Donderdag 16 Januari 1902. ZWARTE SOLDATEN. No. 5154. 51e Jaargang. Nog eens. Feuilleton. PHOEMX - BROUWERIJ. H. MEURSING Co. AMERSFOORT Specialiteit in Exportbier naar de Tropen. AMERSFOORTSCEE COURANT. FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Maandag- en Donderdagavond Abonnement per 3 maanden 1.franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25; elke regel meer ƒ0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers worden in rekening gebracht en kos ten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. KORTEGRACHT 9 Telephoon 19. KENNISGEVING. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op art. 264 der Gemeentewet, gewijzigd bij de Wet van 28 Juni 18S1 (Staatsblad No. 102), Doen te weten, dat het 2de aanvulljngekohier der plaatse-lijk directe belasting naar bet inko men over het dienstjaar 1901, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Utrecht, is afschrift gedurende vijf maanden op de Secretarie der Ge meente voor eenieder ter lezing ligt. Amersfoort, den 13. Januari 1902. Burgemeester en Wethouders voornoemd. De Burgemeester. WU1JTIERS. De Secretaris. B. W. Th. SANDBERG. Aan het slot van ons vorig artikel over de Hoogere Burgerschool 2eiden we, dat een »eigen'" Hoogere Burgerschool èn middellijk èn onmiddellijk aan de gemeentenaren veel meer zal kosten dan het bestendigen van den band met het Rijk, of het overdoen der school aan het Rijk. Wordt de band met het Rijk bestendigd, d. i. wordt ofschoon heden in den Ge meenteraad van Utrecht een voorstel in be handeling komt tot het bouwen eener tweede H. B. S. met 5-jarigen cursus het Rijks subsidie voor Amersfoort behouden, dan komt de Gemeente in zeer gunstige conditie door de royale handelwijze der Regeering, die de Gemeente wil ontlasten van alle kos ten voor de buiten-leerlingen. Onder de gewone omstandigheden zullen, naar vertrouwbare gegevens, in den volgen den cursus de schoolgelden meer dan f'18 000 opbrengen, welk bedrag met het Rijks subsidie van f15 000 een totaal-ontvangst geeft van f33000. De werkelijke uitgaven aan salarissen (voor de Hoogere Burgerschool) zullen dan zijn f35 000, die aan leermiddelen, enz. ten hoogste f2000; in totaal aldus f37 000, zoodat de H. B. S. aan de Gemeente ten hoogste f4000 zal kosten, of nog niet ten volle f 14 per leerling. De Gemeente zal zich dus een uitgaaf hebben te getroosten van nog geen f4000. In schijn echter, want middels de Inkom stenbelasting vloeit van de jaarwedden der leeraren meer dan f 1000 in de Gemeente kas terugde 60 leerlingen, die bij ingeze tenen zijn gehuisvest en gemiddeld ten minste f600 betalen, doen liet belastbaar inkomen dier ingezetenen zóóveel stijgen, dat ook (Herinneringen van een Duitseher.) 1) Ten tijde van do Fransche expeditie in Mexico, bad keizer Napoleon een bataljon Soedaneezen, dat hem zeiven door den toenmaligen onderkoning van Egypte, Iainael Pacha, geschonken was, ter beschik king gesteld van don ongelukkigen keizer Maximi- liaan. Ik door de beschikking van 't lot en door mijn zin voor wilde krijgsavonturen naar Mexico overgewaaid kreeg op mijn aanhoudend verzrek, ondersteund door den destijds almachtigen biecht vader des keizers, pater Fischer, een Wüi tem berger, het commando over de eerste compagnie dier Afri kaners. En nog heden klopt mij 't hart sneller, als ik denk aan die woeste, donkere makkors, die ik de eer had, van October 1864 tot aan 't eind van 1866 aan te voeren, met wie ik lief en leed gedeeld beb, die gehoorzaam en trouw als een hond, moe dig en dapper alB een leeuw van hun land waren, die blijde waren hun leven op het spel te zetten, als het gold dat van hun Sahib (heer) te bescher men, Toen ik do compagnie overnam, streefde ik er natuurlijk in de eerste plaats naar, het vertrou wen dier iuensclion. wier taal ik niet kende, te win nen. Tot injjn steun had ik twee Fransche en drie Egyptische luitenants, zes FranBche en twintig iu- landsche onderofficieren. De 215 manschappen wa ren allen krachtige, zeB voet hooge gestalten, die in hun witte kleeding met den rooden tulband en hierdoor zeker f1000 meer ontvangen wordt aan Inkomstenbelasting. En zouden niet de ontbrekende f2000 evenzeer terugvloeien in de Gemeentekas door de Inkomstenbelasting van de vele familiën esnigen tijd geleden waren er 38 met name bekend die zich hier vestig den uitsluitend om de Hoogere Burgerschool en waarlijk niet ®pour les beaux yeux" van de speculaïie-bouwers In 1901, toen het Rijks-subsidie f 10000 bedroeg, besomden de schoolgelden f16000, zoodat de ontvangsten f 20 000 beliepen de tractementen vorderden f 32 000, de uitgaven voor leermiddelen, vuur, licht, enz. f2000, zoodat het nadeelig saldo voor de Gemeente over het nu afgeloopen jaar omstreeks f8000 bedraagt, of per leerling omstreeks f28. Voor het loopende jaar 1902 is, als het Rijks-subsidie onverkort wordt uitgekeerd, de toestand voor de Gemeente dan ook hoogst gunstig. Mocht onverhoopt het subsidie niet wor den uitgekeerd en het Gemeentebestuur f 150 van eiken spoorleerling gaan heflen, dan zal men al heel spoedig terugkeeren tot de uit gaven in bijlage F. van het «Gedenkboek der Inrichtingen voor Middelbaar onderwijs te Amersfoort" vermeld, welk boek door be langstellenden te onzen bureele kan worden geraadpleegd. Waarbij niet uit het oog verloren mag worden, dat het schoolgebouw binnen niet te langen tijd moet verbouwd worden. En waarbij óok niet uit hel oog mag worden verloren, dat nu reeds verzonden is een afdruk van bet «Request van het Hoofd bestuur der Vereeniging van leeraren aan Inrichtingen van Middelbaar onderwijs aan de Gemeenteraden" in welk adres wordt gewezen op de billijkheid om aan het gelijk- bevoegde personeel dor Gemeente-scholen de zelfde salarissen, verhoogingen en pensioenen toe te kennen als aan dat der Rijksscholen wordt gegeven. Ook dit adres ligt bij ons ter inzage. Beide, verbouw en hooger salarieering, mogen langs kunstmatigen wog nog korten tijd worden uitgesteld, het eind zal wezen, dat men er toe zal moeten besluiten. En dan rijst de vraag: zal de Gemeente dit kunnen bekostigen Wat Amsterdam kan, is daarom voor Amersfoort nog niet mo gelijk. Loopt men inmiddels niet het gevaar, dat de school uit haar verband wordt gerukt door het vertrek van leeraren, die hoezeer ze thans nog een zelfs hun aangeboden betere positie weigeren al zulk gebrek aan er kenning en al zulk gemarchandeer moede zullen worden en zich elders zullen doen benoemen Dan zal de school hard achteruitgaan, warit bij het zóo veelvuldig wisselend perso neel kan het onderwijs onmogelijk goed blij ven, en volkomen zal bewaarheid worden de voorspelling, in het bekende Kamer-debat door oud-Minister Borgesius gedaan, dat smeer en meer alleen zich zullen aanmelden onderwijzers, die elders geen plaatsing kun nen krijgen en nu faute de mieux tijdelijk naar Amersfoort gaan.'' Zoodra die toestand geboren wordt, kan men er zich van overtuigd houden, dat zij I die zich hier uitsluitend om de H. B. S. met terwoon vestigden de Gemeente weer zullen verlaten en ligt het voor de hand, dat de nieuw verrezen huizen weer onbewoond zul len worden en dat de neringdoenden die zich in den laalsten tijd hier vestigden den dag zullen betreuren waarop zij naar Amers foort kwamen. Men bedenke toch eens wel, dat de uitga ven voor de Gemeente niet zullen vermin deren door het vertrek van zoo vele gezin nen, doch dat wel de inkomsten zullen af nemen, zoodat de belastingbetalende!) die te gelijker tijd minder inkomsteD zullen heb ben op hooger lasten worden gebracht. Waarlijk, de zaak der Hoogere Burger school is er een van zeer algemeen belang, een bij welker oplossing wel een weinig wa ter in den wijn mag worden gedaan, een waarbij inderdaad niet te veel op den voor grond mag worden geschoven iets van ge kwetste ijdelheid. Ten slotte nog even een aanhaling uit het ofïicieele Kamerverslag. Het wil ons voorko men, dat men zich deze passage niet meer herinnert en dat daardoor zoo gai onjuiste gevolgtrekkingen worden gemaakt Minister Kuyper zeide dan Mijn ambtsvoorganger heelt indertijd zeer gemakkelijke conditiën voorgesteld. Toen die in den Raad aan de orde kwamen, heeft éen wijze uit dien Raad ik zeg niet, dat er niet meer wijzen in zijn, maar ik ben er maar éen op 't spoor gekomen heeft éen wijze, de heer Gerritsen, gezegd«geachte medeleden, aanvaardt die conditiën tast toe dan krijgt gij een Ryks-Hoogere Burger school." Als de Raad daarnaar geluisterd had, dan had Amersfoort zeker van mijn ambtsvoor ganger een school gehadmaar de heeren zijn aan 't knibbelen gegaan. Mijn amntsvoorganger schreef aan de Gemeente Amersfoort »dat het voorstel om de school over te nemen in gunstige over weging zou worden genomen, indien de Gemeente zich bereid verklaarde om het gebouw, met de zich daarin bevindende hulp- en leermiddelen en het meubilair kosteloos in gebruik te geveD, de noodige uitbreiding van het gebouw voor rekening der Gemeente en ten genoege van de Re geering tot stand te brengen en een vaste jaarlijksche bijdrage van f8000 te verleenen in de kosten ten behoeve van de bezoldiging van het onderwijzend personeel", en voegde er aan toe«Indien uw Gemeente niet kan besluiten deze voorwaarden aan te nemen, dan bestaat er by mij bezwaar, voor bet be oogde doel de noodige gelden aan te vragen". De Raad besloot echter dat niet te doen en meende er andere voorwaarden voor in de plaats te moeten stellen. Nu heeft men te Amersfoort beweerd, dat in die f8000 nog begrepen waren gelden voor de Burgerdagschool. En wat de gebouwen betreft, zou men het tegenwoordige gebouw in eigendom wil len geven en baarbij eenige lokalen aan bouwen, die ook zouden moeten dienen voor de Burgerdagschool en enkele lessen van het Gymnasium. De zaak is dus afgesprongen. Men heeft den groenen gordel een kranig figuur raaaktei,. Ik stond er, natuurlijk onvoorwaarlijko, slaafscbe ge- hooriaainheid eischend, met onverbiddelijke gestreng heid op, dat de soldij stipt uitbetaald werd en mijn mannen alles kregen, wat voor hun levensonderhoud nondig was. Het gevolg van dit optreden was, dat zij mij met de grootste trouw aanhwgen zij waren als was in mijn hand en volgden m(j blindelings, waar ik hen ook heenleidde, ja, zij kusten ook dan nog mijn handen en laarzen, als ik, wat dikwijls gebeurde, hen in strenge handhaving der discipline den voet op don nek zette. Ook onder ilon Rijkscommissaris majoor Von Wissinann, in 't verre Oost-Afrika, dienden deze zwarte, krachtige gestalten uit Egypte en Soedan, en de ervaring heeft geleerd, dat ook onze vrienden en broeders het verstaan hebben, deze donkere natuurkinderen vertrouwen en genegenheid in te boezemen zooals zij mij dikwijls tot in de kaken des doods volgden, totdut zij ten slotte red deloos verloren waren, zullen ze ook hun Duitsche leidslieden nimmer verlaten. Hoe die dappere kerels vechten en waartoe men zo brengen kan, wensch ik don vriendelijken lezer in 't kort te vertellen. Ik had, zooals ik reedB opmerkte, buiten de 31 offi cieren en onderofficieren, de onbeperkte beschikking over 215 man, bet recht over leven en dood van elk mijner ondergeschikten. Slechte een enkele maal was ik genoodzaakt, de volle macht van het krijga- recht bij mijn manneu te doen gelden. Het was na een nachtelijke verkenning: mijn paard was over een boomwortel gestruikeld en hinkte, en terwijl ik met twee van myn zwarto knapen den voet onder zocht, hoorde ik plotseling een gehuil, dat byna niets menschelijks meer had. Mot geladen revolver ijlde ik naar de plok, waar myn mannen lagen en u aanschouwde daar een verwarden hoop van don kere lichamen en witte kleederen, waar tuaschen- door een paar roode beenen dan eens in de lucht zweefden, dau weer in die zwart-witte massa ver dwenen. Ik schoot in de lucht en door mijn trap pen en sabelhouwen stoof de hoop uiteen. Op den grond lag een mijner onderofficieren dood, met opeDgescheurden buik boven een anderen lag een reusachtige neger geknield, bezig hem de tan den uit den mond te breken h(j had hein de tong willen uitrukken, zooals ik later vernam. Toen ik dien razende van z(jn slachtoffer wilde wegruk ken, sprong hij op mij toe in 't zelfde oogenhlik trof mijn kogel hem iu 't voorhoofd boven 'trech ter oog, en de naastbijstaande, die den gevallene opving, stortte door een slag van mijn sabel even eens ter aarde. Als het mijn schedel geweest was, die dien slag had opgevangen, ware hij zeker als een eierschaal gebarsten de getroffene viel echter slechts voorover, waarna hij de armen over zjjn breede borst kruiste en met bloedige, half doorge beten tong mijn laarzen likte I De beide onderoffi cieren, natuurlijk Franschen, hadden uit plaagzucht gespuwd op de plok, waar de zwarten gewend wa ren, zich met Mohammed, den profeet, te onderhou den, door zich met 't hoofd voorover in 't stof te werpen, en toen waren zy geheel onverwacht over vallen door een uitbarsting van woede dier meuschen. De eene onderofficier bad, zooals ik zei, zijn laak baren overmoed met den dood geboet, den ande ren liet ik, toen hjj wat bijgekomen was. voor de geheele compagnie de kenteekenen van zijn rang van de mouwen rukken degradeeren dus en daarna liet ik hem mot vijftien der meest verwoede negers iu den Spaanschen bok spannen. De schul digen moesten in gebogen houding gaan staan, waarop hun handhewrichten onder de kDie metge- weememen sameugeBuoerd werdentusschen de beenen en onderarmen door werd een geweer gesto ken, terwyl een tweede hun dwars over den hals werd gelegd en daarop werden de kolven dier beide gewereu zoowel als hun loopen, dicht by de mon den, met strak aangetrokkeu riemen vastgebonden. Zoo liet ik die lot vormlooze klompen iueengedoken mannen 24 uren tegenover elkander staan en zette daarbij zes schildwachten met getrokkeu ponjaard en geladen geweer, met streng hevel, ieder neer te schieten, die de gestraften ook maar een dronk wa ter bood. Ik liet deze barhaarsche strafoefening streng volvoeren, ofschoon mij 't hart trilde iiinnr ook nooit weer heb ik een tweede der>-l k - be hoeven uit te vaardigen. Ik moet hier inlassclien, dut ik omstreeks tion weken vóór deze gebeurtenis hij «le hustorniiug van het fort Saragossa van de vesting Oaxaca, met 110 van mijn mauschappen door een te vroeg aange stoken myn in de lucht gevlogen en met siechtt acht man, opgevangen door een boschje struiken, heelhuids, ofschoon met geschroeid haar, gelaat en kleedereu, neergekomen was; myn jongens wisten dus, dat ik mij zolf niet spanr en geen vrees kende. Vier dagen na die wreede, maar noodzakelijke handhaving der discipline, bij den bloedigen strijd in de straten van Cntorse, waar wij, met de roua- ven, te n>. len 260 man tegen meer dan '2000 Mexi canen, een millioen zilverpiasters buit maakten, lie ten achttien van mijn zwarten zicb letterlijk iu stuk ken houwen, eer het don vyaud gelukte mijn, dien dapperen zoo kostbaar leven, te bedreigen. Toen ik destyds weer tot bewustzijn kwam want ook sta len zenuwen kunnen uitgeput raken en 'l krachtigste lichaam wordt door een armzalig klein atuk lood vernietigd lag het hoofd van dien rensachiigeu neger, wiens schedel ik bijna doorklooft! had, met wijdopengesperdo oogen op mijn borst. Hij had het doodelyk lood voor mij opgevangen en ik kou niet nalaten, myn baud liefkoozend over dat nu valegfr laat te strijken, terwyl een traan neerdruppeldu in 't zwarte, kroezige haar. Wordt vervolgd.) J

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1902 | | pagina 1