen,
kleedings- en liggingsstuk ken. waarin eenige
hunner ondersteuning vonden. Onder dat
aantal bedeelden zijn opgenomen 84 vrou
welijke gezinshoofden en 55 eenloopende
vrouwen, respectievelijk met doorloopende
onderstand van f 1834.29 en van f 1384.80,
alsmede 12 vrouwelijke gezinshoofden en 8
eenloopende vrouwen, respectievelijk met
tijdelijk en onderstand van f163 en f79.80.
Ten getale van 1012 werden briefjes alge
geven, waarop genees-, heel- of verloskun
dige hulp en geneesmiddelen kosteloos wor
den verstrekt, alzoo 43 minder dan in 1892.
Den 4 December jl. zijn de doorloopende
bedeeiingen vastgesteld op een gezamelijk
bedrag van f 128,15 per week, tegenover
f 118,95 in 1892. De ontvangsten, waaronder
f7790,64 subsidie uit de Gemeentekas, hebben
bedragen f8196,85, en de uitgaven gelijk be
drag, waaronder f250 salaris voor den seci e-
taris-pennïngmeester, l'lOO voor den bode,
benevens f 63,12 voor schoonmaak- en bureau
behoeften. Door de gift van een origenoemden
weldoener werd de secretaris-penningmeester
weer in de gelegenheid gesteld aan eiken
bedeelde, in den winter van 1892,93, twee
malen om de veertien dagen, kosteloos een
brood uit te reiken, waardoor eenigermate
is tegemoet gekomen aan de behoeften
van 750 hoofden van een gezin of eenloopende
personen, door het Burgerlijk armbestuur of
uoor een der kerkelijk armbesturen onder
steund.
Het eerste weekbericht in De Oorlogskreet
over onze goede veste luidt, in het eigen
aardig engelsch-hollandsch van dat blad:
„Overwinning. De eerste ziel kwam Zondag
avond (10 dezer) uit voor redding, zaal over
vol met volk en honderden buiten; groote
verwachting voor de toekomst. Vele avonden
zaal veel te klein. De stad komt in beweging."
De Amersfoortsche Vrijwillige Brandweer
zal aanstaanden Vrijdagavond te 7 uren haar
algemeene vergadering houden.
Behalve het" Jaarverslag en de Rekening
en Verantwoording zijn aan de onlede ver
kiezing van een voorzitter-brandmeester, een
adjunct-onderbrandmeester, beiden wegens
periodiek aftreden, en een secretaris-onder-
brand meester, in plaats van den heerHs. P.
van Haselen, wien op zijn verzoek eervol
ontslag is verleend.
Een stoelen matter hier ter stede, die
vroeger wel eens meer «door zijn roer ging
doch in den laatsten tijd zoo goed oppaste,
dat hij zelfs ten voorbeeld word gesteld in
een der vergaderingen van «Liefdadigheid,"
was op den jongsten marktdag reeds vroeg
in den ochtend erg luidruchtig en hinderde
velen, die op den Hof markten.
Toen hij op de Langestraat een heilsoldaat
in 't oog kreeg, vroeg hij dezen om geld,
hetgeen geweigerd werd aan den beschon-
Icene. waarover deze zóo kwaad werd, dat
hij den man van het Heilsleger te lijf ging
en zoodanig mishandelde, dat de man bij
den heer v. R., wiens uitgestalde goederen,
door de worsteling die ontstond ook bescha
digd werden, moest worden binnengebracht,
teneinde weder tot zich zeiven te komen.
De agent van politie H. II. Enkelaar was
spoedig bij de band en bracht den woestaard
naar het politiebureau over, doch niet dan na
onderweg door de gearresteerde hevig tegen
de borst te zijn getrapt.
Ons stoelenmattertje zal nog wel eens her
innerd worden aan zijn marktdag.
In het Utrechtsch Dagldad lezen wij:
De heer J. Schutman, de zoo gunstig be
kende numismaat, was in de gelegenheid
een gedeelte van gevonden munten te be
zichtigen, en kwam tot de ontdekking, dat
dit gedeelte bestond uit: gouden kroonen:
van Karei Vlll van Frankrijk, die van 1493
tot 1498 regeerde; van Bodewijk XII, van
1498 tot 1515, en zeer velen van Frans 1,
die van 1515 tot 1547 regeerde: daaronder
bevonden zich ook enkele voor Rretagne en
Dauphinc geslagen. Engelsche Nobels en
Angelotten van Eduard VI, 1461 tot. 1483:
Hendrik VII. 1485 tot 1509: Hendrik Vlll,
1509 tot 1547, en zelfs van Eduard VI, die
van 1547 tot 1555 regeerde. Spaansclie
dubbele duenten met de twee hoofden van
Ferdinand en Isabella, die van 1491 tot 1516
regeerden.
Van Gelderland waren er gouden rijder
guldens van Arnold, 1423 tot 1473, en van
Karei van Egmotul van 1492 tot 1563; van
dezelfde vorsten waren er ook SinlJuns- of
Cleminergoudguldens, waaronder verschei
dene te Roermond geslagen, (let graafschap
Holland was vertegenwoordigd dooreen gou
den schild van Yvillem V van Beieren, «lie
van 1346 tut 1359regeerde, waarschijnlijk de
oudste munt welke daarbij isdan volgt
Maximiliaan van Oostenrijk, als voogd van
Philips den Schoone, met een Schuitken, in
1488 geslagenPliilipsguldens van Philips
den Schoone, van 1496 tot 1506; Philips-
guldens, tijdens ile minderjarigheid vau Karei
V, 1506 tot 1515, geslagen en halve Realen,
Zonnekroonen en -/ouden Carolusguldens, van
1515 tot 1555. irabantsche munten waren
er bij, als gouden Leeuwen van Philips den
Goede, 1427 tot 1467, Karei den Stoute met
een St. Andries-gulden, hetzelfde stuk van
zijn dochter Maria van Bourgondië, die
respectievelijk van 1467 tot 1477 en van
1477 tot 1482 regeerden. Philips goudguldens
van Maximiliaan en Philips, 1482—1496.
Heele en halve dito, tijdens «le meerderja
righeid van Philips den Schoone 1494
tot 1506 geslagen: onder die laatste
was er Óen van Maastricht. Van Karei V
waren er heele gouden realen, Carolusgul
dens waarbij van Maastricht, Zonnekroonen
en halve realen. Van dezelfde vorsten waren
ook, behalve van Philips den Goede, munten
van Vlaanderen vertegenwoordigd. Van Duit-
sche vorsten waren er voornamelijk goudgul
dens van Markgraven van Brandenburg, te
Swobach geslagen, van de jaren 1501,1506,
zelfs met het jaartal 1541 er op. Van de
Paltzgraven van het jaar 1502; van de stad
Neurenberg van 1525 ;van de Hertogen van
Wui temberg een goudgulden in 1555 te Stutt
gart geslagen. In liet bezit van den heer Schul
man is een zilveren munt, uit genoemd land
afkomstig, met het borstbeeld van Hendrik
den Jongere hertog van Bronswijk, te Wollen-
buttel, die van 1514 tot 1568 regeerdedat
exemplaar heeft gelukkig een jaartal en be
zit. wat de penniiigkundigen noemen, stem-
pelglans. die eigenaardig glanzenden tint,
welke de munten verliezen, zelfs wanneer
zij maar zeer kort in omloop zijn geweest.
En daar het jaartal 1557 is, kan men met
zekerheid aannemen dat de munten tussehen
dat jaar en 1560 aan de aarde zijn toever
trouwd geworden, waarin zij meer dan 330
jaren verborgen bleven. Het totaal gemis
van munten van Philips II van Spanje be
vestigt ten volle deze meening. Koning Phi
lips aanvaardde de regeering in 1555.
Door dr. H. J. de Dompierre de Cliaulfepié
directeur van het Koninklijk kabinet van
munten, penningen en gesneden steenuil te
's-Gravenhage, is de geheele tauntvondst,
behoudens zeerTenkcle uitzonderingen, Don
derdagavond tijdelijk overgebracht naar de
Residentie, om aldaar te worden beschreven.
De resultaten dier studie zullen worden
gepubliceerd, ook met het oog op het his
torisch belang voor de gemeente Ameraloort.
Blijkens achterstaande advertentie zal liet
Hotel «De Amersfoortsche Berg" en het
daarbij behoorende Paviljoen door zijn nieu
wen eigenaar op denzelfden voet worden ge
ëxploiteerd als die door velen geliefde uit-
spanningsplaatsen jarenlang door de vonge
bezitters geëxploiteerd werd; een en ander
naar de eischen van den tijd vernieuwd.
Het oude zitje na een tocht in deze schoone
omgeving blijft «lus behouden en wij twijl'e-
len°ook gbenszins of de verbeteringen, ook
wat «Ie bediening betreft, welke de onder
nemer toezegt, zullen liet bezoek doen toe
nemen.
Ook het heken-Ie familie-hotel «Den Ham"
is weder voor liet publiek geopend.
Door de schoone ligging en de fraaie wun-
delingeii in «len omtrek is ook «Den Ham"
een aangename pleisterplaats voorde Amers-
foortera, «lie er weinig meer dan een half
uurtje van verwijderd zijn.
Voor eenigen tijd berichtten wij, «lat onze
stadgenoot de heer A. J. Krioger een locaal-
spoor Schoonhoven—Gouda ontwierp; later
mochten wij tol ons groot genoegen mee-
declen, dat de verschillende gemeenten welke
bij deze lijn belang hebben, groote instem
ming betuigden met het ontwerp.
Zaterdag nu heeft de Raad van Schoon
hoven zijn subsidie met 110 000 verhoogd en
op 130 (XX) gebracht, waardoor het tot stand
komen van de lijn gewaarborgd is.
Alweder zegt de ArnJieuische cl. staat een
wisseling van bevelhebber in een onzer
defensie-stellingen voer «le deur.
Ten minste als de inlichtingjuist is, volgens
welke generaal-majoor Van Marle comman
dant in de stelling van Amsterdam, vervangen
zou worden, en belast met het bevel over de
vesting-artillerie, welk commando door den
oud-Minister Bergausius bereids is ingeruimd,
terwijl kolonel Eland zou optreden als com
mandant van de Ainsloruamsehe stelling.
Reeds vroeger wezen wij op liet verkeerde,
dat noodwendig uit die onophoudelijke mu
tation moet voortvloeien.
Zoo iemand, dan behoort aan een stelling-
commandant tijd en gelegenheid geschonken
te worden, om zich in zijn hoogst gewiclitigen
werkkring thuis te gaan gevoelen. De memorie
van verdediging moet niet van daag zus en
morgen zoo zijn. Up stabiliLeit komt het
voor drie vierden aan.
De Regeering schijnt echter juist van een
tegenovergestelde meening. liet is letterlijk
een gestadig heen en weer trekken van
opperoliiciereii, die tijdelijk schijnen onder
dak gebracht in de coininandenienten van
twee onzer belangrijkste liiiiën, n.l. die van
het Hollaiidsch Diep en die van Amsterdam.
Afgezien nog van de kosten, «lie van deze
wisselingen het ge volg zijn men ziet te onzent
op zulke bagatellen niet, waar millioenen
aan 's lands weerbaarheid worden ten koste
gelegd afgezien nog van de kosten, is
dergelijk va-et-vient van gaande en komende
en komende en gaande generaals hoogst
nadeelig uit een oogpunt van landsbelang,
en wij ineenen niet. te overvragen, als wij
verzoeken, dat dit toch ook een woordje
medespreke.
Ten einde te kunnen voorzien in de be
hoefte aan meer officieren, ten gevolge van
de uitbreiding «lie het Fiansche leger onder
gaat, zal tijdelijk namelijk voor de jaren
1894, 1895, en 1896 in een «Ier ka
zernes te Versailles, als het dichtst bij
8f-Cyr gelegen, een aanhangsel van de Mili
taire school worden gevestigd. Als de 500
officieren, die men wil kweeken boven het
aantal dat jaarlijks St-Cvr verlaat, zijn af
geleverd, wordt de bijschool te. Versailles
weiier opgeheven.
Met den aanmaak van kiezel-kruit in Indië
is men zóo ver gevorderd, dat de buski uit
rooien to Ngawi Ie fabricage van monsters,
<ii<; in alle opzichten aan de gestelde eischen
voldoen, volkomen meester is.
De stalen achterland-mortieren van 7 cM.
zijn hij «Ie korpsen in gebruik gegeven. Veer
tien zijn in Atjeli, waar ook 8 van «le uit
Nederland ontvangen mitraillcurs-Gardner in
gebruik zijn. liet legerbestuur heeft in een
rapport omtrent liet gebruik, «lat in Atjeb
van do mitrailleurs gemaakt wordt, de ver
kregen uitkomsten «bevredigend" genoemd.
Op hevel van den Duitschen keizer
wordt een onderzoek ingesteld over «le mo
gelijkheid 0:11 de uitrusting der soldaten op
marseli minder zwaar te maken. Reeds in
den oorlog van 1876 is gebleken, en vooral
door den Berlijnschen hooglceraar Fraentzel
toegelicht, flat de zware belading bij sterke
murschen tot hartziekten aanleiding geeft.
