Donderdag 12 «HBS September 1901.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
Inbraak Verzekering-Maatschappij RHENANIA, te Keulen.
No. 5118.
50e Jaargang.
50e Ja
Stadsnieuws.
Feuilleton.
DE SCHAT.
Gevolmaclitigde~FRANZ DISCH
INBOEDELS
FIRMA A H. VAN CLECFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Maandag- en Donderdagavond Abonnement per 3 maanden f\.franco per
post f 1,15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-, officieële-
en onteigeningsadvertentiën pe» regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25; elke regel meer
f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers worden in rekening gebracht en kos
ten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Tolephoon 19.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS vim
AMERSFOORT,
Gelet op art. 6 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door J. W. H. KOOPS ingediend verzoek, met
bijlagen, om vergunning tot het oprichten van
ecne broodbakkerij in het perceel alhier gelegen
aan de Langestraut No. 79, bij het Kadaster be
kend onder Sectio E. No. 3399, op de Secretarie
der gemeente ter visie ligt, en dat op Maandag,
den 23. September aanstaand", des voormiddags
te half elf uren gelegenheid ten Raadhuize wordt
gegeven om, ten overstaan van het Gemeente
bestuur of van een of meer zijner leden, bezwa
ren tegen het oprichten van ue inrichting in te
brengen.
Amersfoort, den 9. September 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester
E. L. VISSER
Weth., lo. Br.
De Secretaris,
B. W. Th. SANDBERG.
In de Lulhersche kerk wordt aanstaanden
Zondag geen godsdienstoefening gehouden.
Mr. W. baron Van Goltstein van Ulden-
aller, tot 1872 lid der Provinciale Staten
voor Amersfoort, daarna oud-Minister van
Koloniën, oud-gezant van Nederland bij het
Britscbe Hof en Voorzitter van den Raad
van voogdij tijdens de minderjarigheid van
H. M. de Koningin, is Maandagavond om
streeks tien uur toen hij op zijn buitengoed
«Oldenaller", waar hij bij voorkeur vertoefde,
een luchtje ging scheppen, door de duister
nis misleid in den vijver geloopen en jam
merlijk verdronken.
Mej. J. M. de Bruijn, onderwijzeres aan de
openbare Lagere school 2e soort aan de
Hellingstraat, hoopt 1 November haar zil
veren ambtsfeest te herdenken.
Het is heden 25 jaar geleden dat werd
ingevoerd de wet tot het tegengaan van
overmatigen arbeid in fabrieken en werk
plaatsen en waarbij verboden werd, kinderen
beneden 12-jarigen leeftijd te doen arbeiden.
Aanstaanden Zaterdag zal het 25 jaar ge-
geleden zijn dat hier met grooten luister
werd gevierd bet 500-jarig bestaan van liet
Gymnasium en de 150-jarige vereeniging
daarvan met bet Seminarie der Oud-bis
schoppelijke klerezie.
Op de aanbeveliug voor tijdelijk leeraar
in Geschiedenis en Aardrijkskunde aan de
inrichtingen voor Hooger- en Middelbaar
onderwijs hier (vacature-dr. Theissen) zijn
gebracht de heeren A. L. van Beek en A.
van de Water, beiden te 's-Gravenhage.
Het stads-lelephoonnet is weder met 4
aansluitingen uitgebreid en wel voor de
heerenE. P. J. Smith, architect en admi
nistrateur van de Naamlooze Vennootschap
«Amersfoort", Langestraat 05, met no. 73,
welk nummer tevens dat is voor den heer
S. P. Canrls, mr. schoenmakerH. J. Bonnier,
Sint Andries-straat 4, met no. 74ritmeester
jhr. J. L. Mock, Heiiigenbergerweg 25, met
no. 75; en J. H. Bosch, Inspecteur der Ned.
Centraal Spoorweg-Maatschappij, op den Berg,
met no. 76.
Volgens de »Ned. Staats-courant" zal, te
rekenen van 17 September aanstaande het
telegraafkantoor der Ned. Centraal Spoorweg-
Maatschappij te Amersfoort dagelijks van
7.40 uur voormiddags tot 7.40 uur namid
dags, Greenwichtijd, onvoorwaardelijk ge
opend blijven voor de aanbieding van tele
grammen, doch voor de aflevering van
tijdingen slechts in zoover deze van de
aanwijzing «station restant" zijn voorzien.
Ter Dinsdaguvond gehouden vergadering
van de plaatselijke vereeniging «Handel en
Nijverheid" werd deer I. van Hoogstraten,
die in de plaats des heeren Ad. H. van Kal
ken, die om drukke bezigheden ontslag nam,
gekpzen werd tot Voorzitter, als zoodanig
geïnstalleerd.
In de plaas des heeren J. M, van Vlaar-
dingen, wiens bezigheden hem niet veroor
loven alle Bestuursvergaderingen bij te wo
nen en die daarom ontslag nam als Bestuurs
lid, werd gekozen de heer E. Klasser.
Tot afgevaardigde naar gister te Utrecht
gehouden Algemeene vergadering van alle
bij den Bond aangesloten Handelsvereni
gingen werd gekozen de heer G. Berns. Op
8).
„Je herinnert jewel den avond, begon hg, toen
ik je een vluchtige schets liet zien (lie ik van de
gouden tor had gemaakt. Je herinnert je ook, hoe
wrevelig ik werd, teen je volhield, dat mijn teeke-
niog op een doodakop geleek. In het eerst meende
ik dat je maar een grapje maakte, maar later kwamen
rog de eigenaardige vlekken op den rug van het
insect in de gedachte, en ik moest erkennen, dat
jo opmerking niet ongegrond was. Niettemin hin
derde niij je spot over mijn teekeniug, en toen je
mg het stukje perkament terug hadtgegeven, wilde
ik het ineeufrommeleu en in het vuur werpen."
„Het stukje papier wil je zeggen," bracht ik in
het midden.
„Toch niet, Het geleek inderdaad bijzonder op
papier en eerst hield ik het er zelf voor, maar toen
ik er op begon te teekenen, bemerkte ik terstond,
dat het dun perkamenj was. Zooals je je zult heriu-
neren, was hel erg smerig. Juist toen ik dus op het
punt stond, het in elkaar te frommelen, wierp ik er
nog een blik op en je zult mgn verbazing kunnen
bogrijpen loen ik in plaats van mgn tcekeningvan
do tor er werkelijk een doodskop op zag.
„In het eerste oogenblik was ik te xoor verschrikt
om kalm te kunnen nadenken, want ofschoon er
in de belijning wel zekere gelijkenis bestond tua-
schen beide teekeningen, wist ik toch zeker, dat de
mijne in bijzonderheden zeer veel verschilde van de
andere. Toen nam ik de knars, ging in een hoek
van bet vertrek zitten en ouderwierp het perkament
aan een onderzoekik draaide het om en om en
die vergadering is o. a. besloten tot een be
weging om over geheel Nederland algemeene
Zondagrust in winkels en magazijnen te ver
krijgen en ook om te geraken tot algemeene
sluiting des avonds te 9 uur.
Meegedeeld werd het door ons bereids op
genomen antwoord van de Centraalspoor op
de vraag omtrent de halte bij de Koppel-
poort, en ook, dat op het schrijven der ver
eeniging aan den Directeur van het Postkan
toor over de eerste ochtend-bestelling nog
geen antwoord is ingekomen.
Hierna werd de vrij goed bezochte ver
gadering vele leden waren echter naar
Barnum en Bailey, te Utrecht gesloten.
De Amersfoortsche tram vervoerde in de
eerste maand van haar bestaan 11 693 pas
sagiers, met een opbrengst (alle baten ge
rekend) van f 1250.25.
Gelijk we indertijd reeds met een enkel woord
meldden, wordt gedurende de geheele vol
gende week in de groote zaal van «Amici-
tia" hier een tentoonstelling gehouden van
gas-artikelen, ingezonden door de op dit. ge
bied zeer gunstig bekende firma Peck Co.,
uit Amsterdam.
Deze tentoonstelling heeft geenszins ten
doe' een soort hoogst laakbare concurrentie
aan te gaan met de firma's die bier ter
stede gas-ornamenten, kachels, enz. leveren;
integendeel verkoopt de firma Peck Co.
geen enkel stuk rechtstreeks, doch uilsluiteud
door bemiddeling van de vele firma's hier
ter stede welke haar artikelen reeds sedert
vele jaren betrekken.
Zij wordt alleen gehouden om te doen
zien welke industriën alzoo door gas kun
nen gedreven worden, welk nuttig gebruik
men in het huishouden van gas kan maken.
Alle artikelen zijn geprijsd en geven dus
volledige inlichtingen aan wie ze mocht
willen lcoopen.
Een advertentie in dit nummer geeft ver
dere bijzonderheden.
Door den Utrechtschen piano-fabrikant A.
L. Krom is een hoogs! practische uitvinding
gedaan, welke terstond den bijval van vele
deskundigen verworven heeft. Hy wist n.l.
een piano van gewone afmetingen geschikt
te maken voor kinderhandjes, zoodanig dat
jeugdige pianistjes hetzelfde toetsenaanUd kun
nen overspannen als volwassenen, zonder ech
ter gevaar te loopen hun handjes door over-
matig rekken voor goed te bederven.
De piano heeft op het oog niets bijzonders,
doch door het losmaken van slechts twee
schroeven kan het klavier worden uitgetrok
ken, 180 graden omgedraaid en ingeschoven,
waardoor het oorspronkelijk klavier verbor-
f;en en een ander te voorschijn getreden is.
s het eene van de gewone afmetingen, het
andere heeft daarentegen veel smaller toet
sen en bijgevolg veel kleiner afmeting. De
uitvinder heeft echter zorg gedragen, dat door
een samenstel van schuine hefboomen en
kraclitoverbrengers de toetsen met de oor
spronkelijke snaren correspondeeren, zonder
dat de wrijving vergroot, dus zonder dat
meer inspanning geëischt wordt. Mannen als
de klavier-peaedagogen Genner te Dresden,
Hugo Riemann, Dan. de Lange, de Directeur
van het Conservatorium te Amsterdam zijn
eenstemmig in hun lof over het groote nut
eener uitvinding waardoor het bederven der
kinderhandjes kan voorkomen worden.
Deze uitvinding die ook aan iederege-
wone piano kan worden aangebracht is
voor leeraressen, leeraars en belangstellenden
in piauo-onderwijs na aanvrage te bezichtigen
bij den afdeelings-Secretaris van «Toonkunst,"
luitenant Jos. M. C. Haak, Plantsoen.
Luitenant L. W. J. K. Thomson, van het
5fi regiment infaterie, gedetacheerd bij de
Hoogere Krijgsschool, is bij Kon. besluit
overgeplaatst bij het regiment grenadiers en
jagers en bestemd om ingedeeld te worden
bij een der bataljons grenadiers.
Luitenant-kwartiermeester F. J. Horbsten-
bach, van bet 3e regiment infanterie, is over-
Nieuwe Doelenstraat 4, AMSTERDAM.
Volle aarde f l.i per f I (IOO, minimum premie
Premier risque f 1.3a per f IOO» „315.
SOLIEDE AGENTEN GEVRAAGD.
vond op de andere zijd mijn teckening van de tor
cn den doodskop ongeschonden terug. Een oogen
blik waB ik verbluft over de merkwaardige gelij
kenis tusschen tor en doodskop.
„Dat is de gewone uitwerkiug van zulke toeval
ligheden ons verstand tracht eenig verband te vin-
dou, een causaal verband te ontdekken en wordt tij
delijk verlamd, omdat het dit niet vermag op te
sporen. Zoodra ik mij evenwel ontrukt bad aan (lion
toestand van verbijstering, daagde er in mg ook
reeds een overtuiging, die mij nog veel meer ver
baasde dan die coïncidentie."
„Ik wiescb het dus flink af in warm water en be
proefde het nog eens, terwijl ik het perkament met
den doodskop naar onderen iu een blikken pan
legde en deze aan een flink houtskoolvuur bloot
stelde."
„Na weinige minuten vond ik het tot mijn on
noemelijke blijdschap, bedekt met een aantal r.jen
tcekeus, cn nadat ik bet nog eenigen tjjd had ver
hit, zag het er zóo uit kijk bier."
Met deze woorden reikte Legrand mij het opnieuw
verhitte strookje perkument over om het te bekij
ken en ik zag na naa3t den doodskop do volgende
met roode inkt geschreven cijfers en teekens
53j{+305))C*;4826)4|.4{);
806*;48 8l)60))85;M(;:ê*8
8 88( 88 5* ;46(;88*9Ö*?;8)*
;485);5* 2: *|(;4956*2(5*—9
)8[]8*;40G9286);)6 8)4JJ;l(g
9 4 8 0 8 1 4 8 8 4 4 8 5 5 2 8 8 ;0
6*S1('9;48;(88;4U?34;48)4$§
1 6 1 1 8 8 J 7
„Ik begrijp er nog niet veel meer van dan te vo
ren, zei ik, hem het Btrookje teruggevend; al kon
ik met do oplossing vau dit raadzel alle schatten
van Golconda winnen ik zou hel toch nooit in
der eeuwigheid vinden."
„Eo toch is het raadsel bg lange na niet zoo moei
lijk, antwoordde Legrand, rIs het bij den eer
sten vluchtigen aanblik wel lijkt. Men kan terstond
raden, dat het een cijferschrift voorstelt, en wat mij
van kapitein Kidd bekend is, sluit de mogelijkheid
uit, dat zijn geheimschrift erg moeilijk sou zijn op
te lossen."
Ik was er daarom dan ook onmiddellijk van overtuigd
dat al wa9 het raadsel ook voor den onontwikkelden
zeeman onoplosbaar geweest, het toch tot de gemak
kelijke moest behooren."
„En je hebt het werkelijk opgelost?"
„Zonder groote moeite. Ik heb wel duizendmaal
ingewikkelder raadsels opgelost. De omstandigheden
en eigen iust in dergelijke raadsels hebben mij vaak
aauleiding gegeven ze op te lossen. Bg elk geheim
schrift nu komt het or allereerst op aan, te weten
in welke taal het is geschreven, want de grondbe
ginselen der ontcijferiugskunst berusten altijd op
do bijzondere eigenaardigheden der gebruikte taal.
Gewoonlijk zit er niets anders op dan dat men, door
waarschijnlijkheden geleid, aau het probeereu gaat
tot men de juiste taal heeft gevoudon. In het
onderhavige geval bevrijde de onderteekeuing
mij van die moeite. Het woordonspel van
Kicld en Kid is alleen in het Engelsen moge
lijk. Je zult bemerken, dat er tusschen de afzonder
lijke woorden geen wit is gelaten dat, ware het aan-
wozig, mjjn werk belangrijk zou hebben vergemak
kelijkt. Ik moest dus allereerst de teekens opzoeken
die het meest voorkwamen en daarna de minder
voorkomende. Daardoor verkreeg ik do volgende tabel
Het teeken 8 komt 33 maal voor,
I 26
4 19
en 16
[J - 2
en1
„In het Engelsch nu is de meest voorkomende
loiter de e. Dan volgen in alduleude reeks: a, o,
d h, n, r, s, t, u, y, c, f, g, 1, m, w, b, k, q, x, z.
Do o overheerseht echter op zóo in 't oogloopende
wijze dat men zelden eeu zin vindt, waarin dit niet
terstond (1e aandacht trekt.
„Daardoor bezitten wij dus roods de basis voor'een
systematische behandeling. In ons geval 13 het
meest voorkomende teeken de 3, zoodat wij kunnen
aannemen dat daarmede de e wordt bedoeld, en 88
dat vijfmaal voorkomt natuurlijk eo. Het
woord, dat in de Engelsche taal het meest voor
komt, is het lidwoord „the." Wij moeten dus nu
nagaan of er niet drie zelfde teekens zijn, waarvan het
laatste 8 iB, die dikwijls terugkomouis dii geval,
dan ligt het vermoeden voor de hand dat die „the"
beteekenen. Zulke combinaties vinden wij er niet
minder dan zeven, en de bedoelde teekens rijn; 18
Dus zou; gelijk aan t en 4 aan h zgn, Daarme
de zijn wij al een heel eiud vorder. Do vaststelling,
vau dit eukele woord doet ons het begin en het eiud
van andere woorden ontcijferen. Beschouwen wjj bijv.
het voorlaatste 4 8, dan weten wij nu, dat er een
woord mot t begint, en dat wij van de zes op the
volgende teekens er reeds vjjf kennen. Wauneer
wij die ontcijferen, dan vir.den wij, ruimte latend
voor de onbekendet. eetb.
„Wij kunnen hier tb buiten beschouvriog laten,
onulat, welke letter wij ook op de ltege plaats in
vullen, er geen enkel woord te vinden is, waarbij
th als uitgang past. Zoodoende blijft alleen over
t. ee en wanneer wij alle letters van het. alphabet
achter de t inlasschon, dan vinden wjj als de ee
nig mogelijke oplossing het woord tree. Op die wjj-
ze hebben wij weer een letter, de r, aangegeven
door het teeken gevonden behalve de woorden
the tree."
(Wordt vervolyil).
