Maandag 18 Febr. 1895. No. 4433, 44e Jaargang Binnenland. Uitgave Firma A. H. VAN CLEEFF te Amersfoort. Verschijnt Maandag- en Donderdagnamiddag met gratis Zondagsblad. Abonnement per 3 maanden ƒ1,Franco rr post 1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 et, voor binnenland 50 ct. per maanden. Advertentiën 1—6 regels 60 ct.; elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Legale-, oflieieële- en onteigeningsadvert per regel 15 ct. Reclame.' per regel 25 ct. A/sonderlijke nummers 10 cent. Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het Zondagsblad, per regel5 cent Bij advertentiën van buiten dc stad worden de incasaeerkosten in rekening gebracht. Bureau MUURHUIZEN hoek Kortegracht, Wijk B. 00 Telephoonnnmmer 19. KENNISGEVINGEN. De COMMISSARIS der KONINGIN in de provincie Utrecht, Gezien het besluit van liecren Gedeputeerde Staten der provincie Utrecht, dd. 7 Februari 1805, n°. 36; Gelet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857 (Staats blad n°. 87). Brengt bij deze ter kennis van belanghebbenden 1. Dut de Visscherij in de binnenwateren, waar onder ook worden verstaan rivieren, door sluizen afgesloten binnen deze Provincie wordt ge sloten van Zaterdag 9 Maart aanstaande niet zons ondergang tot en met 31 Mei daurauncolgende, met uitzondering a. van de Visscherij door raiddel van palingfuiken, aalkorven en aaldobbers, van die met het schepnet of de gebbc, om kleine vischjes te vangen tot aas voor de aaldobbers b. van de Visscherij op spiering met het kruisnet, welke geoorloofd blijft tot en met den 27. April aanstaande, doch slechts zal mogen worden uit geoefend: te Utrecht huitcu de Weerdbarilre, tus- schcn de Clroote sluis en de Roodebrug te Amers foort van de Koppelpoort tot aan liet gebouw genaamd „de Spijker"; en te Vreeswijk tussehen dc groote sluizen, van des middags 12 tot des avonds 10 ure. 2 Dat de jacht op eenden (Art. 15, litt. h, der aange leidde Wetvoor dit jaar zal worden gesloten op Woensdag 27 Februari e.k., met zons-ondergnng, na welken tijd ook liet kooien niet meer zal mogen worden uitgeoefend, zullende do kooieenden op gesloten of gehokt moeten zijn tot 1 Mei aanstaande, 3. Dat do jacht op waterwild (Art. 15, lilt. d en dier Wet; in de provincie Utrecht zal worden ge sloten Zaterdag 13 April 1895, met zonsondergang. 4. Dat het weispel van kwartelen met steekgaren of vliegnet (Art. 15, litt. e, dier Wet) zal mogen worden uitgeoefend vau 1 Mei e.k. tot 29 Juni daaraanvolgende. En, ten einde niemand cenige onwetendheid hier van voorwende, zal deze worden afgekondigd ou aangeplakt, waar zulks te doen gebruikelijk is. Utkrciit, den 12. Februari 1895. De Commissaris der Koningin voornoemd, SCHIMMELPENN1NCK v. i>. O. v. N1JENBEEK, De BURGEMEESTER van AMERSFOORT, Gezien artikel 41 der gemeentewet, Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Raad dezer gemeente zal vergaderen op Donderdag, den 21. Februari aanstaande, des na middags ten I1/» ure. Amersfoort, den 16. Februari 1S95. De Burgemeester voornoemd, F. D. SCHIMMELPENNINOK. Oorzaak en gevolg. Lombok en de jenever. siüi Wat betreft., dat de mogelijkheid niet bestaat om de door den eenen niet gedronken oor lam aan een ander te geven, ook dit moet ik tegenspreken. Het Gouvernement verstrekt het mt eenmaal, dus allen hebben er recht op en willen zij hem nu in veldllesoh, kan oi'mok ontvangen en medcnemen.dan kunnen wij het billijker wijze niet weigeren, ofschoon het omdat een zoo medegenomen borrel voor geld zijn weg naar de Europeanen vindt zooveel mogelijk wordt tegengegaan. Verder hangt het af van de vertrouwbaar heid der schenkers en het toezicht. «Waartoe al die verdachtmaking, die onverdiende blaam Waarom zich niet eerst geïnformeerd bij de Indische officieren hoe dezen denken over het oorlam, en hun ge vraagd wat hun op eigen aanschouwen en rijpe ervaring steunende meening is over den troep Eenstemmig zouden zij gezegd hebben Onze jongens zijn geen alkoholisten, ons Indisch leger is geen bende lijders aan delirium tremens liet oorlam is, onder sommige omstandigheden en in enkele gar nizoenen dringend noodzakelijk, maar wordt niemand opgedrongen." Waarom zich niet eerst geïnformeerd bij Indische officieren? Ja, geachte redactie, als u dat ook gedaan heeft, dan ziet uzelf, hoe ook die heeren kunnen mistasten. Veronderstel, dat men mij die vragen atelde. Weet u wat ik antwoorden zou'? Luister. Ik acht liet oorlam een der verderfelijkste instellingen in het leger, want: Het in de volksklasse (is het daar alleen heerecUeude denkbeeld, dat jenever voor alles goed, en een dagelijksche behoefte is, vindt, in het schenken dour het hoogste gezag, be vestiging door die aanbieding zijn velen aan een dagelijksch gebruik van jenever gewend, en die dagelijks terugkeerende kunstmatige op wekking is daardoor voor velen een behoefte geworden door die behoefte is en wordt de lust naar meer opgewekt, waardoor de dronkaard is gevormd. Formuleerende «soldaat, koloniaal, dron- kenlap" schrijft u. Neen, dut inoet zijnproever, drinker, j dronkenlap. Wat mijn meening is omtrent den troep? Wel, volmondig verklaar ik, ban den I jenever, en wij hebben een leger, dat zich j met den besten troep kan nieten (ook hier I verwijs ik naar de staatjes der straffen, en op «Ie weinige straffen, die om andere rede- nen dan voor of ten gevolge van dronken schap zijn opgelegd). Verder schrijf ik hier als mijn overtuiging neer, «lat Nederland geen dnuikaucds uitzendt (adres «le strenge keuring) maar wel het tegenileel, «lat Italië dronkaarils naar Ne«ler- land zen.lt. Hieruit zou «lus blijken, dat onze 1 jongens geen alkoholisten zijn, maar gevaar loupen liet in Italië te worden. Ons leger is geen ben«Ie, lijdenile aan delirium tremens, maar men wake er voor, dat het dit niet worde. Bestaat dit gevaar dan leder «lie dit leest, J beantwoorde «leze vraag voor zich zelve. «Het oorlam is, on«ler sommige omstan«lig- lieden en in enkele garnizoenen dringend noodzakelijk." Op gezag van dr. Groneman, professor 1 Stokvis en vele antieren verklaar ik het voor leugen. Welke garnizoenen moeten dat zijn Men uoeine ze en geve de redenen «Ier nooilzakelijkheid op. Ik geloof niet. «lat er 1 éen garnizoen is, waar meer ziekten voor kom m. dan dat te Atjeli. In de laatste i anderhalf jaar verkeert «Ie troep daar on«ler de aller ongunstigste omstandighe«len onder regen en wind, onder liet vuur «les vijamis en onder de modder, onder felle zonliitte over dag, des nachts soms rillende van de koude. Eenige geheelonthouiiers hebben ruim schoots hun deel van dat alles geha«i, maar nog nimmer is bij hen de behoefte ontstaan om liet oorlam le nemen. Toch was onze gezondheid goed en verrichtten wij onzen j dienst met opgewektheid. «Ook wordt de horrel nooit opge«Irongen." Neen, dat gebeurt niet, maar wel gebeurt er iets dat veel gevaarlijker is dan opdringen, n.l. hij wordt aanbevolen. «Men bestrijde de oorzaak niet het gevolg, gelijk men onkruid uittrekt en niet snoeit." Juist, «le oorzaak moeten wij hebben, maar waar zit hij Moet ik hem zoeken in «le hut der armen, in de woning der gegoeden, in het paleis der rijken Neen, want daar heerscht, schuilt of treedt brutaal het «gevolg" mij tegen. Waar zit het dan In liet raderwerk, regeering genaamd, schuilt ile oorzaak en ieder die, geroepen om de volksbelangen te behartigen, niets doet om aan den volkskanker paal en perk te stellen, is medeplichtig aan den zedelijken val van zijn volk. Zeer zeker zou de geestelijke door woord en voorbeeld veel goeds kunnen stichten, maar naast den geestelijke moet de onder wijzer staan, of liever naast den onder wijzer de geestelijke. Eiseht van de regeering, dat in het leerplan der scholen een plaatsje voor het alkoholvraagstuk worde ingeruimd dan kan èn onderwijzer èn geestelijke te samen optreden en nuttig op liet gebied der drankbestrijding werkzaam zijn. ik hoop niet, dat mijn schrijven aan een verkeerde uitlegging zal worden onderworpen of dat men het zal aanzien voor het roeren van een Van Deth's-trom. De gegevens, die ik opsomde, kunnen onderzocht worden en, mocht het blijken dat hier en daar abuizen voorkomen, dan zullen die zóo gering blijken dat zij geen afbreuk kunnen toebrengen aan het geheel. In mijn positie staat liet mij niet vrij. open legging van hoeken en registers te vragen anderen die «laartoe wél het recht hebben, mogen dat eischen, en inen zal zien, dat ik niet overdreef, maar wel beneden «le waar- ïiei'l bleef. Ook hoop ik niet, dat ik iemand zal hebben gekwetst, noch dat ik aan den verschuldigden eerbie«l hen le kort gi'komen. Om daarvoor te waken, sla ik dan ook het artikel «On mondigheid," voorkomende in no. 4393 van «ie Anwrsfuortschc courant, over. Alleen wil ik den zin uit bedoeld artikel tot den mijne maken, waar «ie schrijver «waarheid en nog eens waarheid" vraagt. Die waarheid, al is het dan ook niet «le geheele waarheid, tracht ik te geven en als een daartoe heter bevoegde en vooral een bekwamer penvoerder zich er eens me«le moeide, en gegevens zocht in uittreksels uit «le rekening-couranten, kasboeken enz. der «•antines vau de laatst verloopen 5 jaren, en «1«- geini l'lelile sterkte «Ier garnizoenen tuin Europeanen over gelijk tijdvak opvroeg, zoodat men «len drankverkoop der verschil lende cantines eens in cijfers voor oogen kreeg, dan zou bij menigeen de vraag rijzen heeft" ds. Adama van Seheltema dan tóch gelijk, waar hij spreekt van het «gealkoholi- seerd" zijn van het leger J. G. WANROOIJ, Sergeant 3® Bat® 2® Cotnp'®. Kota-Radja. 2 Januari 1895. Met groote vreugde zullen onze lezers vernemen, dat generaal Vetter bevorderd is tot ridder 3e klasse en tevens tot Cotnman- «leur «Ier Militaire Willemsorde, een der hoogste on.lerscheidingen welke aan Indische officieren wordt verleend voor moed, helei«l en trouw, een onderscheiding «lie lot dusver slechts te beurt viel aan luitenant-generaal Karei van der Heyden. Dat het Civiel-'bestuur niet, althans nog niet, gedecoreeril werd, geeft te denken. Alleen den leger-commandant Gey van Pittius viel voor «Ie organisatie van de"expe ditie ten deel de bevordering tot commandeur van den Nederlandscben leeuw. Met «leze schitterende onderscheiding, den hel.l van Lombok ten deel gevallen, is alle twijfel, ook aan zijn beleid, weggenomen. Dat wij ons van harte in deze ol'liciëele bevestiging van Regeeringswege van Vetter's beleid verheugen, zullen onze lezers begrijpen, die het standpunt hebben gevolgd, dat wij tegenover Vetter, ook na de débacle hebben ingenomen, en thans blijkt niet zoo geheel onjuist te zijn geweest. De Tweede Kamer is opgeroepen tegen Dinsdag 26 Februari a. s., «les namiddags 3 uur. Volgens mededeeling van den heer B. I. Tydens telt de Tweede Kamer thans reeds 44 voorstanders van graanrechten. Morgen, Dingsdag, zal de Normaal Schiet school te 's-Gravenhage het 40e jaarfeest barer stichting herdenken. Het jaar 1895 heeft zich voor de Rijks middelen niet onbevredigend ingezet. De eerste maand gaf aan totale opbrengst ƒ7 318 703.58, tegen /"O 978 494.587, in 1894, d.i. dus ƒ304 209 meer. Wel is bet cijfer nog nog ver beneden de raming, die over éen maand 9 752853.71 bedraagt, doch dat is een gewoon verschijnsel. In <le eerste maan den des jaars toch vloeien de belastingen doorgaans traag. Behalve de indirecte belas tingen, de posterijen en de telegrafen dee- len alle rubrieken in de hoogere ontvangst, vergeleken hij Januari 1894. Het personeel is 20 000 minder. De bebrijfsbelasting begint haar schade van 't vorig jaar reeds in te halen zij gaf 585 883.78'/» tegen een mnand- raming van 370 910.60. Van de vermogens belasting werd nog slechts f 98 520.527» ont vangen, terwijl elke maand ƒ572 500 rnoet" geven. De invoerrechten leverden ƒ75000 boven de raming op. De suiker bleef een" ein«l achter (ƒ488 107, tegen een raming £j •an ƒ708333), de wijn evenzoo (ƒ31701 tegen een raming van ƒ152 500); het zout is in avans, liet geslacht iets ten achter. De zegelrechten overtreffen «le raming met meer «fan een halve ton. de registratie-rech ten met bijna 1 tonde hypotheekrechten hieven slechts een kleinigheid ten achter, zoodat de teleurstelling bij de rubriek indi- recte-belastingen alleen wordt veroorzaakt door de verraderlijke successie-rechten, die 476 157.97 opleverden, terwijl er gerekend was op ƒ977 500vandaar dat de indirecte belastingen te zatnen, ondanks de gunstige uitkomsten der zegel- en registratierechten, toch nog ƒ365 050 bencien de raming bleven (ƒ1 285594 tegen ƒ1 051 250). De totaalraming over het jaar is 117 034245. Men ziet «lus, dat «ie elf overige maanden nog heel wat zullen moeten goedmaken, maar voor «ie eerste maand des jaars mag het «niet onbevredigend" niet te optimistisch genoemd wonien. De ineening, dat door de wet van 1889 een einde zou worden gemaakt aan den schoolstrijd, werd reeds bij de behandeling ervan bestreden, en zij die, ten einde het tot stand komen der wet te bevorderen, transigeerden met bun beginselen, werden gewaarschuwd, dat dit offer tevergeefs zou worden gebracht. Het rapport der Unie-commissie voor schoolwetswijziging getuigt opnieuw, dat zij, die men heeft willen bevredigen, volstrekt niet verzoend zijn met de Schoolwet zooals zij thans gewijzigd is. In dit rapport wordt betoogd, dat zoolang er kosten van on«ierwijs ten laste der Ge meentekas komen, rechtsongelijkheid bestaat; dat lotsverbetering van de onderwijzers niet mogelijk is, wanneer die van de zwaar be laste gemeenten moet komen; dat de Staat onmachtig is onderwijzers te weren, wier begin selen door de ouders der scholieren worden afgekeurd. Ten einde deze bezwaren weg te nemen, stelt de commissie thans een regeling voor,- welke zij formuleertin do volgende conclusie De gemeenten worden niet langer belast met de bekostiging van de Lagere school. Door het Rijk worde voor elke lagere school een vaste bijdrage uitgekeerd, te berekenen naar regelen bij de wet vast te stellen, waar bij «le tegenwoonlige wet tot leiddraad kan worden genomen, en naar zoodanigen maatstaf, dat de kosten van een gewone, eenvoudig ingerichte lagere school worden gedekt, en rekening gehouden wordt met uitbreiding van leerstof en vermeerdering van het onderwijzend personeel. De uitkeering van die bijdrage worde, evenals thans, verbonden aan voorwaarden die de inrichting van het onderwijs vrijlaten en alleen strekken om de bestedingder Rij ksgelden voor het beoogde doel te verzekeren. Voorzoover de ingezetenen zeiven in hun onderwijs voorzien, treden in hun plaats de Gemeentebesturen op. Hun worde de vrijheid verleend het beheer hunner scholen over te dragen aan plaatselijke schoolcommissies, en voorts die scholen zóo in te richten, als het meest strookt met den geest van de oudere der^ schoolgaande kinderen. Voorzitter der commissie is de oud-minister ^E. baron Mackay, on«ler wiens regeering de Schoolwet van 09 tot stand kwam. Het regeeringsantwoord op het afdelings verslag der Tweede Kamer over het wets ontwerp betrekkelijk de nieuwe bewapening van het leger, is hij de Tweede Kamer inge komen. An'lermaal doet een berichtje de ronde in de blaiien dat er belangrijke promoties op til zijn in de ol'licierekorpsen van ons leger. Heel gauw komen ze andere nu juist niet. Die heele promotie-regeling is dan ook in de Nederlan 'sclie armee een zóo epineuse

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1895 | | pagina 1