Maandag 8
October 1900.
No. 5021.
50e Jaargang.
Stadsnieuws.
Marktprijzen.
AMERSFOORTSCEE COURAIÏ.
UITGAVE
firma a h van cleeff
te AMERSFOORT.
nnst /l i- 'a a am\ ^on(^rdagavondAbonnement per 3 maanden fi.irancoper
en onteii/pn'in J6_t regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, oflicieéle-
a or, p ver entlën Per rege' "15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25; elke regel meel
ton ova i 00 Öj CI|S naar P'aat5ru'mtP- Bewijsnummers worden in rekening gebracht en kos
ten evenals afzonderlyke nummers 10 cent.
Bij advei tentiëu van buiten de stad worden de incasseerkosten in rèkening gebracht.
BUREAU
kortegracht 9
Telephoon lft.
lu de Donderdagavond van 8.20 tot 0.15 ten Raad-
buize gehouden 90ste openbare vergadering der Ku-
l|1(.r van Koophandel en Fabrieken waren allo ter
don tegenwoordig behalve de heer Kleber, die doo-
Huiiilie-omstandigheden verhinderd was. De verga
dering werd geleid door de heer Van Dara, onder-
Voorzitter.
De notulen der zitting van 13 September werden
gelezen en z. d. aldus vastgesteld.
Ingekomen waren een verslag der Nederlandsche
icevisacherüenenstatiatieken omtrentdc douane-rech-
lc,, beide ter inzage van belanghebbendeneen
missive van den Minister van Waterstaat, Handel
un Nijverheid omtrent het verwerven van een diploma
voor bestuurders van stoomwerktuigen en een adres
van do Kamer te Arnhem over de Drankwet
zuilen eirculeeren en in een volgende vergadering
worden behandeld; een missive van|de „Vereeniging
vuu Ned. sieen-fabrikauten1' houdende instemming
mul het bekende adres van mr. Van Diggelen aan
de Tweede Kamer over de demping der Zuiderzee
ook omtrent deze zaak heel't de Kamer reeds
meermalen haar meening uitgesproken, zoodat be
sloten wordt, die missive aan te nemen voor ken
nisgeving.
In behandeling komen nu
Een missive van den Minister van Financiën om
trent de jam-fabricage. De Kamer stemde in met
het adres der Kamer te Londen te dezer zake en
dit gaf den Minister aanleiding, de namen te ver-
zooken van de deskundigen die de opinie der Kanier
ton deze hebben gevestigd.
De heer 8 i n n i g e meent, dat de Minister deze
natucu niet behoeft te welen.
De heer Visser vraagt of mon hierop wel verder
zal ingaan.
De heer Van Haselon deelt volkomen demee-
iiig des hoeren Sinnige.
De Voorzitter meent, dat de quaestie zeer do-
tclig is omdat hier geen jiuu-fabrioken zijn. De Ka
mer ontstak haar licht bij deskundigen doch vestigde
haar oordeel op de gronden door de Kamer te Lon
den ontvouwd en op artikelen daarover in vakbla
den. Spr. meent, dat het 't best is, op die wijze te
antwoorden.
De heer Sinnige meent, dat de Minister iets
vraagt waarop niet direct behoeft geantwoorc' en
stolt voor, de missive aan te nemen voor kennisge-
lie heer Visser /telt voor, to antwoorden, dat
do Kamer evenzeer deskundigen hoorde als de Mi
nister doch andere conclusion kreeg als Z, Exc. en
hut der Kamer evenmin geweuscht voorkomt
namen te noemen als de Minister zulks deed.
l)e heer S i n r 1 g e vindt de vraag verschrikkelijk
indiscreet. Is hot gebruik, dat naam jn toenaam van
oen geraadpleegdcn fabrikant worden genoemd
Mul algemeeue stemmen wordt nu besloten in
dien geest aan den Minister te schrijven.
Aan de orde komt nu de wenschelijkeid van de
oprichting van Kamers van Arbeid hier ter stede en
tvel voor de bouwvakken oc voorde genotmiddelen,
omtrent welke zaak door het Dagelijkseh Bestuur
der Gemeente het advies der Kamer werd gevraagd.
De heer Visser herinnert, dat van de 27 op
geroepen belanghebbenden in de vorige zitting
s'echts 11 opkwamen, van wie 2 vóór de oprichting,
8 cr tegen eu 1 twijfelachtig waren.
De heer Van HaseleD durft niet geheel zich
tegen de opriebtiug te verklaren, omdat het ver
zoek gedaan werd direct uit de arbeiderskringen.
Al zijn de toestanden hier ook zeer rooskleurig, in
vergelijking met andGre plaatsen, dan moge men
toch niet schroomvallig zijn om het verzoek te
ondersteunen. Op 1 Januari 1900 waren er reeds
60K, v. A. eu waar de Regcering hen iu 't leven nep,
zijn zy zolcer uoodig. Moge ook hier blijken dat
ze nuttig zijn en ten zogen strekken van de be
langen der patroons zoowel als der arbeiders.
De V o o r z i 11 e r merkt op, dat de oprichting
van K. v.A.iude lucht zit en dat bij verzet zoo licht
zal worden gevraagd „waarom werkje dat nu tegen
Doen ze geen goed, dan zullen ze toch ook geen
kwaad doen.
Do heer Van Haseleu zegt, dat het niet al
leen weuschclijk is een plaatselijke K. v. A. te heb
ben, maar ook gewestelijke, zelfs een centrale.
.Dy Voorzitter zegt, dat thans alleen sprake,
is van do al dan niet weuschelijkheid eeuer K. v. A.
voor Amersfoort eu verzoekt den lieer Van Hase-
len, ziyb hiertoe te beperken.
De Voorzitter brengt nu in briiandelmg he
«unyopt-advies. Drie vrageu werden gesteld: vindt
Je oprichting i oodig of nuttig; wat denkt ge
van dy groeneoriug der verschillende vakkenzoudt
W de K. v. "A. ook wilicn uitbreiden over de naaste
omgeving T
De Kamer juichte iudertijd zelf de wet tot op-
nchtiug der K v. A. toethaus is het enthusiasme
veol bekoeldbij geschillen of stekingen zag men
slechts weinig resultaat. Hier ter plaatse znn ge
schillen of stakingen nog niet voorgekomen eu iu-
d'cn er ook al eens meeuingsverscli.l was dan
werd dit steeds vreedzaam en spoedig opgeilosit. iNooü-
ZKKulijk zijn de K. v. A. .lus niet, doch de Kamer
wil zich niet verzetten tegen hun oprichting.
Wat de groepeering van zó.» heterogene vakken
óon K. v A. betreft, vooral m die voor de ge
notmiddelen, heeft de Kamer wel ccmg bezw,aair,
Zoor weuschclijk komt het der Iv.unervoor
"«ut omliggende buitengemeenten saam te vatten
onder Amersfoort, uit hoofde van het dagelijkseh v
keer.
,lnP®. hl°.e,r Visser zegt, dat de conclusie dus is,
da de uitspraak der belanghebben heeft aangetoond
.lat de onncht.nv »»n K" s ~et noodzakelijk is!
oprichltaB ■■■- -
uoeh dat men er zich desniettemin niet tege.j zal
verzetten. 6
De heer Van Haselen meent, dat de wenschen
van talriikc vereenigingen wel opwegen tegen de
meemng van enkele particulieren.
De heer Sinnige dacht vroeger evenzoo doch
hij toetBto de meest-belaughebbenden, de werklie
den. o. a. don Secretaris der Winkelbedienden-ver-
oeniging, die hem antwoordde: „Ja, ik weeter niets
van, heolemaal nietsik moest natuurlijk op 't re
quest teek-enen. Of 't veel zal uithalen Ik geloof
't niet, ja, wol heelemaal niets". Daarna vroeg spr.
de meeuing van een zeer bekwaam timmerman, die
er zich óok nogal druk voor had gemaakt en die
hem antwoordde„Ja, daar kan ik niets van zeg
gen, maar 't is toch wel aardig als bij voorbeeld een
architect de materialen afkeurt en de K. v. A dan
recht doet". Toen spr. hem inlichtte, dat dit niet
de taak der Kamer is, was de goede man geheel
uit het veld geslagen. Deze t.veo waren spr. vol
doende. Ook spr. deelde aanvankelijk de meening
des hoeren Van Haselen en trachtte zich daarom te
orienteeren bij de aanvragers. Men ziet met welk
gevolg.
De Voorzitter merkt op, dat ditlgeen eigen
lijke bestrijding is van het concept-advies, dat nu
in stemming wordt gebracht en met algemeene
stemmen aangenomen.
De heer Viss r zegt, vernomen te hebbeu dat
de Ned. Centraal Spoorweg-Maatschappij de exploi
tatie der paardentram BaarnSoest heeft overgeno
men en stelt voor, aan die maatschappij te verzoe
ken, de paardentram te verlengen tot Amersfoort.
Spr. beoogt hiermee het bevorderen van het markt
bezoek te Amersfoort van de bewoners van Soest en
omstreken. Bekend is het, hoe zij thans te Dtrecht
gaan markten, vooral sedert de lijn Soesterborg
Utrecht is geopend en spr. meent, dat en tram
SoestAmersfoort van groot belang zal blijken voor
onze Gemeente.
De heer Sinnige meent, dat er een concessie
voor deze paardentram door de Gemeente Amers
foort verleend is en wel van Soest lot de Varkens-
markt. Spr. kan niet juist zeggen of die concessie
al dan niet verloopen is, doch hij juicht het plan
zeer toe, want hoe gemakkelijker de verkeersmid
delen zijn, des te meer zal de stad bloeien die waar
lijk al genoeg te lijden heeft van het ijzeren keurs
lijf der spoorwegrails bij alle uitgangen der Ge
meente.
De heor Van der Zoo de Jong meent, dat de
Ceutraalspoor niet zal gevolg geven aan het verzoek
tenzij ze er groot voordeel in ziet, want deze maat
schappij denkt minder om de Gemeenten dan om
zienzelve. Spr. vreest, dat de maatschappij allereerst
bij Amersfoort zal komen om geldelijkeu steun.
De heer S i n n i g o zegt, dat bij d.e vorige con
cessie-aanvraag als voorwaar de werd gesteld, dat
Amerfoort f500 zou geven als rentegarantie.
De heer Visser meent bijna zeker te weten, dat
de Centraalspoor zeet meegaande zal blijken als hot
verzoek door derden wordt gedaan. In geen gevoel
kan het verzoek kwaad en deed de Kamer niets
anders dau een poging otu net marktbezoek te bevor
deren. -
Do heer Sinnige zegt, dat de maatschappij er
zeer sterk over denkt het tramnet uit te breiden
omdat de Soestertram zóo niet kan bestaan. De
maatschappij nam haar over om haar door te trek
ken via Baarn en Eemnes naar de Gooische stoom
tram en zjj wil haar gaarne uitbreiden naar Amers
foort.
De Voorzitter merkt op. dat toen de tram
werd gelegd het wel degelijk in do bedoeling lag,
haar door te trekken naar Amersfoort, waar echter
niet voldoende werd deelgenomen aan het kapitaal.
Mocht de concessie iuderdaad verloopen zijn, dau
kan deze weer worden aangevraagd.
Ook spr. gelooft, dat deze tram van groot belang
is voor Amersfoort. Veel Soesters, die thans naar
Utrecht gaan, zullen dun zich naar Amersfoort be
geven, dat toch auderhalf uur dichterbij ligt.
Het voorstel-Visser, in stemming gebracht, wordt
nu aangenomeu met algemeeue atetnmeu, waarua
de vergadering wordt gesloten.
Met het oog op de aanstaande loting voor de
Nationale militie, verzoekt men ons het volgende
ingeschrevene wordt dadelijk na het trekken
van zijn nummer gemeten en geeft de redenen
van vrijstelling op, die hij meent te hebben.
Ook kan zijn vader, moeder ot voogd, de re
denen oogeven, zoo de ingeschrevene niet tege-
woordig is.
Art 54 zegtvrijstelling, aangevraagd wegens
ziekelijke gesteldheid of gebreken, of wegens ge
mis aan lengte, wordt niet verleend wanneer de
oteliD" die haar vraagt, niet voor den Militie
raad 'is verschenen, tenzij hij wegens ziekte of
gebreken daartoe buiten staat is.
Van de lichting 1900 zijn. na hun indeeling,
02 lotelingen wegens lichaamsgebreken uit den
dienst ontslagen en door anderen vervangen moe
ten worden.
Daaronder bevonden er zich, die vrij van
dienst zouden zijn gesteld, indien zij bij de lo
ting hun gebreken hadden opgegeven, en deze
bij den Militieraad waren onderzocht.
De lotelingen worden dus in hun belang ge
raden, van alle gebreken, die zij hebben en
waardoor zij denken ongeschikt te zijn voor den
dienst, bij de loting opgave te doen aan den
heer kolonel, militie-commissaris.
Aanstaanden Donderd.-g zal het een kwart
Eeuw geleden zijn dat 'de heer J. C. van der
Nagel werd benoemd tot hoofd der openbare
Jongensschool le soort hier.
Aan onzen stadgenoot den ritmeester M. van
Kuijk, commandant van het eskadron ordonnan
sen, is vergunning verleend tot het aannemen
en dragen van der versierselen van ridder 4e klasse
in de orde van de Leeuw en de Zon, hem door
Z. M. den Shah van Perzië geschonken.
Luitenant A. J. Valewink, van het óe regi
ment infanterie, wordt ook gedurende dezen win
ter belast met het verrichten van krijgsgeschied
kundige nasporingen in het Gemeente-archief
hier.
legraaf en doen de reizigers zooveel mogelijk
waarschuwen. Tóch vliegt er nog menigeen m.
Oppassen is de boodschap.
Niet minder dient opgepast bij het in voor
raad nemen van brandstoffen voor den komenden
winter.
Van welingelichte zijde vernemen we, dat hier
bij de brandstofhandelaars volop voorraad is
tot half Januari, doch dat het zich laat aan
zien, dat zij na dien datum „neen" zullen moe
ten verkoopen.
In een buitengewone algemeene ledenverga
dering van „Amicitia", te houden Vrijdag 19
October des avonds te 8 uur, zal in behande
ling komen bot rapport der commissie tot on
derzoek van de mogelijkheid der verbouwing
van do comedie-zaal.
Bij liet jongste examen voor het diploma 3e
klasse (zuiver en correct schrift) van het oor
spronkelijk Nederlandsch alphabetisch kortschrift
van onzen stadgenoot den luitenant-adjudant
der infanterie A. W. Groote zijn weder 40 ad-
spiranten geslaagd. De proefschriften van G
adspirunten moesten worden afgekeurd.
Met goed gevolg werd geëxamineerd als leer-
ares éen dame en als corrector drie heeren.
Hoezeer dit even eenvoudige als practi6che
sy3teem ingang vindt, moge hieruit blijken, dat
te Amsterdam een vereeniging „Stenographie-
Groote" is opgericht, welke afdeelingen zal stich
ten over heel Nederland.
Tot gewone leden kunnen toetreden zij die
in 't bezit zijn van het diploma 3e klasse of zij
die daarvoor in aanmerking kunnen komen.
Voor het lidmaatschap wende men zich tot den
heer J. Wildeboer, Secretaris, Lindengracht 148
te Amsterdam.
De alt-zangeres Teresa Tosti zal hier 15 Oc
tober met den pianist Rudolph Panzer een con
cert komen geven.
Bij het op 1 en 2 dezer gehouden toelatings
examen voor de Burgeravondschool zijn van de 28
candidaten 21 geslaagd, te wetenC'. van Ach-
terbergh, C. van Aken, H. van Beek, A. Bok-
ker, D. H. Bettink, G. van den Biezenbosch, Jan
Bloemink, H. A. Butselaar, A. W. van der Heij
den, W. Kerkhoff, C. Koning, J. Lorrijn, G. van
Moorselnar, E. S. Reeders, C. Schreuder, H.
Smink, W. A. C. Stoopendaal, H. van Veen, E.
Veldhuizen, VV. L. de Wit en J. A. van Wou
denberg.
Tevens is zonder examen toegelaten W. C.
C. Nieuwland, die reeds elders een soortgelijke
inrichting bezocht.
De school is nu begonnen met 42 leerlingen,
nl. 22 in kl. I, 10 in kl. II, en 10 in de klasse
voor voortgezet teekenen.
De driedaagsche afstandsrit, uitgeschreven
door de Militaire sport-vereeniging en te houden
op 10, 11 en 12 dezer van Arnhem via Deven
ter eu Amersfoort naar Utrecht (229 K. M.)
gaat niet door en wordt vervangen door jacht-
ritten te Deventer en te Venloo.
Liet het zich in het begin der vorige week
aanzien, dat de influenza onder de paarden van
het le regiment veld-artillerie iu de Legerplaats
bij Oldebroek tot staan was gekomen, thans is
weer een der paarden aangetast, zoodat het de
tachement daar zeker nóg wel een maand moeten
verblijven.
De Rechtbank te Utrecht eischte 12 jaar ge
vangenisstraf tegen den 19-jarigen I. M. C. S.,
beklaagd van doodslag en diefstal in den avond
van 9 Juli gepleegd op de 72 jarige mej. Brou
wer aan de Bildt-straat te Utrecht.
Men herinnert zich zijn arrestatie in het hotel-
„Oud Leusden".
Uitspraak 25 October.
De bronzen medaille voor 12-jarigen trouwen
dienst is op plechtige wijze uitgereikt aan ser
geant B. van den Belt en sergeant-onderwijzer
P. J. Ampers, van het 5e regiment infanterie.
Bij het 5e regiment infanterie zijn bevorderd
tot sergeant de sergeanten-titulair J. F. J. Mol-
linger en A. van Straalen alsmede de korporaals
E. J. C. Meulman, A. Katerberg, en J. van Mau-
rik en tot reserve-korporaal de adspirant-vaan
drig S. Grobber.
De jongelingen J. O. Hanrath en E. van Beu-
Bekom hebben bij het 5e regiment infanterie
aangegaan de verbintenis als adspirant-vaandrg
voor het reserve-kader.
Dat het verzamelen van prent-briefkaarten een
vrij algemeene kwaal is geworden, is bekend.
Minder algemeen zal het bekend zijn, dat zelfs
de Schilluk-negers, die verleden week in de
„Keizerskroon" waren, er handel in dreven.
Nög minder bekend zal het zijn, dat zoo 'n ne
ger kiekje, naar Amsterdam gezonden, met boe
te-port werd belast omdat aan de adres-zijde
stond gedrukt „Postkarte".
Anderen ten les.
Van ernstiger aard is de volgende waarschuwing.
Een bende kwartjesvinders reist iederen dag
yan Amsterdam via Amersfoort naar Kleef of
naar Zutphen.
De heeren hebbeneen abonnement derde
klasse.
i De stations-chefs waarschuwen elkaar per te
De „Maatschappij tot Opvoeding van Weezen
in het Huisgezin'' ontving aan legatenvan da.
L. te G. f250, van J. M. v. II. te R. f500, van
X. te Y. 3000 er van Y. te X f 1000en aan
schenkingenvan P. C. te A. f10 000, P. S. te
A f200 en de Ned. Hervormde gemeente te Pe
tersburg f400, benevens eenige kleinere bedra
gen van te samen f 100.
Van de 56 sollicitanten naar de betrekking
van Hoofd der school op den Eemnesserweg te
Baarn hebben drie deelgenomen aan het verge
lijkend onderzoek.
Hervormingen behoeven niet altijd in het groot
te geschieden. Wie den minuutwijzer verzet, doet
ook den uurwijzer meegaan. Jean Paul.
Gevonden Voorwerpen
1 rijgschoen, 1 koralenbeurs met eenig geld
1 zilveren lepeltje, 1 zilveren horloge.
Rechthebbenden kunnen zich vervoegen
aan het Bureau van Politie.
Amersfoort, 5 October 1900.
Tarwe l'O.a f0.Rogge f0.a f0.
Boekweit f0.a f0.Appelen f2.50
f5.Peren 1'3.a f5.Nieuwe aard
appelen f0.a f0.Zandaardappelen 1'2.
a2.25 Hoeadereierer, f5.a f5.40 per
100 stuks. Boter f 1.10 ét 1.30 p. k. Kippen
f0.60 a f0.90. Kuikens fl.a fl.10. Piep
kuikens f 0.30 a f 0.60. Eenden f 0. 60 a f 0. 90
Hazen f0.a f0.— Wilde konijnen f0.ét.
fü.—Tamme konijnen f0.60 a f 1.— p. st.
Duiven f0.40 a f0.60 p. paar. Vette varkens
f0.— af 0.—. Magere varkens f12.—a f 18.'
Zeugen f40.a f60.Biggen f6.—
f 12.Vette Koeien f0.a f0.Guste
Koeien f0.a f0.Kalt koeien f0.a
fü.Kalfvaarzen f0.a f0.—Pinksn
fD.-- a f0.Pinkstieren f0.— ét f0.
Vette Kalveren f0.a f0.—
Aangevoerd waren ongeveerheet.
Tnrwe, heet. Rogge, heet. Boek-
vóeit, 200 heet. Appelen, 80 heet. Peren,
heet. Kleiaarda\jpelen, 200 heet. Zandaard
appelen, 20000 st. Hoendereieren, 1400
kilo Boter, kilo Margarine, Vette
varkens, 25 Magere varkens, Varkens
voor exportslagerijen, 350 Biggen en 10
I Zeugen.
