Stadsnieuws.
Ingezonden.
i uit bedrijf schijnen den spreker van toen min
sten ot meer een démentite hebben gegeven.
Wat schrijver dezes thans aanleiding gaf,
deze rede weder in herinnering te brengen
is een entrefilet, dat hem trof in de Arnh.
Crt. van 12 Oct. jl., dat wel strekt om de
toenmalige meening van den heer Van Assen
te bevestigen. Dit entrefilet luidt:
Een betrouwbare Beursstatitsiek berekent
de waarde van de verhandelde en ter Beurze
genoteerde fondsen in geheel Europa op pl.
m. 450 milliard frcs., verdeeld als volgt:
Groot Britannië 182.(3, Duitscbland 92, Frank-
rijk 80, Rusland 25.4, Oostenrijk-Hongarije
24.5, Italië 17.5, Nederland 13.6, België 6.1,
Denemarken 2.7, Rumenië 1.2, Noorwegen
0.7, enz.
Wanneer men nagaat, dat Duitschland 52
millioen zielen telt en Nederland, naar de
zelfde verhouding, met slechts 9 milliard
zou behoeven te schitteren in deze lijst, dan
I maakt hel met zijn 13 milliard toch oen rijk
figuur.
Frankrijk, dat 38 millioen inwoners heeft,
is met 80 milliard ook zeer rijk aan effecten.
Naar den maatstaf van Duitschland zou het
slechts ruim 67 behoeven te bezitten, doch
na&r dien van Nederland ruim 103, tegen
Duitschland ruim 141 milliard.
De aankondiging, in de jongste Troonrede,
van een voorstel tot afschaffing der tollen
op de Rijks land- en waterwegen, vond in
de afdeelingen der Tweede Kamer geen onver
deelde instemming.
Een aantal leden was van meening, dat het
zeer onbillijk zou zijn, alleen de Rijkstollen
af te schallen, met handhaving van de Pro
vinciale, Gemeentelijke engeconcessionneerde
tollen. Streken die reeds bevoordeeld wer
den door den aanleg van land- of water
wegen door het Rijk, zullen dan opnieuw be
voorrecht worden boven andere, waar de
aanleg vau land- en waterwegen uit Provin
ciale of Gemeentelijke fondsen of uit iu de
streek zelve bijeengebrachte gelden werd
bekostigd, en die dan zouden bezwaard blijven
met de ter bestrijding van de kosten van
aanleg en onderhoud geheven tollen. In zulke
streken zouden handel en nijverheid, met
name veenderij en scheepvaart, in zeer on
gunstige conditie geraken tegenover die ge
deelten des lands waar het Rijk thans tollen
heft.
Andere leden deelden dit gevoelen niet en
meenden, dat het in ieder geval toejuching
verdiende, wanneer met de afschaffing der
Rijkstollen een aanvang werd gemaakt.
Het korps Rijkspolitie zal in 1899 sterk
zijn 798 ambtenaren en beambten en zal
kosten f615.815.
Het wapen Koninklijke Marechaussee zal
in 1899 sterk zijn 19 officieren, 567 bereden
en 211 niet-bereden onderofficieren en man
schappen, totaal 797 en 567 paarden. Het
zal kosten f743 685.
Thans zijn de biunenlandsche briefkaarten
geelende,buitenlandscheblauwgekleurd; bin
nenkort zal dit, volgens het Vud., anders
worden en krijgen wij gele briefkaarten voor
het buiten- en blauwe voor het binnenland.
Iemand wees in het Hbl. nog weer eens
op de onsecure wijze van bezorgen van post
wissels en geeft in overweging, de brieven
bestellers te verplichten, de postwissels steeds
persoonlijk aan den geadresseerde of, bij
diens afwezigheid, aan een der huisgenoo-
ten ter hand te stellen, onverschillig of er
een bus is of niet.
De Haagsche Ct. weet veel eenvoudiger
•liddelmen laat met de postwissels precies
handelen als met aangeteekende brieven
kennisgevingen zenden dan is de zaak in
orde.
gJHet hoofdbestuur der «Noordbrabantsche
Maatschappij van Landbouw" heeft aau H. M.
de Koningin haar instemming betuigd met
het adres van het Hoofdbestuur der riesche
Maatschappij van Landbouw," waarin wordt
aangedrongen op de afschaffing der belasting
op het geslacht. Voor het geval tegen de
geheele afschaffing van den vleeschaccijns
onoverkomelijke bezwaren bestaan, verzoeken
adressanten, een herziening van liet tarief
van invoerrechten aan de Staten-Generaal
voor te stellen.
Voor den loopenden cursus aan de Poly
technische school te Delft is thans de 600ste
student ingeschreven, een aantal dat sedert
de stichting in 1864 nimmer bereikt werd.
Bij de firma Nijgh Van Ditmar te Rot
terdam kwam een «Herinnering aan de In
huldigingsfeesten" uit in albumvorm, die uit
nemend geslaagd is. De lichtdrukken, van
Emrik Dinger, zijn de beste afbeeldingen
der gebeurtenissen van de feest week, die wijl
hebben gezien.
In verschillende bladen is indertijd ver
meld, dat aan de Prins Alexander-stichting
te Bennekoin door mevrouw de wed. Veth
eensom van f90000 was gelegateerd.
Wij vernemen uit goede brfffi, dat dit bericht
uit do lucht is gegrepen en nat hef, wat er-
er is, aan deze inrichting voor blinde arme
indereu bepaald kwaad heeft gedaan, omdat
enkele leden, die meenden dat de stichting
nu rijk genoeg is, voor hun lidmaatschap
reeds bedankten.
By Haaksbergen zijn, op een diepte van
100 Meter, steenkolen van zeer goede hoe
danigheid gevonden.
Als een staaltje hoe sommige Gemeentebe
sturen denken over de bezoldiging hunner
ambtenaren diene, dat in een plattelandsge
meente van Drente een ambtenaar op de Se
cretarie werkzaam is tegen een belooning
van f50 'sjaars Bij de dezer dagen behan
delde Begrooting werd het voorstel gedaan
om haar op f 100 te brengen, doch dftt vond
met. 4 tegen 2 stemmen geen genade.
Deze Gemeente ligt onder den rook van
Groningen.
Men schrijft aan de N. R. Ct, uit Har-
lingen
Hier kwam dezen morgen een sleepboot
binnen, die een vischersschuit, geladen met
22000 pond paling van Kopenhagen naar
Stavoren had gesleept. Deze paling moet
van daar als Friescne weer naar Londen
worden vervoerd. Men weet, hoe de Lon-
denaars den aanvoer van Friesche paling
onder scherpe contróle houden, hoe ze in
eigen schuiten moet worden aangevoerd en
in de stad aan de Theems afzonderlijke lig
plaatsen voor die schuiten worden gereser
veerd omdat men toch de zekerheid zal heb
ben van echte Friesche paling te koopen.
Zoo gaat op den duur het vaderlandse!) cro-
diet verloren.
Een ergerlijk kwaad dat, met tusschenpoo-
zen van jaren, herhaaldelijk het hoofd op
steekt en dan tot de grootste onaangenaam
heden aanleiding geeft, wordt, naar het N. v. d.
D. vernam, tegenwoordig weer bedreven, 't ls
chantage of, zooals het nieuwe Wetboek het
noemtafdreiging. Een meer of minder
talrijk troepje individu's houden op klaar
lichten dag in de straten, den een of ander
aan en dreigen hem met de beschuldiging
in het openbaar van de ergerlijkste onzede
lijkheid, wanneer niet, dadelijk een rijksdaal
der wordt gegeven. Eerst probeeren ze 't
op gemoedelijke, ia beschermende manier
«we hebben 't wel gezien, we zijn met ons
zessen, maar we willen je met in het onge
luk stortenKom, geef nou maar een
rijksdaalder dan bent u van ons af!"
Wanneer de aangesprokene dan weigert,
volgen ze hem met de gemeenste scheld
woorden en grove verwenschingen.
"t Is te hopen dat, een moedig man, door
hen lastig gevallen, zich de moeite en on
aangenaamheden getroost, zijn belagers dooi
de politie te doen vatten, opdat door een
strenge straf een einde kunne gemaakt wor
den aan een schandaal, waartegen niemand
gevrijwaard is.
De stad Groningen heeft haar compost,
(vroeger verkocht voor f 130 per 10 last) nu
geannonceerd voor den prijs vas f30.
De kunstmest is de voornaamste reden
voor deze groote verlaging.
Onder de in staat van faillissement ver
klaarden bevindt zich, blijkens de Staats Ct.
ook een soldaat-wascbbaas.
Dat is nog wel niet voorgekomen.
Een deurwaarder te Rotterdam heeft een
inboedel in beslag genomen voor een be
lastingschuld van tien cent.
Wel de moeite van den adrainistratieven
omslag waard.
Dat het lang geen goed appeljaar is, weet
ieder, maar toch willen we om de curiosi
teit vermelden, dat Dinsdag door een fruit
handelaar uit Den Haag in het Westland
voor èen H. L. appelen tevergeefs 1100 werd
geboden.
Maandag was H. J. Hendriks, te Arnhem,
65 jaren onafgebroken in dienst bij de fa
milie Smits, koper- en blikslagers aldaar.
Omtrent den beruchten Hendrik de Jong
wordt thans medegedeeld, dat hy in den
aanvang van Augustus dezes jaars een brief
uit Philadelphia heeft gericht tot zijn advo
caat te Arnhem, die hem bij zijn laatste ver
volging wegens oplichting heeft verdedigd.
Hierin meldt hij, dat hij zich in de nieuwe
wereld heelt gevestigd en verzoekt de groeten
aan de rechters en den officier van justitie
te Arnhem.
Wederom ziin te Haarlem een 120
menschjes het slachtoffer geworden van een
«loterij"; ditmaal door hetfailleeren vaneen
Amsterdammer, die deze loten aan den man
wist te brengen k 5 cent per week.
Daar deze lotery zou trekken tegen het
einde van het jaar, en door velen reeds een
betrekkelijk hoog bedrag betaald was, lijden
wederom niet weinigen bjj deze gevoelige
les om niet deel te nemen aan clergelykc
loteryen.
Hoe lang nog zullen de lui or inloopen?
H. M. de Koningin passeerde Maandag
avond op Haar terugreis naar «Het Loo" om
streeks 8 uur het Nieuwe station hier. H. M.
was vergezeld van H. D. tante, de Hertogin
van Albany.
De trein werd begeleid door de heeren
Jorissen en Slotboom, inspecteur van het ver
voer en adjunct-ingenieur der tractie van de
Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij.
Bij de Dinsdagochtend geopende winter
vergadering van de Provinciale Staten van
dit gewest, hield de Commissaris der Konin
gin, baron Schimmelpenninck van der Oye
van Nijenbeek de volgende toespraak:
Mijne hoerenWanneer ik hier van deze
plaats, met een woord van eerbiedige hulde
aan onze geliefde Koningin uwe werkzaam
heden ditmaal laat aanvangen, zijn deze woor
den slechts de weerklank van hetgeen U
allen bezielt. Het: «Oranje boven" is voor
de vertegenwoordigers van het Slicht van
Utrecht geen loutere klank, geen holle phrase,
maar de waarachtige uitdrukking van het
geen zij gevoelen.
Ik weet, dat het gevleugelde woord van
onzen overleden Koning, door Hare Majesteit
onze Koningin op 6 September herhaald, dat
«Oranje nooit, nooit genoeg voor Nederland
kan doen," door U allen wordt beantwoord
met de verzekering: «Nederland zal nooit, ja
nooit vergeten, wat Oranje voor Nederland
heeft volbracht".
Niet slechts voor hen, die op den inhuldi
gingsdag de treffende plechtigheid persoonlijk
bijwoonden, maar voor alle weldenkende en
vaderlandlievende inwoners van ons gewest,
zal de 6de September een onvergetelijk mo
ment blijven.
En wanneer wij, met dankbaarheid aan den
Almaüfltigen God, de Troonsbestijging van
onze Koningin herdenken, zoo vergeten wij
daarbij niet de uitstekende Koninklijke Moe
der, die jaren lang als eene echte Nederland-
sche Vorstin den band tusschen Oranje en
Nederland slechts hechter heeft gemaakt.
Moge het onze Koningin gegeven worden
in eene lange, gezegende Regeering, op het
voetspoor Harer groote Vaderen veel te ver
richten tot heil van Haar volk.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
houdt hedenavond om 8 uur ten Raadhuize
een openbare vergadering.
In 11 regendagen werd in Wijnmaand 49.1
m.M. neerslag verzameld in den Regenmeter
hier, tegen 35.4 m. M. op 4 regendagen in
October 1897 en 73.8 m.M. op 17 regendagen
in October 1896.
Op hoogst eenvoudige wijze werd Dins
dagmiddag het stoffelijk hulsel van den heer
W. L. Scheltus, in leven Secretaris der Ge
meente, op de oude Algemeene begraafplaats
bijgezet. Slechts twee koetsen volgden in dén
stoet, die werd voorafgegaan door de beide
Gemeenteboden.
Op den doodenakker hadden zich, be
halve tal van belangstellenden, inmiddels
vereenigd de oud-Burgemeesters mr. F. 11.
van Persijn en jhr. mr. T. A. J. van Asch
van Wijck (die eerst 's ochtends had ver
nomen, dat de begrafenis om éen uur zou
laats hebben en zich hierheen had gespoed),
e Wethouders en de leden van den
Gemeenteraad de heeren W. A. Croockewit,
G. J. baron Van Hardenbroek van Am-
merstol, en A. H. Drijfhout van Hoolf,
oud-leden van den Gemeenteraadmr.
H. Croockewit, oud-kantonrechter de
Gemeente-architect en de Gemeente-opzich
ter; het Curatorium van het Gymnasium,
de Directeur der Hoogere Burgerschool, de
capitulares van Sint Joris, de Regenten van
het Burger Weesbuis, van het Sint Piefers
en Bloklands gasthuis, van het gesticht «De
armen de Poth", van het Gereformeerd Te
huis voor dames en het Bestuur der Anna
Pauiow na-bewaarschool, benevens een depu
tatie Burgerweezen.
De Burgemeester, mr. F. D. graaf Schim
melpenninck, begeleidde het stoffelijk hulsel
van het sterfhuis.
Toen de kist naast de groeve was ge
plaatst, trad de heer O. Scheltus, uit 's-Gra-
venhage, naar voren en zeide diepbewogen:
«Mijne heeren, ik dank u allen voor de laatste
eer aan mijnen dierbaren broeder bewezen".
Hiermee, want op uitdrukkelijk verlangen
van den ontslapene moebt aan de groeve
niet worden gesproken, was de droeve plech
tigheid afgeloopen.
De ZeerEerw. T. van Vlooten, oud-pastoor
der St. Georgius-kerk van de O. B. Klerezie,
heeft ontslag gevraagd als curator van het
Gymnasium.
Aan den agent van politie der 4e klasse
M. Versteeg is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend.
De opbrengst van de verpachte standplaat
sen tijdens de jongste kermis bedraagt
niet minder dan f'3820.625
De officier van gezondheid le klasse J.
Nord, van het 5e regiment infanterie hier,
wordt met ingang van 1 Mei e. k. overge
plaatst naar Den Helder, waar by zal optre
den als chel van 'den geneeskundigen dienst.
Waar de Amsterdamsclie afdeeling van
«liet Nederlandsch Tooneel" het stuk komt
opvoeren en Schulze den Van Bommel speelt,
goed gesecondeerd door mevrouw Poolman
en de heeren Van Schoonhoven en De Vries
waar we slechts behoeven te herinneren aan
het verbazende succes, dat «De candidatuur
Van Bommel" had en de groote litteratuur
daarover èn om den auteur uit te vinden èn
om de dol-vermakelijke politieke tinnegiete
rijen welke er in worden op de kaak gesteld
nog meer in 't oog te doen doen vallen,
daar behoeven we wel geen oovvekking te
schrijven voor de voorstelling, welke door
bemiddeling van de «Garanten-vereeniging"
aanstaanden Maandagavond in Amicitia gaat.
Iii ons nummer van 20 October zette een
vriendelijke hand de voordeelen, verbonden
aan het garant-zijn zoo juist uiteen, dat we
ook dienaangaande kunnen volstaan met een
verwijzing.
Wie in zijn woonplaats goede stukken
goed wil zien spelen, trede toe als lid der
«Garanten-vereeniging" wier Bestuur ten
volle dezen steun verdient.
De advertentie in dit nummer geeft wel
alle gewenschle inlichtingen.
De reeds door ons aangekondigde eerste
Kunstbeschouwing in dit jaar zal plaats heb
ben op Zaterdag en Zondag aanstaande.
De heerlijke portefeuillc-Langerhuizen be
vat wonderschoone kunst en letterlijk elck
wat wils.
Misschien is het nog niet van algemeene
bekendheid, dat het lidmaatschap voor een
gehuwde met twee dames-liuisgenooten f2.50
en voor een ongehuwde f 1.50 bedraagt en
men zich alsnog als lid kan aanmelden bij
den Secretaris, den heer W. N. Coenen,
Bergstraat.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
Maandag G. M., uit Bunschoten, beklaagd
van beleediging en mishandeling van een
ambtenaar. 12 Augustus te Amersfoort ge
pleegd, tot 6 dagen gevangenisrtaf.
Het opnemen vim Ingezonden stukken brengt
niet altijd mede, dut dc Redactie onvoorwaardelijk
instemt mot hun inhoud.
ICopij van geplaatste of ongeplaatste stukkon wordt
nimmer teruggegeven.
NATIONAAL.
Vele vreemdelingen die ons vaderland be
zoeken, twijfelen er aan of het onafhanke
lijke Nederland eene eigen taal bezit, rijk
genoeg aan woorden om geene behoefte te
hebben aan de hulp van vreemde talen. De
aanleiding tot deze dwaling ligt in het veel
vuldig gebruik maken, vooral van Fransche
uitdrukkingen op Uithangborden, Winkel
ramen, Aanbiedingen, Aanbevelingen, Brief-
adressen, Naamkaartjes, enz., wat getuigt van
geringe nationale trots en van een nog steeds
gebukt gaan onder bet sinds lange jaren af
geschudde gehate Fransche juk.
Zoude het nu, terwijl onze geëerbiedigde
Koningin getoond heeft eene Nederlandsche
Vorstin te willen zijn, niet de juiste tijd zijn,
paal en perk te stellen aan het te hulp roepens
van vreemde uitdrukkingen in bovenge
noemde zaken?
Daartoe zoude het meest.afdoend middel
zeker zijn een Bor.d te stienten, waarvan de
Leden de verplichting op zich nemen noch
op Adressen voor Binnenlandsche brieven,
noch op Naamkaartjes vreemde woorden te
gebruiken en zij zich verbinden, zich niet
te voorzien bij hen die hunne diensten en
waren in Onnederlandsche woorden aan
bieden.
Allen, die genegen zijn, tot het oprichten
van zoodanigen Bond medetewerken, worden
uitgenoodigd hun Naamkaartjes onder letter
N.B. toetezenden aan de Firma Ten Hoet
te Nijmegen, zullende bij ruime deelneming
later eene oproeping ter vergadering ge
schieden.
HULPBANK TE AMERSFOORT.
Tot het geven van gelden ter leen zal
eene Commissie uit het bestuur op MAAN
DAG den 7 NOVEMBER aanstaande, 'snam.
van twee tot drie uur, zitting houden
in een der lokalen van hot Raadhuis, al waai
de belanghebbenden zich kunnen aanmelden
ook voor het teruggeven van gelden.
IIERM. I». van HASELEN,
Secretaris-Penningmeester.
Gevonden Voorwerpen.
Aan het Bureau van Politie alhier zijn
inlichtingen te bekomen omtrent de volgende
gevonden voorwerpen: een kerkboekjeeen
zilveren taartmesjeeen rood wagenkleedje.
