Donderdag 9
April 1896.
No. 4552,
45e Jaargang
Binnenland.
Een noodlottig geheim.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Versohunt Maandag- en Donderdagnamiiddaa wet gratis Zondagtblad. Abonnement par 8 maanden 1.— Franoo
per pont ƒ1,16. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 ut, voor hut binnenland 00 ut. net
Jn!la.n Advertentiën 16 regels (10 ct.t ellce regel meer 10 ot. (Iroute letton naar plaatsruimte. Legale-,
offlcieële- en onteigoningsndvert. |ier regel 16 et. Reclames per regel 26 ot. AJtonderlijkr nummer* 10 «ml.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden etnhd, van minstens 6 regel», In het
Zondageblad, per regel6 oent.
By advertentiën van buiten do stad worden do inaasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEORACHT 5«
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
brengt ter kennis van de ingezeteuon dezer gemeente,
dat OP den 16 April a. s. en volgende dagen sohiet-
oefenlngen zullen plaat» hebben van hot fort Pam
pus, Zuiderzee, 8e district, ineen driehoek,gevormd
door het lort on vier ton anker liggende zeilvaar-
tuigen. Boze vaartuigen zgn, op de dagen dat ge
vuurd wordt, kenbaar aan eene groote roode vlag
aan den raast. Do ligplaatsen voor do uitersten zijn
ongeveer 1)000 Meters van het fort.
Twee stoom booten zullen du schepen, die zich
op de dagen dat gevuurd wordt, in den onveiliger»
driehoek bevinden, waarschuwen, on zon nootlig
hulp verleenen om buiten dien driehoek te komen.
Op de dagen dat gevuurd wordt zul op het fort
Pampus, de batterijen Diemenlamem Durgerdwn de W-
battery to Muiden on den kerktoren 'te Miuilenberg
eene roode vlag waaien, van minstens oon uur voor
dc"r aanvang dor schietoefeningen tot het einde
Amersfoort, den 7. April 18%.
De Burgemeester voornoemd,
F. D. SCII1M,MEI,PKNNINOK.
.VIM 10II.
Bij hot, Departement van Koloniën is van
den Gouverneur-generaal van Nederlandse!)
Indio ontvangen liet volgende van 3 April
gedagteekende telegram
Generaal DeykerholT ontving bericht, dut
Toekoe Djolian den pretendent Sultan op 31
Maart verzocht had naar Gmot-Atjeh te
komen, daar hij ons verlaten bad, en «lat
Pangiirna Polirn te Lnmpisang is.
De Balaviasche correspondent van bet ƒƒ««-
delsbl. seinde:
De toestand is bevredigend. Toekoe Oemar
versterkt liet door hem bezette gebied, maar
neemt een afwachtende houding aan. Het
bericht omtrent het insluiten van Oleh-leh
door '2000 Podireezen wordt officieel tegen
gesproken. Er zijn aanwijzingen, dat de vij
andelijke benden in aantal afnemen.
Nog drie bataljons staan gereed ter ver
sterking van onze troepenmacht op Atieh.
Een oud-hoofdofficier schryft aan de Am-
sterdamsche Ct. o.a.
Men zij echter niet te voorbarig, ook in het on
derstellen, wat Toekoe Oemar nl/.oo niet zou kunnen
f;edaan hebben, aangezien dut sluwe, doortastende
loofd vrijwel tot alles in staat is.
Men versta voorts onder Pedireezen geen volk uit
Pedir herkomstig, doch in nlgemeeucn zin eiken
vijand, die Atjeher is.
Zoo vaak reeds heeft dit woord tot begripsverwar
ring aanleiding gegeven. De Atjehers uit do VI
Moekiuis nu zijn best in stuat oui in den donkeren
nacht, langs het zeestrand loopende met een '2000
man Oleh-leh te naderen, ook al komen zij hiermee
in den rug van onze versterking te Lam Till.
Boveudien is hot do vraag, of Toekoe Neq van
Feuilleton.
20.)
Olaude boog het hoofd en zeido op droevigen
toon
Ik weet hot, wij hebben oen vroeselijke fout
begaan, maar wij deden het met goede bedoeling.
Vooreorst zaten wij met gebonden handen, omdat
wij het adres van mrs. Mastertou niot kenden en
dan hadden wy nog andere omstandigheden tegen
ons. Vier dagen nadat Nora ons verlaten had, stierf
mevrouw Lecomte, en Beatrix, de tweolingszuster
van Nora, werd tengevolge van den angst over haar
zuster eu het verdriet over den dood van haar groot
moeder, door een zenuwziekte aangetast. Begrijptu
thans onzen toestand, nir. Wedgwood Wy hoopten
nog altyd, dat Nora naar een zóo afgelegen gedeel
te van Engeland was vertrokken, dat zij nog niet
had kunnen schryven, wij moesten eerst do groot
moeder begraven en de zuster van inuir levensge
vaarlijke ziekte redden en daarmee is do eene week
na do andere verloopen. Wie van ons had over
moeten komen om eon onderzoek in te stollen?
Mijn tante verpleegde Beatrix en kon huur ziekbed
geen oogenblik verlaten; niyn oom moest zyn prak-
tyk waarnemen en mocht zich daarom niot op
reis begeven cu bovendien wisten wij, dut mr. Ken
neth Ford do naaste, misschien de eenigo bloed
verwant, van Nora on Beatrix was; ik ben met Nora
verloofd, maar zoolang zy nog minderjarig is, kan
ik geen ivuuspraken op haar laten gelden. Kerst na
dat drie brieven tuin mr. Ford, de eene al dringen
der dan de andere, onbeantwoord gebleven waren,
besloot ik naar Engeland te gaan. Ik overtuigde
niy of ik wel, als verloofde van Nora, hot rocht
Marassa, niot mede met al zyn tusschen Kola Radja
en Oleh-leh opgehoopt volk, naar den vyand over-
poloopen is en Oleh-leh van noord- en oostzijde
ingesloten heeft.
Wat hiervan zy, onze stelling in geheel Oroot-
Atjeh, ook te Kota Radja blijft hoogst kritiek tot
(le aankomst daar van het 9e en flo voldbataljon en
i uit Midden Java gezonden battery bergartillerlo.
Men doe echter die troepen al dadelyk volgen
door nog 2 andere bataljon» om met eenige gerust
heid tot, het offensieve te kunnen overgaan (hetgeen
hlykeus de telegrammen reeds is geschied. Red.)
Een 2.500 man in liet veld buiten Kota Kudju is
broodnoodig, om succes te hebben.
Toen generaal Pol 20 December 1876 er op uit
ging, om de VI, IV on IX Mookims to veroveren
(dat toen vry wat minder beteeknndo dan nu,) rukte
men uit Kota Radja op met 97 Europoosche en 36
lulandsche officieren en 2300 minderen. Or.dvr die
ouderen waren toen 88 mariniers en 1037 inland-
die burisnn van Modoera, welke troepen we thans
iet op Atjeh bobben.
Aan ons leger op Java eu Sumatra, w..arvan l'/j
bataljon nog door Lombok en Buli vastgehouden
wordt, zul dus do grootste krachtsinspanning gevraagd
worden, als niot ton spoedigste sterke suppletie uit
Nederland gezonden wordt.
Do proefneming toen in 1876 mot onze Muduroe-
soho barisan gedaan, viel zóo btystor slecht uit, dat
wo ons daaraan wel niet ton tweedon male zulleu
bezondigen.
Rust dus ouzo mariniers en du koloniale reserve, die
■Ziuneniyk best binnen een H dagen 600 tiuuiniuir
Java kunnen doen iiischepon.
Al vorder doe men do werving van vry williger» en
miliciens ruim vloeien, waartoe niet de sergeant of
korporaal der week, maar de penoonlyke bemoeiing
van eiken compagnies-commandant noodig is, ten
einde binnen 14 dagen een tweede half duizend te
doen embarkeereu.
Officieren thans by het Nedorlaudsuhe leger ge
detacheerd, of hier aanwezig met verlof om andere
redenon dan ziekte, begeleiden deze detachementen
moet liet zyn, met verkorting van hun detnehoorings-
teriuyn of verlof.
Nuttr de Pr. Geld. en Nijtn. Cl. verneemt
zullen kapitein Pilger en du 2e luitenants
Olockener Rrousson, Dijkstra en Ebbink
worden ingedeeld by de '200 muil sterke
compagnie der Koloniale Reserve, die 25
April per stoomschip Gedch naar Ned.-lndië
zal vertrekken.
Met het oog op de gebeurtenissen op
Atjeh is bepaald, dat de afdeeling aanvul
lingstroepen, die 18 dezer per stoomboot
Prinses Amalia naar Padang vertrekt, ge
bracht zal worden op een sterkte /tin 4
onderofficieren en 80 minderen, waurbydan
tevens nog als medegeleiders zullen worden
ingedeeld de voor O.-lndiü bestemde 2e lui
tenants der infanterie M. de Wilde en J. H.
A. van den Vrijhoef. Ook tal van andere offi
cieren hebben telegraphisch bevel ontvangen
naar Indiö te vertrekken of terug te keeren.
Het detachement, dat 25 dezer per stoom
schip Gedeh zou vertrekken, vervalt daar
door. omdat op dien datum met die gelegen
heid een transport van de Koloniale reserve
had om onderzoek uaar haar te doenik bekom
merde my er niot verder om, dat zelfs mr. Ken
neth Ford zicli daarover beleedigd had kunnen
voelen, zoodat hij geen ponning meer voor do twee
lingzusters zou willen uitgeven, Wy hadden hotu
geschreven, hy had dus onze brieven maar moe
ten beantwoorden en ophelderingen geven. Waar
om heeft hy dat niet gedaan
Daaromtrent kan ik u opheldering geven, ant-
woorddo mr. Peter Wedgwood ernstig. Mr. Ken
neth Ford heeft uw orieven niet beantwoord, om-
dat hy zo nooit ontvangen heeft.
Waar zyn zy dan?
Hier. Toon ik nog do rechtsgeleerde raads
man van mr. Ford was, hebben wy afgesproken,
dat, wanneer er hier brieven voor hein kwameu, ik
hom daarvan door een advertentie in do Morning
Post zon kennis geven onder een vooraf bepaald
motto, ik geloofde vast en stellig, dat, er hier geen
lirioveu meer voor hom zouden komen, toon hy
den lOeu September rnyn kantoor verliet, maar
toch heb ilc hem op bovengunoemde wyzo do ont-
ontvaugst meegedeeld. Hy heeft duur echter volstrekt
geen acht op geslagen; de brieven liggen in mjjn
schrijfbureau en ik kan ze u laten zien, als u dut wilt.
Claude schudde het hoofd; ze souden by hein
al te treurige herinneringen hebben opgewerkt, wan-
neor hy bedacht onder welko angstige spanning zij
verzonden waren.
U kent do wereld mr, Wedgwood en weet wat
daarin omgaat, zeido de jonge niun op ongekun-
stelden toon, Zoudt u my eons onder eenvoudige
bewoordingen willen zeggen, boe u over deze zaak
denkt
Ik denk, dat liet er tamely k donker uitziet,
antwoordde de advocaat. Wanneer het meisje nog
leefdo en gezond was, dan zou zij wol geschreven
bobben wanneer haar in don trein of op do boot
iets overkomen wub, dan zou zy haai' neef niet
hebben ontmoet en dan bod deze wel onderzoek
naai' Batavia wordt gezonden.
Zoo noodip; zal ook liet korps mariniers hier
te lande naar Atjeh worden gedirigeerd.
Naar aanleiding van het verraad schryft
het Tweede-Kamerlid do heer M. de Ras, in
den Limburger Koerier o. u.
0)i ruimen voet onderhouden uit het geheim fond»,
was liet toch tevoorzien.dat, soodra de kas uitgeput
zou wezen, bondgenoot Toekoe Djohnn hot stof van
«duidden
taal t'
gend„J'ui l'honnour." Én reed» ut 't vorig jaar
wee» du suhrjjvor in hot Palavüuueh HtmdtUbuvA er
op, dat do ringgit» (rijksdaalder») bijna op waren, on
men zich bygevolg binnenkort op die gebeurtenissen
voor to bereiden hadl I
Alle» to vergeef» I
Curious zal het. zijn, te vernemen wat die fraaie
tactiek ons gekost heen,
Dat dient toch de Tweede Kamer te weten.
Naar mij werd medegedeeld, zon auti Toekoe Djo
han ruim I'IOOOOO 'sjuars zijn betaalddat maakt in
3 jaar f300 000, Voeg daarbij f'26 000 batig saldo in
de Nltero on f 100 000 in do flbA-Otnf en-ionk; totaal,
volgens Hartjes, f426000.
Hierin zyn de geschonken en do vrye woning na
tuurlijk niet begrepen I
En evenmin de waarde der pl. m. 2000 Benumont-
goweroii en dor ammunitie, waarmede eerstdaags onze
officieren en soldutcii zullen w orden doodgeschoten
Hoe «taan do zaken op 't oogenblik? Wie zal hot
ons zeggen? Het verraad van Tuekoe-DJohan en
Hoessin I.ongbattah brengt alleen roods oen 4 i\
6000 goed gewapende Atjehers tegen ons in 't. veld,
ongerekend de mannen uit de IX Moekiuis.
't Bewijs is trouwens daar, dat luit krioelt van vij
anden, die de gemeenschap afsnijden lussehon al
onze posten, buiten de geconcentreerde linie gelegen.
Naar aanleiding van de tydingen uit Atjeh,
is Zaterdag te Amsterdam eon telegram uit
Lungkat ontvangen, meldende, dat do veilig-
heidstoestand in dat landschap in elk opzicht
hoogst bevredigend is.
In de Arnhemse he Ct. schryltA them" o.a:
Waar onze troepen hulp hadden van inland
se he benden, hetzy als fuseliers, hetzy als
lastdragers, hebben ze overal gemnkkelyk ge
zegevierd. Welnu, het Nederlandsche bestuur
beeft op Sumatra de Batakkers, een volk dat
zich gaarne by ons aansluit. Mon bolove
dat volk bet bezit van hot ryko Atjohgebied,
men betiile ben en moedige ben aan om
onze bondgenoot,en te zyn, bet succes kan
niot uitblijven, wanneer een energiek man
uuu bet hoofd der nieuwe expeditie staat,
terwyl hem tevens hot geheele bestuur van
bet bezette on nog to veroveren lund wordt
opgedragen.
liet is nn bijna 23 jaar geleden dat Ne
derland óok uit zijn rust word wakker ge
schud, toen het mislukken der eerste expe
ditie tegen Atjeh bekend werd. Ik schreef
toen in deze zelfde Courant, dat de Rogee-
er op moest rekenen thans een nieuwe ex-
pedio van f 10000 man uit te rustenvelen
lachten daarom, maar wat is tiet. resultaat
dor groote 2e expeditie geweest 'f Dat er nog
steeds geen behoorlijk succes verkregen is
Een dorde expeditie uit het binnenland
behoeft zoo sterk niet to zijn, maar ze inoet
goed voorbereid en goed volgehouden wor
den bovendien moeten een 3 a 4000 Batuk-
kers onze helpers zyn I
Laat er toch oen einde komen aan het
gesukkel in Noord-Sumutra I Er zyn knappe,
tlinke officieren genoeg in het Indische le
ger, aan wie de taak opgedragen kan worden
Atjeh te onderwerpenen het land, zoo
noodig, aan de Batakkers ter bewoning ge
geven. Onze aartsvijanden, de Atjehers, zul
len toch nimmer onderworpen onderdanen
worden, evenmin als vertrouwbare bondge-
nooten.
Het Handelsblad ontving gisteren het vol-
gonde telegram uit Batavia;
Do regouring beeft openbaar gemaakt,
dat aan generaal DuijkerliolT ontslag is ver
leend. I)e generaal heeft paasoge besproken
naar Nederland op de Conrad. De resident
voor de Atjehsche znkon, K, K. H. van lan
gen, is tot tjjdelyk gouverneur benoemd.
Dit telegram word spoedig door het vol
gende Regeeringstelegrum, eveneens gisteren
uit Batavia verzonden, bevestigd:
nGenoraal Vetter en 0e bataljon gister
aangekomen. Gouverneur DeykerholT eer
vol ontslagen. Toekoe Djohan nog in af
wachtende houding, doch versterkt geducht
de VI Moekims."
01' generaal Vetter nu de leiding der ope
raties in banden zai nemenZeker is het,
dat de Generaal goed met de Atjehsche toe
standen bekend is.
In 1874 was by, als kapitein, chef van den
staf eener brigade by do 2e expeditie, ter
wyl hy in 1880 als luitenant-kolonel wederom
op Atjeh was, en eerst als plaatselijk com
mandant van Kota Radja optntd, om later
als oudste hoofdofficier aan uen gouverneur
te worden toegevoegd.
In November en December van het afge-
loopen jaar maakte de pas als legercom
mandant opgetreden generaal Vetter de be
kende inspectie-reis, welke hem op de hoogte
van den tegonwoordigon toestand der ge
concentreerde linie bracht.
Do mededeeling, dat generaal DeykerholT
per Conrad naar het vaderland terugkeert,
bewijst, dut onmiddoliyk na het verraad tot
torugroeping van den generaal is besloten,
maar dat dit besluit tot de aankomst van
generaal Vetter is gehoim gehouden.
Do nieuwe gouverneur, ifie natuurlijk al
leen liet civiel gezag in handen krygt, is siuds
20 Augustus 1802 resident voor de Atjehsche
niuir huur gedaan. Ik zun zeggen, dat hy haai' wel
ontmoet heeft en dat hij hiuir familie verwydord
houdt,
Maar waarom
Mi'. Wedgwood beantwoordde den) vraag met oon
wedervraag
Hebt u ooit iots anders van dien mr. Ken
neth Ford gehoord, dan dat hy in betrekking stond
tot mevrouw Lecomte Hebt u »yu naaui ooit door
iemand anders hooron noemen?
Nooit.
Niet?
Ja, wanht cons, tochinyn oom had in hot
voorjaar onder zyn patiënten een jong geostoiyko,
die gedurende uonigo jaren in Iudlë was gowocst
on duur zekeren Konnotli Ford gokend heeft, die oon
vriend van hora was.
Zoo, En hooft hy u misschien ook gezegd hoc
oud die mr. Ford was? vroog do advocaat vorder.
Neon, maar hy sprak over hem als vim oon
vool jonger man dan wy ons mr. Ford huddon voor
gesteld.
Welnu, mr, Disney, omdat Kenneth Ford myn
cliënt was, zou ik hot u misschien niet mogen zeg
gen maar ter willo van uw vader wil ik u van oon
dwaalspoor terughouden. Ik zal u tlmns iet» mee-
dooien waarvoor ik u mot mijn eer als roohtsgo-
loordo borg sta. Of er zyn twee hoeren Kenneth
Ford óf do man, dio onder dien naam mot me
vrouw Leoomto correspondeerde, heeft zich dien
naam slechts toegeëigend.
Iloodat
Verleden jaar bracht ik mijn zoniorvaonntie
aan het strand van Northshlro door. Onder do uit-
siapjos, dio ik in don omtrok maakte, was er ook
oon naar Chattorly, eot» bekoorlijk, klein dorp oen ige
mUluu van de zee verwydord. Daar woonde destyds
Zekere ïur, Kenneth Ford mot zyn moeder, en ik ont
moette hom daar ui oon geeoleohap, waarvan Iemand
hum unit my voorstelde. Hij was niot myn gJiUnt, maar,
oon n»y geheel onbekend man. Ik hob een scherp ge
zicht myn cliënten kou ik zoor goed en ik zou mr. Ken
neth Ford ouder iedere vermomming horkend heb
ben, maar deze man verschilde hemelsbreed met
hom. Vooreent was hy oon hoofd grooter, dan wae
hy oon vrooiyk jongnionsch mot oon rondborstig
voorkomen en in zijn uianiorun had hy icU, dat
terstond menschon, die goriiiuiou tyd in Indlë sija
geweest, doet herkennen. Iiy wus dan ook nou mot
lang in Europa terug en sprak over do Imfisoho
toestanden op oen wyzo die dtiidolyk aantoonde,
dat hy or good mee op de hoogte wa». Nu geloof
ik vast on stellig, dat hy doiclfdo mr. Kenneth
Ford is, waar de patiënt vau uw oom over «prak.
- Dat kan, maar
Wacht nog oon oogenblik. Zonal* vanself
spreekt word ik nieuwsgierig en woog hcui rondweg
Hebt u een naamgenoot, mr. Ford
- Ik geloof, dat er nog wel een balfdnsyu inon-
sohen zyn, die Kenneth Ford lieeton, antwoordde
hy. Hebt u er geen gekend?
Ja.
Ik hoop toch niet, dat hy op my geleek?Ken
naamgenoot is mh onverschillig, nutur een dubbel
ganger kan iemand in de grootste onaangenaamhe
den brenger
Ik stelde hem gerust, door te zoggen
oen, hy
ik o
■■■■■legde er by
- In onzo familie is geen andere Kenneth Ford,
op u.
Misschien zug ik er eonlgsllus ontsteld uit, want
do jotigo man voordo er by
want myn grootvader, myn vader ou ik zijn allen
eenigo zoons,
Claude vroeg:
- Zoudt u my ook oen beschrijving van uw ollënt
willen geven
(Wordt vervolgd).
