Von BENDA Sr. en Jr. De onvorwachto débftcle iloor den verra derlijken uitnvai in den nacht van '25 op 2G Augustus heelt blijkbaar ook op de redactie- Ij 11 reu ux der Indische bladen grooto verwar ring gesticht, niailon, die anders by het ge ringste voorval mot beschouwingen en beoonlrelingen gereed staan, zwijgen nu nog. Morst met de volgende mail de Engelse lie die tegen aanstaanden Zondag- hier te lande verwacht kan worden, kunnen wij deze tegemoet zien en, naar wij honen, ook enkele details, die eonig licht <ioen opgaan over de nog steeds geheimzinnige gebeurtenis. Eigenaardig is de volgende uiting van een Indisch soldaat. Na het voorlezen oenor order, vjaurin werd medegedeeld, dat onze troepen te Ampenan geland waren en dat de bevolking Vjaarbij eeuigc hulp verleend had, zeido een •fier soldaten tegen een ander: »dun mogen ze toch wel voorzichtig zijn, want het zullen daar wel not vrienden wezen als hier, van zes tol zes." De uitdrukking is niet geheel onge motiveerd, want dut er verscheidene Atjehers over dag op den passer te Kotta-Radju komen en ons 's nachts beschieten, is zoo goed als zeker. liet N. v. tl. O. ontving gisteren uit Batavia een telegram van den volgenden inhoud Opportunity balinese renovation political contacts. Dit betoekenl óf: Den Ilalineezen is ge legenheid aangeboden, do politieke aanraking te vernieuwen, ol': Er bestaat kuns, dat de Ilalineezen de politieke betrekkingen zullen vernieuwen. Wie zal 't zeggen? Hij de redactie van De Telegraaf is heden ochtend het volgend bericht ontvangen liet gerucht loopt, dat politieke onderhan delingen met de Balineezen op Lombok zijn geopend, daar de inneming van Mataram ju Tjakru Negara moeilijk valt. D.' Koningin Emma zal een bataljon naar lluli overbrengen, daar Djiluntik intrigeert. Do inwoners van Makassar zijn ongerust wegens de aanwezigheid van 5000 man hulptroepen uit Goa en Sidenring. die, gelijk bekend is. hun diensten aanboden aan ons Gouvernement. Omtrent d<; «jusxestio dor aanvulling van dc leger macht bepaalde de Minister zich in de zi'ting der Borsie Kamer tot enkele geruststellende verklarin gen en de inodedeeling. dat van 1 •lannari 1894 tot en met 15 November a. s. in Indie aan suppletie en koloniale reserve oen troepenmacht zal zgn aan gekomen van 24<i0 man. Hot uitzenden van de marinier* achtte de Minister een minder raadzaam advies, „Dat zou," zeido hij, „wantrouwen verraden in lu i beleid van de Indische Regecring, cu daarvoor bestaat yuor mij geen reden". Zeer interessant was dc brief (dien dc Minister voorla») van don Vorst van Lombok, den 10 Juli, du» vier dagen na het dcburkcraent geschreven, cn waaruit de wil tot onderwerping al heel duidelijk blijkt. Daaruit i» zeer zeker de gedachte te verklaren, dat generaal Vetter op gecnerlui „adders onder het gras" kon beducht zijn. liij luidt: „Onze vriend deelt ons in zijn brief van I Juli mede. dal wij de eischen niet nebben ingewilligd, welke onze vriend, de resident van Bali en Lombok, namen- Zijne Excellentie don Gouverneur-Generaal van Nedi'i'laud'eh-Iudiü aan ons hoeft gesteld. Ver der hebben wij alles wat daarin vermeld staat vol komen begrepen en zullen daarom niet verder daarover uitweiden, dan alleen dat wij de tussehen- kom-i van II. M. de Koningin der Nederlanden, wolke tut ons heil zal strekken, zullen aannemen, opdat spoedig ecu einde moge komen aan do on- lus!en in het rijk van Selaparang. Voorts hopen wij ten zeerste dat Zijno Excellentie, de Gouverneur- Generaal cn H. M. de Koningin ons vergiffenis mogen schenken voor de tot dusver door ons aan genomen vcrlcci ..Ie houding en gepleegde hande- „lu de tweede plaats beloven wij voortaan de bevelen van Zijne Excellentie den Gouverueur- Guiieiaal, welke tot ons Welzijn strekken, te zullen '„In de derde plaats zijn wij genogen dotussehen- komst te aanvaarden van onzen vriend, den resident van B.ili en Lombok, ten einde dun verwarden staat van zaken <>i> Selaparung te regelen en voorts den wil van II, M. dc Koningin, waardoor ons welzijn Feuilleton. Naar hel Duitsch. 10.) Was dat niet het geval, ik verzeker u, dat het arme stumpertje door uw manier van doen onder uw handen dood zou zijn gebleven, lloom aan een zuigeling? 'tls ongehoord! Weet u dan niet, dat zoo'n kind niet eens pure melk kan verdragen? Half melk en half water is nog zwaar genoeg. Maar hoe kon ik dat weten vroeg de ge niaal, geheel terneergeslagen. Dat is waar. Ik zal u ook eerst nog wat k9 moeten geven en zelf een wakend oog houden op wat hier geschiedt. Hier zal ik nu eens voor schoolcommissie spelen!... Weet u wel, dat liet getn gij gedaan hebt, eigenlijk strafbaar ia?... Ontaarde vader! Ja, u hebt alle recht om me tc beknorren ik erken liet, maar smeek u tevens mij toch raad te willen geven cn te helpen, - Dat beloofde ik u immers al. Laat mij nu de luiermand eens nakijken; misschien ontbreekt ook daaraan nog wel ivat. Zwijm .1 bleef de generaal staan en hij maakte run lx tv ging niet zijn armen die duidelijk go- noog te kennen gaf. dat er niets was. Wat?... Niets?... Maar dat isvrcesclijk! Daar moot onmiddellijk in voorzien worden. Laat dadelijk inspannen, dan zal ik zelf naar de stad rijden om het moest noodige tekoopon. wordt bovorderd, to zullen opvolgen. „In de vierde pliuvtn zijn wij genegen liet bestuur van Selaparung over to geven aan H. M. do Konin gin, opdat dit bestuur namens Hare Majesteit weder worde overgegeven aan onzen zoon, Rutoe Agoeiig K'toet Knrangasem. „In de vijfde plaats zjjn wij genegen een nieuw contract te sluiten, dat tot ons welzijn strekt, over eenkomstig de inzichten van het Gouvernement. „In de zesde plaats zijn wij genogen alle kosten te betalen, welke door liet Gouvernement worden uitgegeven om de troepen naar belmoren te onder houden, welke en» behulpzaam zjjn om aan dc ver wikkelingen op Selaparung een einde te maken. „In do zevende plaats, wat betreft den inhoud van sub 8 der bijlage van don brief van onzen vriend, daartoe stekkende dat wij onzen zi.on Ratoc Mnde Karangusciii zullen uitleveren, opdat hij naar een ander land worde verbannen, hopen wij ten zeerste dat het Gouvruemeut ons ecnig uitstel geve. Later, wanneer hel Rjjk van 8elap;»iang weder tot rust is gebracht, zullen wjj gezamenlijk met het Gouver nement zijn schuld overwegen, want indien zulks nu geschiedt, terwijl wij nog vele vijanden hebben, z.iu dc verbanning van onzen zoon de moeilijkheden nog doen toenemen. Indien namelijk hij en zync aan hangers zich tegen ons verzetten, zullen onze vijanden die wij te bestrijden hebben nog zeer in aantal toenemen. Daarom hopen wij ten zeerste op een rechtvaardig oordeel van het Gouvernement, want ongetwijfeld zal hot daarin niet onbillijk zijn. Verder verzoeken wij vergiffenis aan het Gouvernement, dat wij dit ons antwoord ccmgszins laat aan onzen vriend doen toekomen". De Tweede Kamer der Staten-Generaal kwam Dinsdagochtend te elf uur in openbare zittiug bijeen. By de behandeling van bet OtUwerp-adres van ant woord op de Troonrede, meende de heer Cremer, dat de Kamer volstaan kan met de welsprekende bewoordingen, aangaande bet op Lombok gebeurde, vervat in de Troonrede en in het Adres van antwoord in afwachting der ontvangst van meer uitvoerige berichten. „Wij kunnen volstaan met eene betuiging van rouw en het uitspreken van de hoop, dat wij de uioeielykhedeu te boven zullen komen;" zeide spr. „Op éen punt moet echter reeds nu worden gewezen. Eu dat is yvat wilt gij in de toekomst met Lombck doen? Er zijn in dit opzicht vele voorbarige oordeel- vollingen gehoord. Eu nu wij vijandig tegenover elkaar stium, wordt gezegd, dat het gebeurde althans deze goede zijde heeft, dat wij het direct bestuur op Lombok kunnen invoeren. „Spr. meent de Regeering tot groote voorzichtigheid op dat punt te moeten aansporen. Wanneer eenmaal het bericht komt, dat de groote slag gevallen is, dan hoopt Spr. dat de Regeering ook denkeu zal aan deze regelinghand having van den vorigen regeeringsvorm met goede con trole iu het Balinoeseh gedeelte. Zelfs voor hot Sasak- sche gedeelte kan wellicht een vorm worden gekozen, die niet bepaald direct bestuur kan koeten. Spr. weet wel, dat in de inlandsche Vorsten door vele ambtenaren listige tusscheupersouen worden gezieu. en niets dan dat doch hij weet ook, dat vele andere ambtenaren er niet zoo over denken. Ook deze in landsche Vorsten zijn gehecht aan huu oude rechten; men zie niet zoo laag oj> hen neer. Wij moeten op deze legitieme rechten niet met zooveel hooghartige laatdunkendheid neerzien w\j die zelveu een monarchie huldigen. De bevolking oji Lombok zal veel te gemakkelijker besturen zijn door bemiddeling van haar eigen Vorston dan door onze ambtenaren. Men bedenke ook wel, dat direct bestuur groote uitgaven met zich brengt. Voorts houde men in het oog. dat het direct bestuur een aanzienlijke uitbrei ding van Europeesch ambtenaar-personeel met zich brengt, en reeds nu is het laug niet gemakkelijk om goede ambtenaren te vindon. Ten betooge van de wenscheljjkheid van hetgeen hij hier hoeft uiteengezet, citeerde Spr. een analoog voorbeeld uit de geschiedenis van het Engelseh be stuur iti JJritsch-Indie. Vooral in het Hoogerhuis bleek toen schering en inslag der debattenweest op uw hoede voor invoering van direct bestuur! Ook toen werd er opgewezen, hoe dit wantrouwen zo u te weogbrongeu onder de zelfstandige inlandsche Vorsten. Uit het antwoord, namens de regecring gegeven, bleek toen, hoedeonderkoniugerook geen oogonblik aan dacht, aan het direct bestuur in Bntsch-Indie uitbreiding te geveu. Ook uit do historie onzer koloniën kunnen dergelijke voorbeelden wor den aangevoerd. Bijvoorbeeld hetgeen in Asaliun door de Indische regecring werd gedaan, naar spre kers meer met veel tact en politiek beleid. Spr. hoopte, dat de Regecring dj tegenover Lom bok tc volgen politiek met veel zorg en ernst zal overwegen, liij verlangt geen antwoord op dit oogon blik; later zal men nader opjdit punt kunnen terug komen. De hoor Pijnaekor Hordijk wil evenmin als de hoer Cremer op dit oogenb'ik eonig debat over het oj> Lombok gebeurde uitlokken. Hjj sluit zich geheel aan bij de beschouwing van den lieer Cr -rrer aan gaande het direct bestuur, en wel omdat uitbreiding daarvan in strijd zal kunnen komen met de door oiis te ontwikkelen macht, en met onze fin ncieele krachten. Bovendien zal het ook in strjjd komen Hoor je 't Miska inspannenriep de generaal. Neen, wacht even, Miska, beval Lotte, daar bedenk ik iets. Ik kan hier eigenlijk niet ge mist worden. Laat een paard zadelen, het beste paard uit den stal, en stuur iemand naar de stad, Miska. Laat hij hollen wat hij hollen kan. Ik zal oen briefje meegeven. Vooruit! Miska wierp nog oven een blik naar zijn meester, muur die dreef hem ook tot den grootst tnogelijken spoed aan. y Zie zoo, generaal, ga nu daar zitten en schrijf op wat ik u zal diotceren. Eerst het adres: Kinderpaviljoen, Keizerstraat no. 8. In dian winkel kunnen wc namelijk alles krijgen, wat er voor een baby noodig is. Maar 't is vandaag Zondag, merkte de ge- neraal op. Zou die winkel dan wel open zijn Tot twaalf uur kunnen we er terecht. Schrijf nu verder, alles onder elkander; Drie zuigfiesschen, geheel compleet. Een dozijn mondstukken, middelbare grootte, wit caoutchouc. Je hebt ook roode en 7.warte, maar die deugen volstrekt niet; vorder: Twee meter slang, wit. Een dozijn glazen buisjes. Zes stuks beuoorlijk geprepareerde kurken. Wc moeten zorgen van alles wat in voorraad tc hebben, men kan nooit weten wat er gebeurd. Twee groote stukken gutta-pcrcha voor de wieg. Een nachtlampje, dat 's nachts als kooktoestel dienst kun doen. Een groot blad, daar kunnen wc dan den heden rommel op zetten om alles bij elkander te hebben. Een badje, niet het kleinste soort, want daar met liet stelsel, gevolgd in streken waar nu reeds rechtetroeksoh gezag is ingevoerd. Op Lombok is de toestand eclitcr van byzouderen aard. Aan hot wanbestuur der BalinoeBcho vorsten mort zeer zeker oen einde worden gemaakt. Men vergete niet, dat op Lombok twee rassen worden ge vonden. Handhaving van het bestaande bestuur zou de oneendigheden doen voortduren. De Minister van Koloniën zegt, dat hij er .in liet begin niet aan gedacht lieeft, om op Lombok direct bestuur in te voeren, althans aannemende, dat de Sultan het hoofd iu den schoot zou leggen. Het ging niet aan, de mishandelingen der Sasaka langer nun te zien. Alle maatregelen waren dus ook reeds in dien zin genomen. De regeering wilde niets dun den vrede handhaven den Sasaka werd herhaaldelijk gezegd, dut zij onder Baliueesch bestuur moeten blyven. De Poeuggnwa's begrepen toen, dat er iets gewaagd moest worden, en aldus meent de Minister is van Snsaksclie zijde liet verraad wel licht uitgelokt. In de bestaande omstandigheden kan de Regeering echter niet verklaren, wat thans moet gedaan worden. In elk geval, welke maatregelen ook worden genomen, zij zullen rijpelijk en met den meesten ernst overwogen worden. De Minister wijst er op, dat de Sasaka, de bevol king, niets anders wensehen dan direct bestuur onzerzijds. Dit is toch een gansch ander geval dan in Asahan, door den heer Orenier geciteerd: Iiitussehen moet de Minister afwachten wat door de Indische regeering zal worden voorgesteld. Hij wil echter nog dit medcdeelen, dat oj) een door hem per telegraaf tot deu gouverneur-generaal gerichte vriuig, of alles gedaan is om de schadelijke gevolgen van den Westmoesson af te wenden, be- vestigend is geantwoord. Trouwens, door den West- moessou wordt de communicatie in den regel slechts gedurende drie of vier dagen afgebroken. Den Mi nister kan ten slotte verzekeren, dat alle gevorderde maatregelen zijn genomen. Het debat wordt hierna gesloten, en de paragraaf goedgekeurd. H. M. de Koningin heeft f 10 000, H. M. de Koningin-Regentes f 5 000 geschonken ten behoeve van het op te richten nationale fonds tot ondersteuning van de nagelaten betrekkingen van de gevallen militairen van leger en vloot. Men wil weten, dat de Regeering eerlang zal voorstellen, de werking der Wet van 4 April 1804, houdende voorziening tot tijde lijke versterking van de Nationale militie, uit te strekken tot de lichting van 1896. Ook zou het voornemen bestaan, de Pupillenschool tegen het einde van 1896 of kort daarna op te hellen. Het ligt niet in de bedoeling van den Minister van Oorlog, op zóo ruime schaal winterverlof te verleenen als in de laatst voorgaande jaren geschiedde. De Minister stelt voor cadetten, die inge volge de bestaande regeling tot de Kon. Mil. academie zijn toegelaten, en die in Septem ber 1895 nog tot de inrichting behooren, niet te Rreda te doen verblijven, maar hen over te brengen die van de artillerie en de genie naar den Artilleriecursus te Delft, die van de infanterie en de cavalerie naar de Militaire school te Haarlem, waar zij op ge lijken voet zullen worden behandeld als te Breda. Wat verpleging en verzorging be treft, zullen de cadetten en de volontairs op gelijke wijze vvorder behandeld. De Winscholer Cl. bevat de volgende be kendmaking «Ten einde onzen lezers zoo spoedig mogelijk met den inhoud der Troon rede bekend te maken, lieten wij ons deze iu haar geheel overseinen. Het telegram aan Van der Veen, uitgever te Winschoten, werd abusievelijk door den besteller bezorgd bij den uitgever der Nieuwe Winsch. Cou rant. De uitgevers van dat blad namen, hoewel het adres duidelijk genoeg was, af schrift en verspreidden dat als «bulletin van de Nieuwe Winsch. Courant", niettegen staande zij den beambte van het telegraaf kantoor, die te laat zijn vergissing bemerkt hal, beloofden het bericht niet te zullen verspreiden. «Wij rneenen dit, gelukkig ook in de jour nalistiek zelden voorkomend misbruik van W. F. A. GROENHUIZEN, Havik, hoek Lavendehtraal. HORLOGE- en INSTRUMENTMAKER. groeit b ij te gauw uitmaar ook niet het grootste, want dan heeft hij kans om te verdrinken. Een wieg met toebehooren. Vyf dozijn luiers. Twee dozijn wollen luiers. Een dozijn hemdjes. Een dozijn nachtponnetjes. Zes paar sokjes. Een dozijn mutsjes. MutsjeB? Voor mijn zoon? waagde de ge neraal in het midden te brengen. Een dozijn mutsjes, zeg ik. Twintig bussen Nestlé's kindermeel. Een doosje poudre do riz. Dat is alles wat mij op het oogenblik in de gedachte komt. We zullen natuurlijk nog een massa andere dingen noodig hebben, maar dat kan later dan wel ge haald worden. En nu moet de man als de wind weg! De generaal nam het briefje van haar aan cn liep cr op een drafje mee weg, om zijn bevelen tc geven. Benige oogenblikkcn later keerde hij echter terug en zeide: Mijn staljongen heeft nog al bezwaar om de wieg cn het bed on zijn paard te laden Lotte begon hartelijk tc lachen Dat is waar ook! Ik vergat heelomaal, dat liij geen wagen bij zich had, oiu alles op te Inden! Nu. die twee dingen kunnen tot morgen wachten. We moeten ons vandaag nog maar eens behelpen. Maar al hut andere moet hij mee brengen. Het paard stond gezadeld toen de generaal op een abuis der telegraal-administratie, aan onze lezers niet te mogen onthouden." De raad der gemeente Arnhem heeft in beginsel o. a. besloten niet alleen pensioen te verleenen aan ambtenaren en hun weduwen en kinderen, maar ook aan weduwen en kinderen van onderwijzers bij tiet Lager onderwijs. Als tijd van pensionneering werd aange nomen 65 jaar, terwijl een in dienst zijn van minstens 10 jaar bij de gemeente wordt gevorderd. De 10 jaren behoeven evenwel niet onmiddellijk aan de pensionneering vooraf te gaan. De commissie zal deze denkbeelden nader in de verordening verwerken en toepassen. Ter navolging. Ook door den gemeenteraad van De Deem ster is nu besloten tot het benoemen eener datnes-commissie, belast met bet toezicht op het onderwijs in de nuttige handwerken. Voor elk der zes scholen zullen twee dames be noemd worden. Vrijdag overleed te Deventer in den ouder dom van ruim 7!) jaar de heer I. H.Triebart, ridder van de Eikekroon, oprichter van de «Vereeniging tot vrijwillige oefening in den wapenhandel" (de eerste in ons land), oud- commandant van de Jongelingsvereeniging tot vrijwillige oefening in den wapenhandel, oud-kapitein der dd. schutterij, medeoprich ter van de al'deeling Deventer van het «Roode Kruis," enz. Bovendien onderscheidde de heer Triebart zich door groote rnenschlievendheid en had liij alles over om Koning en Vaderland te dienen. Zijn drie zoons sneuvelden als offi cier in Indië. Triebart was niet alleen geacht en geëerd te Deventer, maar ook door velen elders in den lande. Gisteren is te 's-Gravenhage overleden de gepensionneerde generaal H. E. W. Rodide Loo, in militairendicnstoorspronkelijk behoord hebbende tot ile artillerie, later een der meest kundige hoofdofficieren van den Generalen staf die in het bijzonder belast was met den topografischen dienst van het leger. Charles Rochussen, wiens tachtigste ver jaardag nog onlangs onder zooveel deelneming werd gevierd, is Zaterdagavond plotseling overleden. Met niet minder leedwezen zal worden ver nomen, dat de bekende uitgever Martinus Nijhoff Maandagavond op ruim 67 jarigen leeftijd te 's-Gravenhage is overleden. In de gevangenis te Maastricht bevinden zich op 'toogenblik in voorloopige hechtenis als verdacht van moord 2 personen, id. van manslag 1, id. van poging tot doodslag 1, id. van levensgevaarlijke verwonding 4, id. van vervaardiging van valsche muntspe ciën 2, id. van diefstal met braak 4, en id. van verduistering 1. Tegen een weinig bekende bepaling der Russische postwet wordt het publiek gewaar schuwd. Onaangeteekende brieven, die geld schijnen te bevatten, worden in Rusland met een afzonderlijk stempel gemerkt. De ge adresseerde wordt aan het postkantoor ont boden, de brief in zijn bijzijn geopend en het geld, dat daarin gevonden wordt, gecon fisqueerd. Het bedrag van zulk een brief vervalt voor aan het kantoor, dat het ontdekte, en voor aan de Staatskas. In de Czaar Peterstraat te Amsterdam wordt telken jare door éen familie op 22 September de geboortedag gevierd van man, vrouw en vier kinderen. Vervolg Binnenland in het Bijvoegsel. het voorplein kwam. Rijd wat je rijden kunt, zeide hijje be hoeft het paard niet te ontzien. In een oogwenk was de ruiter verdwenen en met een verlicht hart keerde de generaal naar zijn slaapkamer terug. Bij Lotte komend, wilde hij beginnen met, haar te bedanken, maar zij viel hein lachend in de rede, met de woorden: Daar hebben wij nu geen tijd voor; als uw knecht maar hardt rijdt O! hij zal hard rijden, dat verzeker ik u! Kan hij binnen twee uur terug zijn? Dat moet. In dien tijd moeten we hier alles in orde brengen, zoodat de kleine ja, dat is waar ook, hoe heet hij eigenlijk? Zooals u wilt, dat hij heeten zal; noem maar een naam Laat ik eens even denken. Wel, als wij hem eens Kilian noemden? Hoe vindt u dat? De generaal was verrukt over dat voorstel. UitstekendUitstekend, lieve juffrouw Lotte. Ik dank u voor die vriendelijke gedachte. Wat bent u een goed en lief schepseltje! Lotte lachtte. U verdiende wezenlijk de vader van dat kind tc zijnKilian is wat een mooie naamhij bevalt mij best. Maar, zooals ik reeds zeide, we moeten cr nu voor zorgen, dat alles in orde is, om den kleinen Kilian dadeluk te kunnen helpen als uw knecht terugkomt. Mag ik nu eerst cons zien, hoe do kamers hier zijn ingericht cn ver deeld, om dan dc noodige schikkingen te kunnen maken {Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1894 | | pagina 2