Maandag 15
Juni 1896.
4571,
45e Jaargang.
Amersfortiana.
Een noodlottig geheim.
Binnenland.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersfoort.
Verschijnt Maandag- en Donrleriiagnamiddag met gratis Zot. ijtbtad. Abonnement per 3 maanden ƒ1.Franco
per post ƒ1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor .mersfoort 40 ct, voor het binnenland 50 ct. pei
3 maanden. Ad verten tien 16 regels 00 et.: elke regel meer 10 ct. Groiit'é letters naar plaatsruimte. Legale-,
otticicële- cn onteigeningsadvert. per regel 15 ct. Koedames por regel -5 ct. Afzonderlijke nummers 10 cent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, in het
Zondagsblad, per regel5 cent.
Bij advertentiën van bniten de stad worden do incassecrkosten in rekening gebraoht.
Bureau
KORTEGRACHT 56
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
SCHUTTE III J.
I)e BURGEMEESTER cn WETHOUDERS van
AMERSFOORT
Brengen, tengevolge van de deswege bestaande
voorschriften cn tor verdere geregelde uitvoering van
de door Z. M. den Koning vasgestelde reglementaire
bepalingen omtrent de Schutterijen, ter kennis van
de belanghebbenden, dat de alphabetisohe naamlijs
ten van de ingeschrevenen voor de Schutterij,
gedurende acht dagen op de plaatselijke Secretarie
voor eenieder tor inzage liggen, alle werkdagen van
10 tot. 1 uur, teneinde eenieder in staat zoude zijn
om ingeval hem eenige personen of omstandigheden
mochten bekend zijn, die daarop nog zouden be-
hooren te worden aangeteekend of ervan moeten
worden weggelaten, dit aan het Bestuur kenbaar
te maken.
Dat dc loting voor de Schutterij tusscheu de in
geschrevenen van het jaar 1890, ouder toezicht ccner
Commissie uit liet Bestuur, ton raadhuize dezer ge
meente zal plaats hebben op Zaterdag, den 27. Juni
aanstaande, (fes namiddags te half twee uren. Wor
dende nlzoo de belanghebbenden opgeroepen om op
plaats en tijd voormeld te verschijnen, of bij afwe
zigheid zich aldaar door een hij dc voormelde Com
missie bekend persoon, voorzien van behoorlijke
schriftelijke volmacht, te doen vertegenwoordigen,
otn de bij de wet vereis elite loting naar belmoren te
doen: zullende voor hen die persoonlijk afwezig
mochten blijven en zich niet op voorschreven wijze
hebben doen vertegenwoordigen, door een der
leden van de Commissie worden getrokken.
Dat tcnzclfdcn tinge, op gelijke wijze, een naloting
zal plaats hebben, ten behoeve van diegenen, welke
tot de loting verplicht zijnde, huiten linn toedoen
niet onder baar mochten zijn begrepen geworden,
alsmede ten behoeve van hen, die, ofschoon in an
dere gemeenten reeds geloot hebbende, sedert de
laatstvoorgnnndc inschrijving alhier zijn komen wo
nen. en voor dc vreemdelingen welke sedert die
inschrijving in de termen zijn gevallen, om als inge-
Rn dat eindelijk den belanghebbenden bij de
loting >le gelegenheid zal worden opengesteld, om
de rederfen van vrijstelling, waarop sommigen
aanspraak zouden mogen maken, ter kennis van dc
genoemde Commissie te brengen, met aanduiding
van het artikel der wet en het onderdeel daarvan,
waarop zij hnnno reclame gronden.
Gedaan te Amersfoort, den l::. Juni 1896.
Dc Burgemeester.
F. D. üGHfMMELI'ENXINCK.
W. L. SCHEI/rus.
Aan den voet van den Plattegrond der I Het eenige wat wij omtrent de zaak
kunnen meedeelen, bestaat in deze bij
zonderheid, dat er in de lSde eeuw een
familie Caan in de stad niet onbekend
I.
Met goedvinden van de geachte Redac
tie stelt de ondergeteekende zich voor,
van tijd tot tijd uit de vele aauteeke-
ningen, door hem omtrent Amersfoort
en omstreken verzameld, een en ander
mede te dedenaangaande minder be
kende zaken inlichtingen te vragen, enz.
Feuilleton.
stad Amersfoort, opgemaakt door D. J.
Thomkinsoud hoofd-ingenieur van den
Waterstaat, 1846. vindt men een opgave
van ae namen der Kerken, Gebouwen,
enz. Onder No. 19 staat vermeld: het Kaau-
sche Gesticht.
Op de kaart zelve ziet men, dat het
Kaansehe gesticht gelegen is in de Wol
kerstraat (lees Walieker-straat) op den
hoek van de Tuitstraat (leesTeut
straat).
Men vindt daar werkelijk een inrich
ting, die denken doet aau een Hofje uit
vroegere tijdeu. In het middeneen
vierkant grasperk of bleek, afgesloten
of begrensd aan de Oost- en Zuidzijde
door twee gemetselde schuren, waarvan
de tweede den hoek vormt van de Teut-
straat en de Walieker-straat. Drie klei
ne woningen, die toegang hebbeu tot
het gras of bleekveld, staan met haar
gevels iu de Walicker straat. Een gang
of opening volgt, die toegang geeft tot
vier naast elkander staande woningen
of huisjes, waarvan de gevels gericht zijn
naar het bleek- of grasveld. Zoo als ons
werd medegedeeld, is de laatste eige
naar van die stichting geweest de heer
J. G. van de Klashorst. Na diens dood zijn
de woningeu in handen van verschil
lende eigenaren geraakt, zoodat het Kaau-
sche gesticht, als zoodanig, heeft- opgehou
den te bestaan.
Vergeefs heb ik reeds sinds meerdere
jaren mijn aandacht op die zaak geves
tigd. De vragen, door anderen aan mij
daaromtrent gedaan, moesten onbeant
woord worden gelaten.
Hebben wij hier in werkelijkheid te
te doen met een zoogenaamd hofje, zoo
als er in de groolere steden van ons land
gevonden worden, of hebben wij deze
Kaansehe stichting aan te merken als
een speculatieve onderneming van een of
ander persoon, die zich eenvoudig een
goede geldbelegging ten doel stelde, ter
wijl de klinkende naam van stichting
afkomstig is van den oud hoofd-inge-
nieur Thomkins
Zoolang wij omtrent het geval geen
nadere berichten hebben ontvangen, of
vinden, houden wij ons aan de laatste
onderstelling.
88).
7/ij is een allerliefst meisje, antwoordde iiirs. Ve
rity, inaar ik weet zeker, l'anl, dat zij liet een of
ander verdriet hoeft. Misschien heeft zij een ver
loofde gehad, dien zij verloor. Ik geloof stellig,
dat zij cr nog eeu nevenbcdooling bij Heeft, dat zij
zoo vast besloten is. naar Chatterlv te gaan.
Misschien heeft zij vau mijn rijken cliënt, mr.
March, gehoord en is zij voornemens hem te ver
overen
Neen Paul. zij is niet een van die meisjes, die
jacht maken op een lijken echtgenoot, maar daar
om kan ik des ie minder begrijpen, wat haar zoo
tot Chattorly aantrekt
Den volgenden ochtend ging Beatrix niet Paul
Verity meezij nam aan dc deur van liet kantoor
van mr. Wedgwood afscheid van hem. Wedgwood
had den vorigeu dag haar brief ontvangen en ver-
wuchtte haar in zijn spreekkamer, Beatrix voelde
haar knieën knikken toen zij daar binnentrad.
De advocaat schoof haar een fauteuil toe en staarde
haar een oogenhlik ernstig aan.
Hebt ii op uw zuster geleken, miss Charles,
vroeg hij.
Oneen. antwoordde liet meisje. Nora zag cr
uil als een fee, zij was beeldschoon, ik geloof, dat
zij een levend evenbeeld van mijn moeder was.
terwijl ik op vader geleek.
Dat is jammer.
Beatrix zag hein verwonderd aan en dat ontging
hem niet, wam hij voegde er terstond bij
Ik bed 'V wanneer mijn onderstelling juist is
en de fain >u uw vader in de nabijheid van
Salton woont, dat deze gelijkenis, in velband met uw
naam, argwaan op kon wekken.
Op angstigen toon vroeg cle jonge dame vervolgens:
Mr. Wedgwood, hebt u al iets ontdekt?
Hij zag haar met medelijden aan en antwoordde
Niet wat op iemand eenige verdenking kan
werpen. Volg mijn raad. miss Charles. Wanneer
Kenneth Ford en zijn moeder geneigd zijn, u vrien
delijk te ontvangen, sluit u dan zoo nauw mogelijk
bij hen aan ik ben er van overtuigd, dat de mau
dien u zoekt tot hun naaste omgeving behoort.
Beatrix beefde,
Gelooft u, dat hij bij hen aan huis komt en
dat ik met hem als met een goeden konniszal moeten
omgaan
[k wil nu juist niet zojjgen, dat hij bij hen aau
huis komt; hij heeft misschien eenmaal een hevige
twist met hen gehad en komt daarom nooit meer
over hun drempel, maar hij is of hij was zeer goed
met hen hekend.
Er kwam een uitdrukking van diepe neerslachtig
heid in de oogen van liet meisje, zoodat de advocaat
vriendelijk voortging:
U moet niet denken, dat ik stil gezeten heb;
I ik heb behendig in liet geheim inlichtingen ingewon-
I ncn. In een geval als dit zou een openlijk optreden
groot nadeel kunnen toebrengen, ja. zelfs elke kans
I i|i slagen kunnen verloren gaan. Ik kan u het een
I en ander vertellen omtrent den man, dien gij op-
i spoort. Hij woonde in Bloomsbury en was zeer
i spaarzaam met zijn geld. De lange, witte harenen
1 baard waren valsch, in werkelijkheid is hij nog
geen vijftig jaar en hij heeft een glad geschoren
I gelaat. Hij is eeu geheimzinnig, onrustig man en
daarom gelooft men, dat zijn geweten niet vlekkc-
Beatrix zag hem verwonderd aan e:i vroeg zich
j in stilte af hoe het mogelijk was, dat tiij zooveel
had kunnen vernemen en tocli nog geen spoorom-
1 treilt de identiteit van den man had.
In het 40öte-penning-boek, aanwezig
in het Stedelijk Archief, leest men dat
Juffrouw Engeltje van Ommeren gekocht
heeft van Mr. Rogier Camerbeek, als ge
machtigde van Vrouwe Eva Gorton, wede.
van den heer Mr. Cornells Caen cum
sociis, zekere omtrent twee en halve
morgen land gelegen in de vrijheid van
Amersfoort in de Waters teeg tusscheu
deu Lagen en den Liendertsen weg, enz.
Die verkoop had plaats deu 19den Decem
ber 1756. En in hetzelfde Register wordt,
onder dagteekening van den lsten Mei
1770, melding gemaakt van Juffrouwe
Richarda Caan, weduwe van Evert de
Boos, en van Juffrouwe Ida Caan.
Wie weet iets naders omtrent de Kaan
sehe Stichting ol de familie Caan mede
te deelen?
De Keizerskroon, dezer dagen afge
brand, werd 15 Maart 1768 door Ja
cobus van Rooien gekocht van Dorothea
Belmans, wede van Johaunes Bleu, voor
de som van duizend en drie honderd
gulden. In 1774, 24 April, werd de Kei
zerskroon op nieuw verkocht. Jacobus van
Rooden en Christina van Raait verkoch
ten het huis aan Pieter van der Maath
voor de som van eeu duizend vier hon
derd gulden.
Omtrent deuzelfden tijd, 28 December
1767,kocht Franciscus van Nimwegen van
Evert Schenkbergen en Barbara van Nim-
wegen, echtelieden, zeker huis in de Ze
venhuizen aan de St. Joriskerk, van ouds
genaamd de llooster, voor de som van
drie honderd acht en negentig gulden.
Deu 25 Sept. 176S kocht de heer Wilhel
mus Gualterus van Veerssen van Juffrouwe
Margarethe Hartman, weduwe van den
heer NicolaasTrecker, een Heere huizinge
en verdere opstal met Thuiu, Alléén,
Plantagien, etc., benevens een Boere
wooning, Bergen als anders genaamd de
vijff viereudeelen Hoeven oft den Treek
met de Paardenkamp en de horige lande
rijen, Bosschen en Heetvelden, staande en
Hoe hebt u dat alles kunnen ontdekken
vroeg zij.
Dat ging gemakkelijk genoeg, antwoordde mr.
Wedgwood. Ik ging naar het station Charing-Cross
omstreeks don tijd, dat de trein van Dover moet
aankomen. Ik dacht zoo, op dien trein zullen wel
alle dagen dezelfde beambten dienst doen en ik
besuhreef hen zoo goed als ik kon mijn man en
uw zuster. Eeu der conducteurs herinnerde zich
werkelijk dit paar. De jonge dame scheen een diepen
indruk op hem gemaakt te hebben hij herinnerde
zich onder andere, dat zij een vreemde uitspraak
van liet Eugelsch ha<l.
Dat is zoo, wij hebbeu dikwijls tegen Norage-
zegd, dat zij meer Fransehe dan Enge'.sche was.
Zie Laatste kennisgeving
Langestraat 10, 3e pagina.
Welnu deze conducteur heeft, zeker niet vel
tijd om couranten te lezen, want hij had nop niets
van de geheimzinnige zaak van Saltou vernomen.
Ik gat hem een stuk geld «n hij was dadelijk be
reid mg alles te zeggen, wat hij van die twee reizigers
wist. Dc „oude heer" en de „Fransehe dame" hadden
hem verzocht een rijtuig voor hen te gaan bestellen.
Het is mij ook gelukt den koetsier te inden, die
hen gereden lieeft. Hij bracht hen naar Bloomsbury.
En dan zegt u nog dat u niets hebt ontdekt?
Met uw verlof, jonge dame, ik heb alleen
gezegd, dat ik niets ontdekt heb dat op iemand
eenige verdeukiug kan werpen. Welnu, ik ging dan
naar Bloomsbury en vond het F'lis, dat de koetsier
mij had aangeduid. Do bewoonster behoort tot dat
soort van mensehen waarmee ik altijd diep mode
lijden heb. Zij was een vrouw uit den hongeren stand
die tegenspoei I had gehad.
O mr. Wedgwoodriep het meisje uit, als
li cons wist hoe belangrijk uw modedcclingen voor
gelegen onder Lensden, aant Heetveld om
een duizend een honderd en negentig
guldenitem een Boere wooninge en
verdere opstal, mitsgaders aan horige Lan
derijen, Bosschen en Heetvelden genaamt
Weilom, mede gelegen onder den gerechte
van Leusden aan 't Heetveld, om een
duizend een hondert en tagtig gulden.
Eindelijk vijff raergen 460 roeden zoo
Bouw- als weiland gelegen aant Leus-
derheetveld, onder even genoemde Ge
rechte van Leusden, van ouds genaamd
de Smal-akker om zeshonderd en dertig
gulden, en dus alle de voorschr. perceelen
te zamen voor de som van drie duizend
gulden.
Van waar die naamde Treek
Op 5 Maart 1731, leest men de vesti
ging van een som geld in de helft van
seecker holst vierdel land, beginnende
van de hoge wegh en eijndigende tot de
lage weg toe. In 1747, 22 July, leest men
van een halve holst vierendeel tahaksland,
en iu 1772, 23 Januari, leest men vijf
zevende Parten van een halve holstvierel,
gelegen in de vrijheid van Amersfoort,
buiten den Kam poort tusscheu de hooge
en lage wegh, enz.
Vergeefs heb ik een onderzoek inge
steld naar de beteekenis van de uitdruk
king „holst vierdel". Met eenige inlichting
zou men mij zeer verplichten.
W. F. N. van ROOTSELAAR.
Amersfoort 9 Juni 1896.
ATJKH
Bij het Departement van Koloniën is Don
derdag uit Atjeh onderstaand telegram ont
vangen
okrnstige tuchtiging Lamkrah gisteren vol
bracht2 fuseliers gesneuveld en elf mindere
militairen gewond".
Het Handelsblad ontving dit telegram
»I)e troepen zijn teruggekeerd. Lamkrah
is verbrand. De bevolking is naar het ge
bergte gevlucht. Ons geheele verlies aan ge®
sneuvelden en gewonden bedraagt 20 min
deren.»
Blijkens een bij het Departement van Ko
loniën ontvangen nader telegram zijn bij de
operation tegen Lamkrah van onze troepen
mij zijn. Ik heb er altijd zoo vurig naar verlangd,
de nauwkeurige bijzonderheden te weten, uit de
laatste oogenblikken van mijn arme zuster.
Lief kind, zeide de .dvocaat geroerd, in éen
opzicht kunt go gerust zijnuw zuster heeft niet
geleden, geen vrees, geen doodsangst kweldenhaar.
Zij zag er. om dc woorden van de hospita uit Blooms
bury te gebruiken, uit als eeu vrooüjkschoolmeisje
dat vacantie heeft.
Ik bid u zeg mij alles wat gij weet mr. Wedg
wood.
Het is niet veel. Mrs. Iaiue, de kamerverhuur-
stcr. had al sedert verscheidene weken een ver-
huurbordje uithangen en zij vreesde al, dat het haar
niet zou gelukken haar kamer te verhuren, toen op
zekeren dag een oud heer bij haar biuneutrad en
naar den huurprijs vroeg. Hij iooiule zich vreeselijk
karig tegenover haar, doch ter. slotte werden zij
het toch eens cn huurde hij een kamer voor veer
tien dagen, hoewel hij ze slechts voor een paar dagen
noodig zou hebbe daar hij een jonge bloedverwante
van het vasteland verwachtte, eu hij, zoodra zij was
aangekomen, weer met haar verder zou reizen. Mrs.
Lane zeide mij, dat hij dc rustigste huurder was,
die zij ooit heel t gehad en dat hij het haar volstrekt
niet lastig maakte. Op zekeren avond echter kwam
hij zeer opgewonden uij haar. Ken belangrijke brief
dien hij aau zijn jonge bloedverwante had willen
verzendén, was bij ongeluk zoo bemorst, dat hij
bijna niet leesbaar moer was. Hij zoide er bij, dat
zijn beschermelinge eon Fransehe was, die maar
weinig Eugelsch verslond en daarom vroeg hij aan
mrs. Lane of zij zoo goed wilde wezen, dien brief
eens duidelijk voor hem te schrijven. Dit verzoek
kwam de hospita niet verdacht voor, omdat mr.
Ford - want hij luid zicli bij haar ook voor Ken
neth Ford uitgegeven zijn vechterhaud in een
doek iiad gewikkeld, alsof hij die hier of daar ver
Wordt vervolgd)
