Donderdag 1
October 1896.
No. 4602,
45e Jaargang.
Binnenland.
Wantrouwen.
Dltgave
Firma A. H. VAN CL E E FF
te Amersfoort.
Verschgnt Maandag- en Donderdagnamiddag met gratis Zondagsblad. Abonnement per 8 maanden ƒ1.Franco
per post ƒ1.15. Abonnement alleen op het Zondagsblad voor Amersfoort 40 ct., voor het binnenland 50 ct. pei-
0n' A('verlentiën 16 regels 60 ct.; elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Legale-,
omeieele- en onteigeningsadvert. per regel 15 ct. Reclames per regel 26 ct. Afzonderlijke nummers 10 cent.
Dienstaanbiedingen en aanvragen, uitsluitend voor- en betreffende den werkenden stand, van minstens 5 regels, In het
Zondagsblad, per regel5 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de inensseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KORTEGRACHT öfi
Telephoon 19.
SCHOUW.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gezien art. '22 van het reglement op het on
derhoud en gebruik der wegen in de provincie
Utrecht d.d. 8 November 1853 (Proviciaalblad
no. 102), alsmede art. 104 van het algemeen
politie-reglement voor de gemeente:
Doen te weten, dat de bij voormelde artikelen
bedoelde najaars-schouw over de wegen, slooten
en waterleidingen, aan hun toezicht of beheer
onderworpen, zal gehouden worden op Donderdag,
den 15. October aanstaande en volgende dagen.
Wordende bij deze de bepalingen van boven
gemelde reglementen aan de belanghebben in
berinnering gebracht.
Amersfoort, den 29. September 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
F. D. SCHIMMELPENNINCK.
De Secretaris
W. L. SCHELTUS.
't Zal een indrukwekkende macht zijn,
zegt de Haagsche Ct., die naar Constanti-
nopel gaat, om daar aan den sultan te doen
gevoelen, dat Nederland zijn onderdanen ook
nog wel beschermt.
De «Zeehond" is een vaartuig, dat ge
woonlijk dienst doet als politievaartuig onder
de Noordzee-visschers, en het fregat «Jolian
Willem Friso" is een gekoperd ijzeren, on
gepantserd schip van zóo verouderd type,
ofschoon pas tien jaar in dienst, dat het in
1897 zoodra de «Holland" gereed is, zal wor
den verkocht.
Het pantserscbip «Evertsen" zal het drie
tal volmaken.
De Ifaagschc Courant betoogt, dat met
het oog op de nieuwe Kieswet, organistio
noodzakelijk is. Ook liet Utrechtsch Dagblad
dringt er op aan, dat de oude kiezers met
de nieuwe zullen medegaan. In Utrecht is de
brug waarover men tot elkander komt reeds
gebouwd woont men er nog niet in éen
huis, van beider woning staat de deur open
en men loopt bij elkander in en uit. Onder
de nieuwe verhouding kan men dus gemak
kelijk éen huis betrekken.
Ook in bladen uit andere gemeenten leest
men, wij zouden haast zeggen dagelijks, be
schouwingen over de vvensclielijkheid der aan
sluiting van de kiezers krachtens de oude
bedeeling met de nieuwe optredende en krach
tig wordt aangedrongen op organisatie wan-
Feuilleton.
Vrij naar het J}uUsch.
4)
Godfried was er ook spoedig achter gekomen,
dat het niet de innemende persoonlijkheid van
den heer Templin was, die zijn broeder aan
leiding gaf tot de vele bezoeken in de naburige
villa. In de prachtige zalen van dit architec
tonisch wonder en in den grootsch aangeleguen
tuin ontving Templin dagelijks vele zeer luid
ruchtige gasten lotgenooten, jonge menschen,
die in verbazend korten tijd aan de Beurs groote
vermogens hadden verworven en zeer veel geld
uitgaven, gewoonlijk in gezelschap van dames,
wier toiletten en sieraden in een groote wan
verhouding stonden tot hun jaarwedden en in
komsten.
Templin verheugde zich in den kring zijner
vrienden in den roep, waarop hij bijzonder
trotseh was, dat hij in zijne galante avonturen
zelfs de grootste moeilijkheden wist te overwin
nen het was voor hem een soort sport om
•Ie meest ongenaakbare voor zich te winnen cn
hij rustte niet vóór hij zijn doel bereikt had.
Hij toonde daarbij do grootste volharding; de
meest gedecideerde afwijzingen, welke hem zoo
dikwijls ten deel vielen, schrikten hem niet af
om zijn pogingen voort te zettenzijn verme
telheid had zelfs iets verbijsterends en zijn vin
dingrijkheid liet hem nooit in den steek, wanneer
neer de Kieswet zal worden toegepast. Maar
het blijft bij beschouwingen.
Onder de liberale kiezers in de verschil
lende districten vernemen wij nog van geen
feiten, die althans van begin van een aanslui
ting ter samenwerking getuigen. Gaat alles in
't geheim 't Is mogelijk, maar om met
meer kracht samen te werken, zou het toch
noodig zijn, dat openlijk het initiatief ge-
genomen werdblijft men in het verborgen
werken, dan loopt men groot gevaar, dat
onder de hand velen van hen, op wie men
meende te rekenen, zich hij anderen aan
sluiten bij gemis van een bekend centrum
van '-'ereeniging.
Er zijn nu woorden genoeg geschreven
laat men thans ook eens tot daden over
gaan.
De Minister van Rinuenlandsche zaken heeft
nader voorgesteld om de in verband met de
Kieswet te wijzigen bepalingen van de pro
vinciale en de gemeentewet te doen in wer
king treden op een nader bij Koninklijk bes
luit te bepalen dag.
Bij de Tweede Kamer is door do Regeering
ingediend een wetsontwerp tot wijziging dei-
Arbeidswet, met het doel om bet ten aan
zien van den vrouwenarbeid geldend absoluut
verbod tot het verrichten van Zondagsarbeld
in fabrieken en werkplaatsen, niet van toe
passing te verklaren op den, bij algemeenen
bestuursmaatregel, met name te noemen ar
beid van vrouwen boven den leeftijd van
zestien jaren, in boler-en kaasfubrieken, voor
zooverre daarbij de voorwaarden worden in
acht genomen, voor alle of voor bepaalde
gemeenten bij dien algemeenen maatregel
te stellen. Het wetsontwerp voldoet derhalve
aan den aandi-ang op een wijziging in dien
zin, dat in zuivelfabrieken de Zondagsarbeid
van vrouwen zoude geoorloofd zijn.
Vooral nu de Hooge Raad beslist beeft,
dat het onverschillig is, of de vrouw den ar
beid vrijwillig verricht of niet, wordt, meent
de Minister van Waterstaat, het bedrijf dei-
zuivelfabrieken in hooge mate bemoeilijkt.
Volgens het wetsontwerp zal de vrouw van
het hoofd of den bestuurder des Zondags en
kele werkzaamheden mogen verrichten en
omvat de bepaling alle zuivelfabrieken, dus
ook die, waar geen echtpaar aan het hoofd
der fabriek staat.
De Minister acht het intussehen niet noodig,
dat vrouwen Zondags gedurende langen tijd
arbeid verrichten, zoodat, wanneer vergund
wordt gedurende eenige uren noodzakelijke
werkzaamheden te verrichten, het bedrijf ge
holpen zal zijn.
hij bet er op gezet had om door iets buitenge
woons en opvallends de aandacht op zich te ves
tigen. Natuurlijk was het geld zijn machtigste
bondgenoot. Hij zag er volstrekt niet tegen op,
een bode naar Nizza te zenden, als hij een mooi
meisje, dat veel van viooltjes hield, zeer vroeg
in den tijd een groote mand met geurige viool
tjes wilde geven. Een jonge, schoone Hongaarsche
kunstenares, die er in zijn tegenwoordigheid eens
over geklaagd had, dat zij de lieflijke klanken
van de Hongaarsche volksliederen zoo geducht
miste in het vervelende Berlijn, verraste hij op
haar verjaardag met een serenade van een be
roemden "Zigeuner-kapel, die hij alleen daarvoor
uit Buda-Pesth had laten overkomen.
Dergelijke attenties onderhouden de vriend
schap. die reeds bestaat en zijn zeer geschikt
om nieuwe vriendschapsbanden aan teknoopen.
Templin vroeg voor die .attenties niet veel
dank. Hij was reeds zeer tevreden, als hij 's avonds
in de sociëteit, tusschen twee partijtjes écarté,
aan zijn voornaamste societeitvrienden op ge
maakt onverschilligen toon kon influisteren:
„Als je niets beters te doen hebt, kom dan
morgenavond bij mij theedrinkenje ontmoet
dan een paar aangename menschen, andere onder
mejuffrouw X". En dat was altijd de nieuwste
ster, die voor de gewone stervelingen onbe
reikbaar was. Zijn groot succes had voor hem
het bekende spreekwoord, dat een gouden sleutel
alle sloten opent, tot een soort geloofsartikel
gemaakt, dat niet aan 't wankelen gebracht
werd door minder gelukkige voorvallen.
Maar op de laatste overwinning was hij al
bijzonder trotseh.
Door den lieer Travaglino is voorgesteld
om voortaan de vrije en ordeoefeningen der
gymnastiek niet meer te beschouwen als
verplicht vak voor bet Lager onderwijs. Een
in dien zin voorgesteld amendement wordt
beden in de Tweede Kamer behandeld bij
het wetsontwerp tot wijziging van eenige
artikelen op het Lager onderwijs.
Uit Den Haag wordt een curiositeit gemeld
die bewijst, welke vorderingen de drankbe
strijding maakt, nu er maar iets is uitge
dacht, dat men goedkoop schenken kan, Een
brouwerij, die een groote inrichting iu de
Hofstad exploiteert, heeft, zegt men, verboden
om daar voortaan citroenlimonade (zg. kwas
ten) te verkoopen, omdat daardoor bet de
biet van andere dranken al te zeer werd
verminderd.
De Daily Telegraph houdt or een specialen
correspondent op na, die o. a. onlangs uit
Scheveningen weer een hartverheffend en
briefschreef, waarin hij de geschiedenis van
Scheveningen als badplaats behandelt en
den lezers vele wetenswaardige bijzonderhe
den meedeelt, die wellicht vreemdelingen
kunnen kunnen overhalen, persoonlijk met
dit hoekje van Nederland te komen kennis
maken. Minder aanlokkelijk maakt hij de
kennismaking met onzen adel, die, zcoals
hij schrijft, in vele belangrijke punten van
den Engelschen en den Duitschen adel ver
schilt.
«Hij is, zoo schrijft hij, zeer talrijk en
vaak indrukwekkend oud, doch neemt slechts
zeer weinig deel aan de publieke zaak en dient
zelden den Staat, wel het minst in hel leger.
De groote meerderheid van officieren in Hol
land zijn van burger afkomst. Het schijnt
als vernederend door een jongen man van
adellijke geboorte te worden beschouwd een
oi'licierspost te bekleeden, zelfs in een keur
korps, en als hij het toch doet, laten zijn
verwanten en vrienden geen gelegenheid
voorbijgaan om te doen uitkomen, dat hij
toch werkelijk van goede afkomst is, al is
hij officier.
«Zeer enkele adellijke telgen gaan in zee
dienst, waaraan door vroegere glorie nog
een zeker prestige is verbondenmaar voor
den diplomatieken dienst staan ze te
allen tijde klaar en het negen-tiende der leden
zijn dan ook adellijke personen. Ze houden
zich verre van het leger en de bureaucratie,
en daar noch staatkundig noch landbouw
kundig werk hun toelacht, vormen zij de
eenige leegloopende en niels voortbrengende
klasse van menschen in dit drukke en wel-
varende land. Zij, die liet, betalen kunnen,
In 't begin van dat jaar had een jong meisje
met buitengewoon succes gedebuteerd in den
Friedrieh-Wilhelm-schouwburg. Reeds alleen
door haar voorkomen trok mejuffrouw Nelly
Stand de algemeene aandacht. Het aardige kopje
met het edele profiel, de heldergrijze oogen, de
bekoorlijke mond, waarin twee rijen prachtige
tanden schitterden, enhet weelderige aseh blonde
haar, had de eigenaardig rustige lieflijkheid van
de antieke beelden, trouwens ook wel iets van
hun strakheid.
Haar slanke gestalte met de smalle heupen,
de kleine handen en voeten, herinnerde aan de
kuische en sierlijke Diana van Versailles. Nie
mand kon het deze jonge kunstenares, die vooral
indruk maakte door bet voorname van haar
verschijning, aanzien, dat zij de dochter was van
een portier.
De oude Stand was meer dan vijf en twintig
jaar portier geweest in een van de groote ge
bouwen in de Wilhelmstraat, waar op de eerste
verdieping een gezant woonde van een der min
der groote Staten. De gezant, die gedurende zeei
langen tijd zijn Regeering vertegenwoordigde
aan het hof te Berlijn, had veel pleizier gehad
in het aardige kleine, meisje, dat hem altijd
toeknikte, als hij voorbij kwam en dat met elk
jaar mooier en innemmender werd. Vele jaren
achtereen kregen Nelly en haar ouders met Kerst
mis mooie geschenken, en toen Nelly aangenomen
werd als lidmaat van de kerk, kreeg zij van de
echtgenoote van den gezant de eerste zijden japon
en van den gezant een klein gouden horloge.
Toen zij daarvoor ging danken, hielden de gezant
en zijn vrouw haar meer dan een uur bij zich
en bepraatten van alles mot haar.
leven buitenlands liefst te Parijs eu
de anderen verbeuzelen hun tijd in clubs,
salons en boudoirs.
«Wellicht is de onderverdeeling van eigen
dommen, die in den loop der geslachten de
fortuinen van zoo menig adellijk Nederlandsch
geslacht heeft verbrokkeld, in zekere mate
schuldig aan de lauwheid van deze jonge
lieden.
«Wat ook de reden zij aangenomen
dat het een ernstiger en belangrijker grond
heeft, dan een eenvoudige queestie van fat
soen Nederlanders van titel en rang be
danken voor het dragen van een «dienst-
kleed", tenzij het gesneden is naar algemeen
goedgekeurd diplomatiek patroon, of van het
bekende laken, dat met den naam marine
blauw wordt aangeduid."
We hebben opzettelijk al het fraais, dat de
virtuoos over onzen adel weet te vertellen,
opgesomd. Men zou zoo denken, dat de spe
ciale correspondent op zijn badreisje Maarten
Maartens of een anderen welingelichten(?)
Nederlander had ontmoetmaar de ingewij
den weten wel, dat de vriend een doodge
woon beriohtgevnrtje is van een der groote
bladen, die willens en wetens dergelijk fraai
heden samenflanst.
De Zuiderzee-bond heeft een tweede
brochure uitgegeven«Een IJselmeer niet
zoetwater" als onmiddellijk gevolg van de
afsluiting der Zuiderzee.
Men zal zich herinneren, dat in een bro
chure, getiteld«Een kort woord aan het
Nederlandsche volk" rondgezonden in de
maand Juni namens den Bond de wen-
schelijkheid van een afsluiting en bedijking
der Zuiderzee is uiteengezet. In deze tweede
worden de groote voordeelen opgesomd en
toegelicht, die een totstandkoming van het
werk zullen medebrengen«voordeelen,
die zeer aanzienlijk zijn, doch die, helaas,
door de Staats-commissie met geen cijfers
konden worden aangegeven".
In de eerste plaats wordt genoemd het
feit, dat hij eventueele afsluiting zal ontstaan
een «IJselmeer", dat zal zijn, of althans spoe
dig worden, een zoet-watermeer van 360000
Hectaren!
Dat de onmiddellijk aan het IJselmeer
grenzende plaatsen daarvan reeds dadelijk de
gunstige gevolgen zullen ondervinden, be
hoeft te nauwer nood te worden aangetoond.
Voor de waterverversching van Amsterdam
zoo lezen wij in de brochure die tot
nu toe plaats heelt door inlating van water
te Zeeburg en uitstrooming op het Noord
zeekanaal, kan dan worden beschikt over
Zoo vernamen zij ook, dat de kleine Nelly,
die intussehen een volwassen meisje was gewor
den, gaarne zangeres wilde worden. Toen moest
zij iets voor hen zingen, en Nelly zong met
zulk een heldere, frissche stem, zóo zuiver en
met zooveel gemakkelijkheid, dat de gezant en
zijn echtgeuoote er verbaasd van waren. Nog
denzelfden dag lieten zij den vader van Nelly
bij zich komen en deelden hem tot zijn groote
verrassing mede, dat zij een bekwaam leeraar
in den zang wilden raadplegen over Nelly's stem
en dat, als diens oordeel gunstig was, zij bereid
waren om de middelen te verschaffen, die noodig
zouden zijn voor de opleiding van het jonge
meisje. Het onderzoek liep naar genoegen
af, en de gezant vervulde zijn gelofte met vor
stelijke mildheid. Hij zette een som voor Nelly
vast, die haar gedurende drie jaar tij maande-
lijksche termijnen zou worden uitbetaald en
ruimschoots voldoende was, niet alleen voor
al wat voor haar muzikale ontwikkeling noodig
was, maar die haar in staat stelde om voor haar
toekomstig beroep als concert- en operazangeres
mooier en rijker toiletten te koopen dan haar
ouders haar konden geven. Nelly werd leerling
van de academie, was vlijtig en leerde veel en
daardoor vond zij ook na die drie jaar dadelijk
een engagement als primadonna aan een zeer
goede opera in de provincie. Haar vriendelijke
beschermers konden zich niet meer verheugen
over haar succes; de gezant had zijn betrekking
neergelegd en was naar zijn vaderland terugge
keerd. Nelly kon haar dankbaarheid niet anders
toonen dan door geregeld brieven te zenden, waarop
zij altijd een hoogst vriendelijk antwoord ontving.
Wordt vervolgd
