Donderdag 17
Februari 1898.
No. 4746.
47e Jaargang.
Stadsnieuws.
VERGIFT.
Uitgave
Firma A. H. VAN CLEEFF
te Amersloort.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.franco pr
post f 15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Groote letters naar
plaatsruimte. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Afzonderlijke
nummers iO cent.
Rij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Bureau
KOBTEGRAOHT 66
Telephoon 19.
Ds. J. A. Helper Sesbrugge, Ev. Luthersch
predikant te Amsterdam, hoopt aanstaanden
Zondag voor te gaan bij de godsdienstoefe
ning in de Luthersche kerk hier, welke des
ochtends om 10 uur aanvangt.
Aangezien gebleken is, dat de uitbreiding
van het intercommunale telephoonnet op
de tot dusver gevolgde wijze niet is te ver
krijgen, zal, naar men ons meldt, worden in
getrokken het Kon. besluit van 16 Juni 1897,
waarbij wordt gevorderd het waarborgen
door de gemeente Amersfoort van een juar-
lijksche opbrengst van f'1200.
Door 58 belanghebbende ingezetenen is
dezer dagen bij den Gemeenteraad het vol
gende adres ingediend:
Met verschuldigden eerbied wenden oadergetee-
kenden, allen vaders of voogden van kinderen, die
de openbare school le soort voor Jongens (hoofd
de heer C. J. van der Nagel) bezoeken, zich lot U,
ten einde U, als hunne overtuiging roede te deelen,
dat de toestand van enkele belangrijke zaken aan
genoemde school dringend voorziening behoeft.
Op den voorgrond stellen a,'. .santen de verkla
ring, dat zij bij de hier volgende opmerkingen in
geenerlei appreciatie treden aaugaande het op die
school thans gegeven onderwijs of het aldaar aan
wezig onderwijzend persoueel. doch eeuig en alleen
zaken van practise!» belang door hen bedoeld worden.
De school toch mede als opleidingsschool voor
Gymnasium cn Hoogere Burgerschool ongetwijfeld
een voorwerp van niet minder belangstelling en
toewijding Uwei/.ijds dan de heide genoemde in
richtingen voor Hooger- en Middelbaar Onderwijs
is door het in den laatsten tijd snel aangegroeid
aantal leerlingen en het feit dat uitbreiding van
leerkrachten daarmede geen gelijken tred hield, iti
ecu toestand gekomen, waarop adressanten Uwe
aandacht wcnschen te vestigen.
Moet het steeds eet» verkeerde inrichting genoemd
worden aan het Hoofd der school het ouderwijs in
een bepaalde klasse op te dragen en hem dus het
uitoefenen van toezicht over de andere, klassen, het
brengen van eene zoo noodzakelijke eenheid in liet
onderwijs der gehcele sein, onmogelijk te maken,
sterker nog dan vroeger zijn thans de nadoelen van
deze organisatie aan den dag getreden.
Door het eombineeren van klasse 1 en 2, en tevens
van en 4. werd, telkenmale als een onderwijzer,
hetzij door ziekte, familieomstandigheden, sollicitatie
of anderszins, voor langer of korter tijd zijne lessen
niet kon geven, een toestand geboren, die met alle
pedagogische beginselen den spot drijft, en die liet
Hoofd der school, aan zijne klasse gebonden, niet
kon voorkomen, wijl hij niet zelf de lessen van den
afwezigen onderwijzer kon op zich nemen. Wat hij-
voorbeeld te zeggen van eene regeling, onlangs ver
oorzaakt door de tij pel ij kc afwezigheid van den
onderwijzer der öc klasse. Zijne klasse werd toever-
Feuilleton.
84).
Vorst Radanoff werd bij Olaria aangediend.
De kamenier, die dit bezoek aan haar mees
teres meldde, verwonderde zich niet weinig toen
de jonge gravin verheugd uitriep
Laat den Vorst binnenkomen, Nina; hij is
mij zeer welkom.
De kamenier ging heen om den Vorst toe te
laten.
Olaria glimlachte en zeide half luid
Vorst C'esar zal mij, zonder het zelf te wil
len, behulpzaam zijn bij de opiossing van het
vraagstuk, hoe ik mii tegenover de gravin heb
te gedragen.
De Rus kwam snel binnen en wilde Olaria de
hand kussen. Zij trok die terug.
Owat zijt ge toch wreed, stamelde Ra-
danofl teleurgesteld; uw kamenier zeide mij,
dat ik uzeer welkom was, ik hoopte daarom,
dat ik thans een beslissend en gunstig ant
woord van u zou ontvangen. Heb ik mij weer
met valsche hoop gevleid?
Olaria antwoordde:
Doorluchtigheid, geef alle hoop op, mij
ooit de uwe te kunnen noemenmijn hart is
niet. vrij meer. het behoort een ander toe.
De Vorst wankelde alsof een zware slag zijn
hoofd getroffen had, maar weldra ontwaakte de
woeste Aziaat in hem, en dreigend riep hij uit:
Dien andere zal ik dooden, gravin, gij
moet mij toebehooren en ik zal geen raiddel
ontzien om u te bezitten.
trouwtT aan ziju collégiFder 3e en 4e klassedeze
werd op zijne beurt weer vervangen door dien uit
de le en 2o, terwijl de beide laagste klassen nu hij
de klassen 6 en 6b werden ondergebracht. Door
deze combinatie, stellig wegens gebrek aan de noo-
digc leerkrachten niet te vermijden, bleef toch geen
enkele der klassen 1 tot en met 6 ongemoeid.
Verder hebben adressanten de overtuiging, dat
het eombineeren van twee klassen en het stellen 1
van deze onder éen onderwijzer uooit anders dan j
schadelijk op het onderwijs kan werken; daar de j
tijd, nan de eene klasse besteed,noodzakelijkerwijze
voor een goed deel aan de andere ontnomen wordt. I
Vooral wanneer die klassen betrekkelijk talrijk zjjn, I
gelijk het thans met klassen 3 en 4 het geval is
(te zaïnen 34 leerlingen), zal het aldaar gegeven
onderricht in geenen deele tot zijn recht komen,
en zullen dus uadeelige gevolgen op den duur niet
uitblijven.
Eindelijk nog" meenen zij, dat aan eeue openbare
lagere school die voorzeker geen laag schoolgeld
van de huur bezoekende leerlingen vordert, en »velke,
dieuiengevolge wellicht aan de Gemeente slechts
een luttel bedrag kost ook de cisch te stellen
is, dat zij een gymnastieklokaal bezitte, en zoodoeude j
aan de ontwikkeling van het lichaam der kinderen
even goed als aan die van hunnen geest het hare i
bijdrage.
Dit alles resumcerende en formuleereiulc, komen
adressanten tot de volgende wensehen, die zij met I
aandraLg in Uw belangstellende overweging aaube
velen
le. Het Hoofd der school worde ontheven van
het geven van onderwijs in eene bepaalde klasse
en krijge zooveel mogelijk vrijen tijd, teneinde het
onderwijs op de geheele school te overzien, aanslui
ting en eenheid te brengen daar, waar deze moch
ten ontbreken en in te vallen bij vacatures, die aan
eene school met eeDigszius talrijk onderwijspersoneel
herhaaldelijk voorkomen. Dat hierdoor de aanstel
ling van een nieuwen onderwijzer noodig wordt,
behoeft wel geen betoog.
2e. Men ga, zoo spoedig dat slechts eenigszins
doenlijk is, over tot het splitsen der gecombineerde
3e en 4e klasse, wier aantal leerlingen zulks drin
gend noodzakelijk maakt. Eu ook ten opzichte van
de le en 2e klasse besluite meu in principe tot zulk
eene splitsing; want mocht het nu in die beide klassen
aanwezige geringe aantal kiuderen voor'toogenhlik
misschien eene vereeniging vergoelijk'u, zoo springt
het toch in 't oog, dat bij een eenigszins toenemend
aantal leerlingen, ook voor deze heide klassen het
zelfde motief geldt als voor de 3e et» 4e klasse.
Meu zou dus, met het oog op het vrijmaken van
het Hoofd der school en op de bedoelde splitsing
der klassen 3 en 4, met de aanstelling vau voorloopig
twee onderwijzers het gewenschte doel bereikt beb-
beu. Het Hoofd der school dan vrij zou mis
schien enkele uren wekelijks in de 1ste en in de
2de klasse les kunnen geven, en deze zouden dan,
althans gedurende dien tijd, gescheiden ziju.
3e. Daar de voorgestelde wijzigingen, hij uitvoe
ring, het bijbouwen van lokalen noodzakelijk maken
en er, zoo adressanten meenen, naar alle waarschijn
lijkheid ook voldoende terreiu tot uitbreiding vau
het geheel achter de tegenwoordige school nu menig
uf te bekomen zal zijn, besluite men tevens lot het
doen bouftcn van een gymnastieklokaal, terwijl een
spreekkamer voor het Hoofd der school rnede geen
overtollige weelde zoude te achten zijn. —Tenslotte F
meenen adressanten de opmerking niet te mogen j
weerhouden, dat de door hen gewraakte toestand
reeds sinds het begin van den loopenden cursus,
dus meer dan vijf maanden, in hare tegenwoordige
afmetingen bestaat en dat eene voortduring er van,
langer dan volstrekt noodig is, niet anders dan zeer
nndeelig op het onderwijs zal werken, terwijl de
afmetingen nog voortdurend moeten toenemen.
Zij dringen er derhalve eerbiedig maar mot nadruk
op aan, onverwijld althans die verbeteringen aan te i
brengen, welke onafwijsbare eischen voor het geven
van goed onderwijs zijn.
Door het tijdelijk aanstellen van de ontbrekende
onderwijskrachten toch en het daarmede noodzakelijk I
verbonden tijdelijk in bezit nemen van een zeer I
zeker wèl te vinden lokaliteit ouiten het schoolge- 1
houw, zullen ten minste die klassen van elkander
te scheiden zijn. die stellig niet bij elkaar behooren.
Adressanten houden zich overtuigd, dat de be- j
doelde veranderingen het onderwijs in allen deele I
ten goede zullen komen niet alleen, maar verwaeh- 1
ten ook, dat de daaraan verbonden kosten spoedig i
dubbele rente zulleu opbrengen in verhoogden bloei
der school.
'tWelk doende, enz.
Hij Kon. besluit is bepaald, dat op 31 Oc
tober dezes jaars de 4e batterij van het le
regiment veld-artillerie, thans te Utrecht, in
garnizoen komt te Amersfoort.
Aan den avond van den 14en Februari hield
de afdceling Amersfoort van het Neder). Werkl.
Verbond „Patrimonium" hare 10e jaarvergade
ring in afwijking van vorige jaren dezen keer
niet feestelijk met het oog op de a.s. Kronings
feesten, welke der vereeniging ook wel financieel
iets kosten zullen.
Uit het verslag van den secretaris bleek dat
het ledental 151 bedraagt, tegen 181 in het vorige
jaar. 15 Leden-en 18 bestuursvergaderingen werden
gehouden, waarop behalve de huishoudelijke
aangelegenheden, vele maatschappelijke vraag
stukken (meer direct de arbeiders rakende) werden
besproken, in het begin des jaars inzonderheid
met het oog op de a.s. verkiezingen. Ook werd
de kroning van H. M., onze geëerbiedigd"
Koningin, niet vergeten; de behoefte werd uit
gesproken aan het hebben van een vaandel en
daartoe een commissie benoemd. Verder werd
besloten tot het oprichten van een teekenschool
voor leden of hunne zoons die daaraan behoefte
hadden in hun vak. In den loop des jaars be
dankten 8 bestuursleden, zonder eenige opgave
van redenenin hun plaats werden gekozen F.
de Bree Jzn., J. van Diggelen en J. T. Breetner,
die met J. -van den Brink, F. Boerwinkel,
D. Meester, B. Muizert, E. van Kamp en .T. C.
van Es het tegenwoordig bestuur vormen.
De penningmeester der afdeeling sloot zijn
rekening met een tekort van f7.23. Daar dit
bij de bestaande contributie van jaar tot jaar
moet toenemen, werd besloten tot verhooging
liet middel dat gij daar noetnt, zou van i
terugwerkende kracht zijn, Doorluchtigheid. U j
zoudt daarmee slechts mijn haat opwekken, zeide
Olaria.
Dan zal ik een ander middel aanwenden 1
schreeuwde de Rus, die door de kalmte van
Olaria geheel buiten zichzelven werd gebracht.
Ik beb aanspraak opu mevrouw de gravin beeft
mij uw hand toegezegd.
Daarover heb ik alleen te beslissen.
Wij zullen zien, ik
Olaria richtte zich fier in haar volle lengte
op en wierp den Vors een blik toe, die hem
plotseling het stilzwijgen oplegde. Op hooghar-
tigen toon klonk het hem tegen, terwijl de jonge
vrouw met een gebiedenden wenk naar de deur
wees
Mag ik uwe Doorluchtigheid verzoeken,
onmiddellijk mijn kamer te verlatenzij heeft
het recht nict; op zulk ten toon tegen mij te
spreken en mij ae wet voor te schrijven. Ga
naar de gravin De Persigny, wanneer ge u op
haar beroept, maar zij zal er evenmin in slagen,
mij van mijn standpunt te doen wijken.
De Vorst beet zich van woede op de lippen
en zeide:
Zooals u verkiest, gravin, ik zal uw be
sluit aan mevrouw uw mama overbrengen on
haar meening daaromtrent vragen.
Olaria bleef met het hoofd trotsch omhoog
geheven staan, terwijl de Vorst zich verwijderde.
Eenige minuten later stond hij voor gravin
Leontine. Met een paar woorden bracht bij haar
verslag uit. Gravin Leontine glimlachte min
achtend toen zij alles had vernomen.
Maak u daar toch niet zoo bezorgd over,
Doorluchtigheid, zeide zij bedaard en vol zelf
vertrouwen, ik zal mijn weerspannige dochter
wel dwingen, Vorstin Radanoff te worden, ten-
I minste zoo zij er de voorkeur niet aan geeft, in
een klooster te gaan. Geef mij nog een dag
uitstel.
Hei is goed, mevrouw de gravin, antwoord
de Radanoff, maar wanneer er vier-en-twintig
uren verioopen zijn en gravin Olaria wei
gert dan nog mij haar hand te reiken, dan zal
ik mijn medeminnaar opzoeken, hem vindenen
hem dooden.
Gravin Leontine haalde nauw merkbaar de
schouders op.
Zcu er wel eens een medeminnaar bestaan
Ik geloof het niet; trouwens daaromtrent-zai ik
mij spoedig zekerheid verschaffen. Dus, over
vier-en-twintig uren, Doorluchtigheid.
Over vier-en-twintig uren, mevrouw de
gravin.
De Vorst boog en verwijderde zich.
De gravin De Persigny drukte op don knop
van een electrische schel en beval don bediende,
die terstond daarop binnentrad, aan gravin Ola
ria te zeggen, dat zij haar wenschte te spreken.
De bediende verwijderde zich en kwam na
weinige minuten terug met de boodechap, die
hij te nauwer nood durfde overbrengen
Gravin Olaria laat mevrouw degravin zeggen,
dat ook zij haar verlangt te spreken in haar
boudoir.
De gravin kon haar woede nauwelijks zoolang
bedwingen, tot de bediende zich weer verwijderd
had.
-Zij sprong bevend van drift op en liep in haar
kamer op en neer.
Zij komt niet en ikik zou tot haar
moeten gaan, siste zij tusschen de vast gesloten
tanden. Dat is een ongehoorzaamheid die alle
perken te buiten gaat en het zou er hier in huis
vreemd uitzien, wanneer ik daar geen krachtige
maatregelen tegen nam. Voor het oogenblik
ben ik wel gedwongen, naar dat weerspannige
schepsel te gaan, want ik moei baar zonder uit-
der contributie met gemiddeld 1 cent per week
en per lid.
Uitgesproken werd dat naar alle waarschijn
lijkheid het bedanken van een 38tal leden met
meer grond te wijten is aan deze geringe con-
tributieverhooging, dan aan eene veronderstelde
onverdraagzaamheid van die werklieden ora,
hoewel dezelfde beginselen hebbende, niet met
werklieden ook van een andere kerk over hunne
gemeenschappelijke maatschappelijke belangen
te kunnen spreken.
De penningmeester verhinderd zijnde, bracht
de heer Reeders, voorzitter van het Ondersteu
ningsfonds, voor de leden van Patrimrnium
verslag uit.
Het fonds mag zich in steeds toenemenden bloei
verheugen. Hoewel aan het begin des jaars de
leden een 9tal weken vrijgesteld waren van con
tributiebetaling bedroeg het batig saldo dit jaar
f 134.53, hetgeen met het belegde geld de son»
van f534.53 vormt.
De ontvangsten bedroegen f910.24, do uit-
keeringen f775.71.
Er werd tevens op gewezen, dat het iets ver
heffends met zich brengt, te kunnen zeggen„we
steunen elkander met ons éigen geld".
Aan belanghebbenden zij meegedeeld, dat
het Bureel van den Hoofdofficier voor het
Reservekader met ingang van 1 Maart a. s.
wordt gevestigd le 's-Gravenhage, Paruma-
ribostraat No. 11.
Luitenant F. E. Knoote, van liet 5e regi
ment infanterie Lier, is benoemdlfot Commis
saris van den »Ofliciers-schermbond".
Luitenant L. Schutte, van het 5e regiment
infanterie gedetacheerd bij de landmacht in
West Indië, is benoemd tot adjudant van
den Gouverneur vau Suriname.
Luitenant-kwartiermeester J. J. N. Krugers
is overgeplaatst van het 5o regiment infan
terie hier naar hel. 2e regiment to's-Herto
genbosch.
De stukrijder I'. A. C., vnn-het le regiment
veld-artillerie hier, heeft voor den Krijgsraad te
Arnhem terecht gestaan omdat hij in den avond
van 25 December jl. in de kazerne der veld
artillerie te Amersfoort, een overjas, toebehoo-
rende aan den stuk rijder G. Kramer heeft weg
genomen, met het oogmerk zich dien jas weder
rechtelijk loe te eigenendat hij dien jas aan
een uitdrager te koop heeft anngebodcu en toen
d "e den jas niet wilde koopen zonder schriftelijk
uewijs dat hij, bekt., den jas mocht verkoopen,
vnlsohelijk een zoodanig bewijs heeft opgesteld
stel spreken, maar dat verzeker ik haar, ik zal
haar trots met ijzeren hand weten te buigen.
Er zijn nog maar twee uitwegen op, öf Olaria
wordt binnen veertien dagen Vorstin Rnndenoff
öf ik breng haar nog heden naar een klooster.
In de grootste opgewondenheid begaf rij zich
met haastige schreden naar het boudoir, waar
Olaria haar wachtte.
Olaria was bleek, zelfs uit haar lippen was
het bloed geweken, maar haar vastberaden blik
bewees, dat zij zich voorbereid had op den kamp,
waaruit zij als overwinnares moest te voorschijn
treden, daar zij een onfeilbaar wapen had. Niet
temin bondsde haar hart met snelle slagen en
kostte het haar inspanning, het beven van haar
handen en het trillen van haar lippen te onder
drukken. Zij wist maar al te goed, dat haar
moeder in de vastheid van haar karakter en in
de onverzettelijkheid van haar wil menigen man
overtrof en dat de gravin De Persigny niet dan
na harden strijd liet veld zou ruimen.
Het was een pijnlijk oogenblik toen de moeder
tegenover de dochter stond en beide vrouwen
elkaar met- uitdagenden blik maten. Olaria
sloeg echter de oogen niet neer cn verloor niets
van haar fiere, zelfsbewuste houding. Het stil
zwijgen hield slechts eenige seconden aan, maar
toen was het der jonge vrouw, alsof het een
eeuwigheid duurde.
Ten slotte begon gravin Leontine met
zachte, maar daardoor des te meer indrukwek
kende stem
Dus ge zegt uw moedor allo gehoorzaam
heid op Gij hebt zelfs zooveel eerbied niet meer
voor het moederlijk gezag, dat ge liet nog in
dc oogen der' bedienden wilt sparen
Olaria zweeg.
Wordt vervolgd.)