Het gedrag en de vljjt van het personeel
gaven steeds aanleiding tot tevredenheid.
In de stokerij waren sedert 17 Augustus
geregeld .n werking 2 ovens of 16 retorten,
waarmede gedurende de wintermaanden uog
juist in de behoefte kon worden voorzien.
Het laden der retorten geschiedt met de
lade. die aan een r.angbaan, welke door de
stokerij en kolenloods loont, is opgehangen,
zoodat de kolen slechts eenmaal behoeven
opgeschept om vervolgens, zonder nogmaals
verwerkt te worden, met de lade in de re
torten te worden gebracht.
Lie werkzaamheden in de stokerij worden
hierdoor niel alleen vereenvoudigd, doch
veel vorlicbt en de kolen niet noodeloos
vergruisd.
De resultaten roet deze twee ovens ver
kregen, beantwoordden geheel aan de ver
wachting.
De benoodigde steenkolen werden, volgens
overeenkomst, grootendeels geleverd door de
ateenkoien-handelsvereenigipg te Utrecht en
wel 1436 (JOU Kilo consolidation-kolCD, en
verder door de firma P. H. Hoos Zoon,
te Rotterdam, 491935 Kilo Mickley- en
484855 Kilo Itoldon-kolen.
Op 31 December waren in het geheel
aangekocht 2 412790 Kilo kolen, waarvoor,
met inbegrip van vracht- od losloonen. werd
betaald 131443.69% of gemiddeld 11303
per 10U0 Kilo.
Van de 1 469725 Kilo gedistilleerde kolen
werden geproduceerd, volgens aanwijzing
van den fabrieksmeter 428555 M3. gas of
per 1000 Kilo kolen 291.50 M3. gas.
De grootste productie per etmaal had
plaats op 6 December en bedroeg 4550 M3.
De opbrengst van cokes was 22293 H.L.
of per 1000 Kilo gedistilleerde kolen 15.1 H.L.
of 635 Kilo. Hiervan werden voor de ver
warming der ovens 5315 H.L gebruikt of
per 1000 Kilo verwerkte kolen 150 Kilo.
Voor de verwarming van stoomketels, gas
houder en andere doeleinden werden ge
bruikt 1593 H.L. of ongeveer 45 Kilo per
1000 Kilo verwerkte kolen, zoodat per
1000 Kilo verwerkte kolen 440 Kilo cokes
voor den verkoop overbleef, ol totaal
15 385 H.L., waarvan verkocht werden
6099 H.L. zoodat op 31 December ir» voor
raad bleven 9286 H.L. cokes.
De opbrengst der verkochte cokes was,
na aftrek van f85.80 hezorgloon, f5058.65
of gemiddeld f0.83 per H.L.
Aan konltecr werd verkregen 450 H.L.
en daarvan afgeleverd 90 H.L., zooilat op
31 December in voorraad bleef 360 H.L.
De opbrengst per 1000 Kilo kolen was
40 Kilo teer.
Het gaswater werd verwerkt tot zwavel
zure ammoniak en daarvan verkregen
7064 Kilo zout of ongeveer 5 Kilo per
1000 Kilo verwerkte kolen. Hiervan werd
4000 Kilo verkocht, zoodat op 31 December
nog 3064 Kilo in voorraad bleef.
De inhoud van den Gashouder bedraagt
4000 M8., terwijl de grootste gasproductie
per etmaal was 4550 M3.alzoo wasdegas-
berging 88°/0 van de productie.
De aflevering van het gas geschiedde on
der een druk van 28 m/m. bij dag en hoog
stens 40 m/m. bij avond, terwijl in oe
ochtenduren de druk tot 32 m/m. werd
verhoogd.
Op den verst van de fabriek verwijderden
lantaarn was nog een druk van 25 m/m.,
zoodat dat de gegeven druk voldoende was
en van te weinig druk bij particulieren dan
ook geen klachten werden gehoord. Inte
gendeel werd hier en daar geklaagd over
te veel gasverbruik en hoewel het verbruik,
wegens den beteren aanvoer, in evenredig
heid daarvan grooter moest zijn, lag de oor
zaak hoofdzakelijk in de slechte regeling der
gasgloeilicht branders en comforen of het
gebruik van ondoelmatige branders.
Het lichtgas wordt na de natte zuivering
nogmaals door ijzcroxyde gezuiverd en ver
laat de zuiverkisten geheel vrij van zwavel
waterstof. Verder werd het gas nog onder
zocht op ammoniak en zwavelgehalte en
bleek uit de rapporten van den scheikundige,
belast inet dat onderzoek, dr. Antusch, dal
1 M8. of 1000 Liter gas bevattenaan am
moniak van 0.000 tot 0.014 Liter, aan zwa-
velverbindingen van 0.084 tot 0.120 Gram.
Het gas werd alzoo volkomen zuiver aan de
gasverbruikers afgeleverd. Over de hoedanig
heid van het gas werden dan ook geen
klachten vernomen.
Bij de verschillende gasverbruikers waren
op 17 Augustus geplaatst 638gasmeters voor
lichtgas en 56 voor kookgas, te zamen met
6048 meterlichten.
Op 31 December was dit cijfer geklommen
tot 729 metei's voor lichtgas en 89 voor
kookgas, totaal 7337 meterlichten, een ver
meerdering dua van 01 meters voor lichtgas
en 38 voor kookgas met 1289 meterlichten,
of: de fichtgasmeters met 14%, dekookgas-
meters met 58% en de meterlichten met 21%.
In de publieke verlichting werd op 17
Augustus voorzien door 400 lantaarns ver
deeld in 148 hoofd- en 252 avondlantaarns.
Op 31 December was dit aantal vermeer
derd met 13, dus zamen 413 lantaarns, ver
deeld in 157 hoofd- en 256 avondlantaarns.
De hoofdlantaarns branden van 's avonds
na zonsondergang tot 's morgens voor zons
opgang, de avond lantaarns 's avonds, uitge
zonderd met maanlicht tot 11 uur.
Van 17 Augustus tot 31 December kregen
115 lantaarns geen nieuwe kousjes en was
bet totaal vernieuwde kousjes 534, terwijl
het breken van lantaarnruiten van geen be-
teekenis was.
De oorzaak van veelvuldige breuk op en
kele lantaarns ligt hoofdzakelijk in kwaad
willigheid of aanrijding der lantaarns terwijl
in bet laatste geval de kosten dan ook weder
vergoed zijn.
Voor de financieele uitkomsten over het
afgeloopen tijdvak verwijst de Gas-commissie
naar de Balans en de Winst- en Verliesre
kening als bijlagen tiet Rapport gevoegd en
stelt zij voor. bet wiDtsaldo ten bijdrage van
f 15 924.28 te verdeel en als volgt:
non-valeurs f 16.11 interest aan de Gemeen
te verschuldigd f 4600interest van den grond
over ruim 3 jaren, f3500, zijnde 10% van
't geheelAfschrijving op de ovens f 3485.10:
afschrijving oprichtingskosten 14323.07 to
taal 115 924.28.
De Commissie roemt in 'l bijzonder den
ijver en de nauwgezetheid waarmede de Di
recteur zich van zijn taak gekweten heeft,
den tact door hem betoond in zijn omgang
met het personeel en de bereidwilligheid
waarmede hij het publiek steeds met inlich
tingen en hulp ten dienste staat.
StadsnieuwsT~
lo zijn Vrijdagavond gehouden vergadering
heeft het Kies-college der Ned. Hervormde
kerk ter voorziening in de vacature ontslaan
door het emeritaat van ds. D. P. M. Gras
winkel beroepen tot predikant ds. J. van
Aalst Jr., thans predikant te Noordwijkers
hout.
Het benoemde tot ouderling (vacature-
Van Luvk) den heer N. Veis Heyn, tot dia
kenen de heeren J. E. van Nie en C. Janssen,
deze laatsten in de vacaturen ontstaan door
het bedanken als diaken door de heeren N.
Veis Heyn en B. van 'tEind.
Van het College van Gedeputeerde Staten
der Provincie Utrecht treden af op 2 Juli a.s.
periodiek de heerenmr. A. W. van Beeck
Calkoen, mr. B. J. L. baron De Geer van
Jutfaas en jhr. mr. J. E. Huvdekoper van
Maarsseveen en Nichtevecbtdoor aftreding
als lid der Staten de heerenmr. C. G. Ber
ger van Hengst en E. J. I. C. van Baerle.
Bij de heden gehouden verkiezing van
éen Raadslid ter vervulling van de vacature
ontstaan door het ontslag nemen als zoo
danig door mr. J. G. A. van Zijst zijn ge
steld tot candidate!) de heeren H. Koning,
C. J. Plomp en J. C. Rolandus Hagedoorn.
De stemming zal plaats hebben op 5 Juli,
de herstemming., zoo noodig, op 16 Juli te
gelijk met die voor de periodiek aftredende
leden, voor wie de verkiezing is bepaald op
morgen, Dinsdag.
Morgenmiddag om 2 uur zal het verkeer
over een deel van omstreeks 60 Meter van
den Soesterweg, benoorden den Paralelweg
naast het voormalig Tolhuis bij den spoor
weg-overgang zijn omgelegd over een weg
op het terrein van het nieuwe stations-em
placement.
De stremming van het verkeer van rij- en
voertuigen en vee op de Bloemendalsche-
poortbrug is verlengd tot Zaterdagavond a.s.
Bij Kon. besluit is benoemd tot schoolop
ziener in liet arrondissement Amersfoort dr.
L. B. Fikkert, Directeur der Hoogere Bur
gerschool met 3- jarigen cursus te Gronin
gen, zulks ter voorziening in de vacature, ont
staan door het ontslag nemen als zoodanig
door dr. K. W. van Gorkom.
Naar we uit goede bron vernemen, zal wel
haast een voorstel den Gemeenteraad berei
ken om den gasprijs inet 1 Augustus éen
cent per stère lager te stellen en dus te bren
gen voor lichtgas op 8, en voor kookgas op
7 cent. v
Luitenant W.van Bakel is ingedeeld bij het
3e bataljon 5e regiment infanterie hier, ter
wijl de eveneens uit Oost-Indië gerepatri
eerde le luitenant H. J. F. Klatte evenzeer
wordt ingedeeld bij een der bataljons in dit
garnizoen.
Luitenant G. K. Miiller, van de Cadetten
school te Alkmaar, is aangewezen om de
najaars-oefeningen van het 5e regiment in
fanterie rond het garnizoen Amersfoort bij
ie wonen.
Sergeant-titulair D. Schotman, van het 5e
regiment infanterie, is bevorderd tot sergeant
effectief.
Majoor G. H. baron Van Boetzelaar, de-
tachements-cc-mmandant van hetle regiment
huzaren hier, wordt in het najaar overge
plaatst naar de veld-eskadrons te Deventer
en hier vervangen door luitenant-kolonel L.
Bolle, van bet korps.
In verband met de Maskerade-feesten te
Utrecht loopen morgen extra-treinen van de
Ned. Centraal Spoorweg-Maatschappij welke
te 12.10 en 2 uur van hier vertrekken en
te 40.10, 10.40 en 42.10 uit Utrecht terug-
keeren.
9-?A en te Amersfoort te 10.35,11.08 en 12.45.
Alles spoortijd.
i Voor die treinen worden wel goedkoope
kaarten uitgegeven, doch zij stoppen niet
aan de tusscbea-statiuns tn de stopplaatsen,
behalve de trein van 12.46 's nachts.
In ons vorig nummer maakten we gewag
van den piuizenregeD, die ook elders werd
waargenomen en we vroegen of inderdaad
moest gedacht aan kapok-pluizen, afkomstig
van den brand van het Entrepot te Antwer-
1 peD.
j Gelijk dat gewoonlijk gaat, is ver gezocht
naar hetgeen" voor de hand lag. Immers
i thans is zonneklaar gebleken, dat de pluizen,
die ook Zaterdag weer in de Langestraat
I woeien, afkomstig zijn van den praebtigen
j Canadeeschen peppel (vulgus: kadaster-pep-
i pel) in het Plantsoen vóór de Kleine Haag,
i die dit jaar buitengemeen mooi bloeit.
Door de politie is hier Vrijdagavond op
den openbaren weg aangehouden en naar
het bureau geleid Gerardus Cornelis Taderna
Wielandt, geboren te Haarlemmermeer,
9 Maart 1869, thans zonder beroep te 's-Gra-
veland, de bekende jonkheer, baron, graaf, enz.
die laatstelijk «werkte" met inteekenlijsten
voor de gevangen Boeren of de vrouwen»
kampeu in Zuid-Afrika.
Zijn opsporing en aanhouding was verzocht
zoowel door den Hooid-commissaris van
Politie te Amsterdam als door den Burge
meester van Baarn, die beiden den elegant
gekleeden en van geld welvoorzienen jonk-
man snoodelijk verdenken van oplichting
I en hem zelfs ten laste leggen, althans ervan
j verdenken, dat hij zijn liefdewerk onder
j bedrieglijke voorgeveus vervult en zich
daarbij bedient van valsche aanbevelingen
i en die dan ook zijn opsporing en aanhou-
I ding verzochten.
Toen de agent J. Brits hem herkende en
I vroeg of hij niet Taderna was en hem, toen
hij dit erkende, verzocht hem naar het Po
litiebureau te willen volgen, werd mijnheer
erg boos, verklaarde dat hij «mijnheer Ta
derna" was en zeide op hoogen toon«ik
wil den commissaris eens over jou spreken,
over zijn agent, die mij durft aanhouden".
De agent haastte zich hern te verzoeken,
j hem toch vooral niet te willen bezwaren,
hetgeen «mijnheer" Taderna voorgoede munt
i opnam, waarna hij zijn hooge protectie toe-
zeide.
Zaterdagochlend, toen dezelfde agent hem
gevankelijk naar Baarn geleidde, had T. heel
wat minder buogen toon.
Brits schijnt een goede vangst te hebben
gedaan.
Zaterdagmiddag rond vijf uur sloeg een
paard, gespannen voor een zware doch ledige
wagen van den molenaar Treure, in de Lan
gestraat op hol en rende, door den ratelenden
wagen telkens meer opgeschrikt, in angst
wekkende vaart in de richting van de Var
kenmarkt.
Een bediende van den heer Bratidsen,
die een eind naast het paard liep. wist het,
door 'taan het hoofdstel le grijpen en door
het te doen keeren, tot staan te brengen.
Een wonder mag het heeten, dat er geen
ongeluk gebeurd is.
Slechts eenige oogenblikken nadat het
paard was voorbijgerend, kwamen twee rij
tuigen het zoo smalle gedeelte der Lange
straat ingereden. De inzittenden zullen ver
moedelijk niet begrepen hebben aan welk
groot gevaar zij ontkomen zijn.
Een premie is door de Brandverzekering-
Maatschappij «De Nederlanden" te Zutfen
(agent de heer J. Busquel) toegekend aan de
Wilhelmina-spuit voor het doeltreffend op
treden bij het beperken van den feilen bin
nenbrand ten huize van A. Lenstra, aan den
Weverssingel.
Bij de Vrijdag ten overstaan van notaris
Johs. Knoppers gehouden veiling werd per
ceel 1, twee buizen met schuur, tuin en
warmoezeniersgrond, aan den Hoogeweg
nabij de Grebbelinie, opgehouden, perceel 2,
wei- en bouwland, verkocht voor f3420, per
ceel 3, idem, verkocht voor 1*3550, en per-
ceelen 4, 5 en 6, drie stoelenzifplaatsen in de
i Hervormde kerk te Hoevelaken, verkocht res
pectievelijk voor f90, f86 en f80.
Bij de Zaterdagavond te zijnen overstaan
gehouden veiling werd het huis aan de
Kampstraat no. 18 opgehouden, gold het huis
no 16 aan de Sint Andries-straat f 1520, werd
het winkelhuis no. 1 aan de Bloemen-
dalsche straat met aangrenzend huis en erf
aan den Weverssingel opgeiiouden, gold het
huisje aan de Valkestraat tegenover «Het
Valkje" f740, en werden drie woningen in
den Grooten Haag samen verkocht voor een
honderd vijftig gulden,
Bij de Zaterdag ten overstaan van notaris
Vos gehouden verkoopingen golden de
woonhuizen met tuin rro. 47 en 49 aan den
Soesterweg, groot 7 A. 28 c.A. en3A.9cA.
samen f2680 een perceel bouwterrein daar
nevens, groot 10 A. 60 c.A., f680, terwijl
het winkelhuis no. 50 aan de Kampstraat, be
woond door den bakker H. van Ee, werd
opgehouden voor f3000.
Die veel weten, zeggen dikwijls weinig
en die weinig weten, zeggen dikwijls veel.
'tZou beter zijD, als het juist andersom ging.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter algeineene kennis, Uat te brug bg
de Bloemendalscbe poort tot bet verrichten ran ber-
•teihngen alsnog voor verkeer van rij-en voertuigen
en vee zal blijven afgesloten tot Zaterdag 29. Juni
e.k. 's namiddags zet uur.
Amersfoort, den 24. Juni 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
T. A. J. vak ASCH vak WIJCK.
De Secretarie,
B. W. Th. 8ANDBEKG.
In de gister te Utrecht gehouden druk be
zochte vergadering van het Centraal-departe-
ment van leeraren bij het Middel baar onder
wijs besprak prof. Winkler, uit Amsterdam,
de volgende stellingen omtrent „overlading":
le. De experimenteele arbeid over her
senarbeid bij kinderen verricht, heeft wel is
waar hoogst belangrijk gezichtspunten ge
opend over «oefening" en «vermoeienis",
maar leert ons niet den graad van vermoeie
nis kennen, die nog als nuttig mag worden
aangezien, noch dien waar schadelijke ver
moeienis begint.
2e. De bepaling der schadelijke vermoeie
nis kar: op dit oogenblik nog niet in cijfers
worden gebracht. Aanbeveling verdient bet,
nooit zóó te laten arbeiden, dat een der
meest kenmerkende verschijnselen van ver
moeienis, het verdwijnen der aandacht, de
onoplettendheid, ontstaat.
3e. Het is niet waarschijnlijk, dat het
gevolg van den arbeid, die zich als ver
moeienis uit, een directe» schadelijken in»
vloed heeft, noch voor het individu, noch voor
de klasse.
De vermoeienis bereidt het terrein voor.
De natuur heelt iu de onoplettendheid een
veiligheidsklep gegeven voor den paedagoog
van onschatbare waarde.
4e. Van veel grooter gewicht komt mij
voor de schadelijke invloed te zijn der bij
het kind gewekte emoties. Vrees voor min
vriendelijke bejeging bij goed willen en nïet-
kunnen, vrees voor straf, teleurgestelde eer
zucht, jacht om den rivalen leerling te over
treffen, ook bij hen die zeer goed kunnen,
angst voor afwijzing op examens en soortge
lijke invloeden brengen emoties, die des te
sterker werken als door vermoeienis het ter
rein voorbereid is, en door te korte rustpe
riode onvoldoende herstel wordt gebracht.
5e. Eveneens acht ik schadelijk voor het
kind te groote verscheidenheid van leerstof.
Men kan er niet genoeg op drukken dat de
vorming van een rustigen, regelmatigen, diep
indringenden gedaehteDgang voorden volwas
sene beoogd wordt, eri dat door al te groote
verscheidenheid van leerstof, africhting naar
meerdere richting en daarmee onrust, ge
jaagdheid, soms verwarring in den gedach-
tengarig en oppervlakkigheid gekweekt wordt.
6e. Eveneens acht ik schadelijk de over
lading van leeraren. Zoodra de overwerkte
leeraar, ol hij, die zijn uiterst moeilijke taak
als een bijzaak beschouwt, zelf' zijn lessen
vervelend vindt, wordt hij vervelend. En scha
delijk acht ik vervelende lessen, waardoor dik
wijls genoeg voorgoed belangstelling van kin
deren in bepaalde richting wordt uitgebiuscht.
7e. Indien verbetering kan worden nage
streefd, dan moet men zich eerslens afvragen,
of niet datgene wat de latere maatschappij
eischen zal van den volwassene, niet kan
verkregen worden, door veel minder aantal
lesuren.
Ik meen, dat dit zeer wel mogelijk is, maar
moet aan paedagogen overlaten te beslissen
welke grenzen de onoplettendheid in de
laatste der dagelijksche lesuren toeneemt. Is
het waar, gelijk mij van bevoegde zijde werd
verzekerd, dat zij in de latere lesuren zeer
stijgt, althans voor leerlingen beneden de
15 jaren, dan kunnen zij alleen om die reden
als nuttelooze uren gemist worden.
8e. Geen straffen, geen aatikweeken van
eerzucht door rangcijfers, geen nuttelooze
overgangs-examens behoeven naar mijn mee
ning als hulpmiddelen ter verbetering van
den ijver der kinderen te worden aangewend.
Het gezonde kind heeft ijver, als men zijn
belangstelling weet te wekken en te houden.
9e. Indien door inkrimping tot het voor
de vorming van het kind strikt noodige, alle
africhting voor eind-examens verdwijnen kan,
schijnt het mij niet onmogelijk, dat althans
tot aan het 15e jaar, met 3 a 3% lesuur per
dag kan worden volstaan, en dat na het mid
daguur geen lessen meer worden gegeven.
40e. De lesuren moeten dan echter te
vens niet gegeven worden door leeraren, die
drie a vier uren daags les geven moeten.
Lessen aan mingevorderden, juist omdat zij de
geheele persoonlijkheid van den leeraar eischen
en zij niet mogen ontaarden in overhooren
of correctie van gemaakt huiswerk en nooit
sleur mogen krijgen. Mij schijnt het toe, dat
er slechts zeer weinigen zijn,die in staat zul
len zijn ineer dan twee uur daags les te ge
ven. Geen leeraar behoort meer dan 14 uur
's weeks les te geven.
11e. Het schijnt mij toe, dat daarentegen
dan in de vrijkomende uren tijd kan wor
den gevonden voor lessen, die anders bui
ten het werkprogramma moeten worden ver
kregen. als muziek-, dans», zwem-, scherm
en andere lessen, die toch, het meerendeel
der kinderen heeft, en voor gezamenlijke
