Donderdag 29 Mei 1902. DE DOLLE GRAAF. No. 5195. 51e Jaargang. Feuilleton. Stadsnieuws. &HERMTSCHE COIIRilT. FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1. tranco per post /'1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-, ofiicieële- en onteigeningsadvertentiën pep-regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25elke regel meer f 0.25. Groote lettere naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseer kosten in rekening gebracht. BUREAU KORTEGRACHT 9 Telephoon 19. Woningtoestanden te Amersfoort. plo')- Wanneer men uit de huurprijzen der woningen per week, in verband met den kubieken inhoud, berekent hoeveel de prij zen bedragen per jaar en per kubieken Meter woonruimte, dan verkrijgt men de volgende uitkomsten In blok I zijn 77 eenkamerwoningen, van welke 13 beneden f0.51, 48 beneden f 1.01 15 beneden fl.51 en 1 beneden f2.51; 154 tweekamerwoningen, van welke 8 beneden f0.51, 113 beneden f 1.01 en 33 beneden fl.51 en 10 driekamerwoningen, van welke 9 beneden fl.01 en 1 beneden fl.51. In blok II zijn 98 eenkamerwoningen, van welke 2 beneden f0.51, 63 beneden 11.01 en 33 beneden f 1.51163 tweekamerwo ningen, van welke 12 beneden f0.51, 98 beneden fl.01, 51 beneden fl.51,1 beneden f2.01 en l beneden f2.51 en 22driekamer woningen, van welke 8 beneden f 0.51, 10 beneden f 1.01 en 4 beneden fl.51. In blok 111 118 eenkamerwoningen, van welke 13 beneden f0.51, 86 beneden fl.01, 13 beneden f 1.51, 4 beneden f 2.01 en 2 beneden f'2.51 339 tweekamerwoningen, van welke 15 beneden 10.51, 259 beneden fl.01, 60 beueden fl.51, 4 beneden f2.01 en 1 beneden f2.51en 29 driekamerwo ningen, van welke 26 benéden fl.01 en 3 beneden fl.51. En wanneer men het gemiddelde der prijzen, die per jaar voor 1 M3 woonruimte in de verschillende woniogeü worden besteed, na gaat dan leert men daaruit, dat in alle blokken samen per jaar wordt betaald voor eenkamer woningen t'0.809, voor tweekamerwoningen f 0.843, voor driekamerwoningen f 0.753. Neemt men aan, dat een volwassene 10 M3 lucht noodig heeft in een ruimte die uitslui tend dienst doet als slaapkamer (2 kinde ren beneden 10 jaar werden voor éen vol wassen gerekend) dan voldeden aan dezen eisch in blok I 79.16 pet. van het totaal (360) der uitsluitend voor slaapkamer gebruikte vertrekken. In dat blok zijn 2 kamers, die te gelijk voor slaap- en voor woonkamer worden gebruikt en nog geen 3 M3 en 3 dito die nog geen 5 M3 lucht hebben. In blok II is 1 uitsluitend slaapvertrek en zijn 3 woonkamers die tevens als slaapvertrek wordt gebruikt met minder dan 3 M3 en zijn 6 woon- en slaapkamers met ten hoogste 5 M3 lucht; 78.12 pet. van de 401 slaap- ruimten hadden 10 M3 lucht. In blok 111 hadden 2 uitsluitend woonka mers, 2 woon- en slaapkamers en 1 slaap-, woon- en werkkamer beneden 3 M3, en 5 Na een weinig van zijn verbazing lekomen te zjjn, vroeg Lassow f „En toen hebt u hem later gehuwd „Ja, hij wilde het volstrekt hebbeD." Lassow kon zijn lachen niet bedwingen. „Hij kon eerder uw grootvader zijn. En n hebt er dadelijk in toegestemd „Niet dadelijkhy was zooveel ouder dan ik. Ik had mij mijn man altijd jong en krachtig voorgesteld en ook altijd gedacht, hoe heerlijk het moest zijn, samen te leven met een jongen man, die lange wan delingen met mij zou maken of in een open rijtuig zou rijden, en niet altijd klagen over tocht en der gelijke dingeD. Maar ik kende niemander kwa men toen nog geeD volontairs op Ellingshof en andere jonge lieden kreeg ik Diet te zien. En mijn oom zeide, dat, als ik hem niet trouwde, ik weg moest van Ellingshof. En daar ik niemand op de wereld had, naar wien ik had kunnen gaan, heb ik hem maar gehuwd". Lassow zag haar aangedaan en vol medelijden aan, „En hoe leeft u dan nu met hem 1" „Even als vroeger; meer vrijheid heb ik niet ge kregenbij volgt my op den voet; ik mag eigenlijk het huis niet uit zonder dat hij het weet." Zij had tot nu toe met een treurige stem gesprol .ennu keek zij plotseling op en zeide „Soms loop ik wel eens heimelijk weg. Dan kan ik het niet langer uithou- slaapkamers, 5 slaap- en woonkamers eu 2 slaap-, woon- en werkkamers ten hoogste j 5 M3 luclit, terwijl 72 pet. van de 702 ver- trekken voldeden aan den eisch, dat er 10 M3 luebt voor elke volwassen persoon was. In de drie blokken voldeden 73.8 pet. aan dien eisch, met mederekening der zolders 85.20 pet. Eischt men voor eon woon- en slaapkamer of een woon-, werk- en slaapkamer 15 M3 lucht voor elke volwassen persoon dan zijn van de voor gemengd gebruik bestemde slaap vertrekken der drie blokken 62.59, 60.3 en 62.76 pet. voldoende, of 61.778 pet. vooralle blokken samen. Van het aantal slaapruinuen, zoowel uit sluitend voor slaapkamer bestemd als voor gemengd gebruik, in de drie blokken 1463 bedragende, waren 984 of' 67.26 pet. vol doende. In blok I zijn 50, in blok II 34 en in blok III 82 slaapplaatsen op zolder. Onderscheidenlijk 2.49, 2.83 en 2.47 pet. der woningen hebben geen zolder, terwijl van de zolders 95.74. 96 en 94.51 pet. niet beschoten zijn en van de niet- beschoten zolders 18.66, 11.30 en 18.08 en van de be schoten zolders 90, 9.99 en 19.23 voor slaap plaats worden gebruikt. Van de 235 -f 2/5 -f- 474, of te samen 948 zolders, worden er 168 gebruikt voor slaapplaats, terwijl 18 -f- 18 -f- 38. of te samen 74 d. i. 7.53 pet. of 44.04 pet. van het totaal- aantal voor slaap plaats gebruikte zolders, beslapen worden door personen van verschillend geslacht, ter wijl in 1 -j- 3 -)- 5 of 9 van die gevallen, of 5.5J 16.6 on 13.1 of gemiddeld 12.16 pet., de slaapplaatsen van elkander gescheiden waren. In de drie blokken worden onderschei- denlijk 29, 13 en 27 of 6.66, 2.54 en 3 pet. indirect verlicht, d. w. z. dat zij hun licht ontvangen door glazen deuren van vertrekken of door vensters, die op gangen of portalen uitkomen. Indien men aanneemt, dat een vertrek voldoende licht ontvangt wanneer de opper vlakte der vensters meer dan 10 pet. van die der kamer bedraagt en het tegelijk direct verlicht wordt, dan worden onderscheidenlijk 15.4, 14.4, en 17.3 pet. onvoldoende verlicht. Het gezamenlijk gebruik der privaten komt voor in blok I met 9.12, in blok II met 21.9 en in blok III met 21.8 pet. In blok I hebben een eigen privaat; van de éenkamorwoningen 76.6 pet., van de twee kamerwoningen 89 pet., van de driekamer woningen 100 pet.in blok II van de éen- kamerwoningen 60.2 pet. van de tweeka merwoningen 74.8 pet. van de driekamer woningen 100 pet.in blok III van de éen- kamerwoningen 68.3 pet., van de tweekamer- deudan moet ik boouien zien, of de zee hooren. Ik doe ook niets verkeerds; ik ga maar aan liet strand zitten of ik ga ouder een boom liggen. Dan breng ik een schat van bloemen mee naar buis, en laat hem stilletjes knorren." „Mijn hemel wat een wanhopig levenriep Las sow ontzet uit. „Hoe kon hij er op staan, u te huwen, daar hjj toch wist, dal u hem niet lief hadt 1" „Hjj beeft my ook niet lief' antwoordde zij kalm „maar hij vreesde, dat ik een ander zou huwen, en dan was er niemand om hem op te passen. Vandaag ben ik ook heimelijk weggeloopenhjj sliep juist, en als hij belt, kan Marie zien, wat bij noodig heeft." „En nu moet u het straks ontgelden „Natuurlijk, maar als bij het mij al te bont maakt, ga ik de kamer uithij kan mjj toch niet naloopeii nu hij te bed ligt." Lassow lachte onwillekeurig om den drogen toon. waarop zij dit zeide. „Van nu af zal ik u nog eens meer vragen, mij te begeleiden, juBVouw Ellingsen; daar de heer des huizes verhinderd is, zelf het opzicht te voeren, moet zijn vrouw dat in zijn plaats doen". Zij stonden nu op en gingen langzaam door de weiden naar huis. „Drie uren vrijheid, zeide Doortje vrooljjk lachend, daarvoor kan men wel een boetpredikatie van een half uur aanhooreD." Zij wilde nu naar de slaapkamer van haar man gaan, maar Lassow hield haar tegen, „Wacht nog wat, juflrouw Ellingsenik moet uw man eens spreken". Zij zag hem verschrikt aan„Mijnheer Lassow, u wilt toch niet „Zaken, juffrouw Ellingsen, niets dan zaken, maar ik moet hem bepaald Bprekeu." Lassow ging nu voor i tran:binm woningen 78 pet., van de driekamerwo ningen 96.4 pet. Hoe gruoter het aantal kamers wordt, des te meer komt dus een eigen privaat voor. Van Gernesnteprivaten wordt in blok I, II en lfl respectievelijk door 11, 13 en 6 gezinnen gebruik gemaakt, terwijl respec tievelijk 2, 5 en 1 gezin een nstilletje" bezigen. Bovendien bleek, dat het gemeenschappelijk gebruik van éen privaat door 1620 per sonen 4 maal, 21 25 personen 3 maal, 2630 personen 1 maal, 3135 personen 1 maal en door 3640 personen 1 inaal voorkomt. Van de 1010 woningen wordt 77 pet. zindelijk bewoond en wel van de 241 een kamerwoningen 63.5, van de 283 tweekamer woningen 82.4, en van de 486 driekamer woningen 83.6 pet. Van de 77, 98 en 118 eenkamerwoningen waren in de drie blokken goed onderhouden 34.8, 37.1 en 47.53 pet., matig onderhouden 47.3, 45.2 en 30.45 pet., slecht onderhouden 17.9, 17.7 en 22.02 pet.van de 154, 163 en 339 tweekamerwoningen waren goed onderhouden 40.30.6 en 37.5 pet., matig onderhouden 41, 53.06 en 25.5 pet., slecht onderhouden 19, 16.34 en 37 pet.van de driekamerwoningen waren goed onderhouden 40, 27.27 en 42.85 pet., matig 20, 31.8 en 35.71 pet, slecht 40, 40.93 en 21.44 pet., of in de drie blokken samen 39.81 pet. goed, 40.98 pet. matig en 19.21 pet. slecht. Vochtigheid kwam voor bij 32 woningen of 13.28 pet. in blok I, 28 of 9.89 pet. in blok II en 97 of 19.96 pet. in blok IIIstank bij 11 o? 4.56 pet. in blok I, 4 of 1.41 pet. in blok II, en 24 of 4.94 in blok IIIgoot- of daklekkagc bij 29 of 12.03 pet. in blok 1, 45 of 15.9 pet. in blok II en 83 of 17.08 pet. in blok IIIterwijl bij 32 of 13.28 pet. in blok I, bij 30 of 10.6 pet. in blok 11 en bij 48 of 9.87 pet. in blok III hel privaat geen gemeenschap heeft met de buitenlucht, en 17 woningen of 7.05 pet. in blok 1, 24 of 8.48 pet. in blok II en 31 of 6.38 pet. in blok III last hebben van rook. Uit het voorgaande blijkt, dat de toestan den in de drie blokken niet veel verschillen. In blok III liggen meer woningen in poort of slop dan in de blokken I en II. blok II is in zeer gunstige verhouding, wat betreft het gebruik van eigen pompzelfs ruim - tweemaal zooveel als in blok III. Het aantal éenkamerwoningen is in blok III aanmer kelijk kleiner dan in de beide andere Blok ken. terwijl in blok II minder tweekamer woningen en meer driekamerwoningen voor komen dan in blok I en blok III. De verdiepingfioogte is in blok II en III minder, de cfichtheid der bevolking van éen kamerwoningen aanmerkelijk grooter dan in blok I. In blok III zijn meer woningen van een huurprijs per week beneden 51 cent dan in de beide andere, terwijl in blok II de meeste woningen van een weekbuurtus- schen fl en f l.50 worden gevonden. Do jaurhuurprijs per M3. woonruimte is voor éen- en tweekamerwoningen het hoogst in blok II, daarentegen in dat blok minder voor driekamerwoningen het aantal slaap- ruimten, uitsluitend daarvoor gebruikt, is het kleinst in blok 1, dat voor gemeQgd ge bruik het kleinst in blok III, terwijl blok II, en Blok 1 in dat opzicht gelijk staao. In Blok III zijn meer woningen met zolders dan in de beide andere Blokken, doch het ver schil is gering; de meeste zijn van zolders voorzien, maar deze zijn meestal geen van alle beschoten (slechts 4.58°/p) Het gemeen schappelijk gebruik van privaten komt in blok II en III meer voor dan in Blok I. Over het onderhoud valt in alle blokken nog al te klagendaaruit aten zich de betrek kelijk vele gebreken verklaren. Verder blijkt dat al moge de woningsloe- stand hier niet zeer ongunstig geDoemd wor den, zij nog veel te wensehen overlaat en er dus nog veel te. verbeteren valt, waartoe de met zorg verzamelde en geregisteerde ge gevens ongetwijfeld een zeer kostbaar mate riaal leveren. Stank en rook komen dus in geringe mate, lekkage komt echter dikwyls voor, in blok III het meest. Naar het kameraantal waren vochtig: van de 77, 98 en 118 éenkamerwoningen 8,3 en 19 of 19.39 pet. in blok I, 3.06 in blok II, en 16.1 p'-t. ir blok 111van de 154, 163 en 339 twet kamerwoningen 21.20, 70 of 13.63 pet.12.27 pet.20.65 pet.van de 10, 22 en 29 driekamerwoningen 3. 5en 8 of30pct., 22.72 pet. en 27.6 pet. en hadden last van goot- of daklekkage: 3,13 en 19 of 3.89 pel. 13.2 pet., en 1.61 pet.; 25, 27 en 57 of 16.23 pet., 16.56 pet., en 16.81 pet.en 1, oen 7, of 10 pet., 22.72 pet, en 24.14 pet. het eerst de slaapkamer van Ellingsen binnen. De zieke richtte zich op in zijn kussens. „Waar is mijn vrouw V' snauwde hij Lassow toe. „In de huiskamer, geloof ik," antwoordde deze kalm. „Maar zij is uit geweest." „Ja, juffrouw Ellingsen is met mij de volden eeus rond geweest; er waren een paar dingen, waarom trent ik bepaald ophelderingen noodig had. U moet bedenken, dat ik hier nog tamelijk vreemd ben." „Ieder van de knechts had dat beter kunnen doen clan mijn vrouw, maar natuurlijk was dat vóórhaar weer een heerlijke gelegenheid om uit te gaan en mij alleen te laten liggen, hJ ben ik doodziek. Ik geloof, dat bet baar niets zoch kunnen schelen, al was ik in dien tyd gestorven. „U is niet doodziek", antwoordde Lassow met de zelfde onverstoorbare kalmte, „maar als u zich zoo boos maakt om een onbetoekenende zaak, sta ik er niet voor ïu, dat u geen aanval van beroerte krygt". „Mensch Ellingsen werd donkerrood van woede; bij richtte zich op en keek om zich heen of hij niets vond, dat hij don volontair naar het hoofd kon wer pen. „Ga uit mijn oogen I'' In plaats van dit bevel op te volgen, haalde Las sow een paar brieven uit zijn zak en giug by het bed zitten. „Ik heb hier aanbiedingen van een paar graanhandelaars; wees zoo goed, ze eens in te zien eu mij uw meening te zeggen." Ellingsen was op het oogeublik nog te veel buiten zichzelf van ergerni om antwoord te geven. „Gisteren kwam er een paai denhaDdelaar uit Fünen hy bood vyfhonderd Mark voor het veulen van de merrie Brunhilde; maar vindt u niet, dat wij wel zeshonderd kunnen vragen Dit wekte nu toch de belangstelling van Elling sen en hij beantwoordde deze en andere vragen met kennis van zaken. Eindelijk reikte Lassow hom de hand „Goeden nacht, mynheer Elliugsen ik hoop, at u zoover hersteld zult zyn, dat u spoedig zelf De Commissaris der Koningin in deze Pro vincie verleent aanstaanden Zaterdag geen audiëntie. Nogmaals willen wij er aan herinneren, dat alle werkgevers, die een verzekerings- plichtig bedrijf uitoefenen en tegen loon een of meer werklieden in hun dienst heb ben, verplicht zijn vóór 1 Juni a. s. daarvan aaugifte te doen. De aangifte moet geschieden op formulie- eer alles na kunt gaan." De zieke bromde iets binnensmonds eu zeide toen op barschen toon„Stuur mij mijn vrouw Lassow was reeds bij de deur, nniar hij keerde zich en zeide; „Het is waar ook; ik vergat u te zeg gen, dat uw vrouw naar baar kamer is gegaan, om dat zij hoofdpijn had. Zij laaft u door mij goeden nacht wensehen. Marie slaapt van nacht in de ka mer hier naast voor het egval, u niets noodig mocht hebben." Iets dergelijks zou op het kasteel der graven Ias- sow-Domst iets heel gewoons zijn geweest, 'nier op Ellingshof was het iets ongehoords Ellingsen hijgde naar lucht, maar nog eer hij iets zeggen kou, was Lassow de kamer al uit. Doortje en hoofdpijn! Op Ellingshof had nog nooit iemand hoofdpiju gehad niemand behalve de heer des huizes had het recht, ziek te zyn 1 Wat beduidde dat? Naar haar kamer gegaan, zon der hem, haar heer en gebieder, te vragen 1 Eenvou dig bevelou gegeven, zonder zyn toestemming. Dat was nog nooit gebeurd zoolang Ellingshof bestond. Maar natuurlijk was alles de schuld van Lassow, dien vermomden graaf. Die trad iu alles op, [alsof hy e,en prins van den bloede was! En hij lag ziek te bed en moest zich alles laten welgevallen. Maar als hij weer beter was, dan zou men eens zien. Voorloopig was dit echter hot geval nog niet en daar hij geen antwoord kreeg, hoo hard hij ook belde draaide hij zich eindelijk om en sliep in. Intusschen had Lassow een ernstig gesprek mot Doortje: „U hebt hem tol nu toe veel ti veel ver wend" zeide hy„als hy ziet, dat u uw wil weet door te zeiten, zal hij u met meer eerbied behan delen. Laat Marie van nacht in de kamer naast hem slapen. Zóo ziek is by niet meer, en mocht er ieta gebeuren, dan kan zij u immers roepon." 1 Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1902 | | pagina 1