Amicitiate Amersfoort.
Ingezonden.
Gevraagd
Een woning met tuin
Marktprijzen.
Advertentiën,
CONCERT mSENUVOCAALL
HOOFDAGENT
onmtziiül Jjcizcr5l)roon
Dinsdag 12 Januari
SOIREE
ÊA
Inboedel
Ken schuurtje voor afbraak.
Het oantul sollicitanten voor het ambt van
koster der Sint Joris-kerk is alreeds gestegen
tot 100.
De geruchten, dat de veld-bataljons van
het 5e regiment infanterie dezen zomer al
weder manoeuvres zullen maken, nemer,
hoe langer zoo meer vasten vorm aan.
Men zelf wil weten, dat zij zullen deelnemen
aan de fort-manoeuvres in de Nieuwe Hol-
kndsche Waterlinie.
De jongelingen N. Beets, J. J. Reinders en
S. S. Galleé, te Utrecht, hebben bij het 5e
regiment infanterie do verbintenis aangegaan
als udspirant-vaandrig van het Reserve-kader.
By het 5e regiment infantie zullen in
Maart a.s. van de lichting 1897 worden in
gedeeld
a. by de veld-bataljons, te Amersfoort
in garnizoen, uit de provinciën Gelderlaud
95, Utrecht 40, Friesland 115, Overysel 200
en Drente 190 miliciens.
b. bij het 5e bataljon, te Utrecht
garnizoen, uit de provinciën Gelderland 145
en Utrecht 30 miliciens.
Wachtmeester J. Wijk, van het Ie regi
ment veld-artillerie hier, wordt van 1 Fe
bruari tot 15 Mei gedetacheerd bij de Nor
maal-schietschool te 's-Gravenhugc.
Het opnemen van tngenouden stukken brengt
niet altyd roede, dal de Redactie onvoorwaardelijk
instemt met hun inhoud.
Kopij Vlin gaphwute of ongeplaatste stukken wordt
nimmer teruggegeven.
Medeburgers
Geachhliedactie,
Wil mij s. v. p. eenige plaatsruimte in
uw veelgelezen blad verleenen voor den vol
genden oproep.
Nu de nieuwe Kieswet reeds in werking
getreden is. kan voor Amersfoort stellig de
vraag gedaan worden: Moeten hier ter stede
de vooruitstrevonden, die langs behoorlijken
weg het goede willen, zoomaar zonder eenige
voorafgaande bespreking ter stembus gaan
Immers neen, want dan zal slechts inden
blinde gestemd worden, waarover men later
berouw zou hebben te laat echter.
Het Bestuur van de eenige hier althans
officieel bestaande vrij/innige Kiesveree-
niging is slechts een tijdelijk en houdt de
zaken gromde tot een definitief Bestuur, dat
niet uitsluitend bestaat uit Gemeente-ambte
naren, zal zijn saamgesteld. Van «Amers
foort" kan dus geen krucht uitgaanbet
waarnemend Bestuur zal de eerste zijn om
dit te erkennen.
Is het daarom niet meer dan tijd om een
byeenkomst te organiseeren en desnoods een
nieuwe vrijzinnige Kiesvcrceniging te stich
ten 'l
Wie mpt ondergeleekende wil meewerken
om een voorloopige bespreking te houden
en daarna een meeting te beleggen, worden
beleefd uitgenoodigd een bewijs van instem
ming een naamkaartje is reeds voldoende
te adresseeren onder de letters N. K. aan het
Bureau van dit blad.
Dankend voor de verleende hospitaliteit
Uw. dvv.
N. K. 1.
Vidf'iuit ('oiisules.
Geachte Redactie,
Onder bovenstaand opschrift komt in uw
blad van Donderdag een hoofdartikel voor
met welks strekking ik mij in hoofdzaak
kan vereenigen, doch ik meen te moeten
wyzen op een m. i. geheel verkeerde be
rekening welke daarin voorkomt, en wel
deze dut in Amersfoort 1750 personen aan
linjïavcrslaR to drier zake blükt wel degelijk, «lat do
Minister (natuurlijk naast andere factoren) het aantal
inwoners als maatstaf nam en niet het luintal genns-
lioofiien. En juist de mautstaf „uuntal inwoners" is
voor Amersfoort niet i|jn duizenden armlastigen zoo
hoogst nadeelig. In geen enkele gemeente is de
iu Februari" of Maart zal de zaak
Kamer komen. Zul vóór dien l|jd
Amersfoort zijn ingozonden?
i de Tweede
n petitie uit
500 moesten
belasting beluien wat eigenlijk
betalen, of 1 voor 10.
Ik geloof, mijnheel- do R., dat men nul
op het request zoude krijgen, wanneer men
met een dergelijke berekening bij de re
geering kwam.
Onder do 17500 inwoners zyn toch ook
begrepen een groot aantal kinderen, minder
jarigen, gehuwde vrouwen enz, die ook in
de gunstigste omstandiglie«len niet betalen.
Stelt men een gezin op 5 personen dan i
krygt men in Amersfoort 3500 hoofden van
gezinnen. Er zijn 1750 belastingplichtigen. I
dus 1 betaalt voor 2, of, rekent men do
wanbetalers er af, laten we dan aannemen J
1 voor 3.
Deze verhouding is nu wel niet wiskunstig
zuiver, maar ik geloof veel dichter bij de i
waarhoid dan 1 voor 10.
Eerst wanneer men er op kan wijzen.dut
in andere plaatsen oen veel gunstiger vei1-
houding bestaat, naar deze wijze berekend,
vermeen ik, dat men op succes mag hopen.
U mijn dank betuigende, blijf ik met
achting.
Uw dw.
v. E.
Amersfoort 9 Januari 1890.
Een enkc.-l woord b\| het stuk dos hoeven V. E.
Ons word reeds aanstonds nier gedeeld, dut „mon"
twijfelde tuin do Juistheid der cijfers 17150 en 17600.
Ze werden ons echter opgegeven van do meest be
trouwbare /.mie.
Ook uit net iu dit nummer voorkomend Afdue-
Geachte Redactie t
Uw opmerking in het artikel «Videantcon-
sules" in het nummer van 7 Januari jl., dat er
geen enkele gemeente is van ons Vaderland
waar zulk een wanverhouding is tusschen
het inwonersaantal en hun draagkracht als
Amersfoort, is misschien te absoluutmaar
een feit is het, dat er wanverhouding is in
zeer groote mateniet alleen is het getal
belastingschuldigen zeer gering, maar dat
gefal is zeker niet vatbaar voor uitbreiding.
En dat er onder de meer bevoorrechten,
slechts weinigen zyn die niet elk stuivertje
moeten oinkeeren, zal ieder beamen die de
toestanden kent.
De wet van 7 Juli 1865 (Staatsblad No. 79)
waarbij het 4/6 van het Personeel aan de ge
meenten werd afgestaan, werkte juist daarom
•erkeerd, omdat men in rijke gemeenten veel.
.n arme gemeenten weinig kreeg. En waar
nu juist in gemeenten, waar de verhouding
tusschen mcergegoeden en armen ongunstig
is, de kosten der gemeentehuishouding grooter
zijn, omdat dan voor onderwijs voor niet-be-
talenden en armverzorging meer moet uit
gegeven worden, daar werkte de wet in
dubbele mate ongunstig op de arme gemeen
ten waarbij nog komt, «lat in gemeenten
waar veel aan Personeel betaald wordt er
gewoonlijk velen zijn die niet op den voet
leven waarop zij zouden kunnen leven, wat
in plaatsen als Amersfoort weinig voorkomt.
In rijke gemeenten wordt bovendien de ge
meente dikwijls ontlast van vele uitgaven.
Waar vele rijken zijn, zijn ook meerderen
n staat om bijv, bijzondere scholen op te
•icliten voor hen «lie geen schoolgeld betalen
iunnen. In A mersfoort nebben de Protestanten
echter nog niettot oprichtingvan een school voor
niet-betalenden kunnen overgaan, omdat zij
de middelen niet hebben, en zoo zijn de kos
ten van onderwijs te Amersfoort voor de ge
meente honger dan ze zijn zouden indien er
vele gegoetien waren die voor weinig min-
gegoeden hebben te zorgen. Ware bij «Ie wet
van 1889 bepaald dat liet Rijk zou betalen of
bijdragen, niet naar het aantal kinderen, maar
zou betalen voor on- en minvermogenden,
doch dan voor on vermogenden den kostenden
prys en voor minvermogenden een zeker deel,
dan zou zulk eeri regeling zeker billijker en
voor arme gemeenten veel voordeeliger ge
weest zyn.
Toen in 1885 het 4/6 van het Personeel »ge-
fixeerd" werd, kwam «lit wel ten goede van
het Rijk en van die gemeenten die achteruit
gingen, maar kwamen arrne gemeenten als
Amersfoort in nóg ongunstiger conditie. Toch
verheug ik er mij over. dat Amersfoort niet
getracht heeft zich te doen opnemen onder
de armlastige gemeenten die floor de onder
wijskosten tczwaargedrukt werden, om uit art.
49 der Wet op het Lager onderwijs eene bij
drage te krijgen maar niet minder zal ik er
my over verheugen indien als recht wordt
toegekend eene boogere bijdrage uit de Rijks
belastingen op grond van de omstandigheid
dat in Amersfoort zoo heel velen wonen voor
wie hulp moet worden verleend.
Nu had men wellicht kunnen volgen den
weg door u gegeven om Amersfoort te bren
gen in eene lagere klasse van het Personeel
de ingezetenen zouden dan iets minder heb
ben bijgedragen in de Rijksbelasting en meer
hebben kunnen bijdragen in de Gemeentebe
lasting. Het verschil zou echter gering zijn, en
Amersfoort, «lat vooruit gaan moet, zou in
eene klasse gebracht zijn waarin het niet moet
beboeren, maar bovendien komt het mij voor
dat het thans niet op den weg ligt om te
trachten wijziging te brengen in eene wet
die pas in werking treedt.f
Wel is het voor Amersfoort van groot
belang dat tot stand komt het ontwerp rege
lende de finar.cieele verhoud ing tusscnenhet
Rijk en de Gemeenten. Wordt dal ontwerp
wet, dan stijgt de Rijksbijdrage van f27181
tot 147 043. Welke fouten er ook volgens
vel««n aan het wetsontwerp kleven, aan den
Minister Sprenger van Eyk komt de eer toe,
«lat hij er bet eerst op gewezen heeft, dat
1 arme gemeenten niet geholpen worden door
j verruiming van belastinggebied, wanneer er
I geen mensclien zijn van wie men hellen kan,
I en dat evenmin de arme gemeenten gehol
pen worden door even-edigen afstand van
I Rijksbelastingen, waar in die arme gemeenten
die opbrengst gering is, maar dat arme ge
meenten juist onevenredig moeten geholpen
worden. En al blijkt het nu, dat volgens «ie
formule van den Minister Sprenger van Evk
sommige gemeenten, omdat er een talrijke
fabrieksbevolking is, in .er worden geholpen
j "'«'«lig (Enschedé komt van f16060 on
156,814; Tilburg van 137:147 op f74967)
I wat misschien kan ondervangen worden
I en al worden gemeenten die wat te vveel-
jerig hebben huisgehouden meer geholpen
dienden, het algemeen beginsel
paar gemeenten van ongeveer gelijken om
vang als Amersfoort geeft dit duidelijk aan.
Zutplien kreeg f47 340; volgens de formule
van Minister Sprenger van Evk moest het
krijgen f29505, en alleen omdat bepaald
wordt dat geen gemeente minder zal krijgen
dan ze nu ontvangt, blijft het bedrag f47346.
De cijfers voor Kampen zijn: kreeg f33591,
moest krijgen 1'21 892 en houdt alleen de
f33591 omdat het eenmaal dat bedrag heeft.
Amersfoort kreeg f27 481 en zal krijgen
f 47 043. Uit deze cijfers blijkt, dat de basis
waarop het ontwerp is opgetrokken, gezond
is, Kan het nu zoo gewijzigd worden dat «le
resultaten altijd zijn overeenkomstig de be
doeling Kan iemand die oplossing vinden,
dan verdiende hij niet minder lof dan Minis
ter Sprenger van Eyk, en «leze zou hem
zeker dankbaar zijn voor dit nog voor hem
onoplosbaar raadsel
Moge de gemeente Amersfoort echter
spoedig krijgen wat haar rechtmatig toe
komt, waar zij althans niet behoort onder
de gemeenten die door eigen schuld in
moeilijke financieels omstandigheden ver-
keeren en die moeilijkheden alleen een ge
volg zijn van de wanverhouding tusschen
personen die wel belasting betalen kunnen en
personen die dit niet kunnen, en moge de
verhooging niet leiden tot een gevoel dat er
wel met meer ruime hand kon gehandeld
worden, maar tot verlaging van belasting,
welke van dien aard is, dat velen er tegen
opzien om het anders zoo gunstig gelegen
Amersfoort als woonplaats te kiezen.
Hoogachtend,
Uw
bestendig in Amersfoort
belangstellend lezer.
Wel is het tegendeel waar. Van welingelichte
zijde werd ons verzekerd, dat het kohier voor 1897
omstreeks tweehonderd namen minder zal bevatten
dan dat voor 1806, iu tusschen moest van ongehuwde
lindere militairen.
t Dat hebben we ook geenszins verlangd. Wel
vroegen we of er geen mogelijkheid was om de
uitkccring bij «le suppletoire wet (die tot regeling
der Gemeente-financiëu) voor Amersfoort hooytr te
maken, opdat do enkele belastingbetalende!! niet nóg
meer bezwaard zouden worden ende stad m«
terwoon zouden verlaten. Red.
tegen MEI a. s. den huurprijs van f300
f325 niet te boven gaande.
Brieven onder N, bureau Amersfoortsche
Courant, Kortegracht 56.
ewaar «le sigareiipuntjes voor de
Prins Hendrik-Stichting te Eg-
mond-aan-Zee, en zend ze aan
W. H. van Zanten Jr.. Steen
fabrikant te Leiderdorp, die er
rooktabak van maakt voor de
171 iihlaar verpleegde oude
zeelieden.
Bij overvloedige toezending zulien
ook andere oudjes, verpleegd ui stich
tingen van liefdadigheid van elke rich
ting, aan de beurt kunnen komen.
B
LIEFDADIGHEID.
Tot liet geven van inlichtingen aan Depa r-
inentshoo f d e n, VV ij kbezoeke r
Belangstellenden zal liet Centraal
bureau DINSDAG den 12 Januari, 'siniddugs
an vier uur tot kwart vtior vijven, zitting
houden in een der lokalen van bet Raadhuis.
Zij, die op «lat uur verhinderd zijn, kunnen
dagelijks tot 12 uur inlichtingen bekomen bij
den Secretaiis-Boekhoudc
G. F. MEZGER.
Zuidsingel, 273
De Waarn. Directeur van het Postkantoor
Amersfoort brengt in herinnering, «lat
sedert 1 Januari j. 1. «le afmetingen voor de
per post in te vorderen k witantiën niet grooter
mogen zijn dan 30 centimeter in de lengte
bij 14 in de breedte, en niet kleiner dan 14
entimeter in de lengte bij 8 in de breedte.
De waarn. Directeur voornoemd,
B. KRAMER.
dan
«lat ten grondslag ligt. komt de arme ge
meenten ten goede. Vergelyking met een
Amersfoort, Vrydag 8 Januari 1897.
Appelen f'3 a f6.Peren f 3.a f7.
Zant!aardappelen 1'1.30 a fl.60 p. heet.
Hoendereieren f5.a f6.p. 100 st. Boter
f 1.15 a f 1.30 p. k. Kippen 1 0.70 a 11.10
Kuikens f i.a 11.30 Piepkuikens
f0.4ö a 10.80 Eenden 10.60 a f0.90
Jonge eenden 10.a fü.Hazen
1 1.50 a 1"2.Wilde konijnen 10.40 it
10.50 Tamme konijnen fl.a 1'1.20 p. st.
Duiven f 0.40 a f 0.70 p. paar Zeugen f25.—
a 1'35.Biggen 13.a f 7,Schrammen
110.a 115.Vette koeien 1'a
fGuste koeien fa 1' Kalf-
koeien f afKall'vaarzen f—
a fOs f Pinkstieren faf
Aangevoerd waren ongeveer 30 heet. Ap
pelen, 10 heet. Peren, heet. Kleiaarilappe-
ien. 200 heet. Zanduardappelen, 6000 st.
Hoendereieren, 1400 kilo Boter, kilo Mar
garine, 10 zeugen, 250 biggen,30schrammen
en 0 stuks vee.
Bevallen van een ZOON,
mevr. H. E. van der HEGGE ZIJNEN
xt geb- Heui.e.
Nijmegen, 7 Januari 1897.
Nu geduldig gedragen smarte-
lijden ontsliep heden in haar Heer I
en Heiland on/«- geliefde «dochter
en zuster
GEERTRUIDA
in den ouderdom van 53 jaar.
Wed. II. BIERMAN
II UIERS.
J. G. BIERMAN.
Amersfoort. 8 Januari 1897.
DONDERDAG 14 JANUARI 1897
door het
ELITE-DA M FN-OKK E8T
Willstedt Poppelsdorf
'Impresario: WILLEM BOESNACH.
Het orkest bestaat uit 7 dames en 3 heeren
waaronder de volgende solisten: Friiulein
FISCHER, solo-viool en dirigente; Fraulein
MOE, solo-lluitisteMile CAM BIER, sopraan
en piano-virtuosede heer M. POPPELS
DORF. solo-violoncel.
Entrée f0.75; militairen beneden den
rang van officier 50 cent.
Plaatsen zijn van af beden te bespreken en
kaarten te bekomen bij den Kastelein van
AM1C1TIA.
Aanvang kwart voor acht.
gevraagd, voor eerste klas maatschappij van
verzekering op het leven en tegen ongeluk
ken tegen zeer vooroeelige condities.
Brieven onder motto «Agent" aan 't Bureau
der Amersf oortsche Courant, Kortegracht 56.
van de muziek van het 5e regiment infanterie
niet medewerking
van den welbekenden heer y. H
Voordrachten van den heer V. H.
(geheel nieuw).
Na afloop BAL.
Entree f 0.25dames vrij.
Aanbevelend,
J. EEKHOUDT.
Aanvang 8 unr.
De Notaris A. H. DRIJFHOUT
van HOOFF, te Amersfoort, zal op
Dinsdag 19 Januari 1897. 's voor
middags 8V2 op de hofstede «Klein
Stoutenburg" bewoond door de Weduwe
A. LOCK HORST te Stoutenburg, publiek
r JS ft HO OP KM:
1 bruin 4-jarig ruin-
paard, 24 stuks hoorn-
vee, 3 drachtige zeugen I
schrammen, 40 kippen, 1 wagen op veeren,
wagens i.iet opzet, plaggen wagens, ploegen,
eggen, snijmachine, tuigen enz., een partij
takkenbossen, brandhout, vredinghout, melk-
karn, vleuten, tonnen, emmers, bergladders,
berghaven met. stoelen, schalen, balans en
gewichten, bijenkorven, hurries, doeken,
klompen, kipsen en wat verder bij den bjjen-
teel l behoort, een groote partij hooi, boek
weit, haver en aardappelen, voorts
alskabinet, hangkast, kastjes, tafels, kisten,
stoelen, spiegels, schilderijen, klokken en
verdere huishoudelijke artikelen.
Twee zware gerooide
EIKEBOOMEN
geschikt voor bergroeden, en hetgeen verder
te voorschijn zal worden gebracht.
Betaaldag 1 September 1897. (Koopen
beneden f lO.contant).
Breeder bij biljetten.
