Ingezonden.
Bal-Zijde 40 cent
sfccld de heeronC. T. van Reek, te Amere-
foort (éen lyst) en J. Nefkens, to Amersfoort
(twee Jgsten).
De stemming zal plaats hebben op 4 Oc
tober e. k.
Door «Patrimonium", den Amersfoortschen
«Roomsch Katholieken Volksbond", de tim
merlieden-vereenigincen «Streven naar ver
betering" en «Sint Jozef', en de «Vereeni-
ging voor vakorganisatie' is het volgende
adres verzonden aan den Raad der Gemeente
Amersfoort
Geven met vcrschuldigdon eerbied te ken
nen;
ondergoteekenden, allen bestuurders van
te dezer stede bestaande arbeidersorgani
saties,
dat zy dankbaar zijn voor de proefneming
met de bepalingen van minimum-loon en
maximum-arbeidstijd in het bestek van den
bouw der Gasfabriek genomen, verzoeken
dat deze proefneming bij den bouw van het
Politie-bureau en verdere Gemeente werk oh
als vaste maatregel zal gehandhaafd blijven
dat zij van oordeel zijn dat alleen betere
bepalingen den arbeiders bepaald ten goede
zullen komen
redenen waarom adressanten U verzoeken
in hel bestek van het te bouwen Politie
bureau de bepalingen van minimum-loon en
maximum-arbeidstyd zóo in te voeren dat
zy beslist in het voordeel zijn der arbeiders.
Een en ander hopen wy In de toelichting
nader uit een te zetten.
't Welk doende, enz.
TOELICHTING.
Wij hadden gehoopt, dut do bepalingen bij den
bouw vnu do Gasfabriek, voldoende zouden blijken
te zijn, en wij meenden ook, dal de loonen, daarbij
betaald, heel wat boter zouden ti)n dan dc vaak
treurig lage loonen, die wy gewoonlijk betaald
krijgen. Helaas, spoedig kwamen wij tót de ont
dekking. dut dc loonen niet alleen onlóeroikeud
waren voor ouzo behoeften, maar dat er in liet Be
stek eenige locmten waren, die gelegenheid gaven
tot knoeierijen, en wel:
lc. In liet Bestek «taal niot opgenomen, dat al
het work zooveel mogelijk op de plaats van don
bouw zelf moet plaats hebben. Wat gebeurde er
nu: De a ui nemer van de Gasfabriek liet het meeste
houtwerk pasklaar maken op zijn werkplaats en
betaalde daar veel lager loonen uit dan hij verplicht
was te doen.
Het zijn vooral de smeden, die het gebrekkige
hiervan ondervonden. Sniidswork wordt zoo goed
als geheel op de werkplaats vervaardigd, waar in
Amersfoort als hoogste loonen geldt 12 il 13 et.
per uur, zoodat zy niet voel bemerkten van de gun
stige bepalingen waaronder zy werkten.
2e. In het Bestek ontbreekt ook maar eenige
bepaling, die de ondcrhandschc aanbesteding weert.
Dit moet o. i. onmogelijk worden gemankt. Waar
6en persoon een wetk aanneemt, mag hy weer niet
zijn arbeiders dwingen (want dit iH het, en niet
anders) onderling een gedeelte van het werk aan
te nemen.
8e. In f>8 van hot Bestek der Gasfabriek, re
gelende de verzekering tegen invaliditeit en onge
lukken, moest, o. i. het volgende ingelascht wor
den I)o aannemer is verplicht nevens de loonlijst,
een lijst ie hangen, waarop vermeld zijn do uitkoe-
ringen, die hy verplicht is uit te betalen, indien er
een zijner arbeideis een of ander ongeluk overkomt.
Het voornaamste artikel voor ons van hot reeds
herhaaldelijk aangehaalde Bestek is 60, regelende
den Irionsiaaiidanrd.
Willen de loonen even hoog of liever lioogerzijn
dan by particuliere werken, dan moeten wy beslist
bij een minimum-arbeidstijd van 11 uur per dag
een hoogor loon per uur ontvangen.
BijvoorbeeldKun timmerman werkt 11 uur per
dag. dus 66 uur po week. Zaterdags gaan daar ge
woonlijk 2 uur af, zoodat hij 64 uur uitbotaald
krijgt, du* 64X16 cent is f10.24. By een particulier
werk werkt bij 18 uur per dag (soms langer) voor
16 cent per uur. Hij verdient dan dus 6X13—2 is
76X16 «>r f 12.16. Evcutoo is hot bjj de andere werk
lieden.
Daarom zouden wy dan ook gaarne zien, dat de
loonlijst aldus werd veranderd:
Timmerman por uur f 0.18—
- - - - „0.20-
Stukadoor of metselaar
Opperman 0.14—
Loodgieter 0.17
Smid n n 0.16—
Schilder of behanger 0.18
Steenhouwer 0.20
Grondbewerker 0.16
Vcrtrouwondo U hiervan goede nota wilt nemen,
teckenen wy dc
Vc-rconigde Besturen.
Ze hield verschrikt op en bukte.
Wacht ik zal u helpen, zei de jonge man,
haastig een lucifer aanstrijkend.
Sakkerloot! Een ridderordeI
Zij i* van mijn vader, zei het meisje verlegen.
Toe, geef haar mij terug Ik ik
De jonge man zag haar plotseling in bel gelaat.
Wat wilt go er roede doen 1 vroeg hy bjjna
ruw. Ge gaat baar toch niet verkoopen vervolgde
hjj met een vreemde uitdrukking in dc oogon. Welk
een hei)ie*chcnnis zou Hij hield verschrikt op,
getroffen door haar smeekende houding.
Hy sterft, fluixlerdo bot meisje, geef bet my
terug, ik moet het verkoopen. Hy sterft van koude
en honger.
Ik zul zien, wat ik voor u doen kan. Mijn va
der is kolonel in bet leger en indien uw voder
In welk regiment diende hy
In het dertiende.
Hot dertiende? herhaalde de jonge man. Dat
was mjju vadem regiment! Vw naam?
Robertson.
Weet ge, vroeg hy liewogen, hoe uw vftderdit
kruis verdiende? Hij was liet dapperste van allen.
Hij redde mijn vader het leven o, als hy het
wist. En dat kruis zoudt ge verkocht hebbon?
Hij greep haar by don arm.
Kom mee, zei hy, ik moet myn voder by hem
brengen.
Ze ging met hem mode en terwijl zy voortliepen,
merkte ny op hoe vermoeid en ellendig zo er uit
zag en toch hoe lief.
Vader! vader! wordt wakker! Hier is iemand
voor u I riep Lizc, zich over haar vader hcenbuigend.
Do oude man keerde zich langzaam om.
ia het kruis Is bet weg 1 vroeg li'y zwak.
Neen, neen, hier is hot nog, vaderl I
Het Kalfsveld, pardon, do Van Persy n-
straat, baadde Zaterdagavond voor de eerste
rnaal na het mooie vuurwerk van verleden
jaar, in een zee van licht.
't Gold een proefneming met gloeikousjes
op de daar door de Gemeente-gasfabriek
geplaatste straatlantaarns.
Die kousjes zullen, als alle andere, op den
duur afnemen in lichtsterkte, doch 't moet
gezegd, dat ze mooi. flink licht gaven en
zeker zal de keuzo uit dc drie leveranciers,
die zoo ad oculos demonstreerden, een heel
moeilijke zyn geweest.
«Wat kan mij dat nu scheien, hoeveel
menschen hier aan de stations uitstappen
Zoo ging onlangs een onzer lezers ons te
lijf; maar toen wo hem hadden uiteengezet,
dat we dio cijfers vermeldden om te doen
zien, dat er heel wat menschen per dag van
de stations de stad ingaan, en dus, stellig
bij hot in gebruik nemen van liet op zoo
veel grootoren afstand gelegen nieuwe ver-
eenigd station, een tram overvloedig reden
van bestaan heeft, toen vond hij dio cijfers
toch wel interessant.
Hem en anderen ten genoege volgt hier
een nieuwe opgaaf.
Van 24 Augustus tot 0 September 11. wer
den op het nieuwe station 11128 kaartjes
door aldaar uitstappende reizigers afgegeven.
Houders van abonnements- en vrijkaarten
medegerekend, steeg toen het van dit station
zich stadswaarts begevende aantal reizigers
op minstens pl.ra. 3850, d. i. gemiddeld 275
per dag.
Volgens vroeger reeds in ons blad ver
melde opgaven bedroeg het aantal aangeko
men niet-doorgaande reizigers op het oude
station in de 'laatste zomermaanden pl.m.
0000 's weeks, d. i. gemiddeld 855 per dag,
zoodat men kan aannemen, dat in aezen zo
mer iederen dag een gemiddeld aantal van
circa 1130 aangekomen reizigers met de be
stemming Amersfoort met do treinen werden
aangevoerd.
De ontwerpen van onzen stadgenoot 'den
tuin-architeet H. F. Hartogh Heys van Zoute-
veen, tentoongesteld in de vitrines van Slot-
houwar's Hoek- en Kunsthandel, hebben in
de afgeloopen week stellig de aandacht ge
trokken' die zij verdienen. Was het eene
een ontwerp voor een fabrieks-terrein »up
to date", het andere was oen plan voor de
bloemisterij van een groot buiten, gelijk
men die in Duilschlana en België veel-, in
ons land nog wel niet heeft.
Maar morgen wordt een ontwerp geëx
poseerd, dat nóg meer aller aandacht zal
trekken, dat, waarnaar Meyster's «Dool om
Rergh" op het landgoed van den heer A.
M. Tromp van Holst werd gereconstrueerd.
Zijn we goed ingelicht, dan zal deze Dool
hof reeds volgend jaar voor de wandelaars
worden opengesteld. Een attractie te meer
voor Amersfoort.
Alsof wind- en regenvlagen het nog niet
genoegzaam vertelden, dat we den herfst
ingetreden zyn, die maar al te snel als op
den voet gevolgd wordt door den winter
komt nu waarlijk nog een andere aankondi
ging 'n duit iu 't zakje gooien, maar
van heel wat aangenamer aard.
Het zyn namelijk de Erven W. van Za
lingen aan de Varicensmarkt, die ons komen
troosten, dat het toch niet alles akelig is,
wat de winter brengt. Met hun advertentie
van speculaas, die dagelijks weer versch bij
haar te verkrijgen is, komen ons immers de
December-feastdagen in de gedachte.
Wij gunnen der firma, dat zy van haar
smakelijk gebak niet genoeg in voorraad
hebben kun.
We hebben uit Rotterdam een nieuwe
Inteekenlijst voor het bewijs van sympathie
aan Mevrouw Dreyfus ontvangen, met de
Goddank t steunde de oude man.
Vader, wien denkt go, dat ik u breng?Iemand,
die u kont van vroeger.
Kennon? Mu kent niemand meer!
Zoudt ge kolonel Marks nog niet eens gaarne
Bjirekcir, vader T vroeg Lizo zacht.
Kolonel wie? vroeg hy met trillende aten».
Mijn Kolonel?
Het volgende oogenblik trad do Kolonel naar
voren.
Robertson I Myn redder!
Kolonel I
Meer zei hy niet, met dc hond van zjjn kolonel
in do r.yne viel hy in onmacht.
Don volgenden dag was het Kerstmis en Robert
son, bedolven in kussens, rustte in do warmo
huiskamer van zijn Kolonel in een groote narm-
stoel van al zyn doorgestane ellende uit. Liefde
vol sloeg hij zjjn dochter gade, die de kolonelsvrouw
behulpzaam was in de huishouding.
Wo hebben een dochter gekregen, zei me
vrouw met tranen in de oogen, wo hebben daar
nltyd zoo naar verlangd.
Lizo dankte roet ue oogen. Was het toeval, dat
Jack eerst zijn moeder en toen Lizc aanzag, die
lievig bioosdo?
Eenige weken later, toon de familie zich om de
theetafel had verecnigd, zei Jack plotseling:
Moeder, Lizc wil u over een halfjaar verlaten.
't Werd plotseling stil in het vertrok. Lize's vader
kuchte, do kolonel heet op zün knevelen mevrouw
liet verschrikt haar handwerkje vallen en wendde
zich tot Lizo.
Maar kind
Jack heeft mij gevraagd zyn vrouw te worden
en ik heb Ja" gezegd, zei Lizc eenvoudig.
vermelding dat deze vóór Zaterdag a. s.
wordt terugverwacht.
Wio dus, bij de zeer velen die teekenden,
nog haar of zijn naam zou wenschen te voe
gen, kome even te onzen bureele teekenen
of zende ons onderstaand formulier inge-
vuld terug
Handteékening
Beroep
Het winter-seizoen, dat van het uitgaan
wordt hier Dinsdagavond geopend door een
concert vun de hoogst gunstig bekende «Wie
nor Damen-Capelle onder directie van Frau
Messerschmidt, de zelfde dus .lie in het «Pa
nopticum" te Amsterdam en in «Seinpost''
te Soheveningen avond aan avond optreedt
voor stampvolle zalen.
Hopen we, dat de heer Lammerts van
Bueren, zich mag verheugen in even druk
bezoek van zijn goed ingericht lokaal.
Een advertentie in dit nummer geeft ver
dere inlichtingen.
Luitenant J. Kooiman, van het 5e regiment
infanterie hier, is ook in het jaar 1899—1000
belast met de opleiding en het onderricht
van de jongelieden behoorende tot Reserve
kader, en van hen die daarbjj een verbinte
nis wenschen aan te gaan, in de gemeente
Amersfoort en omstreken.
De non-activiteit van den 2e luitenant der
infanterie F. J. G. baron Van Hardenbroek
van Ammerstol is op zijn verzoek met éen
jaar verlengd.
Luitenant H. J. Inden, van het 5e regi
ment infanterie, is aangewezen tot het bij
wonen van den Gymnastiek- en Scherm-cur-
sus welke van 1 October tot 15 Januari by
de Normaal schietschool te 'sGravenhage
zal worden gehouden.
Het Eereteeken voor belangrijke kygsver-
richtingen is toegekend aan sergeant A. Slagt,
van het 5e regiment infanterie, die gedu
rende 4 jaren was gedetacheerd bij het leger
in Oost Indië.
Door den kolonel-commandant van het
5e regiment infanterie is aan 20 onderoffi
cieren en korporaals, van het korps, die bij
zonder hebben uitgemunt bij het geven van
onderricht aan de miliciens van de lichting
1890, een maand verlof met behoud van
soldy toegekend.
Bjj het 5e regiment infanterie zijn o. a.
bevorderd tot sergeant majoor-titulair, dienst
doend luitenant t6 velde, de sergeant P. de
Jong; tot sergeant-onderwijzer de sergeant
E. Sluiter; tot reserve-sergeant, de reserve
korporaals S. S. Gallée, Z. Regeiink, J. J. M.
Pierot, J. G. Rutgers, J. Booij, F. VV. C. de
Haas, M. Otten, J. F. G. Brevee, J. W. C.
ört en H. van Loghem, en tot reserve-kor
poraal do adspira^t-vaandrig J. H. van Borkom.
Togen een sergeant van het 5e regiment
infanterie is een instructie geopend wegens
het verduisteren van gelden, hem ter ver
zending per postwissel door een cadet toe
vertrouwd.
Men verzocht ons, dit te vermelden met
dc uitdrukkelijke verklaring dut in dit geval
niet betrokken is de sergeant-facteur Harmsen.
De draaier by de Hollundsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij J. H. F. geraakte
Vrijdag met zijn rechterhand tusschcn het
center en een bout van de klauwploot eener
draaibank, tengevolge waarvan genoemd li
chaamsdeel werd gekneusd. 11 jj moest zich
terstond onder behandeling stellen van arts
J. C. Rolandus Hagedoorn.
Gedurende zijn gedwongen rust wordt
hem door de Maatschappij zijn weekloon
uitgokeerd.
Do loting voor do Nationale Militie zal
te Buarn plaats hebben op Maandag (1 No
vember aanstaande, voor Bunschoten, Raam,
on Eemnes, als: gemeente Bunschoten te 1()t/2
uur, gemeente Baarn te 1 uur, gemeente
Eemnes te 2J/2 uur.
boerenhofstede «De ilooge Kamp" onder
Hoogland, met aanhorigheden, ter gezamen
lijke grootte van 19.0860 Hectaren, werd
deze ingezet door J. van de Lagemaat
op f13120 en het weiland door H. Kreikamp
op f8190, terwyl de massa werd toegewezen
aan J. Versteeg, te Achttienhoven, voor
f21080.
Vervolgens werden 42 perceelen weiland,
genaamd «De Paardenkamp", groot 2.3560
Hectaren en gelegen in den polder Duist,
ingezet door H. Kreikamp voor f1720 en
toegewezen aan den heer H. R. Struve q.q.
voor f2010.
By de Dinsdag ten overstaan van Notaris
Vos gehouden verkooping van de kapitale
Door Notaris Van Blaricum werden Vrij
dag ten verzoeke van de erven Van 't Kloos
ter in het koffiehuis van de wed. Kamerbeek,
publiek verkocht: 3 perceelen weiland ge
naamd »de Blaak", groot 5.12.00 Hectaren,
aan den heer IC. Lugtenstcin, te Soest, voor
f 11 8801 perceel weiland, groot 43.80 Aren,
aan den heer R. Hilhorst Az., te Soest, voor
f290; 1 perceel weiland, groot 28.50 Aren,
aan den heer C. W. Veenendaal te Soest,
voor f 1801 perceel weiland groot 47 Aren,
aan den heer C. Hilhorst Az., te Soest, voor
f370; 1 perceel weiland, groot 36.20 Aren,
aan den heer C. W. Veenendaal te Soest,
voor f340; 1 perceel weiland, groot 14.76
Aren, aan den heer R. Iljlhorst Az., te SoesL
voor f550 3 kampen weiland, groot 3.56.80
Hectaren, aan den heer A. van Paridon, te
Baarn, voor f4140; 1 perceel weiland, groot
3.08.90 Hectaren, aan aen heer J. C. Hamer,
te Baarn, voor f3150, en 1 perceel weiland,
groot 3.37.80 Hectaren, aan aen heer J. van
't Klooster, te Soest, voor f3230,
ln West-lndië zijn limoen-baden zeer in
zwang. Drie of vier limoenen worden stuk
gesneden en een half uur in een kuip met
water gelegd. Het bad moet zeer verfrisschend
zyn.
Men zegt, dat de Arabieren het eerst
boter maakten. Zy hingen de melk inzakken
op de ruggen der kameelen en het gestadig
schudden dezer dieren bij het loopen, deed
de vloeistof in boter overgaan.
Het opnemen van Ingezonden «tukken brengt
altijd mede, dat de Redactie onvoorwaardelijk
instemt met hun inhoud.
Kopij van geplaatste of i
nimmer teruggegeven.
jgoplaatsto stukken wordt
Aan de Arbeiders!
Wanneer men de arbeiderstoestanden hier
in Amersfoort van nabij beschouwt en dus
leert kennen, dan komt men onwillekeurig
tot de onaangename ontdekking dat die toe
standen niet alleen slechter zijn, bij andere
plaatsen vergeleken, maar dat daarbij een
demoralisatie heerscht zooals dat maar in
zeer weinige plaatsen het geval is. De oor
zaken daarvan moeten hoofdzakelijk ra. i.
gezocht worden in de verregaande zorge
loosheid en de drinkgewoonten. Hel laatst
aangehaalde is wel een van de grootste oor
zaken van achteruitgang.
Ik wil hier nu geen onderwerp gaan be
schrijven of bespreken over het drank vraag
stuk, omrede ik meen dat de plaatsruimte
daarvoor te klein is en mijn schrijven dus
nutte'oos zou zijn, maar wel wil ik er op
wijzen dat er thans voor den arbeider in
het algemeen te Amersfoort een Tehuis
(Ons Huis) is opgericht, waar hij gezellig
kan gaan lezen, waar hij zyn vrienden kan
opzoeken, waar hij gezellige avonden kan
organiseeren, waar hij zich in éen woord
kan wijden aan geestelijke kennis, zonder
dat hem dit, behalve de zeer kleine contri
butie van tien cent in de drie maanden, een
cent behoelt te kosten. Zoowel dus de mo-
reele als de materieele zijde is in bet voor
deel van u.
Zult gij arbeiders daar nu gebruik van
maken, of zult gij het door uw onverschillig
heid en laksheid leeg laten staan Dit zou
te bejammeren zijn in de ergste mate, ja
het zou onverantwoordelijk zijn, want waar
men tot nu toe u zoo iets niet aanbood en
gij uw troost moest zoeken op straat of maar
al te dikwerf' in een kroeg, waar men eer
stens een verpestende atmosfeer inademt en
ten tweede men u bedient met vergift, wat
men jenever noemt, daar biedt men u een
gezellig Tehuis aan. O, dat gijlieden begrij
pen wildet wat het zeggen wil menscb te
zijn en dus ook de roeping, de groote ver
antwoordelijkheid, daarvan ten volle begreept,
er zou een andere geest en meer verbroe
dering beerschen. Helaas men behoeft des
Zaterdagsavonds en des Zondags de oogen
maar door Amerfoorts straten te laten gaan
en men komt al spoedig tot de realiteit dat
tot f 14.66 per Meter alsmede zwarte, witte en gekleurde Hennoberg-ZIJde van 86 cent tot
f 14.66 per Meter effen, gestreept, geruit, gewerkt, damast enz. (circa 240 verschillende quali-
teiten en 2000 verschillende kleuren, dessins enz.). Franco en vrfl van Invoerrechten in huls. Stalen
ommegaand. Dubbel briefporto naar Zwitserland.
G. Honneberg's Zijde-Fabrieken (k. k k. Hoflever.), Zurich.
