Stadsnieuws.
brengen ten aanzien van hetgeen in Atjeh te
p doen staateer mag men verwachten, dat
F' generaal Vetter, die onze. militaire krachten
k- kent, ook daarom er zich toe zal bepalen
K' onze tegenwoordige positie in Atjeh zoo sterk
mogelijk te maken."
Uit ons telegram volgt, dat de Gouverneur-
P Generaal, in overleg* met het Opperbestuur,
genegen is, de Atjeli-quaestie onder de oogen
te zien. Voor de door de geschiedenis eenigs-
zins gewettigde vrees, dat men weer een nieuw
i stelsel «al gaan beproeven, bestaat nu, naar
p de meenlng van genoemd blad geen grond.
j. - Binnenkort zullen de Lombok-kruisen en
k de eereteekens aan hen. die* op eenige wijze
fe. aan de Lombok-expeditie hebben deelgeno-
V men, worden uitgereikt,
Ff De kruisen worden vervaardigd uit het
p; veroverde bronzen geschut en, wat bet mo-
dek aangaat, vrij wel gelijk aan het Metalen
Kruis van 18301831. Het medaillon aan de
voorzijde bevat de beeltenis van H. M. Ko
ningin Wilhelmina. terwijl op de vier armen
voorkomen de namen van Lombok, Mataram
k. Tjakra Negara, en 1894. Aan de keerzijde
t is in het midden liet Nederlandsche wapen
F aangebracht en op de armen «Hulde aan Le
ger en Vloot". Het kruis wordt gedragen aan
een oranje-baluw gestreept lint.
De opdracht, is gegeven tot het vervaar-
digen van 8000 stuks, terwijl het drukken
der bijbehoorende brevetten is toevertrouwd
aan de Landsdrukkerij.
De inhoud van het brevet komt té staan
in een rand, samengesteld uit militaire em-
L binnen en gezichten op het oorlogstoonee],
1 Het hool'dmotief is het nevens een palmen-
groep rustend Nederlandsche wapen,
r" "De omlijsting is ten hoogste karakteristiek,
en de afdrukken langs autotvpischen weg
verkregen, zijn fraai- van toon en kleur, in
éen woord met artistieke zorg bewerkt.
Onder het opschrift: Nog eens «een vraag
om recht'.', schrijft dominus F. W. Drijver
nog
«Tijd is geld als wij ons niet haasten,
komt het adres te laat. en onze oud-strijders
krijgen nog geen pensioen.
Daarom aan 'l werk! Laat in elke stad van
ons vaderland éen man zich belasten met de
zorg voor een adres van adhaesie aan 11.M.
de Koningin-Regentes, dat spoedig door
.hem en anderen geteekpnd en opgezonden
wordt."
Opdat, die adressen eensluidend mogen zijn,
stolt hij voor, dat men er deze redactie aan
geve:
Begaan met den kommervollen toestand,
waarin velen onzer oud-strijders, dragers
van'hei Metalen Kruisende Citadel-medaille,
mannen van tachtig jaren en daarboven, hun
laatste levensdagen slijten moeten.
mennende voorts, dat het op den weg der
Regeering ligt., in dezen toestand verandering
te brengen,
wenden ondergeteekenden zich met den
meesten eerbied lot Uwe Majesteit om hun
volle-sympathie te betuigen met het reeds bij
Uwe Majesteit, ingekomen adres, waarin de
wensch wordt uitgesproken, dat aan deze
ond-strijders, voorzoover zij 'tnoodig heb
ben en verlangen, van Rijkswege worde toe
gekend een pensioen.
Tot het afdoen zij het te elfder ure
van deze nationale eereschuld door de Regee
ring, roepen ook wij Uwer Majestéits goed
willige!) steun in.
Mr. H. .1. Domle van Troostwijk, te
Nieuwerslois, deelt in hei Landbouw Week
blad liet volgende mede:
«Allen landbouwers en veehouders, die
meenden, dat zij niet. in de Bedrijfsbelasting
behoeven te beluien, moet ik tot mijn spijt
meededen, dat zij zich wel eens konden ver-
.gisseir, ten minste wal betreft de vetweiders..
Hoewel ik toch uit beroep of bedrijf niet
meer dan even 30 gulden inkomen heb, en
dit ook heb opgegeven, ontving ik toch dezer
dagen een belastingbiljet groot- f 12.80, ge
lijkstaande met een inkomen van 000 uit
beroep of bedrijf.
Op inijn navraag hoorde ik,.dal ik (fot te
danken had, omdat ik vetweider benik
weid 00'koeiert, en 00 X f 10 000.
De inspecteur en de commissie .van aan
slag huldigen de meening, dat van elke koe,
die men weidt, 10 gulden winst overschiet
boven hetgeen men er aan moet verdienen,
om zijn huur te kunnen betalen, en zooals
ik zeide: 60 X f M f 600.
Ik deel deze opvatting niet, vooral niet
dit jaar, nu er. over het algemeen door de
weiders zoo geklaagd wordt, en bovendien
is naar inijn meening de denk- en handel
wijze van .inspecteur en commissie van aan
slag tegen den zin van art. 3 7 van de
-Wet op de Bedrijfsbelasting.
Het is mijn voornemen, van mijn aanslag
in hooger beroep te gaan, eri ik zal dan, mocht
het mijn collega's-vetweiders belang inboe
zemen, den verderen gang van zaken, 'voor
zohvelen van zoo groot belang, bekend
maken."
De «Maatschappij tot Nut van 't Algemeen"
telde op. 1 Juli jl. 319 départementen met
13 985 leden en-291 eereleden. Zij had toen,
onder meer. de volgende stichtingen 17 be
grafenisfondsen, 20 commissiën tot bevorde
ring van schoolbezoek, 68 bewaarscholen, 34
bibliotheken voor jongelieden, 23 Floralia-
vereenigingen.24gymnastiekscholen,28 hulp
banken, 31 scholen voor handenarbeid, 3d
scholen voor vrouwelijke handwerken, 13.
schoolbibliotheken, 11 schoolspaarbanken, 164
spaarbanken, "32 teekenscholen, 46 inrich
tingen voor tuingrondverhuringen, 333 volks
bibliotheken, 51 commissiën voor volksvoor
drachten, 11 commissiën voor werkverschaf
fing, 20 zangscholen, 32 ziekenfondsen, enz.
Alleen door de' bibliotheeken van het Nut
werden gedurende het laatste jaar meer dan
600000 boekdeelen uitgeleend.
De tuinjongens van Neerbosch, die den
jongen Robbemond mishandelden, werden
Dinsdag door de rechtbank te Arnhem ver
oordeeld P. D. tot 1 maand, G. van L. tot
14 dagen, J. v. L. en J. H. A, ie Ier tot 7
dagen gevangenisstraf.
In Me Limburgsche gemeente Helden, met
een bevolking van 4000 zielen, is de vorige
week liet 107de bierhuis geopend!
Uit een door het bestuur der Nederlandsche
Opera te Amsterdam verspreide circulaire
blijkt, dat zoo niet binnen weinige dagen
geldelijke steun wordt verkregen, zij reeds
15 November de vooi-stellingen zal moeten
staken.
Elke bijdrage zal dankbaar worden aan
vaard
Gedurende de 174 dagen welke de ten
toonstelling te •Amsterdam duurde, werd zij
bezocht door 991 000 betalende bezoekers en
(Jus gemiddeld per dag door 5560 personen
niet-betalepden niet meegerekend.
■Oud-Hollandt werd bezocht door 772 000
betalenden, van welke zich 16 528 lieten in
schrijven als noorter.
De drukste dag was 2e Pinksterdag toen
er 21 000 betalende bezoekers kwamen en
17820 in Oud-Holland.
De trams vervoerden in den tentoonstel-
lingstrijd 11 790 954 personen, of bijna 2 mil-
lioen meer dan in hetzelfde tijdvak van 1894.
HULPBANK TE AMERSFOORT.
Tot het geven van gelden ter leen zal
eene Commissie uit het bestuur op MAAN
DAG den 11 NOV. aanstaande, 's namid.
van half tavee tot half drie, zitting houden
in een der lokalen van het Raadhuis, alwaar
de belanghebbenden zich kunnen aanmelden
ook voor het teruggeven van gelden.
IIKRM. P. VAN HASF.LEN,
Secretaris-Penningmeester.
Hedenavond om half zeven zal voor de
Chr. gereformeerde gemeente in de boven
zaal van Volksheil optreden ds. Wijdoogen.
Dankuur voor den oogst.
De godsdienstoefening in de Remonstrant-
sche kerk zal aanstaanden Zondag geleid
worden door prof. dr. W. C. van Manen,
hoogleeraar te Leiden.
Bij de vermelding van de namen der nieuw
gekozen notabelen van de Ned. Hervormde
kerk is uitgevallen die van den lieer G. van
Lummel.
De vroegere hoogleeraar in de theologie
aan het Seminarium der oud-bisschoppelijke
klezerie alhier, mgr. G. Gul, aartsbisschop
van Utrecht, hoopt 21 dezer tien dag te her
denken waarop hij vóór 25 jaren de H. pries
terwijding ontving.
Het aandeel, door de provincie Utrecht
in (ie lichting der Nationale militie voor 1896
te dragen, is bepaald op 513 man.
Dat de openbare verlichting te Amersfoort
in vergelijking met andere, zelfs groote, ge
meenten werkelijk niet achterstaat, bewijst
het volgende:
Te Rotterdam
is
éen lantaan
op
de82inw.
Tilburg
78
Delft
O
«64
v Arnhem
«58
Maastricht
x>
58
Leeuwarden
55
Den Bosch
55
Leiden
0
I
53'
Den Haag
»5\
Utrecht
49
Amersfoort
9
46
Groningen
J)
42
In de Dinsdag aangevangen najaarsver
gadering der Provinciale Staten van UtrCcht
is o. a. ter tafel gebracht een voorstel tot
herziening van het Reglement pp het rijden
met hondenwagens in de provincie Utrecht
welke voordracht is in handen gesteld van
een commissie, bestaande uit de heeren
Van Gouns, Van Boetzelaer, De Waal Male-
fijt, Huydeco^er van Maarsseveen en Bosch
van Oud-Amelisweerd.
Uit de Memorie van toelichting blijkt,
dat 'de herziening een gevolg is van ingeko
men adressen van de afd. Utrecht van de
Nederlandsche Vereenigihg tot bescherming
van dieren en van L. van de Pol, en dat
Gedeputeerde Staten zich bij hun onderzoek
hebben geplaatst op het standpunt, zoowel
io 1853 als in 1887 door den provincialen
wetgever ingenomen,, dat een reglement op
het rijden met hondenwagens zich niet bui
ten het daartoe aangewezen terrein mag be
geven en ten doel heeft de publieke veilig-»
beid en goede orde zonder onnoodige belem
mering van dit middel van goederenvervoer
te waarborgen.
Uit dit standpunt zijn eenige wijzigingen
in de bestaande verordening voorgesteld.
In banden der commissie is nog gesteld
een adres van de afd. Gooi- en Eemland,
van de 'Vereeniging tot bescherming van
dieren, waarin tegen mishandeling van trek-'
honden wordt opgekomen en eenige voor
schriften in overweging worden gegeven.
De dag, waarop de Statenvergadering van
Utrecht, de gevvenschto besluiten neemt, zal
volgens dat adres zijn: »een parel aan haai'
kroon."
Beide ook voor Amersfoort en omstreken
zeer belangrijke zaken zullen den 16de'n
dezer behandeld worden.
In de rotonde van het Museum van Kunst
nijverheid te Haarlem wordt thans een ten
toonstelling van zeer practiscbe strekking
gehouden.
Had men onlangs de gelegenheid in ge
noemd Museum de ontwerpen en leekeningen
voor tapijten van den heer F. Colenbrander
te apprecieeren, thans kan men daar eenige
uitgevoerde werken in oogenschouw nemen
die naar teekeningen van dezen kunstenaar
op de Amersfoortsche tapijtfabriek werden
vervaardigd.
Het is overbekend, dat in de laatste jaren
de Nederlandsche kunstnijverheid geen over
vloed van njeuwe scheppingen beeft voort
gebracht en slechts sedert korten tijd leggen
zich onze arlisten, door vervaardigen van
ontwerpen en teekeningen, ernstig toe op de
veredeling van het kunstambacht.
De heer Colenbrander is een van hen, die
zich sedert jaren met onverrnoeiden ijver aan
deze taak heeft gewijd.
De tentoongestelde tapijten, waarvan éen
de reusachtige afmetingen van 6.55 bij 7.50
M. heeft, doen zien, dat de Amersfoortsche
tapijtfabriek geen moeite heeft gespaard.
Het degelijke matriaal en de gelukkige
samenstelling der kleuren, die met behulp
van den technischen directeur, den heer
Garjeanne, verkregen werden, oogsten aller
waardeering.
Het voornemen bestaat dan ook, een con
sortium in het leven te roepen, teneinde op
genoemde fabriek uitsluitend tapijten naar
de ontwerpen en teekeningen van den heer
Colenbrander te vervaardigen.
Als technisch directeur zal de heer Gar
jeanne aan de fabriek blijven, terwijl de
administratieve leiding 'zal worden toever
trouwd aan den heer J. G. Mouton, architect
te 's-Gravenhage. Met dergelijke krachten
aan boord zal de Amersfoortsche tapijtfabriek
zich er niet toe bepalen haar steven alleen
in Nederlandsche wateren te richten, doch
zij zal er zeker in slagen haar producten
ook op de buitenlandsche. markt te brengen.
Zij moge een schoone toekomst te ge-
moet gaan.
Aanstaanden Donderdag zal het vijftien
jaar geleden zijn dat hier werd opgericht
de gymnastiek- en scherm vereeniging «Ajax",
aan welke de heer H. Dumoulin gedurende
al dien tijd als directeur zijn beste krach
ten wijdde.
De Amersfoortsche Football Club «Quick"
speelt aanstaanden Zondag te Amsterdam
haar tweede honds-match, tegen «Volhar-'
ding."
Uur van vertrek 11.06.
Luitenant H. Bierman, van het 5e regi
ment infanterie hier, is overgeplaatst bij het
Instructie-bataillon te Kampen.
De dames van de kleeding van «Liefdadig
heid" die zich, overeenkomstig het verlangen
van de wijkhoofden, bereid verklaarden om
waardelooze kleederen te verzamelen, is in zijn
verwachtingen bedrogen geworden hij den
grooten voorjaars-schooiunaak. Wel kwamen
er goederen in, die bewaard worden voor
eventueele behoefte in den a.s. winter, maai
de massa beantwoordde niet aan de verwach
ting. Met liefdedrang doen de dames nogmaals
een beroép op uw menschlievendbeid, bij den
najaars-scnoonmaak. De goedferen, die dan
opgeruimd worden, kunnen in den a.s. winter
den nood helpen lenigen-van menigen werk-
looze.
Veertien vrouwtjes, die met het verstellen
en pas maken der kleederen een bescheiden
stukje brood zouden kunnen verdienen, wach
ten óok op werk.
Zooveel wordt als waardeloos weggeworpen,
dat voor «Liefdadigheid'.' toch waarde in
overvloed heeft.
Op verlangen éen boodschap by mevrouw
Tengbei'gen, mej.. Tburnann of den heer
Mezger wouden de goederen gaarne aan
huis afgehaald.
Uit den aard der zaak moot de aankondiging
van Hirschfeld's sensatiernakerid tooneelspel
«De Moeders" wel wat uitvoerig zijn.
Het stuk speelt in een kleine familie, kort
na den* dood des vaders; moeder en dochter
wonen bij elkaar. De'zoon is weg en ze weten
niet waar hij uithangt.
Door de schuld van den vader heeft de moedor
(mevr. Beersmane) een slavenleven geleid
(«iedere keukenmeid bad mij kunnen ver
vangen", zegt ze); heeft de dochter (Hedwig,
mej Alida Klein) haar leven moeten opslui
ten in' zich zelve, zich voelende onvoldaan
en eenzaam is de zoon, een artistiek en flink
jong man, weggeloopen uit huis, verlangend
naar vrijheid, hatend het juk van zijn vaders
dwingelandij en is getrouwd met een fabrieks
meisje. Moeder en dochter zijn nu Berlijn
uitgegaan om rustig een tijd te leven buiten,
in een mooie natuur; zij wonen in bij de
moeder van don musicus (Jan C. de Vos) die
vroeger les gaf aan Robert, vroeger, vóór hij
wegliep. Hedwig heeft een brief van haar
broer ontvangen, waarin hij schrijft, dat hij
zijns vaders (lood in de krant heeft gelezen,
een brief vol heimwee en verlangen. Zij
spreekt daarover met den vroegeren leer
meester van Robert, die óok bij zijn moeder
inwoont, en deze belast zich met de taak.
Robert te gaan opzoeken en' zoo mogelijk
terug te brengen. Dat gelukt hem. Robert
komt, maar met het plan om terug te gaan
naar zijn vrouw, Marie (mevr. Kerckhoven)
die zooveel van hem houdt en zooveel voor
hem over heeft. Hij gaat, zonder dat zijn
vrouw het weet, en hij komt bij zijn moeder
en zuster, voelt dat zij van hem houden, voelt
dat met den dood van zijn vader'ook zyn
moeder en zijn zuster zijn vrij geworden'en
dat hij nu weer bij hen hoort'. En zijn ver
langen om zijn rijk, groot zieleleven te kun
nen uitzeggen in muziek drijft hem ook tot
blijven, want hij weet te weinig om dat alles
te kunnen opschrijven, mist daartoe de
technische kennis, en wat zijn vrouw ook
voor hem over heeft, het geld daarvoor kan
zij hem niet verschaffen, en de onmogelijk
heid om te Voldoen aan zijn meest dringen
de behoefte maakte hem reeds ziek, over
spannen.
Hedwig spreekt met Marie, die Roberts
terugkeer naar zijn familie heeft ontdekten
hem onmiddellijk na zijn vei'trek is nagegaan,
want ze wil hefn terugbrengen bij zich thuis,
waar zij samen binnenkort voor een kind
zullen te zorgen hebben. Hedwig spreekt met
Marie over Robert. Beiden houden veel van
hem. Hedwig ziet in, dat Robert alléén dan
te redden is, als hij bij zijn moeder en haar
blijft, kunnende werken en studeerenten
slotte ziet ook Marie dat in. Haar liefde voor
hem en haar geloof in zijn genialiteit doen
haar bes'uiten, alleen weg te gaan, hem te
laten bij zijn moeder, hopend, en orn zich zelve
wetend, dat hij terug zal komen als-hij zijn
doel heeft bereikt.
Het goed geschreven st.uk is een verheer
lijking der vrouw en is ten volle waard door
ieder gekend te wordenhet doet een forsche
greep in liet ideëel-mooie, dat altoos be
staan heeft, maar vergeet daarbij volstrekt
niet de maatschappelijke omgeviug. Het is
een stuk leven van onzen tijd, met zijn
woelingen, en zijn ellende en ziju geluk, zoo
als het waarlijk is.
Eeri dienstbode hier ter stede had het
ongeluk, bij het schoonmaken van viseh, zich
aan de hand te verwonden. Spoedig zwol
de geheele arm op en moest geneeskundige
hulp worden ingeroepen.
Zij is thans buiten gevaar.
Dinsdagochtend rond half negen raakte oen
paard, gespannen voor de broodwagen van
bakker Vliek uit Leusden, in do Helling
straat op hol, doordien naar school gaande
jongens het inet steenen wierpen.
Doordien de wagen Achter Davids hof op
een stuitsteen liep, kantelde zij, waardoor
wel de inhoud over de straat verspreid werd,
maar het paard tot staan gebracht kon worden.
De voerman kwam vrij met den schrik.
Een Maandagavond naar hier van verlof
terugkeerend artillerist, dje in den trein had
zitten slapen, ontwaakte toen hij juist het
station Soest voerbystoomde en sprong
in de meening, dat hij Amersfoort reeds ge
passeerd was en vóoj- zijn medereizigers het
konden beletten uit den in vollen vuurt'
zijnden trein.
Wonder boven wonder is de onvoorzich
tige "er met eenige onbeteekenende schram
men afgekomen. Geneeskundige" hulp werd
nochtans uit dit garnizoen ingeroepen.
Aanstaanden Zaterdagochtend zal het tweede
detachement van de Koloniale reserve, ter
sterkte van 103 onderofficieren en minderen,
hier passeeren en dien dag uit Amsterdam
per s.s. Ardjoeno vertrekken.
Commandant is de Ie luitenant W.
Gobius; médegeleiders zijn ie luitenant R.
H. Laman Eysonius Wichers en 2e luitenant
J. H- C. Vastenou.
Doordien een van trein 167 ontspoorde
goederenwagen bij Nijkerk dwars over den
weg stond, had de personentrein die Dins
dagmiddag om 2.22 hier moest aankomen
uit Zwolle, belangrijke vertraging.
Ongelukken zijn niet gebeurd.
Tot onderwijzeres aan de Christelijke school
te Zeist is biJnoernd mej. T. W. Vrijhoff,
te Barend recht; tot onderwijzer aan de Chris
telijke school te Baj-neyeld, de heer P. J. A.
van Wijhe, mede te Barendj-echt.