Stadsnieuws.
Militaria.
Ei
de laatste jaren is men tot de ontdek-
kW gekomen, dat ook de rogge zeer veel
behoefte heeft aan kali en tegelykertijd deze
mlnorale stof zeer moeilijk opneemt, dus liefst
onder haar onmiddellijk bereik heeft
Verder is het natuurlijk algemeen bekend,
dat het kuïniet gebruikt wordt om zijn
kaligohulte. terwijl het kaïniet zelf gevormd
is door neergeslagen of verdampt zeewater.
Een overstrooimng met zeewater staat dus
gelijk met een al te overvloedige verzadiging
met kaïniet, wanneer men de oververzadiging
van water wegdenkt.
Om die reden is dan ook de teelt van vlas
en rogge (er bestaat ook Maartscbe rogge),
Srust aan te bevelen, 't Spreekt van zelf,
t polders, welke bijv. slechts éen dag
onder water hebben gestaan, in veel gun
stiger conditie zijn dan die welke langer,
8 tot 14 dagen, hebben gedreven terwijl de
gesteldheid van de bouwvoor vóór de onder
vloeiing (vet of mager) bijna alles afdoet.
Men kan bijv. niet verwachten, dat op
uitgezaaid land, na de ondervloeiing, een uit
stekend gewas zal groeien, alleen door de
voldoende hoeveelheid oplosbare kuli, maar
wol kan ineti een uitstekend gewas verwachten,
wanneer liet land ook vóór dien tijd tot die
teelt geschik was.
En nu de suikerbieten; men beweert dat
ook deze vrucht uitnemend gelukt is na een
overstrooming met zeewater; mij komt het
bedenkelijk voor, zelfs na «Ie verklaring van
overigens betrouwbare personen; hoe groote
consument van kali de suikerbiet ook is. de
praetijk leert ons, dat ze zich (lie stof zeer
gemakkelijk kan toeëigenen uit den onder-
frond, terwijl een te late bemesting met
aïniet steeds sterk wordt ontraden.
Men moet zoo weinig mogelijk in den
[rond werken. Het best verbouwt men op
„lei, die onder zeewater heeft gestaan, kool
zaad; in dit geval natuurlijk zotner-koolzaad.
Dit laat zich liooreii. als men er aan denkt,
dat men op pas ihgepolderden zeokleigrond
de eerste maal steeds koolzaad verbouwt.
Ook mosterdzaad zou succes hebben, en als
hot water er niet te lang op gestaan en liet
na dien tijd flink geregend heeft, heeft men
ook kans van slagen met haver. In haver
zaait met dan gras en klaver en laat het
land een paar jaren als weide liggen. Het
spreekt, van zelf, dat de eigenaar gedurende
de eerste jaren wat vau de pacht moet laten
vallen
Alle chloorverbindingen zakken met den
regen vrij spoedig naar den ondergrond. Zoo
zal 't ook hier gaan mot het zout van de
overstrooming door zeewater; hoe meer
regen, des te minder last van het zeewater.
Mochten er echter van die verbindingen nog
overblijven, dan is geen enkel tny bekend
gewas daarvoor minder gevoelig dan haver.
En van de cultuurgewassen hebben aard
appelen daarvan den incesten lastZeer vaak
is mij die gebleken bij te late aanwending van
kaïniet op bouwland. In kaïniet heeft men
447o keukenzout, en 14*/«chloor-magnesium,
487» chloor-verbindingen dus.
Die te late aanwending in 't voorjaar
namelijk van kaïniet kwam iu de laatste
jaren dikwijls voor bij ben, die met liet ge
bruik van kunstmest nog niet recht op de
hoogte waren. Telkens bleek, zooals gezegd
is, bij aardappelen zeer duidelijk de schade
lijke werking; bij haver was er daarentegen
volsterkt niets van te merken.
Als we nog wat vorst mochten krijgen
en de klei dus op eenige diepte wintermul
vroor, 20U misschien de haver, zonder vooraf
ploegen, zich wel redden.
Zware klei met weinig procenten zand
er in kan in 't voorjaar niet best meer
geploegd worden. Zavelklei echter met
veel zand er in zon men dan misschien
nog met voordeel kunnen omwerken.
De Eerste Kamer zal hedenavond half
negen haar werkzaamheden hervattende
Tweede Kamer vergadert weder 20 Februari.
Uit een mededeeling van den Minister
van Binnenlandsche Zaken blykt, dat liet
wetsontwerp tot uitbreiding van Amsterdam
in voorbereiding is. Amst. Ct.
Het wetsontwerp omtrent het subsidieeren
van middelbare scholen voor meisjes is by
den Minister van Binnenlandsche zaken in
bewerking. Het zal bij de Kamer ingediend
worden, zoodra zulks mogelyk is.
In de F.erste Kamer is men opgekomen
voor de rechten dor vrouw. Enkele leden
verlangen namelyk, dat bij de herziening van
het Kiesrecht voor de Kamera van Koophan
del ook vrouwen die een handelsbedrijf
uitoefenen, zoowel kiesgerechtigd als ver
kiesbaar zullen worden verklaard.
Donderdagochtend half vijf is uit de loods
der Westlandsche stoomtram maatschappij te
Loosduinen een locomotief der stoomtram
woggeloopen, zonder machinist of bestuurder.
Door een onbekende oorzaak is de machine
in beweging geraakt en heeft de reis naar
Den Haag ondernomen, waar zij behouden
aankwam zonder eenig ongeluk op haar weg
te hebben veroorzaakt. Hij haar aankomst
aan het eind-station te 's-Gravenhage is de
voortvluchtige uit de rails en tegen een boom
geloopen, waardoor zij tot staan kwam, maar
waardoor het materieel dor machine bescha
digd werd. Men kan zich de verbazing van
den machinist voorstellen, toen hij tot de
ontdekking kwam, dat zyn stoomrosde reis
alleen had aanvaard.
In de Deli Crt. schrijft! de heer D(een),
dat de twee telegrammen betreflende de
Lombok-ramp, door de Indische regeering
28 Augustus naar Holland geseind, te Wel
tevreden niet zyn aangeboden te 2 u. 10
min. en 3 u. 30 min., maar volgens het
expeditieboek der Indische Regeerings-tele-
grammen te 12 u. 40 m., en te 2 uur.
Het eerste telegram werd dus en dit
is in deze van belang verzonden, voordat
de Raad van Indië een beslissing genomen
had over de voortzetting der expeditie. De
Indische regeering stelde er prijs op, zich
te dekken tegen het verwijt, dat zij een be
slissing in Don Haag geprovoceerd had, en
uit haar protest tegen de veronderstelling,
dat het eerste telegram eerst verzonden was
nadat de Gouverneur-generaal wist, dat de
Raad van. Indië unaniem met hem meeging,
blijkt voldoende, zegt de heer D, dat ook zij
inziet, dat hier iets meer om den hoek koint
kijken, dan het een paar uren vroeger of
later verzenden eener dépêche. Is het eerste
telegram werkelijk vereenden na de Raads
zitting, zooals uit 's Ministers opgave te be
sluiten valt, dan heeft de regeering in Hol
land geen keus gehad en is er hier niet
constitutioneel gehandeld, door het Opper
bestuur te plaatsen voor een conflict, of het
volgen van een weg, dien men te Batavia
reeds besloten had te volgen.
De eene helft der inenschlieid schrijft
Patrimonium zendt, de andere krijgt
thans rekeningen. Het crediet breidt zich
steeds uit, zelfs tot inrichtingen op afbeta
ling, en men mag veilig aannemen, dat het
tydstip, waarin het crediet van den kleinhandel
wordt afgeschaft, nog verre van ons verwij
derd ligt. Men crediteert maar toeof de
credietgever er schade door lyden zal, of
de creaietnemer door de wijze, waarop hem
het koopen gemakkelijk gemaakt wordt, ook
te veel koopt en daarvoor al minder cre-
dietwaai'dig wordt, het crediet breidt zich
steeds uit.
Maar mogen we er hier nu eens op wijzen
dat elk een, die een rekening ontvangt, zede
lijk verplicht is die vordering dadelijk te
voldoen
Wie een ontvangen rekening in zijn lade
opbergt en haar daar laat liggen, totdat het
hem gelieft haar te betalen, pleegt diefstal
aan zijn leverancier, meer nog, brengt dien
man vaak in groote verlegenheid aan con
tanten.
Nu weten we wel, niet iedereen niet kan
betalen als hij wil, maar dubbel te laken is
het, als mannen van kapitaal met het grootste
gemak gaan slapen, met eenerzijds een kast
vol geld en anderzijds een lade vol onbetaalde
rekeningen.
De bevolking van Amersfoort bestond op
31 December 1894 uit 8315 mannen en 8563
vrouwen, te zamen 16878.
Vermeerdering in 1894 door
M. V.
Geboorte 300 318
Vestiging 939 641 1239 959
1239 m 3554 9Ö22
Vermindering in 1894 door
Overlijden 192 176
Vertrek 990 610
1182 780 1182 780
8372 8730
Vermeerderd met
157 173
Alzoo vermeerderd met 230
Bevolking op 1 Januari 1895 17108.
Nederduitsch-Hervormden8520
Roomscb-Katlioliek6806
R. K. van de oud-bisschoppelijke Klerezie 260
Nederduitsch Israëlieten339
Portugeesche
Evangelisch Lutherschen165
Hersteld 29
Gereformeerde kerk A390
R270
Vrije Gereformeerden45
Remonstranten120
Doopsgezinden09
Waalsch-Hervormde»62
Frgelschen of Presbyteriaanschen 3
Anglicaanscben of Episcopaten 1
Tot geene der genoemde gezindten be-
hoorend28
TTTÜ8
Gedurende 1894 zyn door den keurmeester
der visch bier gekeurd: 192 partijen visch,
en 14 schuiten aan de Koppel, afgekeurd
werden 12 partijen. Aan de visch venters
zijn 3820 biljetten afgegeven.
Door den keurmeester der visch is Vrijdag
ochtend aan de vischmarkt een uit Bunschoten
aangevoerde partij schelvisch afgekeurd.
De heer D. de Vries, onderwijzer aan de
openbare si.hool aan de Beekstraat alhier
hoofd de heer J. »an der Horst, lief" een
benoeming ontvangen als ondorwyzer
Sloterdijk.
Tot administrateur van het Militair hospi
taal hier is met ingang van 1 Febraart be
noemd adjudant-onderolheier II. W. E.bpiuit.
thans in gelijke betrekking by liet Militair
hospitaal te Gouda.
Kapitein J. L. Furnee, tot voor kort by
het 5e regiment infanterie hier, en sedert
kapitein plaatselijk adjudant te Wiericker-
schans, wordt 1 Februari overgeplaatst naar
Amsterdam.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen het
wetsontwerp tot bekrachtiging van de over
eenkomst tusschen de Maatschappij tot Ex-
lpoitatie van Staats Spoorwegen en de Krim-
penerwaardspoorwegmaatschappij,betreffende
den lo aalspoorgew Schoonhoven Gouda.
Gelijk men weet is onze stadgenoot de
heer A. J. Krieger de ontwerper van dezen
spoorweg
Aangaande een vooretelling door liet ge
zelschap Bakker te Deventer gegeven, schrijft
liet Deventer Dagblad:
»Het spel van de verschillende leden van
het gezelschap afzonderlijk te bespreken, laat
onze ruimte niet, toe. Wij bepalen er ons dus
toe te zeggen, dat de rollen uitstekend gekend
en flink gezegd werden.
»De stukken waren goed gekozen en wanneer
het gezelschap nogmaals met zulke stukken
hier optreedt, zal het zeker een talrijk en be
langstellend publiek hebben."
Volgens een advertentie in dit nummer
treedt het gezelschap hier aanstaanden Don
derdag op.
Uit Eemnes komt het volgende bericht,
dat om zijn bijzonderheid bij dit weder, wel
vermelding verdient
Bij een ingezetene alhier heeft een jonge
kip vier eieren gelegd, die elk twee dooiers
inhielden; een der eieren woog 9 Dekagram.
Een der plaatsgenooten is in het bezit van
een flinken toom kuikens, die nu reeds 14
dagen oud zijn
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan D e p a r-
tementshoofden, Wijkbezoekers
en Belangstellenden zal het Centraal-
bureaa DINSDAG den 29 Jan. 's middags
van vier uur tot kwart vóór vijven zitting
houden in een der lokalen van het Raadhuis.
Zij, die op dat uur verhinderd zijn, kunnen
dagelijks tot 12 uur inlichtingen bekomen bij
den Secretaris-Boekhouder
G. F. MEZGER.
Zuidsingel, 273.
De kannonniers der veld-artillerie, die, in
afwijking met de stukrijders, gewapend waren
met den korten artillerie-sabel, worden ge
wapend met den langen sabel.
De Freisinnige Zeitung maakt, zoo langs
haar neus weg, de opmerking, dat gedurende
de regeering van Wilhelm 11 do jaarlijksche
uitgaven voor de Duitsche marine gestegen
zijn van ruim 36 tot bijna 56 millioen Mark.
d.i. dus met meer dan 56 procent:
Dit in verband met de nieuwe marine
plannen des Keizers, zooals men weet, het
eerst bekend geworden op een heeren-avond
te paleize.
Len zachte wenk tot matiging.
In de Januari-aflevering van de Militaire
Spectator staat een betoog van de dringende
noodzakelijkheid om ten aanzien van de
verhouding tusschen leger en reservekader"
scherper lijnen te trekken.
i>De rechtstoestand van het resevekader"
heet het opstel, doch de schrijver vindt op
twee plaatsen gelegenheid om er óok nog
eens aan te herinneren, dat wij jongelui be
hoeven. die werkelijk soldaat zijn. Velen
zullen geneigd zijn soldaatje te spelen". En
elders heet het andermaal: »het reservekader
moet vóór alles soldaat zijn Door veel praten
en preeken alléén zal dat niet bereikt worden.
De leden van het reservekader behooren
daarom ook tijdens hun groot verlof
eenigszins aan den militairen band te blijven,
bij hen moet het besef levendig blijven, dat
zij tot de militaire macht belmoren." De
schrijver zet verder uitvoerig uiteen in
hoever de rechtstoestand thans nog zeer on
volledig en onprecies is geregeld, en dringt
krachtig aan op aanvulling en wijziging.
De Duitsche armée klaagt nog altijd over
te weinig reserve- en landweeroflicieren.
Men is daar ook nooit tevreden. Wij dachten
andera, dat het nogal gaat, als men te be
schikken heeft over20 797 officieren van
reserve en landweer saam. Dit is een res
pectabel getal, slechts weinig blijvend beneden
liet aantal officieren van liet actieve leger.
Hiervan zijn er: 21069.
In bet Duitsche leger worden, in navolging
van Rusland, tegenwoordig winteroefeningen
op groote schaal gehouden. Dezen winter zijn
het de troepen van drie legerkorpsen, nl.
ta tfl en 6e korps. Het nieuwe voor-
g!Y^ti on den velddienst zal voor het eerst
JS'aLÜSeu'ÏL gevolg* worde». Ook
rullen bivaktenten in beproeving worden
gïmett, met Het oog opeen mogelijke»
winterveldtoeht.
I„ ,1e gewisselde schriftelijke bescheiden
tusschen He Kamer en den Minister van
riog over hetontwerp-wetjetot verlenging
r?e Noo.l<vet-SevlV,mit roet .Ine tal-en,
is geredetwist over don meest wenschelyken
tjf «tin opkomst der re,ritten onder de
"ETei-innert stalt, d»t thans de-miliciens
i„ de eerste helft van Maart worden afgeleverd,
instede van in Mei, jooals ™egcrg«oHolde.
Enkele Kamerleden achtten echte Octo
ber de aangewezen maand, terwijl weer
andoren Februari zouden weiisehen. De
Minister houdt intussclier. mtn l.e' ydsi,^
sedert 3 jaren gevolgd, vast. Lu dit is tc
bllTe°billyken echter alleen om ntiliteits-
redenenniet omdat de huidige toestand
beter is dan die van vroeger, doen de mi
liciens in hot begin van Mei opkwamen en
het blijvend gedeelte dor vorige lichting pas
met groot verlof ging na afloop der najaars-
oeleniiigen. De jongste lichting bloei zoo
doende in haar geheel ter beschikking van
de officieren gedurende de gansche oel enings-
periode. welke liep van de komst onder de
wapenen tot en met de herfst manoeuvres.
De opleiding in en de voorbereiding tot do
laak van den soldaat in hut gevecht werd
niet gestoord, en kon alzoo hot oelenings-
sysleem geleidelijk worden gevolgd. Wacht
dienst, corveeën, oppassersdiensten, en zoo
voort bleven rustim tot na de manoeuvres.
En dit kon. omdat het blijvend gedeelte als
van zelf voor die bezigheden was aange
wezen.
Nu is dit anders. Hot blijvend gedeelte
der oudere lichting vertrekt reeds medio
Juli met groot verlof, zoodat ne diendatuin
de jonge soldaten uit tie hand van den ka
pitein zyn. Ze worden zoogenaamd «dienst
doend" gebracht en uit is liet met een
geregelde oefening. Te hooi en te gras
neemt de milicien nu nog maar aan de
voorbereidingsopleiding voor de manoeuvres
deelsommigen ziet men dan zelfs nimmer
meer met een geweer op den schouder ol'
een patroon in de hand. liet witte sloofje
van den cantine-ktiecht of de bezemstok
van den kamerwacht worden dan het teeken
hunner waardigheid.
Wie voelt niet hoezeer dergelijke regeling
schade brengt aan leger en land
De opkomst der militie in Maart is uit
muntend, inits het oefeningsprogramma ge
regeld kan attoopen tot half of ultimo Sep
tember. Breekt men het at, brengt men
er stoornis in, dan voorzeker is de oude
toestand verreweg te verkiezen boven den
tegenwoordigen, zegt de Arnh. Courant.
Gemengd Nieuws.
Wanneer het eerst geregend of wat ge-
sneewd en daarna gevroren heeft, weet men,
hoe moeilijk het is, om te gaan, doch onein
dig veel erger is liet voor de paarden, die
zich niet. de gladheid nauwelijks staande kun
nen houden, iaat staan, een zwaron last trek
ken. Door het strooien van zand in den omtrek
van bruggen, enz maakt men zich dan ook
zeer verdienstelijk. Intusschen zou men (als
in Engeland) vanwege de politie kunnen voor
schrijven, dat. iedere voerman een kistje of
een zakje asch of zand bij zich moet hebben.
Daardoor zou den dieren heel wat smart
bespan d worden, terwijl de eigenaars min
der gevaar loopen, hun paarden door vallen
in waar.letez.ieii verminderen ofte verliezen
Len andere zaak, die de aandacht verdient'
is deze: men verwarm» -enigszins hel .-obit
wanneer men dit s ochtends of nadat het paard
in de open lucht gevoederd is, aanlegt, lietzii
door het te wrijven mot een wollen d -k of
op een andere manier. Is het. ijskoud en legt
men liet zoo aan, dan kan ontsteking en
bloeding ontstaan van de. teerste doelen van
den mond en van de long. Het is waarlijk
een zeer kleine moeite, die het lier een ge
voel van heftige pijn hespaart. K
Het denkbeeld, oorspronkelijk oncevat
door den heer A. Iluet. Waar aan <ic Po
Ijrtechnische school te Delft, om vaartuigen
ïiS f snftlheiJd over wat£-
te doen bewegen door deze in plaats
van op een scherpe kiel, te laten rustei on
zeer groote rollen, heeft «Ie Frans,-he inge-
11 -Ul" uitgevoerd. Rij proeven
•n tklein .n een vijver genotnon, toEndehS
aan dat een wiel op water met groote snel
heid bewogen kun worden, wanneer er een
goede verhouding ,s tusschen de vonrtstu"
teliïg6van°het wiel'lljj trakenSS, dTISn"
terdarn naar New-York zou kunnen Sn'
Bazm s schut bestaat uit een groot rikt'
form waarop Je kajuiten voordep^Jet
de hutten voor de bemanning, de machine'